Μωάμεθ Β΄ (όπερα)

Ο Μωάμεθ Β' (ιταλικά: Maometo secondo) είναι όπερα σε δύο πράξεις του Τζοακίνο Ροσσίνι σε λιμπρέτο του Τσέζαρε ντέλα Βάλλε (βασισμένο στο προηγούμενο έργο του Άννα Ερίσο). Η όπερα ήταν παραγγελία από το Θέατρο του Σαν Κάρλο στη Νάπολη και διαδραματίζεται στη δεκαετία του 1470 κατά τη διάρκεια του Ενετοτουρκικού πολέμου. Το όνομα του κεντρικού χαρακτήρα, και τίτλος του έργου, αναφέρεται στον ομώνυμο Οθωμανό Σουλτάνο.

Μωάμεθ Β΄
Πρωτότυπος τίτλος	Maometto secondo
Γλώσσα πρωτοτύπου	Ιταλικά
Μουσική	Τζοακίνο Ροσσίνι
Λιμπρέτο	Τσέζαρε ντέλα Βάλλε
Πράξεις	2
Πρεμιέρα	3 Δεκεμβρίου 1820,
Θέατρο	Θέατρο του Σαν Κάρλο

Θεωρούμενος "κατά κάποιο τρόπο ως η πιο φιλόδοξη όπερά του" και ως "η καλύτερη από τις ναπολιτάνικες όπερες του Ροσσίνι", ο Μωάμεθ Β' δεν κατάφερε να βρει κοινό στη Νάπολη και, "για να βοηθήσει να εξασφαλίσει (του) την επιτυχία στη Βενετία και στο Παρίσι, εξομάλυνε τα πιο τολμηρά στοιχεία της παρτιτούρας». Στη Βενετία, ο Μωάμεθ Β' παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 22 Δεκεμβρίου 1822, ενώ στη συνέχεια μεταφράστηκε και στα γαλλικά, σε μια παραλλαγή που παρουσιάστηκε με τον τίτλο Η πολιορκία της Κορίνθου το 1826.

Μέχρι την προετοιμασία των κριτικών εκδοχών του Μωάμεθ Β', οι αρχικές προθέσεις του συνθέτη παρέμεναν ασαφείς. Η εισαγωγή σε μια πρώιμη έκδοση που ετοίμασαν οι μουσικολόγοι Φίλιπ Γκόσετ και Πατρίτσια Μπράουνερ (μαζί με τον Κλαούντιο Σκιμόνε) σημειώνει μερικές από τις δυσκολίες προσδιορισμού του τι είχε σκοπό ο Ροσσίνι:

Εξαιρετικό για τη δραματική του δύναμη και την αρχοντιά του μουσικού του περιεχομένου, ο Μωάμεθ Β' είναι επίσης μια όπερα που θέτει πολλά προβλήματα κειμένου, αφού οι διαδοχικές αναθεωρήσεις του Ροσσίνι έγιναν απευθείας στην παρτιτούρα του αυτόγραφου. Χρησιμοποιώντας αντίγραφα της παρτιτούρας που χρονολογούνται από τις αρχικές παραγωγές καθεμιάς από αυτές τις εκδόσεις, η κριτική έκδοση αναδομεί το κείμενο της πρώτης εκδοχής (Νάπολη, 1820) το οποίο αντανακλά τις αρχικές προθέσεις του συνθέτη.

Μια νέα κριτική εκδοχή ετοιμάστηκε υπό την επίβλεψη του Φίλιπ Γκόσετ και επιμελήθηκε ο Ολλανδός μελετητής Χάνς Σέλεβις. Οι πρώτες παραστάσεις που τη χρησιμοποίησαν δόθηκαν από την Όπερα της Σάντα Φε το 2012 ενώ η γερμανική εταιρεία Bärenreiter, κυκλοφόρησε τη μουσική για ενοικίαση το 2013.

Ιστορικό σύνθεσης

Η όπερα γράφτηκε καθώς η μουσική σταδιοδρομία του Ροσσίνι άρχιζε να επιβραδύνεται σε μία όπερα το χρόνο, έτσι ο Μωάμεθ Β΄ εμφανίστηκε σχεδόν ένα χρόνο μετά την όπερα Μπιάνκα και Φαλλιέρο, αν και τη διαδέχθηκε πολύ γρήγορα η Ματθίλδη του Σαμπράν. Με την αποδοχή της παραγγελίας από το Θέατρο του Σαν Κάρλο τον Μάιο του 1820, έγινε σαφές ότι όταν ο Ροσσίνι άρχισε να συνθέτει την όπερα, πίστευε ότι «θα ήταν το πιο φιλόδοξο από όλα τα έργα (του) για την ιταλική σκηνή». Όπως αποδείχτηκε, «η διαδικασία σύνθεσής του ήταν μακρά και επίπονη, οι συνθήκες δημιουργίας του απροσδόκητα δύσκολες».

Από τις αρχές του 1820, διάφορες πολιτικές αναταραχές απείλησαν την κυριαρχία του Φερδινάνδου Α' και αυτές εμπόδισαν τις θεατρικές παραγωγές και επέκτειναν τη διαδικασία σύνθεσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Ροσσίνι «τροποποίησε το λιμπρέτο του ντέλα Βάλλε, τονίζοντας την ανθρώπινη πτυχή της τραγωδίας, υποβαθμίζοντας τα πολιτικά και εθνικιστικά στοιχεία».

Στα τέλη του 1820, η πολιτική κατάσταση ήταν αρκετά ελεγχόμενη ώστε να επιτρέψει τη συνέχιση της θεατρικής δραστηριότητας και, ενώ η παραγωγή του Μωάμεθ Β' έχασε πολλές προθεσμίες, η πρώτη της παράσταση έλαβε χώρα στο Θέατρο του Σαν Κάρλο της Νάπολης στις 3 Δεκεμβρίου 1820. Ωστόσο, η όπερα «δεν άρεσε πολύ στους Ναπολιτάνους» αφού ο συνθέτης «κινούσε προς μια κατεύθυνση που το κοινό της Νάπολης ήταν απρόθυμο να ακολουθήσει».

Μουσική δομή

Οι μουσικολόγοι έχουν εντοπίσει πολλά χαρακτηριστικά στοιχεία της παρτιτούρας του 1820 της Νάπολης, η οποία ξεπέρασε τις υπάρχουσες τότε παραδόσεις. Όπως σημειώνει ο Φίλιπ Γκόσετ: «Η ιταλική όπερα των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα λειτουργούσε μέσα σε ένα καλά συντονισμένο σύστημα μουσικών και δραματικών συμβάσεων, πολλές από τις οποίες αναπτύχθηκαν και κωδικοποιήθηκαν στις προηγούμενες όπερες του Ροσσίνι».

Μερικά από αυτά τα νέα χαρακτηριστικά εξηγούν τον λόγο για την απόρριψη της όπερας από το ναπολιτάνικο κοινό εκείνης της εποχής, επειδή «ο Ροσσίνι έφερε την τέχνη του πολύ πέρα ​​από τις δυνατότητές του». Ένα χαρακτηριστικό είναι ότι η πράξη Α' διαρκεί 90 λεπτά και περιέχει μόνο πέντε τμήματα, ένα από τα οποία είναι το terzettone (όνομα μοναδικό στον Ροσσίνι που σημαίνει «ένα μεγάλο χοντρό τρίο»). Αυτό το τρίο διαρκεί περίπου 25 λεπτά και περιλαμβάνει «την προσωρινή αναχώρηση δύο αρχηγών, παρεμβατικά πυρά κανονιού, ένα ξέσπασμα λαϊκής απογοήτευσης και μια προσευχή».

Ένα άλλο στοιχείο είναι η απομάκρυνση από ένα συμβατικό φινάλε της εποχής του μπελ κάντο που συνήθως περιείχε ένα εύθυμο και βιρτουόζικο ροντό για ένα αίσιο τέλος ή μια καμπαλέτα για ένα τραγικό. Αντίθετα, ο Ροσσίνι δίνει στην πριμαντόνα μια 40λεπτη επίδειξη φωνητικής τέχνης κατά τη διάρκεια της οποίας δεν αποχωρεί ποτέ από τη σκηνή.

Στην αναθεωρημένη βενετσιάνικη έκδοση του 1822, ο Ροσσίνι αντικατέστησε τη δική του άρια "Tanti affetti in tal momento" από την όπερα του Η Κυρά της Λίμνης για να επιτύχει το συμβατικό αποτέλεσμα, καθώς και να δημιουργήσει ένα ευτυχές τέλος. Επίσης, όπως σημειώνει ο Γκόσετ, ένα σημαντικό πρόσθετο χαρακτηριστικό της όπερας είναι ότι υπάρχουν μόνο πέντε ανεξάρτητες άριες στην όπερα, εκ των οποίων μόνο δύο τελειώνουν με καμπαλέτες.

Ιστορικό απόδοσης

Η εκδοχή της Βενετίας και άλλες παραγωγές στην Ευρώπη, 1823–1826

Στη Βενετία, αυτή η εκδοχή «έτυχε θετικής υποδοχής όταν ο Ροσσίνι την αναθεώρησε για παραστάσεις...στο Θέατρο Λα Φενίτσε τον Δεκέμβριο του 1822», η τελευταία του σύνθεση για έναν ιταλικό οίκο. Ωστόσο, ο συνθέτης έπρεπε να υποκύψει στην ανάγκη μιας σημαντικής αλλαγής στο αρχικό τέλος, «σπαταλώντας έτσι τις βενετσιάνικες ευαισθησίες παρέχοντας ένα χαρούμενο τέλος».

Ο Φίλιπ Γκόσετ παρέχει μια εξήγηση για την αλλαγή που έγινε στην βενετσιάνικη εκδοχή, η οποία περιλαμβάνει αυτό το ευτυχές τέλος: είναι "για να αφαιρέσουμε τη φρίκη της ιστορικής καταστροφής" και, ως εκ τούτου, ο Ροσσίνι έδωσε εντολή σε έναν αντιγραφέα να τελειώσει την όπερα χρησιμοποιώντας το ροντό, "Tanti affeti in tal momento", από την Κυρά της Λίμνης του 1819, αφαιρώντας έτσι την τελική αντιπαράθεση του Μωάμεθ με την Άννα, την ανακάλυψη του γάμου της με τον Κάλμπο και την αυτοκτονία της. Αυτή η εκδοχή περιλαμβάνει επίσης μουσική από το Μπιάνκα και Φαλλιέρο. Το 1823 και το 1824, ο Μωάμεθ Β' παρουσιάστηκε στη Βιέννη και στο Μιλάνο και στη συνέχεια στη Λισαβόνα το 1826, αλλά μετά έφυγε από την οπτική γωνία.

Ο Μωάμεθ Β' γίνεται Η πολιορκία της Κορίνθου

«Ένα μεγάλο μέρος της παρτιτούρας του (Mωάμεθ Β') (προσαρμόστηκε) σε ένα νέο γαλλικό λιμπρέτο» και παρουσιάστηκε στο Παρίσι στις 9 Οκτωβρίου 1826 ως Η πολιορκία της Κορίνθου, ενώ οι πόλεμοι μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων ήταν τότε επίκαιροι, στο πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης.

Παραγωγές του 20ου και του 21ου αιώνα

Στην αρχική του μορφή ο Μωάμεθ Β' εξαφανίστηκε για σχεδόν 150 χρόνια. Το 1976 η Μητροπολιτική Όπερα «παρουσίασε αυτό που αποκαλούσαν L'assedio di Corinto, μια ιταλική μετάφραση της γαλλικής αναθεώρησης της παρτιτούρας του Ροσσίνι». Μια εκδοχή παρουσιάστηκε από το Φεστιβάλ Ροσσίνι του Πέζαρο το 1985. Η παραγωγή της Όπερας του Σαν Φρανσίσκο στις 17 Σεπτεμβρίου 1988 θεωρήθηκε ότι ήταν "πιο κοντά στην αρχική εκδοχή της όπερας του Ροσσίνι, αλλά επίσης πολύ προβληματική.

Τον Ιανουάριο του 2004 μια εκδοχή της όπερας παρουσιάστηκε στο Μπιλμπάο από την εταιρεία ABAO. Μια παραγωγή της βενετσιάνικης έκδοσης παρουσιάστηκε στο Θέατρο Λα Φενίτσε τον Φεβρουάριο του 2005, ενώ παραστάσεις που χρησιμοποίησαν μια έκδοση που επιμελήθηκε ο μαέστρος Κλαούντιο Σκιμόνε παρουσιάστηκαν στο Φεστιβάλ Πέζαρο τον Αύγουστο του 2008.

