Μεγάλη Στοά

Μεγάλη Στοά της Ελλάδας ή Μεγάλη Ανατολή, είναι το σύνηθες κυβερνών σώμα του Ελευθεροτεκτονισμού. Στην ουσία στην δικαιοδοσία της είναι μόνο η «Συμβολική Στοά», δηλαδή οι τρεις πρώτοι Βαθμοί της «Τέχνης».

Οι πρώτες ελληνικές τεκτονικές στοές εμφανίζονται στην Κέρκυρα και στην Κωνσταντινούπολη κατά το 18ο αιώνα. Το 1777 ο μετέπειτα ηγεμόνας της Βλαχίας, Αλέξανδρος Μουρούζης, ιδρύει στο Ηermannstadt της Αυστρίας ελληνική στοά, το 1784 ο πρίγκιπας Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ο Φιραρής ιδρύει στοά στην Οδησσό της Ρωσίας και το 1797 ιδρύεται ελληνική στοά στη Βιέννη (μέλος της ήταν ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος).

Το 1806 υπάρχουν τρεις στοές στην Κέρκυρα, το 1812 ιδρύεται η στοά "Φοίνιξ" στη Μόσχα υπό τον Ιωάννη Καποδίστρια και το 1813 ιδρύεται στην Κεφαλονιά η στοά "Ευκλείδης". Το 1814 εκλέγεται Μέγας Διδάσκαλος ο Διονύσιος Ρώμας στην Κέρκυρα.

Το 1864 ιδρύεται η πρώτη ανώτατη Τεκτονική αρχή στην ελεύθερη Ελλάδα και μέλη της Ανώτατης Διοίκησης είναι ο Σπήλιος Αντωνόπουλος, Δημήτριος Μαυροκορδάτος και Νικόλαος Δαμασκηνός, με αναπληρωτή τον Ι. Παπαδάκη.

Στις 2 Απριλίου 1867 συντάσσεται το πρώτο Ελληνικό Τεκτονικό Σύνταγμα και ο Γενικός Κανονισμός της Μεγάλης Ανατολής της Ελλάδας, μετέπειτα μετονομάζεται σε Μεγάλη Στοά της Ελλάδας. Μέλη της Συντακτικής Συνέλευσης ήταν οι Α. Γονατάς, Ν. Δαμασκηνός, Π. Πυλαρινός, Ε. Σταυρόπουλος, Μ. Δροσινός, Σ. Αντωνόπουλος, Γ. Γλύνης, Α. Κριτής και Α. Βαρελίδης.^[1]

Το 1868 εγκαθιδρύεται η Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος, εκλέγεται ο πρώτος Μέγας Διδάσκαλος, Νικόλαος Δαμασκηνός (1834-1910), και τίθεται σε ισχύ το καταστατικό της.

Το 1870 ο Πρίγκηπας Δημήτριος Ροδοκανάκης σε ειδική συνεδρίαση του Υπάτου Συμβουλίου (Υ.Σ.) της Σκωτίας, μυήθηκε στον 33ο βαθμό και έγινε μέλος αυτού προκειμένου να έλθει στην Ελλάδα και να ιδρύσει το Υ.Σ. του 33ου βαθμού. Τον Ιούλιο του 1872 ο Δημήτριος Ροδοκανάκης εκλέγεται Μέγας Διδάσκαλος και ιδρύει το Υ.Σ. της Ελλάδος του 33ου βαθμού. Μέλη του Υ.Σ. είναι ο Ν. Δαμασκηνός, Δημήτριος Σ. Μαυροκορδάτος, Ι. Παπαδάκης, Σπ. Καραϊσκάκης, Α. Δουρούτης, Α. Καλυβάς, Μαξιμιλιανός Ρότσχιλδ, Ν. Ράδος και Ι. Μίνδλερ.^[2]

Η Μεγάλη Ανατολή μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μετονομάζεται σε Μεγάλη Στοά της Ελλάδας.

Διοικητικές «κεφαλές» μίας Μεγάλης Στοάς (ή Μεγάλης Ανατολής) είναι ο «Μέγας Διδάσκαλος» και οι «Μεγάλοι Αξιωματικοί» της. Κάποιες Μεγάλες Στοές έχουν ιδρύσει «Επαρχιακές Μεγάλες Στοές» ως διοικητική τους υποδιαίρεση.

Οι Μεγάλες Στοές είναι διοικητικά ανεξάρτητες μεταξύ τους, διατηρώντας μόνο επίσημες σχέσεις στα πλαίσια της «αμοιβαίας αναγνώρισης» τους με άλλες Μεγάλες Στοές. Μια Μεγάλη Στοά απαγορεύει στους Ελευθεροτέκτονες που είναι μέλη κάποιας εκ των Στοών της την επίσκεψη Στοών που δεν έχει αναγνωρίσει ως «Κανονικές».

Κάθε επικράτεια μπορεί να έχει μόνο μία Κανονική Μεγάλη Στοά ή Μεγάλη Ανατολή, εκτός των Η.Π.Α. όπου κάθε Πολιτεία μπορεί να έχει μόνο μία Κανονική Μεγάλη Στοά. Λόγω της ύπαρξης δύο παρακλαδιών στον Ελευθεροτεκτονισμό, συνήθως στις μέρες μας υπάρχουν δύο Μεγάλες Στοές ανά επικράτεια και δύο ανά Πολιτεία των Η.Π.Α. που βρίσκονται σε καθεστώς μη αμοιβαίας αναγνώρισης μεταξύ τους.

Δεν υπάρχει στον Ελευθεροτεκτονισμό κάποιο κεντρικό Σώμα που να εποπτεύει τις Μεγάλες Στοές και τις Μεγάλες Ανατολές παγκοσμίως.

Εικόνες

Το Ελευθεροτεκτονικό Μέγαρο της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδας, στην Αθήνα, Σουρμελή 2 & Αχαρνών
To Freemasons Hall στο Λονδίνο, έδρα της Ενωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας
Η Μεγάλη Στοά της Κολομβίας, στην Μπαρρανκίγια
Η Μεγάλη Στοά της Βοστώνης

Παραπομπές

↑ Πολλάτος, Μαρίνος. Διακόσια χρόνια ελληνικού τεκτονισμού: (1740-1940). Αθήνα: Τυπογραφείον Αδ. Ι. Αλευροπούλου. σελ. 38-44.
↑ Πολλάτος, Μαρίνος. Διακόσια χρόνια ελληνικού τεκτονισμού: (1740-1940). Αθήνα: Τυπογραφείον Αδ. Ι. Αλευροπούλου. σελ. 40-52.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[1] Πολλάτος, Μαρίνος. Διακόσια χρόνια ελληνικού τεκτονισμού: (1740-1940). Αθήνα: Τυπογραφείον Αδ. Ι. Αλευροπούλου. σελ. 38-44.

[2] Πολλάτος, Μαρίνος. Διακόσια χρόνια ελληνικού τεκτονισμού: (1740-1940). Αθήνα: Τυπογραφείον Αδ. Ι. Αλευροπούλου. σελ. 40-52.

[1]

[2]