Ζαν-Φρανσουά Μαρμοντέλ

Γάλλος εγκυκλοπαιδιστής, ιστορικός, πεζογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και φιλόσοφος

Ο Ζαν-Φρανσουά Μαρμοντέλ (γαλλικά: Jean-François Marmontel) (1723 - 1799) ήταν Γάλλος ποιητής, ιστορικός, θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και μέλος των συντακτών της Εγκυκλοπαίδειας. [7]

Ζαν-Φρανσουά Μαρμοντέλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jean-François Marmontel (Γαλλικά)
Γέννηση11  Ιουλίου 1723[1][2][3]
Bort-les-Orgues
Θάνατος31  Δεκεμβρίου 1799[1][2][3]
Σαιντ-Ωμπέν-συρ-Γκαγιόν
Αιτία θανάτουαποπληξία
Τόπος ταφήςΣαιντ-Ωμπέν-συρ-Γκαγιόν
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[2][4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
πολιτικός
δημοσιογράφος
ποιητής
ιστορικός
θεατρικός συγγραφέας
λιμπρετίστας
συγγραφέας[5]
κριτικός λογοτεχνίας
εγκυκλοπαιδιστής
μυθιστοριογράφος
ΕργοδότηςBâtiments du Roi (από 1753)
Οικογένεια
ΓονείςMartin Marmontel και Marianne Gourdes
ΑδέλφιαJean Marmontel
Antoine Marmontel
Anne Marmontel
Marie-Jeanne Marmontel
Antoinette Marmontel
Jeanne Marmontel
ΣυγγενείςAntoine-François Marmontel
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαmember of the Council of Elders
ιστοριογράφος της Γαλλίας (από 1772)
Ισόβιος γραμματεύς της Γαλλικής Ακαδημίας (1783–1799)
17η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1763–1799)[6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία

Ο Ζαν-Φρανσουά Μαρμοντέλ γεννήθηκε στις 11 Ιουλίου 1723 σε φτωχή οικογένεια στο Μπορ-λεζ-Οργκ της επαρχίας του Λιμουζέν (σήμερα στο νομό Κορέζ). Αφού σπούδασε σε σχολείο Ιησουιτών στο Μωριάκ, Καντάλ, δίδαξε στα κολέγιά τους στο Κλερμόν-Φεράν και στην Τουλούζη. Το 1745, με την παρακίνηση του Βολταίρου, ξεκίνησε για το Παρίσι για να προσπαθήσει για λογοτεχνική επιτυχία.

Από το 1748 έως το 1753 έγραψε μια σειρά τραγωδιών έχοντας ως πρότυπο τον Βολταίρο: Διονύσιος ο Τύραννος (1748), Αριστομένης (1749), Κλεοπάτρα (1750), Ηρακλείδης (1752), Αίγυπτος (1753). Αυτά τα θεατρικά έργα, αν και είχαν μικρή επιτυχία στη σκηνή, εξασφάλισαν την εισαγωγή του συγγραφέα στους λογοτεχνικούς και κοσμικούς κύκλους.[8]

Έγραψε μια σειρά άρθρων για την Εγκυκλοπαίδεια αποκαλύπτοντας σημαντική κριτική δύναμη και διορατικότητα, τα οποία στη συλλογική τους έκδοση με τον τίτλο Στοιχεία λογοτεχνίας (Eléments de Littérature, 1787) εξακολουθούν να κατατάσσονται μεταξύ των γαλλικών κλασικών έργων. Έγραψε επίσης λιμπρέτα έργων όπερας για τους συνθέτες Ζαν Φιλίπ Ραμώ, Λουίτζι Κερουμπίνι, την οπερατική εκδοχή του έργου Η Πεντάμορφη και το Τέρας για τον Αντρέ Γκρετρί και άλλα.

Το 1758 κέρδισε την υποστήριξη της μαντάμ ντε Πομπαντούρ, η οποία του εξασφάλισε μια θέση διοικητικού γραμματέα και τη διεύθυνση του περιοδικού Le Mercure, στο οποίο είχε ήδη ξεκινήσει να δημοσιεύει τη διάσημη σειρά ιστοριών του Χρηστές ιστορίες (Contes moraux). Η αξία αυτών των συναισθηματικών και ηθικοπλαστικών ιστοριών, που βρήκαν πλατιά απήχηση και πολλούς μιμητές, έγκειται εν μέρει στο στυλ του, αλλά κυρίως στις γραφικές και γοητευτικές εικόνες της γαλλικής κοινωνίας της εποχής του βασιλιά Λουδοβίκο ΙΕ΄.