Ο Μωάμεθ Β' αποκαθίσταται

Η Όπερα της Σάντα Φε έδωσε μια παγκόσμια πρεμιέρα της ναπολιτάνικης έκδοσης του 1820 στις 14 Ιουλίου 2012. Η παράσταση χρησιμοποίησε μια κριτική εκδοχή ου Ολλανδού μελετητή Χανς Σέλεβις, η οποία δημοσιεύτηκε από την εταιρεία Bärenreiter του Κάσσελ το 2013 υπό τη γενική αρχισυνταξία του Φίλιπ Γκόσετ, ο οποίος ήταν παρών ως σύμβουλος στην Όπερα της Σάντα Φε κατά τη διάρκεια των προβών.

Η Όπερα Γκάρσινγκτον του Ηνωμένου Βασιλείου παρουσίασε τη βρετανική πρεμιέρα της κριτικής έκδοσης κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν του 2013. Η Καναδική Εταιρεία Όπερας πραγματοποίησε το έργο κατά τη διάρκεια του 2015–16, χρησιμοποιώντας την παραγωγή της Όπερας της Σάντα Φε.

Ρόλοι του έργου

Ρόλος	Φωνή	καστ πρεμιέρας
Μωάμεθ Β'	Μπάσος	Φίλιππο Γκάλλι
Πάολο Ερίσο, αρχηγός των Ενετών στην Εύβοια	Τενόρος	Αντρέα Νοτσάρι
Άννα, η κόρη του	Σοπράνο	Ισαμπέλλα Κολμπράν
Κάλμπο, Ενετός ευγενής	Μέτζο-σοπράνο ή κοντράλτο	Αδελαίδα Κομέλι
Κοντουλμιέρο, Ενετός ευγενής	Τενόρος	Τζουζέπε Τσιτσιμάρα
Σελίμο, Μουσουλμάνος ευγενής	Τενόρος	Γκαετάνο Τσιτσόλα

Υπόθεση του έργου

• Χρόνος: 1470
• Τόπος: Εύβοια

Πράξη Α'

(Για την βενετσιάνικη έκδοση του 1822 ο Ροσσίνι πρόσθεσε ουβερτούρα)

Το παλάτι του κυβερνήτη Ερίσο

Ο μπάσος Φίλιππο Γκάλλι ως Μωάμεθ στην πρεμιέρα της όπερας

Το Βυζάντιο μόλις έπεσε στα χέρια των Τούρκων και τα στρατεύματα του Μωάμεθ Β' ήδη πολιορκούν την Ενετική πόλη της Εύβοιας (Χαλκίδα). Ο Μωάμεθ ζήτησε την παράδοση της πόλης την επόμενη μέρα.

Μεταξύ των Ενετών γίνεται πολεμικό συμβούλιο και διατυπώνονται διαφορετικές απόψεις για προτεινόμενες ενέργειες. Ο νεαρός Κάλμπο ωθεί τον Πάολο Ερίσο να συνεχίσει να πολεμά και να υπερασπιστεί την πόλη, ενώ ο στρατηγός Κοντουλμιέρο επιθυμεί να υποχωρήσει. Η συναίνεση είναι να συνεχιστεί ο αγώνας και τα στρατεύματα ορκίζονται πίστη στον Κάλμπο.

Ένα άλλο μέρος του παλατιού

Μόνη της, η κόρη της Ερίσο, η Άννα, συλλογίζεται τα δεινά του πατέρα της. Άρια: "Ah! che invan su questo ciglio" (Αχ! Μάταια καλώ τη γλυκιά λήθη). Ο Ερίσο μπαίνει μαζί με τον Κάλμπο και εξηγεί την κατάστασή τους, προτείνοντάς της να παντρευτεί τον Κάλμπο ως πρόσθετη προστασία. Ωστόσο, η ταλαιπωρία της είναι ξεκάθαρη: εξηγεί ότι ερωτεύτηκε έναν άντρα που ονομαζόταν Ουμπέρτο ​​ενώ ο πατέρας της έλειπε στη Βενετία. Όταν της είπαν ότι ο ίδιος ο Ουμπέρτο ​​ταξίδεψε με τον Ερίσο και δεν έμεινε ποτέ στην Κόρινθο, συνειδητοποιεί ότι έχει εξαπατηθεί από έναν άγνωστο ευγενή.

Τρίο: "Ohime! qual fulmine" (Αλίμονο, τι κεραυνός). Ο Ερίσο της δίνει ένα στιλέτο με το οποίο μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της αν χρειαστεί.

(Έτσι ξεκινά το terzettone ("το μεγάλο χοντρό τρίο") που διατρέχει τα επόμενα 25 λεπτά της δράσης, συμπεριλαμβανομένου του τέμπο ντι μέτσο της βολής του κανονιού)

Ακούγεται ένας πυροβολισμός κανονιού και ο Ερίσο με τον Κάλμπο ορμούν για μάχη. Η Άννα φεύγει για να πάει στην εκκλησία να προσευχηθεί.

Η Πλατεία έξω από την εκκλησία

Οι γυναίκες μαζεύονται και, με την άφιξη της Άννας, μαθαίνει από αυτές ότι ένας προδότης επέτρεψε την είσοδο στην πόλη στους Τούρκους. Εν συντομία, η Άννα προσεύχεται: "Giusto cielo" (Ελεήμων παράδεισος, σε τέτοιο κίνδυνο / καμία συμβουλή, / καμία ελπίδα / είναι προσεχής). Όλοι βρίσκουν καταφύγιο στην εκκλησία.

Η πόλη, το επόμενο πρωί

Ο Μωάμεθ και οι άντρες του μπαίνουν στην πόλη, την οποία φαίνεται να γνωρίζει καλά. Ο Σελίμ είναι περίεργος να μάθει γιατί, αλλά ο στρατηγός του δεν αποκαλύπτει τίποτα. Τότε ορμούν στρατιώτες και ανακοινώνουν ότι ο Ερίσο και ο Κάλμπο έχουν αιχμαλωτιστεί. Και οι δύο άνδρες οδηγούνται μέσα, αλυσοδεμένοι. Ο Μωάμεθ αναγνωρίζει τη γενναιότητά τους, αλλά απαιτεί να παραδοθούν αυτοί και οι άντρες τους και δηλώνει ότι τότε όλοι θα απελευθερωθούν. Με τη σιωπή του, ο Ερίσο απορρίπτει την προσφορά και, καθώς οι δυο τους πρόκειται να οδηγηθούν μακριά για να βασανιστούν, η Άννα και οι γυναίκες εμφανίζονται από την εκκλησία.

Κάθε χαρακτήρας αναγνωρίζει την κατάσταση με την οποία έρχονται αντιμέτωποι: η Άννα συνειδητοποιεί ότι ο Μωάμεθ είναι ο άντρας που ήταν ο εραστής της, "Ουμπέρτο". Ο Μωάμεθ μένει άναυδος όταν ανακαλύπτει ξανά την Άννα, το ίδιο και ο Ερίσο, ο οποίος δεν μπορεί να πιστέψει ότι η κόρη του θα μπορούσε να είχε ερωτευτεί τον Σουλτάνο. Καθένας από τους άλλους χαρακτήρες εκφράζει επίσης την αγωνία ή την έκπληξή του. Η Άννα απειλεί να αυτοκτονήσει αν ο Μωάμεθ δεν απελευθερώσει τον Ερίσο και τον Κάλμπο. Αυτός συμφωνεί. Αν και είναι μπερδεμένος με τον συνεχιζόμενο έρωτά της, της υπόσχεται μια ζωή πολυτέλειας.

Πράξη Β'

Η σκηνή του Μωάμεθ

To εξώφυλλο του λιμπρέτο της όπερας Μωάμεθ Β΄

Η Άννα, που έχει μεταφερθεί στη σκηνή του Μωάμεθ, περιβάλλεται από μουσουλμάνες κοπέλες που της κάνουν έκκληση να απαλύνει τα συναισθήματά της απέναντί ​​του. Αγανακτισμένη τις απορρίπτει και δηλώνει αποφασισμένη να δραπετεύσει. Εκείνη τη στιγμή μπαίνει ο Μωάμεθ. Λέει ότι κατανοεί τα αντικρουόμενα συναισθήματά της όταν ανακάλυψε ότι ο Ουμπέρτο ​​είναι πλέον ο Μωάμεθ, αλλά εξακολουθεί να την αγαπά και της εύχεται να βασιλέψει μαζί του ως βασίλισσα της Ιταλίας ενώ θα επιτρέψει στον πατέρα της και στον Κάλμπο (που του έχει πει πως είναι αδελφός της). Απορρίπτοντάς τον, δηλώνει «αγαπούσα τον Ουμπέρτο αλλά μισώ έναν ψεύτη» και συνεχίζει να εξηγεί ότι η αγάπη της για τη χώρα της είναι τόσο δυνατή που δεν θα μπορούσε ποτέ να τον αγαπήσει τόσο πολύ.

Στο ντουέτο τους ("Anna, tu piangi? Il pianto / pur non è d'odio un segno" / Άννα, κλαις; Τα δάκρυά σου δεν είναι σημάδι μίσους...) αποκαλύπτονται τα αντικρουόμενα συναισθήματά της με τον Mωάμεθ να δηλώνει ότι τελικά θα είναι δική του και η Άννα δηλώνοντας "αγαπώ, αλλά νωρίτερα προτιμώ να ταφώ παρά να υποκύψω στην αγάπη".

Ο θόρυβος από έξω αποκαλύπτεται ότι είναι οι στρατιώτες του Mωάμεθ έτοιμοι να συνεχίσουν την επίθεσή τους στην ακρόπολη. Καθώς ετοιμάζεται να φύγει, ο Μωάμεθ υπόσχεται ότι ενώ έχει ακόμα ελπίδες να αποκτήσει την Άννα, θα προστατεύσει τον πατέρα της. Επιμένει σε κάτι που να εγγυάται την ασφάλειά της ερήμην του και, ως σύμβολο της υπόσχεσής του και της προστασίας του, της δίνει την αυτοκρατορική του σφραγίδα εξουσίας. Παρακινούμενος από τους λοχαγούς του, ο Mωάμεθ ορκίζεται να πολεμήσει ή να πεθάνει καθώς φεύγουν για μάχη στην ακρόπολη: (Aria: "All'invito generoso" / Σε αυτό το γενναίο αίτημα). Η Άννα ορκίζεται να βρει ένα μέσο για να διατηρήσει την τιμή της, και επίσης φεύγει.

Το θησαυροφυλάκιο με τον τάφο της μητέρας της Άννας

Ο Ερίσο και ο Κάλμπο κρύβονται στο θησαυροφυλάκιο. Ο Eρίσο μιλά για την απογοήτευσή του, ευχόμενος να μπορούσε να πολεμήσει ξανά στην ακρόπολη. Γονατίζει μπροστά στον τάφο της γυναίκας του ευχόμενος να ήταν κι αυτός νεκρός και να μην χρειαστεί να υπομείνει το αίσχος της κόρης του και να τη δει με τον Μωάμεθ. Ο Κάλμπο προσπαθεί να τον διαβεβαιώσει ότι η Άννα εξαπατήθηκε, ότι είναι αθώα και ότι την απήγαγαν βίαια οι άνδρες του Μωάμεθ: (Άρια: "Non temer: d'un basso affetto / non fu mai quel cor capace" / Μη φοβάσαι: εκείνη η καρδιά δεν ήταν ποτέ ικανή να βασανίσει συναισθήματα).

(Βενετσιάνικη εκδοχή του 1822: Σε αυτό το σημείο μπαίνει ο Μωάμεθ και αντιμετωπίζει τους δύο άνδρες. Ο Μωάμεθ διακηρύσσει ότι επιθυμεί ακόμα να παντρευτεί την Άννα, αλλά ο Ερίσο δηλώνει ότι θα προτιμούσε να σκοτώσει την κόρη του. Σε ένα ντουέτο που γίνεται τρίο, οι τρεις άντρες εκθέτουν τους ισχυρισμούς και τα συναισθήματά τους, ο Κάλμπο δηλώνει την αγάπη του για την Άννα, ο Ερίσο αποκαλύπτει ότι η Άννα είναι η σύζυγος του Κάλμπο και όταν ο Μωάμεθ ορκίζεται εκδίκηση για τους δύο άντρες, ο Κάλμπο τον χλευάζει να επιστρέψει, στο πεδίο της μάχης. Το τρίο ολοκληρώνεται με τους τρεις να ισχυρίζονται ότι η Άννα θα είναι η ανταμοιβή του - ως πατέρας, ως εραστής, ως σύζυγος. Τότε ο Μωάμεθ φεύγει. Όλη η αντιπαράθεση μεταξύ της Άννας, του πατέρα της και του Κάλμπο παραλείπεται).

Ενώ ο Ερίσο ελπίζει ότι ο Κάλμπο έχει δίκιο, μπαίνει η Άννα. Αρχικά, αποκρούει την κόρη του επειδή συναναστρέφεται με τον εχθρό, αλλά εκείνη ορκίζεται ότι δεν θα παντρευτεί ποτέ τον Μωάμεθ. Ως απόδειξη, η Άννα του δίνει τη σφραγίδα του Mωάμεθ, η οποία θα επιτρέψει και στους δύο άντρες να βγουν από την κρυψώνα. Ωστόσο, δηλώνει ότι πρέπει να πεθάνει, αλλά όχι πριν ο πατέρας της την παντρέψει με τον Κάλμπο στον τάφο της μητέρας της. Ο Ερίσο σφίγγει και τα δύο τους χέρια στα δικά του καθώς στέκονται όλοι δίπλα στον τάφο: (Terzettino: «In questi estremi istanti» / Σε αυτές τις στιγμές...). Οι δύο άνδρες αναχωρούν για τη μάχη εναντίον του Μωάμεθ.

Μόνη της, η Άννα συλλογίζεται την κατάστασή της (Άρια: «Alfin compita è la metà dell'opra» / Επιτέλους το ήμισυ της αποστολής έχει ολοκληρωθεί). Από την εκκλησία ανάμεσα από τα θησαυροφυλάκια, μια χορωδία γυναικών προσεύχεται: «Nume, cui 'l sole è trono» / Ω Θεέ που ο θρόνος σου είναι ο ήλιος... Γύρισε το πρόσωπό σου πάλι προς εμάς.

(Βενετσιάνικη εκδοχή, 1822: Οι γυναίκες ενώνονται με την Άννα και ακούγεται ταραχή καθώς μαίνεται η μάχη. Ξαφνικά, οι Βενετοί στρατιώτες ορμούν να κηρύξουν τη νίκη τους και τους ακολουθούν ο Ερίσο και ο Κάλμπο. Ο Ερίσο αγκαλιάζει την κόρη του και της λέει ότι πρέπει να παντρευτεί τον Κάλμπο: «Ας είναι το χέρι σου η ανταμοιβή για την αγάπη του». Εκείνη συμφωνεί. (Άρια: «Tanti affetti in tal momento» / Τόσα συναισθήματα ταυτόχρονα, η άρια του Ροσσίνι από τη Κυρά της Λίμνης (1819). Με τις γυναίκες και τους στρατιώτες να τραγουδούν τη χαρά τους, η Άννα ενώνεται με τον Κάλμπο στο βωμό καθώς τελειώνει η όπερα.)

Όταν οι γυναίκες σταματούν την προσευχή, φωνάζουν την Άννα και μερικές από αυτές μπαίνουν στο θησαυροφυλάκιο για να της πουν ότι ο Mωάμεθ νικήθηκε από τον Eρίσο και τράπηκε σε φυγή, αλλά ότι η ζωή της βρίσκεται πλέον σε κίνδυνο, αφού θα ζητήσει εκδίκηση. Τους λέει ότι θα προτιμούσε να πεθάνει.

Οι άντρες του Mωάμεθ ορμούν, αλλά φαίνονται ανίσχυροι να δράσουν, παρά τις απαιτήσεις της: «Sì ferite: il chieggo, il merto» / Ναι, χτυπήστε: το ζητώ, το αξίζω. Εκείνη τη στιγμή μπαίνει ο Μωάμεθ και οι λοχαγοί του και αντιμετωπίζουν την Άννα. Ο Μωάμεθ ζητά να του επιστραφεί η σφραγίδα, αλλά λέγοντάς του ότι την έδωσε στον πατέρα της και ότι έχει παντρευτεί τον Κάλμπο, μαχαιρώνει τον εαυτό της και πεθαίνει στον τάφο της μητέρας της.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Μωάμεθ Β': Παρτιτούρες στο International Music Score Library Project
• Θέατρο Λα Φενίτσε, Μωάμεθ Β', πλήρες λιμπρέτο με εικονογράφηση και συνοδευτικά δοκίμια στα ιταλικά