Ο Μιρόσουαφ Χερμασέφσκι (πολωνικά: Mirosław Hermaszewski, 15 Σεπτεμβρίου 1941 - 12 Δεκεμβρίου 2022) ήταν Πολωνός πρώην κοσμοναύτης, πιλότος μαχητικών αεροσκαφών και συνταξιούχος αξιωματικός της Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας. Έγινε ο πρώτος, και μέχρι σήμερα παραμένει ο μοναδικός, Πολωνός υπήκοος στο διάστημα, όταν πέταξε με το σοβιετικό διαστημικό σκάφος Soyuz 30 το 1978.[8] Ήταν ο 89ος άνθρωπος που έφτασε στο διάστημα.[9][10]

Μιρόσουαφ Χερμασέφσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Mirosław Hermaszewski (Πολωνικά)
Γέννηση15  Σεπτεμβρίου 1941[1]
Lipniki, Wołyń Voivodeship[2]
Θάνατος12  Δεκεμβρίου 2022[1]
Βαρσοβία[2]
Αιτία θανάτουχειρουργικές επιπλοκές[3]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΠολωνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Ρωσικά
ΣπουδέςAkademia Sztabu Generalnego (1968–1971)
Στρατιωτική Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας[4]
Πανεπιστήμιο Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααξιωματικός
αεροπόρος[6]
αστροναύτης[6]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕνιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας και Δημοκρατική Αριστερή Συμμαχία
Οικογένεια
ΤέκναEmilia Hermaszewska
ΑδέλφιαWładysław Hermaszewski
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςταξίαρχος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΉρωας της Σοβιετικής Ένωσης (5  Ιουλίου 1978)
τάγμα του Λένιν (5  Ιουλίου 1978)
μετάλλιο αξίας στην εξερεύνηση του διαστήματος (2011)
αργυρό μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
χρυσό μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
χάλκινο μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
τάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ, 1η τάξη (1978)
Μετάλλιο της 40ης επετείου της Λαϊκής Πολωνίας (1984)
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (17  Ιουνίου 2003)
Τάγμα του Χαμόγελου (1986)
Μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
Awarding them Janek Krasicki (1978)
d:Q30903900
χάλκινο μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
αργυρό μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
χρυσό μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
Τάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ
μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
Χρυσός Σταυρός της Αξίας[7]
Μετάλλιο Σύσφιξης Σχέσεων Συμπολεμιστών
Τάγμα του Σάρνχορστ
Medal Brotherhood in Arms
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
«Σχολή των Αετιδέων» στο Ντέμπλιν, το 2014.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Χερμασέφσκι γεννήθηκε σε μια πολωνική οικογένεια στο Λιπνίκι,[α] στο παρελθόν στο Βοεβοδάτο Βόουλιν της Πολωνίας, αλλά εκείνη την εποχή μέρος του Ράιχσκομισαριατ της Ουκρανίας, και από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου βρισκόταν στην Ουκρανία. Ο νεότερος από τα επτά παιδιά του Ρόμαν Χερμασέφσκι και της Καμίλα Μπιελάφσκα, ο Μιρόσουαφ είναι επιζών της σφαγής της Βολυνίας κατά τη διάρκεια της οποίας Ουκρανοί εθνικιστές δολοφόνησαν 19 μέλη της οικογένειάς του, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα του. Ο Χερμασέφσκι διέφυγε από τον ίδιο τον θάνατο όταν ο Ουκρανικός Επαναστατικός Στρατός επιτέθηκε στο Λιπνίκι το βράδυ της 26-27 Μαρτίου 1943.[11] Τη στιγμή της σφαγής, ο Χερμασέφσκι ήταν μόλις 18 μηνών. Το νεότερο θύμα από την οικογένειά του ήταν 1,5 ετών, ενώ ο παλαιότερος - ο παππούς του Χερμασέφσκι - ήταν 90 ετών.[12]