Το 1759 εξ αιτίας μιας σάτιρας εναντίον του δούκα του Ωμόν, ο συγγραφέας φυλακίστηκε για έντεκα μέρες στη Βαστίλη και έχασε τη διεύθυνση του περιοδικού Le Mercure.

 
Συγκέντρωση στο σαλόνι της κυρίας Ζοφρέν το 1755

Το 1763 εκλέχθηκε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, [9]της οποίας αργότερα έγινε ισόβιος γραμματέας. Δημοσίευσε δύο μυθιστορήματα που επαύξησαν σημαντικά τη φήμη του: Το 1767 δημοσίευσε τον Βελισσάριο, μυθιστόρημα αξιοσημείωτο κυρίως λόγω ενός κεφαλαίου όπου έκανε έκκληση για ανεξιθρησκία που προκάλεσε την αποδοκιμασία της Σορβόννης και του αρχιεπισκόπου του Παρισιού. Το 1777 έγραψε το δεύτερο μυθιστόρημά του Οι Ίνκας, ή η καταστροφή της αυτοκρατορίας του Περού, καταγγέλλοντας τις σκληρότητες στην Ισπανική Αμερική και τις συνέπειες του θρησκευτικού φανατισμού των εισβολέων.

Διορίστηκε ιστοριογράφος της Γαλλίας (1771), ισόβιος γραμματέας της Γαλλικής Ακαδημίας (1783) και καθηγητής ιστορίας στο Λύκειο (1786). Ως ιστοριογράφος, ο Μαρμοντέλ έγραψε μια ιστορία της Αντιβασιλείας (1788).

 
Το Συμβούλιο των Πρεσβυτέρων. 1797

Στη διάρκεια της Τρομοκρατίας αποσύρθηκε στην επαρχία, αρχικά στο Εβρέ και λίγο αργότερα σε ένα εξοχικό σπίτι στην Αμπλοβίλ στον σημερινό νομό Ερ. Εκεί έγραψε τις Αναμνήσεις ενός πατέρα (Memoires d'un père) (4 τόμοι), έργο με πραγματική αξία, που περιλαμβάνει μια γραφική ανασκόπηση της ζωής του, αναφορές στη λογοτεχνική ιστορία της εποχής του και μια μεγάλη συλλογή βιογραφιών, από τον σεβάσμιο Ζαν-Μπατίστ Μασιγιόν, τον οποίο περισσότερο από μισό αιώνα πριν είχε δει στο Κλερμόν, έως τον Μιραμπώ. Το βιβλίο γράφτηκε για τη διδασκαλία των παιδιών του, περιέχει μια εξαιρετική εικόνα της παιδικής του ηλικίας στο Λιμουζέν και η αξία του για τους ιστορικούς λογοτεχνίας είναι μεγάλη.[10]

Ο Μαρμοντέλ στο Παρίσι έζησε για κάποιο διάστημα στο σπίτι της κυρίας Ζοφρέν και ήταν παρών στα διάσημα δείπνα της σε καλλιτέχνες και φιλοσόφους. Ήταν ευπρόσδεκτος στα λογοτεχνικά σαλόνια, όπως της Ζυλί ντε Λεσπινάς, όπου συγκεντρώνονταν οι Εγκυκλοπαιδιστές και ήταν μέλος της σύνταξης της Εγκυκλοπαίδειας ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων. Είχε έτσι εκτεταμένο υλικό για τις βιογραφίες του και άντλησε από εκεί τις αναμνήσεις του. Μετά από μια σύντομη παραμονή στο Παρίσι, όταν κατά τη διάρκεια του Διευθυντηρίου εξελέγη το 1797 στο Συμβούλιο των Πρεσβυτέρων, πέθανε στην Αμπλοβίλ στις 31 Δεκεμβρίου 1799. [11]

Το έργο του ήταν γνωστό στο εξωτερικό: Ο Τζον Ράσκιν τον ονόμασε ως έναν από τους ανθρώπους που είχαν τη μεγαλύτερη επιρροή πάνω του. Στην αυτοβιογραφία του, ο Τζον Στιούαρτ Μιλ αναφέρει ότι οι Αναμνήσεις ενός πατέρα τον θεράπευσαν από την κατάθλιψη.[12]

Σχετικά άρθρα

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία