Συντεταγμένες: 37°12′14″N 15°10′55″E / 37.20389°N 15.18194°E / 37.20389; 15.18194 Τα Μέγαρα Υβλαία είναι αρχαία Ελληνική αποικία στη Σικελία, βρίσκεται στην Επαρχία των Συρακουσών περίπου 20 χιλιόμετρα βορειοδυτικά από τις Συρακούσες, πολύ κοντά στη σημερινή πόλη Αουγκούστα.[4] Υπάρχουν τρείς τουλάχιστον τοποθεσίες στη Σικελία με το όνομα "Υβλαία" σύμφωνα με τις πηγές και είναι δύσκολο να διακριθούν μεταξύ τους.[5][6]

Μέγαρα Υβλαία
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μέγαρα Υβλαία
37°12′14″N 15°10′55″E
ΧώραΙταλία[1]
Διοικητική υπαγωγήΑουγκούστα[2]
Γεωγραφική υπαγωγήΣικελία
Έκταση843.689 [3]
Ταχ. κωδ.96011[2]
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
 
Τοπογραφία των Μεγάρων Υβλαίων.

Η αποικία ιδρύθηκε με Έλληνες από τα Μέγαρα, οι φήμες για την ίδρυση της πόλης σχετίζονται με πληροφορίες που παρείχε ο Θουκυδίδης. Ο Θουκυδίδης γράφει ότι Μεγαραίοι έφτασαν περιπλανώμενοι στη Σικελία υπό την ηγεσία του "Λάμις" την ίδια εποχή που έποικοι από τη Χαλκίδα ίδρυσαν τους Λεοντίνους στους πρόποδες του όρους Πανταγιάς. Οι Μεγαραίοι μετακινήθηκαν πρώτα στους Λεοντίνους, έζησαν λίγο μαζί με τους Χαλκιδείς αλλά στη συνέχεια εκδιώχθηκαν και εγκαταστάθηκαν στη χερσόνησο της Θάψου , κοντά στις Συρακούσες. Μετά τον θάνατο του Λάμις με την υπόδειξη ενός παλαιότερου γηγενούς Σικελού αρχηγού εγκαταστάθηκαν τελικά στην περιοχή που έμεινε γνωστή σαν Μέγαρα Υβλαία.[7]

Ο Σκύμνος ο Χίος αντίθετα γράφει ότι έγινε ταυτόχρονα η εγκατάσταση των Χαλκιδέων στη Νάξο και των Μεγαρέων στην Ύμπλα πριν την εγκατάσταση των Κορινθίων στις Συρακούσες (734 π.χ.). Ο Στράβων δέχεται την ίδια άποψη ότι τα Μέγαρα Υμπλαία ιδρύθηκαν την ίδια εποχή με τη Νάξο (735 π.χ.) και πριν από τις Συρακούσες.[8] Ο Σκύμνος και ο Στράβων δεν επιβεβαιώνονται, περισσότερο αξιόπιστος θεωρείται ο Θουκυδίδης που τοποθετεί την ίδρυση των Μεγάρων Υμπλαίων γύρω στο 728 π.χ. Ο καθηγητής Μίλλερ μελετώντας όλες τις πηγές τοποθετεί την ίδρυση της πόλης την περίοδο από το 758 π.χ. όπως προκύπτει από την Παντοδαπή ιστορία που έγραψε ο Ευσέβιος της Καισαρείας μέχρι το 728 π.χ. σύμφωνα με τις πληροφορίες του Θουκυδίδη.[9] Οι ιστορικές μελέτες έδειξαν ότι υπάρχει ένα κενό περίπου 100 ετών από την ίδρυση των Μεγάρων Υβλαίων μέχρι την εποχή που ιδρύθηκε η αποικία τους Σελινούντας Σικελίας με στόχο να ξεπεράσει σε ισχύ τη μητρόπολη Μέγαρα Υμπλαία.[7][10]

Καταστροφή από τον Γέλωνα

Επεξεργασία
 
Ερείπια αρχαίου δρόμου στα Μέγαρα Υβλαία.

