Ναΐφ τέχνη (Naïve art, ή Toddler art) είναι μία κατηγορία τέχνης που χαρακτηρίζεται από μια παιδικού τύπου απλοϊκότητα, τόσο στην ύλη και το περιεχόμενο όσο και στην τεχνική. Η λέξη Ναΐφ είναι διεθνής πλέον, αλλά προέρχεται από την Γαλλική naive που σημαίνει αφελής. Όμως το δεδομένο ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί ναΐφ καλλιτέχνες, με τα έργα τους, οι οποίοι έχουν λίγη ή καθόλου εικαστική παιδεία, αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι ο όρος συχνά δεν ισχύει. Τελικά ο όρος Ναΐφ (naïve) που στα Αγγλικά ταυτίζεται με το primitive (αφελής, αγαθιάρης, πρωτόγονος) ερμηνεύεται πλέον σαν εξευτελισμός και σταδιακά άρχισε να αποφεύγεται στους εικαστικούς κύκλους.[1]. Πολλοί διάσημοι Ευρωπαίοι ζωγράφοι του 20ού αιώνα μπορεί εύκολα να ταξινομηθούν άμεσα ή έμμεσα στην τεχνοτροπία Ναΐφ, όπως ο Joan Miro, ο Henri Émile Benoît Matisse, o Paul Gauguin, κλπ. Μερικοί το παραδέχονται ευθέως εξ άλλου όπως ο Ισπανός Huan Miro που δήλωσε "Χρειάστηκε να γεράσω, για να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί".

Παράδειγμα τέχνης ναΐφ του Henri Rousseau. The Repast of the Lion (π. 1907)
Η Κιβωτός του Νώε,του Edward Hicks

Χαρακτηριστικά της Τέχνης Ναΐφ

Επεξεργασία

Ο όρος τέχνη Ναΐφ (naïve art)[2] αντιμετωπίζεται συχνά σαν μια περιθωριακή τέχνη η οποία είναι χωρίς φόρμα (τύπο) και χωρίς ή με λίγη εκπαίδευση και φυσικά χωρίς πτυχίο του καλλιτέχνη. Αυτό πράγματι ίσχυε πριν τον εικοστό αιώνα, αλλά τώρα υπάρχουν ακαδημίες τέχνης Ναΐφ. Αυτή η τέχνη πλέον αναγνωρίζεται ως επίσημη τεχνοτροπία και παρουσιάζεται σε αίθουσες τέχνης σε όλο τον κόσμο.

Τα χαρακτηριστικά της Τέχνης Ναΐφ (naïve art) είναι η αδέξια σχέση της με τη φόρμα της ποιοτικής ζωγραφικής. Ειδικότερα η Ναΐφ τέχνη δεν σέβεται τους κανόνες της προοπτικής (όπως καθορίσθηκαν από τους προοδευτικούς ζωγράφους της Αναγέννησης), που είναι οι εξής:

  • 1° Μείωση του μεγέθους των αντικειμένων αναλογικά με την απόσταση,
  • 2° Εξασθένηση των χρωμάτων με την απόσταση
  • 3° Μείωση της ακρίβειας των λεπτομερειών με την απόσταση.

Τα αποτελέσματα είναι:

  • 1ο Αποτελέσματα εσφαλμένης γεωμετρικής προοπτικής (αδέξια άποψη των έργων, εικόνα παιδικής ιχνογραφίας ή μεσαιωνική εικόνα ζωγραφικής, κλπ)
  • 2ο Ισχυρή εμφάνιση της μορφής του θέματος, χονδροειδής χρήση χρώματος σε όλα τα πλάνα της σύνθεσης, χωρίς εξασθένηση στο βάθος του πεδίου.
  • 3ο Ισότητα στην ευθυβολία των λεπτομερειών, συμπεριλαμβανομένων αυτών του βάθους πεδίου, ενώ έπρεπε να είναι βαθυσκιασμένες. Απλοϊκότητα κατά προτίμηση παρά φινέτσα είναι ο γενικός κανόνας της Ναΐφ τέχνης. Όμως κατέστη με το χρόνο δημοφιλής, και αναγνωρίσιμο στυλ, έτσι ώστε πολλά παραδείγματα να αποκαλούνται πλέον Ψευδο-ναΐφ (pseudo-naïve)

Η Ψευδο-ναΐφ τέχνη

Επεξεργασία

Ενώ η Ναΐφ τέχνη ιδεωδώς περιγράφει την εργασία καλλιτεχνών που δεν έλαβαν εικαστική παιδεία σε Σχολή καλών Τεχνών, ή Ακαδημία, όπως παράδειγμα ο Ανρί Ρουσσώ (Henri Rousseau) ή ο Αλφρεντ Γουάλις (Alfred Wallis), σε αντίθεση με αυτήν, η ψευδο-ναΐφ ή φω-ναΐφ τέχνη (faux naïve) περιγράφει εργασία καλλιτεχνών σε ένα μιμητικό στυλ, ή αυτοσυνειδητή τεχνοτροπία, με αποτέλεσμα η εργασία τους να φαίνεται σαν απλοϊκό αντίγραφο κάποιου πρωτοτύπου. Αρχέγονη τέχνη ("Primitive art") είναι ένας άλλος όρος χρησιμοποιούμενος για τέχνη χωρίς εικαστική παιδεία, αλλά ιστορικά χρησιμοποιείται περισσότερο για εικαστικά έργα καλλιτεχνών από περιθωριακούς πολιτισμούς, όπως είναι οι Ινδιάνοι της Αμερικής, οι Ιθαγενείς της υποσαχάριας Αφρικής, ή οι Ιθαγενείς των νησιών του Ειρηνικού (Tribal art στην Αγγλική Wikipedia). Ενας άλλος συνώνυμος όρος της ναΐφ τέχνης είναι Λαϊκή τέχνη (folk art στην Αγγλική Wikipedia). Eπίσης υπάρχουν οι όροι ναϊφισμός (naïvism) και πριμιτιβισμός (primitivism) που χρησιμοποιείται κυρίως για τους επαγγελματίες καλλιτέχνες που εργάζονται με στυλ ναΐφ όπως οι Paul Gauguin, Mikhail Larionov, Paul Klee).[3].

Ναΐφ καλλιτέχνες

Επεξεργασία

18ος αιώνας

Επεξεργασία
 
Παράδειγμα από τη δουλειά του Νίκο Πιροσμάνι: Άτεκνος εκατομμυριούχος και φτωχή γυναίκα με παιδιά..

19ος αιώνας

Επεξεργασία

20ός αιώνας

Επεξεργασία
 
Juego de Domino, Oil on canvas, 66 x 57 cm by Cuban artist José Rodríguez Fuster.

Μουσεία και Πινακοθήκες

Επεξεργασία
 
Anonymous painter from Pernambuco, Brazil: Landscape
 
Anonymous painter from Kharkov: Papa Gueye
Βέλγιο
Βραζιλία
Καναδάς
Κροατία
Γαλλία
Γερμανία
Ουγγαρία
Ισραήλ
Λετονία
Πορτογαλία
Ρωσσία
  • Municipal Museum of Art Naive in Moscow[13]
  • Collection of naïve and outsider art of Dr. X. Boguemskaia and A.Turchin.[14]
Σερβία
Ισπανία
  • Manuel Moral International Museum of Naïve Art in Jaén[15]
Ηνωμένες πολιτείες Αμερικής, ΗΠΑ

Ενώσεις - Σύλλογοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Fine, p. 24
  2. Nathalia Brodskaïa L'Art naïf éd. Parkstone International ISBN 978-1859953365
  3. Irina Arnoldova. Painter Sergey Zagraevsky: the view of an art critic
  4. Mariner's Museum and Peluso, Anthony J., Jr., The Bard Brothers -- Painting America under Steam and Sail, Abrams, New York 1997 ISBN 0-8109-1240-6
  5. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2012. 
  6. «Παναγιώτης & Έφη Μιχελή». Michelis Foundation. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  7. Permanent member of Museum of Naïve and Marginal Art Αρχειοθετήθηκε 2012-02-22 στο Wayback Machine. in Jagodina
  8. «Croatian Museum of Naive Art». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2011. 
  9. «Gallery of Croatian Naive Art». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2012. 
  10. [1]
  11. «Official site». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  12. Museum.hu: Museum of Hungarian Naive Artists (Kecskemét) (Ουγγρικά)
  13. Russian Museums online: Municipal Museum of Art Naive Αρχειοθετήθηκε 2012-09-03 στο Wayback Machine.
  14. http://russian-outsider-art.com/#eng
  15. Spain.info: Museo Internacional de Arte Naïf "Manuel Moral" - Manuel Moral International Museum of Naïve Art Αρχειοθετήθηκε 2012-10-18 στο Wayback Machine.

Επιπλέον μελέτη

Επεξεργασία