Παρότι έκτοτε τόνισε την ανάγκη της απομάκρυνσης από τα εθνικιστικά συναισθήματα και της αποδοχής της ευθύνης για τη γενοκτονία, ο Χερμασέφσκι καταδικάζει επίσης τις διακρίσεις του ουκρανικού έθνους στο σύνολό του βάσει των ενεργειών του Ουκρανικού Επαναστατικού Στρατού και των Ουκρανών χωρικών που τους βοήθησαν στις δολοφονίες. Σε μια συνέντευξη του Απριλίου 2015 με το NaTemat.pl σχετικά με τις σφαγές, ανάφερε:

Σαν παιδί, υπέφερα πολύ εξαιτίας του τι έκαναν οι Μπαντερίτες σε εμάς. Αλλά δεν έχω μνησικακία εναντίον των Ουκρανών ως έθνος. Έχω πολλούς φίλους ανάμεσά τους που καταδίκασαν δημόσια αυτά τα εγκλήματα εδώ και πολύ καιρό. Αλλά κάποιος εκεί έξω, στην δυτική Ουκρανία, συνεχίζει να ανάβει το βαρελότο του εθνικισμού.[β]

— Μιρόσουαφ Χερμασέφσκι, σε μια συνέντευξη του 2015 με τον Βαλντέμαρ Κοβάλσκι στο NaTemat.pl[13]

Ο Χερμασέφσκι επισημαίνει ότι αφού η μητέρα του μόλις δραπέτευσε ζωντανή από το Λιπνίκι, ήταν γυναίκες της Ουκρανίας από ένα γειτονικό χωριό που την γνώρισαν που της έδωσαν καταφύγιο και τη φρόντιζαν κατά την εθνοκάθαρση των Πολωνών και των Εβραίων από την περιοχή.[12] Υπενθύμισε επίσης πώς του είπε η μητέρα του για πολλούς Ουκρανούς που πήραν τους Πολωνούς και τους φρόντιζαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Μετά την ενσωμάτωση της πρώην πολωνικής επικράτειας στην Ουκρανική ΣΣΔ στο τέλος του πολέμου, αυτοί που είχαν απομείνει από την οικογένεια του Χερμασέφσκι απελάθηκαν βίαια στο Βόουουφ κοντά στο Βρότσουαφ, όπου ολοκλήρωσε το δημοτικό και το γυμνάσιο.[14] Από νεαρή ηλικία ενδιαφερόταν για την αεροπορία, ως επιδέξιος αυτοδίδακτος μοντελιστής. Το 1960, ολοκλήρωσε ένα μάθημα ολισθητικής πλοήγησης στην Αερολέσχη του Βρότσουαφ.[15]

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Ο Χερμασέφσκι ολοκλήρωσε το πρόγραμμα πλοήγησης αεροπλάνου στο Γκρούντζιοντζ το 1961, και το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς άρχισε να σπουδάζει για να γίνει πιλότος μαχητικών στη «Σχολή των Αετιδέων» στο Ντέμπλιν. Εκεί ειδικεύτηκε στο εκπαιδευτικό αεροσκάφος PZL TS-8 Bies και στη συνέχεια κέρδισε δικαίωμα να πετάξει με το μαχητικό αεροσκάφος MiG-15. Αφού αποφοίτησε από την ακαδημία τον Μάρτιο του 1964 στην κορυφή της τάξης του, ανατέθηκε στο σύνταγμα αεράμυνας στο Πόζναν με το βαθμό του ανθυπολοχαγού (podporucznik) και στη συνέχεια σπούδασε στην Ακαδημία Γενικού Επιτελείου στη Βαρσοβία, όπου έμαθε να πετάει με το MiG-21.[16] Στα χρόνια που ακολούθησαν, συνέχισε να εκπαιδεύεται ενώ υπηρετούσε στην Πολωνική Πολεμική Αεροπορία ως διοικητής μοίρας και ταγμάτων στο Σουούπσκ, τη Γκντίνια και το Βρότσουαφ.[17] Το 1971, αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Ακαδημία Κάρολ Σφιερτσέφσκι.[18]

Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας, ο Χερμασέφσκι πιλοτάρισε ανεμόπτερα και εκπαιδευτικά αεροσκάφη, όπως τα προαναφερθέντα TS-8 Bies, το CSS-13, το PZL TS-11 Iskra και το PZL-130 Orlik, διάφορα αεροπλάνα με παλινδρομικό κινητήρα όπως το Yak-18, καθώς και μια πληθώρα αεριωθούμενων- όπως τα MiG-15, MiG-17, πολωνικά παράγωγα του τελευταίου, διάφορες εκδόσεις των MiG-21, F-16, F-18, Mirage 2000-5, Su-27, MiG-29 και άλλα.[10][19]

Πρόγραμμα Interkosmos

Επεξεργασία
 
Η κάψουλα προσγείωσης Soyuz 30 στην οποία οι Χερμασέφσκι και Κλίμουκ επέστρεψαν στη Γη, σε έκθεση στο Μουσείο Πολωνικού Στρατού στη Βαρσοβία.

Το 1976, επιλέχθηκε από μια ομάδα 500 Πολωνών στρατιωτικών πιλότων για να συμμετάσχει στο διαστημικό πρόγραμμα Interkosmos.[18] Η ομάδα των υποψηφίων, οι οποίοι αρχικά δεν ενημερώθηκαν για το ότι είχαν επιλεχθεί και δοκιμαστεί ψυχολογικά, μειώθηκε σε 120 άτομα, στη συνέχεια μόλις σε πέντε και τελικά από μια επιλογή μόνο ελάχιστων πιλότων, τελικά επελέγη ο Χερμασέφσκι, με τον Ζένον Γιανκόφσκι ως αναπληρωματικό, για να συμμετάσχει στην αποστολή Soyuz 30. Για περίοδο σχεδόν δύο ετών, παρακολούθησαν εκτενή εκπαίδευση για θεωρητική εμπειρία, φυσική αντοχή και αντίσταση στο ψυχικό στρες (μεταξύ διαφόρων άλλων παραγόντων) στο Κέντρο Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών Γιούρι Γκαρκάριν στο Star City, κοντά στη Μόσχα.[20] Εκτός από την εκπαίδευση σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, πραγματοποιήθηκαν ψυχολογικές δοκιμές, καθώς και σε ένα σημείο οι υποψήφιοι έπρεπε να ολοκληρώσουν 998 εξετάσεις σε μία ημέρα.[21]

Σα τέλη Ιουνίου 1978, μαζί με τον Σοβιετικό κοσμοναύτη Πιότρ Κλιμούκ από τη Λευκορωσία, ο Χερμασέφσκι πέταξε από το Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ για να περάσει οκτώ ημέρες στο διαστημικό σταθμό Salyut 6 (από τις 17:27 στις 27 Ιουνίου έως τις 16:31[γ] στις 5 Ιουλίου 1978).[8] Ο τελευταίος εκπλήρωσε το ρόλο του μηχανικού καταστρώματος, ενώ ο πρώτος (έχοντας πραγματοποιήσει δύο διαστημικές αποστολές μέχρι αυτό το σημείο) υπηρέτησε ως διοικητής.[19] Λίγα λεπτά πριν από την έναρξη του διαστημικού σκάφους τους, ο Χερμασέφσκι είπε:

Εγώ, ένας πολίτης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας, αισθάνομαι τιμή που μου δόθηκε η ευκαιρία να πραγματοποιήσω τη διαστημική πτήση στο σοβιετικό πλοίο Soyuz 30 και στον τροχιακό σταθμό Salyut 6. Με την εμπιστοσύνη που μου δόθηκε δεν θα απογοητεύσω.

— Μιρόσουαφ Χερμασέφσκι, στο Κοσμοδρόμιο Baikonur, στις 27 Ιουνίου 1978, λεπτά πριν την απογείωση του Soyuz 30[22]

Κατά τη διάρκεια της τροχιάς τους, οι Κλιμούκ και Χερμασέφσκι πραγματοποίησαν διάφορα πειράματα γεωεπιστήμης και φωτογράφισαν τη Γη σε τροχιά 126 φορές.[23] Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο διαστημικό σταθμό, οι Χερμασέφσκι και Κλιμούκ - μερικές φορές με τη βοήθεια των Βλαντίμιρ Κοβαλιόνοκ και Αλεξάντρ Ιβαντσένκοφ, των δύο άλλων κοσμοναύτων που ήταν ήδη στο Salyut 6 πριν από την άφιξη της αποστολής Soyuz 30 - διεξήγαγαν συνολικά έντεκα διαφορετικά πειράματα στο διάστημα που είχαν προγραμματιστεί διεθνώς ως μέρος του προγράμματος.[24]

Προσγειώθηκαν στις στέπες του Καζακστάν, 300 χλμ δυτικά του Τσελίνογκραντ. Μετά τη διαστημική πτήση, ο Χερμασέφσκι έφτασε στο κύρος ήρωα στις χώρες του Ανατολικού Μπλοκ (ειδικά της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας) και απονεμήθηκε με πολλές υψηλές τιμές, συμπεριλαμβανομένου του τίτλου που σπάνια που δινόταν σε ξένους του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης για τη συμμετοχή του στην αποστολή. Μια μαζική εκστρατεία ενημέρωσης και προπαγάνδας γύρω από την αποστολή Soyuz 30 και τους συμμετέχοντες της ξεκίνησε από την πολωνική κυβέρνηση σε συντονισμό με την ΕΣΣΔ και άλλα συμμαχικά κράτη στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας.[25] Το 1985, συνίδρυσε την Ένωση Ερευνητών Διαστήματος. Ο Χερμασέφσκι αργότερα έγινε Πρόεδρος της Πολωνικής Αστροναυτικής Εταιρείας (θέση που κατείχε από το 1986 έως το 1990).[15]

 
Ο Χερμασέφσκι, πρώτος από τα δεξιά, μαζί με άλλους κοσμοναύτες και αστροναύτες στην UNESCO το 2011 για την 50ή επέτειο της πρώτης επανδρωμένης διαστημικής πτήσης.

Προσωπική ζωή και θάνατος

Επεξεργασία

Στις 12 Δεκεμβρίου 2022, ο Χερμασέφσκι πέθανε σε ηλικία 81 ετών.[26][27] Ο γαμπρός του, Τσαρνέτσκι, είπε στα μέσα ενημέρωσης ότι πέθανε σε νοσοκομείο της Βαρσοβίας λόγω επιπλοκών από χειρουργική επέμβαση στην οποία είχε υποβληθεί το ίδιο πρωί.[28]

Διακρίσεις και βραβεία

Επεξεργασία
 
Ο Χερμασέφσκι απονεμήθηκε με το Σταυρό του Διοικητή του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας το 2003, από τον τότε Πρόεδρο της Πολωνίας, Αλεξάντερ Κφασνιέφσκι.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Το χωριό Λιπνίκι βρισκόταν στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία, ενώ από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τις σφαγές που έγιναν εκεί το χωριό δεν υπάρχει πλέον, τα εδάφη όπου ήταν παλιά βρίσκονται τώρα στην Ουκρανία.
  2. Original quote: "Jako dziecko bardzo cierpiałem z tego, co nam banderowcy zrobili. Ale do Ukraińców jako narodu żalu nie mam. Mam wśród nich wielu znajomych, którzy publicznie już dawno potępili te zbrodnie. Ale ktoś tam, na zachodnie Ukrainie, ciągle podpala petardę nacjonalizmu."[13]
  3. Launch date given in local Warsaw time, landing date in Moscow time.


Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «Zmarł Mirosław Hermaszewski – jedyny Polak, który odbył lot w kosmos».
  2. 2,0 2,1 «Gen. Mirosław Hermaszewski nie żyje. Polski kosmonauta zmarł w Warszawie w wieku 81 lat».
  3. «Poland's only cosmonaut, Mirosław Hermaszewski, dies aged 81». Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2022.
  4. Ανακτήθηκε στις 7  Μαΐου 2020.
  5. Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2022.
  6. 6,0 6,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2022.
  8. 8,0 8,1 «Mirosław Hermaszewski – pierwszy Polak w kosmosie». Polskie Radio. 5 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2019. 
  9. Καταζίνα Κατσορόφσκα (2 Οκτωβρίου 2009). «Mirosław Hermaszewski. 89. człowiek na orbicie». Gazeta Wrocławska. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2020. 
  10. 10,0 10,1 Χερμασέφσκι, Μιρόσουαφ (2017). Ciężar nieważkości. Opowieść pilota-kosmonauty (3rd έκδοση). Κρακοβία: Universitas. ISBN 97883-242-3119-5. 
  11. «Hermaszewski wspomina historię swojej rodziny podczas rzezi wołyńskiej» [Ο Χερμασέφσκι θυμάται την ιστορία της οικογένειάς του κατά τη σφαγή της Βολυνίας] (στα Πολωνικά). 11 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2014. 
  12. 12,0 12,1 «Hermaszewski o rzezi: strzelił w głowę matki, ale nie trafił dobrze, a ja się wykulałem». TVN24. 11 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2019. 
  13. 13,0 13,1 Βαλντέμαρ Κοβάλσκι (5 Απριλίου 2015). «Mirosław Hermaszewski dla naTemat: Ocalałem z rzezi wołyńskiej». NaTemat.pl. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2020. 
  14. «Generał Hermaszewski Honorowym Obywatelem Wołowa». Gazeta Wrocławska. 18 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2020. 
  15. 15,0 15,1 «Biografia» [Biography] (στα Πολωνικά). 20 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2014. 
  16. «Życiorys Mirosława Hermaszewskiego». biografia24.pl. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  17. «Mirosław Hermaszewski». Wirtualna Polska. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  18. 18,0 18,1 «Mirosław Hermaszewski». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  19. 19,0 19,1 Γιάκουμπ Γιακουμπόφσκι (15 Αυγούστου 2019). «Mirosław Hermaszewski: Zaprzedałem duszę lotnictwu». Prestiż. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2020. 
  20. Μάρτα Μπέλον (12 Ιουνίου 2017). «Poznaj historię Tadeusza Kuziory - człowieka, który dotarł do przedsionka kosmosu». Business Insider. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  21. «Kosmos lubi 40-latków». TVN24. 28 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  22. «To był historyczny lot dla Polski. Pierwszy Polak w kosmosie». Onet.pl. 25 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2019. 
  23. Γούκας Λουμπάνσκι (26 Ιουνίου 2018). «Mirosław Hermaszewski, pierwszy Polak w kosmosie». Rzeczpospolita. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  24. Πιότρ Στανισουάφσκι (30 Ιουνίου 2018). «Co robił w kosmosie Mirosław Hermaszewski?». Crazy Nauka. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019. 
  25. Σουλτς, Πάβεου (2012). «Mirosław Hermaszewski — kosmiczna ikona propagandy sukcesu». Dzieje Najnowsze (4): 45–62. 
  26. «Mirosław Hermaszewski nie żyje. Był pierwszym i jedynym Polakiem w kosmosie». TVN24. 12 December 2022. https://tvn24.pl/polska/miroslaw-hermaszewski-nie-zyje-polski-kosmonauta-mial-81-lat-6466280. Ανακτήθηκε στις 12 December 2022. 
  27. «Zmarł Mirosław Hermaszewski - pierwszy polski kosmonauta». www.urania.edu.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2022. 
  28. «Poland's only cosmonaut, Mirosław Hermaszewski, dies aged 81». The Guardian (στα Αγγλικά). 12 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία