Κλοτριμαζόλη
Η κλοτριμαζόλη, που πωλείται με την επωνυμία Lotrimin μεταξύ άλλων, είναι αντιμυκητιασικό φάρμακο. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία κολπικών μυκητιάσεων, στοματικής μυκητήσιασης, εξανθήματος από πάνα, ποικιλόχροης πυτηρίασης και τύπων δερματόφυτων, συμπεριλαμβανομένου του ποδιού του αθλητή. Μπορεί να ληφθεί από το στόμα ή να εφαρμοστεί ως κρέμα στο δέρμα ή στον κόλπο.[1]
 | |
 | |
| Ονομασία IUPAC | |
|---|---|
1-[(2-Chlorophenyl)(diphenyl)methyl]-1H-imidazole | |
| Κλινικά δεδομένα | |
| Εμπορικές ονομασίες | Desenex, Canesten, άλλες |
| AHFS/Drugs.com | monograph |
| MedlinePlus | a682753 |
| Κατηγορία ασφαλείας κύησης |
|
| Οδοί χορήγησης | Τοπικά, στοματική παστίλια |
| Κυκλοφορία | |
| Κυκλοφορία |
|
| Φαρμακοκινητική | |
| Βιοδιαθεσιμότητα | Κακή απορρόφηση από το στόμα, αμελητέα απορρόφηση μέσω του δέρματος (τοπικά) |
| Πρωτεϊνική σύνδεση | 90% |
| Μεταβολισμός | Ήπαρ |
| Βιολογικός χρόνος ημιζωής | 2 ώρες |
| Κωδικοί | |
| Αριθμός CAS | 23593-75-1  |
| Κωδικός ATC | A01AB18 D01AC01 G01AF02 QJ02AB90 (WHO) |
| PubChem | CID 2812 |
| IUPHAR/BPS | 2330 |
| DrugBank | DB00257 |
| ChemSpider | 2710 |
| UNII | G07GZ97H65 |
| KEGG | D00282 |
| ChEBI | CHEBI:3764 |
| ChEMBL | CHEMBL104 |
| Χημικά στοιχεία | |
| Χημικός τύπος | C22H17ClN2 |
| Μοριακή μάζα | 344,84 g·mol−1 |
Clc1ccccc1C(c2ccccc2)(c3ccccc3)n4ccnc4 | |
InChI=1S/C22H17ClN2/c23-21-14-8-7-13-20(21)22(25-16-15-24-17-25,18-9-3-1-4-10-18)19-11-5-2-6-12-19/h1-17H Key:VNFPBHJOKIVQEB-UHFFFAOYSA-N | |
| Φυσικά στοιχεία | |
| Σημείο τήξης | 147 to 149 °C (297 to 300 °F) |
| (verify) | |
Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες όταν λαμβάνεται από το στόμα περιλαμβάνουν ναυτία και κνησμό.[1] Όταν εφαρμόζεται στο δέρμα, συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ερυθρότητα και κάψιμο.[1] Κατά την εγκυμοσύνη, η χρήση στο δέρμα ή στον κόλπο πιστεύεται ότι είναι ασφαλής. Δεν υπάρχει ένδειξη βλάβης όταν χρησιμοποιείται από το στόμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά αυτό έχει μελετηθεί λιγότερο καλά.[1] Όταν χρησιμοποιείται από το στόμα, θα πρέπει να δίνεται μεγαλύτερη προσοχή σε άτομα με ηπατικά προβλήματα.[1] Ανήκει στην κατηγορία αζολικών φαρμάκων και λειτουργεί διαταράσσοντας τη μεμβράνη των μυκητιακών κυττάρων.[1]
Η κλοτριμαζόλη ανακαλύφθηκε το 1969.[2] Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.[3] Διατίθεται ως γενόσημο φάρμακο.[1]
Ιατρικές χρήσεις
ΕπεξεργασίαΕίναι συνήθως διαθέσιμη χωρίς ιατρική συνταγή σε διάφορες μορφές δοσολογίας, όπως τοπική κρέμα, αλοιφή ή κολπικό υπόθετο. Διατίθεται επίσης ως παστίλια με συνταγή μόνο. Τοπικά, η κλοτριμαζόλη χρησιμοποιείται για την αιδοιοκολπική καντιντίαση ή μυκητιασικές μολύνσεις του δέρματος. Για την αιδοιοκολπική καντιντίαση, τα δισκία κλοτριμαζόλης και οι κρέμες εισάγονται στον κόλπο. Η τοπική κλοτριμαζόλη συνήθως δεν είναι αποτελεσματική στη θεραπεία μυκητιασικών λοιμώξεων του τριχωτού της κεφαλής ή των νυχιών. Όταν χρησιμοποιείτε προϊόντα κλοτριμαζόλης χωρίς συνταγή, η χρήση θα πρέπει να διακόπτεται εάν η κατάσταση δεν βελτιωθεί μετά από θεραπεία για 2 εβδομάδες για φαγούρα ή μετά από 4 εβδομάδες στο πόδι του αθλητή.[4]
Η κλοτριμαζόλη χρησιμοποιείται συνήθως 5 φορές την ημέρα για 14 ημέρες για στοματική καντιντίαση, δύο φορές την ημέρα για 2 έως 8 εβδομάδες για δερματικές λοιμώξεις και μία φορά την ημέρα για 3 ή 7 ημέρες για κολπικές λοιμώξεις.[5]
Η κλοτριμαζόλη μπορεί να συνδυαστεί με ένα γλυκοκορτικοειδές, όπως η βηταμεθαζόνη, σε μια τοπική κρέμα για τη θεραπεία του δερμάτοφυτα σε θώρακα, βουβώνες και πόδια. Παρόλο που έχει εγκριθεί από τη FDA, η κρέμα συνδυασμού κλοτριμαζόλης-βηταμεθαζόνης δεν είναι η προτιμώμενη θεραπεία για δερματοφυτικές μολύνσεις λόγω αυξημένων παρενεργειών από το τοπικό γλυκοκορτικοειδές. Αν και μπορεί να παρατηρηθεί προσωρινή ανακούφιση και μερική καταστολή των συμπτωμάτων με τη θεραπεία συνδυασμού, τα γλυκοκορτικοειδή μπορούν να προκαλέσουν ανοσοκατασταλτική απόκριση και ανάκαμψη που οδηγεί σε πιο σοβαρή λοίμωξη που συνήθως απαιτεί συστηματικούς αντιμυκητιασικούς παράγοντες για τη θεραπεία της νόσου. Οι συνδυαστικές κρέμες αποφεύγονται προκειμένου να βελτιωθεί το αποτέλεσμα της θεραπείας, να μειωθεί η πιθανότητα ατροφίας του δέρματος που σχετίζεται με παρατεταμένη τοπική χρήση γλυκοκορτικοειδών και να περιοριστεί το κόστος της θεραπείας. Μπορεί να είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία της χρόνιας παρονυχίας. Η προτιμώμενη θεραπεία λοιμώξεων από δερματόφυτα είναι συνεπώς με μονοθεραπεία κλοτριμαζόλης.[6]
Μπορεί να ληφθεί από το στόμα ως παστίλια ή να εφαρμοστεί ως τοπική κρέμα στο δέρμα ή στον κόλπο.[1][7]
Εγκυμοσύνη
ΕπεξεργασίαΗ τοπική κλοτριμαζόλη κατηγοριοποιείται ως κατηγορία εγκυμοσύνης Β.[8] Μικρές ποσότητες κλοτριμαζόλης μπορεί να απορροφηθούν συστημικά μετά από τοπική και κολπική χορήγηση. Ωστόσο, η τοπική κλοτριμαζόλη εξακολουθεί να θεωρείται ασφαλής στη χρήση για τη θεραπεία μυκητιασικών λοιμώξεων σε έγκυες γυναίκες και είναι ασφαλέστερη εναλλακτική λύση σε σχέση με άλλα αντιμυκητιασικά.[9]
Παρενέργειες
ΕπεξεργασίαΟι παρενέργειες της στοματικής συνταγοποίησης περιλαμβάνουν κνησμό, ναυτία και έμετο. Λιγότερο από το 10% των ασθενών που χρησιμοποιούν το στοματικό σκεύασμα μπορεί να έχουν μη φυσιολογικές εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν εξάνθημα, κνίδωση, φουσκάλες, κάψιμο, κνησμό, απολέπιση, ερυθρότητα, πρήξιμο, πόνο ή άλλα σημάδια ερεθισμού του δέρματος.[1] Για το λόγο αυτό, οι εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας θα πρέπει να παρακολουθούνται περιοδικά κατά τη λήψη της στοματικής κλοτριμαζόλης. Όταν χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της αιδοιοκολπικής καντιντίασης, λιγότερο από το 10% των ασθενών έχουν αίσθηση καύσους στο αιδοίο ή κόλπο. Λιγότερο από 1% των ασθενών έχουν τις ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες: κάψιμο ή φαγούρα του πέους του σεξουαλικού συντρόφου, πολυουρία, φαγούρα, πόνος, οίδημα ή εκκρίσεις.[5][7][10]
Οι κρέμες και τα υπόθετα κλοτριμαζόλης περιέχουν λάδι που μπορεί να αποδυναμώσει τα προφυλακτικά και τα διαφράγματα από λατέξ.[9]
Για τοπικά σκευάσματα, θα πρέπει να χρησιμοποιείται εξωτερικά και θα πρέπει να διακόπτεται εάν εμφανιστεί ερεθισμός ή ευαισθησία στο σημείο της χορήγησης.[11]
Αλληλεπιδράσεις
ΕπεξεργασίαΔεν υπάρχουν γνωστές σημαντικές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με τοπική κλοτριμαζόλη. Ωστόσο, με την στοματική κλοτριμαζόλη, υπάρχουν πολλαπλές αλληλεπιδράσεις καθώς το φάρμακο είναι αναστολέας του ενζύμου CYP450, κυρίως CYP3A4. Έτσι, οποιοδήποτε φάρμακο μεταβολίζεται από το ένζυμο CYP3A4 θα έχει δυνητικά αυξημένα επίπεδα όταν χρησιμοποιείται από του στόματος κλοτριμαζόλη. Ο ιατρός που συνταγογραφεί θα πρέπει να γνωρίζει οποιοδήποτε φάρμακο λαμβάνει ο ασθενής πριν από την έναρξη της στοματικής κλοτριμαζόλης. Ορισμένα φάρμακα δεν πρέπει να λαμβάνονται με από του στόματος κλοτριμαζόλη.[10]
Φαρμακολογία
ΕπεξεργασίαΗ κλοτριμαζόλη είναι παράγωγο ιμιδαζόλης το οποίο δρα αναστέλλοντας την ανάπτυξη μεμονωμένων Candida ή μυκητιακών κυττάρων μεταβάλλοντας τη διαπερατότητα του τοιχώματος των μυκήτων.[7] Συνδέεται με τα φωσφολιπίδια στην κυτταρική μεμβράνη και αναστέλλει τη βιοσύνθεση της εργοστερόλης και άλλων στερολών που απαιτούνται για την παραγωγή κυτταρικής μεμβράνης.[10] Η κλοτριμαζόλη μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη μυκήτων ή να οδηγήσει σε θάνατο μυκητιακών κυττάρων.[1]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 American Society of Health-System Pharmacists (8 Φεβρουαρίου 2016). «Clotrimazole Monograph for Professionals». www.drugs.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ Trends and Changes in Drug Research and Development (στα Αγγλικά). Springer Science & Business Media. 2012. σελ. 109. ISBN 9789400926592.
- ↑ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ↑ «UpToDate». www.uptodate.com. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2019.
- ↑ 5,0 5,1 «Clotrimazole: MedlinePlus Drug Information». The American Society of Health-System Pharmacists, Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2014.
- ↑ «The diagnosis and management of tinea». BMJ 345: e4380. July 2012. doi:. PMID 22782730.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 «Clotrimazole (Oral)». Lexicomp Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2014.
- ↑ «Topical antiviral and antifungal medications in pregnancy: a review of safety profiles». Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology 31 (9): 1440–1446. September 2017. doi:. PMID 28449377.
- ↑ 9,0 9,1 «Diseases Characterized by Vaginal Discharge». CDC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2014.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 «Clotrimazole». DrugBank. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2014.
- ↑ «DailyMed - CLOTRIMAZOLE ANTIFUNGAL- clotrimazole cream». dailymed.nlm.nih.gov. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2019.