Δεν είναι γνωστό τίποτε άλλο για τα Μέγαρα μέχρι την εποχή που τα κατέστρεψε ο Γέλων ο Συρακούσιος και συνθηκολόγησαν ύστερα από μακρά πολιορκία (483 π.χ.). Οι περισσότεροι κάτοικοι πουλήθηκαν δούλοι και οι πλούσιοι μεταφέρθηκαν στις Συρακούσες, ανάμεσα τους και ο ποιητής Επίχαρμος ο οποίος αν και δεν καταγόταν από τα Μέγαρα είχε ανατραφεί στην πόλη.[7][11] Ο Θουκυδίδης τοποθετεί το γεγονός 254 χρόνια μετά την ίδρυση των Μεγάρων, είναι βέβαιο ότι η πόλη δεν ανέκτησε ποτέ ξανά την ισχύ και την ανεξαρτησία της. Ο Θουκυδίδης σημειώνει ότι τα Μέγαρα Υβλαία δεν υπήρχαν στην εποχή του αλλά καταγράφει με σαφήνεια την ακτή στην οποία βρισκόταν η πόλη που κατέστρεψαν οι Συρακούσιοι. Ο Αθηναίος στρατηγός Λάμαχος πρότεινε στην Εκστρατεία στη Σικελία να καταλάβουν αμέσως τις Συρακούσες (415 π.χ. - 413 π.χ.) αλλά οι Αθηναίοι δεν τον άκουσαν με αποτέλεσμα να γνωρίσουν την επόμενη χρονιά τη συντριβή.[12]

Μετέπειτα οικισμοί

Επεξεργασία
 
Η Αγορά των Μεγάρων Υβλαίων.

Από την εποχή που καταστράφηκαν αναφέρεται πολλές φορές στην αρχαιότητα μία τοποθεσία με το όνομα "Μέγαρα" ή "Υβλαία" αλλά δεν είναι γνωστό αν πρόκειται για διαφορετικούς οικισμούς ή αν είναι ο ίδιος. Η αρχαία Ελληνική αποικία βρίσκεται στην τοποθεσία της σημερινής πόλης Αουγκούστα. Ο Θουκυδίδης θεωρεί παράδοξο να έχει η περιοχή μεγάλα φυσικά προτερήματα στον ίδιο βαθμό με τη νήσο Ορτυγία των Συρακουσίων και να μην έχει αξιοποιηθεί, είναι σαφές σύμφωνα με τις συμβουλές του στρατηγού Λάμαχου για εγκατάσταση βάσης εκεί ότι η περιοχή είχε ερημωθεί.[13]. Τη σύγχρονη πόλη Αουγκούστα ίδρυσε σύμφωνα με τον θρύλο ο αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν (1229) από τον οποίο πήρε το όνομα του.

Ανασκαφές

Επεξεργασία

Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1891 και έφεραν στο φως το βόρειο τμήμα ενός τείχους με ένα ανάχωμα που είχε στόχο να προστατεύσει την πόλη από τις πλημμύρες. Τον 16ο αιώνα κυκλοφορούσαν φήμες για μία μεγάλη Νεκρόπολη με 100 περίπου τάφους που είχαν εξερευνηθεί και ένα αφιέρωμα σε ναό, το λιμάνι βρισκόταν στα βόρεια της πόλης. Τον 7ο αιώνα π.χ. η πόλη είχε οργανωθεί με σχέδιο, υπήρχε μία αγορά στα ανατολικά από τις πιο γνωστές στην εποχή.[14]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2022 survey on museums and similar institutions. 2024.
  2. 2,0 2,1 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2020 survey on museums and similar institutions. 2022.
  3. 3,0 3,1 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2018 survey on museums and similar institutions. 2020.
  4. Άτλαντας Μπάρινγκτον του Ελληνορωμαϊκού κόσμου, Χάρτης 47
  5. Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις/Ηλιακών Α, Παράγραφος 23.6
  6. Ο Γουίλιαμ Σμιθ τον 19ο αιώνα περιγράφει την "Επίλαρχη Υβλαία" με ανάμειξη πληροφοριών που προέρχονται από τη "Μέγιστη Υβλαία" και τα "Μέγαρα Υβλαία", συνεπώς χρειάζεται μεγάλη προσοχή ο χειρισμός του ονόματος.
  7. 7,0 7,1 7,2 Θουκυδίδης, Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο ΣΤ΄, Παράγραφος 4
  8. Στράβων, Γεωγραφικά, Βιβλίο ΣΤ΄, σ.269
  9. M. Miller, The Sicilian Colony Dates (1970), σσ. 18–20, σσ. 276–278.
  10. Στράβων, Γεωγραφικά, Βιβλίο ΣΤ΄, σ.272
  11. Ηρόδοτος, Ηροδότου Ιστορίαι, Βιβλίο Ζ΄ (Πολύμνια), Παράγραφος 156
  12. Θουκυδίδης, Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο ΣΤ΄, Παράγραφοι 49, 96
  13. Θουκυδίδης, Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο ΣΤ΄, Παράγραφος 49
  14. Martin, R. 1974, 'Architecture of Crete, Greece, and the Greek World', in P. Luigi Nervi (ed.), Ancient Architecture: Mesopotamia, Egypt, Crete, Greece, Harry N. Abrams, Inc, New York, σ. 336.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία