Ο κιστοφόρος ήταν το κύριο εμπορικό νόμισμα της Δυτικής Μικράς Ασίας.

Κιστοφόρο τετράδραχμο από την Απολλωνίδα της Λυδίας, επί βασιλείας του Αριστόνικου της Περγάμου, 133–130 π.Χ. Θήκη τόξου, επάνω κεραυνός, εκατέρωθεν φίδια ελισσόμενα και κεφαλές Διός και Διονύσου, κάτω ΑΠΟΛ[ΛΟΝΙΔΕΩΝ].
Κιστοφορικό τετράδραχμο, 28 π.Χ., Έφεσος. Εμπρός όψη: Αύγουστος, IMP CAESAR DIVI F[ILIUS] CO[Ν]S[UL] VI LIBERTATIS P[E]R[PETUUS] VINDEX (εκδικητής). Πίσω: Η Ειρήνη κρατά κηρύκειο, φίδι βγαίνει από τη μυστική κίστη, ΡΑΧ, όλα μέσα σε στεφάνι. 11,74 γραμ. 28 π.Χ.

Εμφανίστηκε την εποχή των βασιλέων της Περγαμηνής δυναστείας και πήρε το όνομά του λόγω της απεικόνισης της ιερής βακχικής κίστης, κουτιού με ιερά φίδια. Πρωτοεμφανίστηκε στην Έφεσο λίγο πριν από το 200 π.Χ. και διαδόθηκε με ταχύ ρυθμό στις κτήσεις του Αττάλου Α' βασιλιά της Περγάμου, και έκτοτε ο κιστοφόρος έγινε πανασιατικό νόμισμα.

Κιστοφόροι είναι γνωστό ότι εκδόθηκαν σε ένδεκα περίπου νομισματοκοπεία της Μικράς Ασίας. Δηλαδή στην Πάρο, το Αδραμύττιο και την Πέργαμο της Μυσίας· στη Σμύρνη και την Έφεσο της Ιωνίας· στα Θυάτειρα, στις Σάρδεις, στις Τράλλεις και τη Νύση της Λυδίας· στην Απάμεια και τη Λαοδίκεια της Φρυγίας· τέλος στην Κρήτη.

  • Barclay Vincent Head (1844-1914), μετάφραση Ιωάννης Σβορώνος (1863-1923), επιμ. (1898). Ιστορία των νομισμάτων. Αθήνα: Π. Δ. Σακελλαρίου, βιβλιοπωλείο Καρόλου Μπεκ. σελίδες Τόμος Β'. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2009. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Cistophorus στο Wikimedia Commons