Καύση των λειψάνων του Αγίου Σάββα

Όταν οι Σέρβοι στο Βανάτου ξεσηκώθηκαν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1594, χρησιμοποιώντας το πορτρέτο του Αγίου Σάββα της Σερβίας στα πολεμικά τους λάβαρα, οι Οθωμανοί ανταπάντησαν καίγοντας τα λείψανα του Αγίου Σάββα στο οροπέδιο Βράτσαρ στο Βελιγράδι . [1] Ο μέγας βεζίρης Κότζα Σινάν Πασάς, ο κύριος διοικητής του οθωμανικού στρατού, διέταξε να μεταφερθούν τα λείψανα από τη Μιλέσεβα στο Βελιγράδι, όπου τα έριξε στην πυρά στις 27 Απριλίου. [2] Ο μοναχός Nικηφόρος της μονής Φενέκ αναφέρει ότι «σημειώθηκε μεγάλη βία κατά του κλήρου καθώς και καταστροφές μοναστηριών». [1] Οι Οθωμανοί προσπάθησαν να πυρπολήσουν συμβολικά και πραγματικά τη σερβική αποφασιστικότητα για ελευθερία, η οποία γινόταν όλο και πιο αισθητή. [2] Το γεγονός, ωστόσο, πυροδότησε μια αύξηση της επαναστατικής δραστηριότητας, μέχρι την καταστολή της εξέγερσης το 1595. [2] [3] Πιστεύεται ότι το αριστερό χέρι του Αγίου Σάββα σώθηκε και σήμερα φυλάσσεται στη Μιλέσεβα.

Η καύση των λειψάνων του Αγίου Σάββα από τους Οθωμανούς, πίνακας του Στέβαν Άλεκσιτς (1912)
Η καύση των Λειψάνων του Αγίου Σάββα, των Άνταμ Στεφάνοβιτς και Παβλ Τσορτάνοβιτς (περίπου 1860)

Η καύση των λειψάνων του Αγίου Σάββα (σερβικά: Спаљивање моштију светога Саве‎‎) είναι μια σερβική ορθόδοξη θρησκευτική εορτή η οποία τιμάται στις 27 Απριλίου (10 Μαΐου, σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο). Ο αρχιεπίσκοπος Σάββας ίδρυσε τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, το σερβικό εκκλησιαστικό δίκαιο και την εθνική λογοτεχνία. Ανακηρύχθηκε άγιος ως θαυματουργός και η θρησκευτική του λατρεία ενσωματώθηκε στις λαϊκές δοξασίες κατά την οθωμανική εποχή. Η προσκύνηση των λειψάνων του δημιούργησε ένταση μεταξύ των Σέρβων και των οθωμανικών δυνάμεων κατοχής. Το 1774 ο Άγιος Σάββας ανακηρύχθηκε προστάτης άγιος όλων των Σέρβων. Τον 19ο αιώνα η λατρεία του αναβίωσε στο πλαίσιο του εθνικισμού με την προοπτική της ανεξαρτησίας από τους Οθωμανούς, «αναπαριστώντας και αναπαράγοντας δυνατές εικόνες μιας εθνικής Χρυσής Εποχής, εθνικής συμφιλίωσης και ενοποίησης καθώς και του μαρτυρίου για την εκκλησία και το έθνος». Μετά την πλήρη ανεξαρτησία της Σερβίας, σχεδιάστηκε ένας καθεδρικός ναός αφιερωμένος στον άγιο, μέρος των σχεδίων εκσυγχρονισμού του Βελιγραδίου. Παρόλο που τα σχέδια για την κατασκευή του ναού έγιναν το 1895, το ίδιο το κτίριο, που βασίζεται στη Μονή Γκρατσάνιτσας και την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, άρχισε να χτίζεται το 1935. Η κατασκευή σταμάτησε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και στα χρόνια της κομμουνιστικής κυριαρχίας, για να ξαναρχίσει μετά από άδεια το 1984. Από το 2010, το εξωτερικό έχει τελειώσει και το εσωτερικό παρμένει ημιτελές. [4] Η τοποθεσία όπου κάηκαν τα λείψανα του Αγίου Σάββα, το οροπέδιο Βράτσαρ, έγινε ο νέος χώρος που στέγασε την Εθνική Βιβλιοθήκη της Σερβίας και τον καθεδρικός ναός του Αγίου Σάββα, κατά τον 20ο αιώνα. Λόγω της θέσης της, η εκκλησία κυριαρχεί στο αστικό τοπίο του Βελιγραδίου και έχει γίνει εθνικό σύμβολο.

Παραπομπές

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία