Ναυτικό δίκαιο

Ναυτικό Δίκαιο ή Εμπορικό Ναυτικό Δίκαιο (Maritime Law) χαρακτηρίζεται το σύνολο των Κανόνων που ρυθμίζουν τις σχέσεις που ανάγονται στο ναυτικό ή θαλάσσιο εμπόριο, στη ναυσιπλοΐα και στη ναυτιλία γενικότερα.

Το Ναυτικό Δίκαιο είναι ένας ιδιόμορφος κλάδος του Εμπορικού Δικαίου που ρυθμίζει αφενός μεν θέματα προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και του κοινωνικού συνόλου που εξ αυτών και χαρακτηρίζεται ως Δημόσιο Ναυτικό Δίκαιο και αφετέρου σε θέματα προστασίας ιδιωτικών σχέσεων και συμφερόντων για τα οποία και χαρακτηρίζεται Ιδιωτικό Ναυτικό Δίκαιο. Από τις παραπάνω διακρίσεις το μεν
Α) Δημόσιο Ναυτικό Δίκαιο διακρίνεται επιμέρους σε:

1. Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο που αφορά θέματα που προκύπτουν μεταξύ Χωρών από την ναυσιπλοΐα,
2. Διοικητικό Ναυτικό Δίκαιο που ρυθμίζει τους τρόπους κτήσης και αποβολής της εθνικότητας πλοίου, τον έλεγχο των πλοίων καθώς και τις προϋποθέσεις εκείνες της άσκησης του ναυτικού επαγγέλματος, (ναυτική εργασία) κ.ά.,
3. Ποινικό και Πειθαρχικό Ναυτικό Δίκαιο, που αφορά ποινικά και πειθαρχικά αδικήματα των ναυτικών και το

Β) Ιδιωτικό Ναυτικό Δίκαιο που διακρίνεται και σε επιμέρους

1. Ιδιωτικό Διεθνές Ναυτικό Δίκαιο που ορίζει γενικά ποίου κράτους το εσωτερικό δίκαιο θα εφαρμοσθεί σε περιπτώσεις ναυτιλιακών σχέσεων, όταν αυτές δεν είναι καθορισμένες. Επ΄ αυτών ακολουθούν οι Διεθνείς ναυτιλιακές συμβάσεις. Και τέλος το
2. Ναυτεργασιακό Δίκαιο ή Ναυτεργατικό δίκαιο που αποτελεί μέρος του Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου που ρυθμίζει θέματα ναυτικής εργασίας

Ελληνική νομοθεσία

Δημόσιο Ναυτικό Δίκαιο: Επειδή οι διατάξεις του εν λόγω Δικαίου περιλαμβάνονταν διασπαρμένες σε διάφορα νομοθετήματα μερικά των οποίων ίσχυαν από της σύστασης του Ελληνικού Κράτους (π.χ. ΒΔ της 14 Νοεμβρίου 1836 "περί αστυνομίας εμπορικής ναυτιλίας") και οι οποίες πλέον δεν ανταποκρίνονταν στις σύγχρονες συνθήκες της ναυτιλίας, αποφασίσθηκε η προσαρμογή και κωδικοποίησή τους σε ενιαίο σύνολο το οποίο και απετέλεσε τον Κ.Δ.Ν.Δ., (Ν.Δ. 187/73).

Ιδιωτικό Ναυτικό Δίκαιο: Ομοίως όπως προηγούμενα οι διατάξεις του Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου μετά από αναθεώρηση και εκσυγχρονισμού περιελήφθησαν στον Κ.Ι.Ν.Δ. (Ν.3816/58) που από 1 Σεπτεμβρίου 1958 τέθηκε σε ισχύ.

Βιβλιογραφία

- Το δίκαιο της θάλασσας, Νικόλαος Μ. Πουλαντζάς, Εκδοτικός ΣΤΑΜΟΥΛΗ Α.Ε., 2007, 280 σελίδες, ISBN 978-9603517023

Πρόσφατα γαλλικά βιβλία:

- Droits maritimes (Θαλάσσια δικαιώματα), Jean-Pierre BEURIER (Επιμέλεια:), Εκδόσεις Dalloz-Sirey (Παρίσι), 2η έκδοση 2008, 1216 σελίδες, ISBN 978-2-247-07775-5

- Cours de droit maritime (Μαθήματα ναυτικού δικαίου), Pierre ANGELELLI και Yves MORETTI, Εκδόσεις InfoMer (Rennes, Γαλλία), 2008, 350 σελίδες, ISBN 978-2-913596-37-5

- Introduction au droit maritime (Εισαγωγή στο ναυτικό δίκαιο), Cécile DE CET BERTIN, Εκδόσεις Ellipses (Παρίσι), 2008, 160 σελίδες, ISBN 978-2-729835-87-3