Ερνάνης (θεατρικό έργο)

Ερνάνης
	Αντιδράσεις του κοινού κατά τη διάρκεια της πρεμιέρας
Συγγραφέας	Βίκτωρ Ουγκώ
Τίτλος	Hernani
Γλώσσα	Γαλλικά; Ισπανικά
Ημερομηνία δημιουργίας	25 Σεπτεμβρίου 1829
Ημερομηνία δημοσίευσης	1830
Πολιτιστικό κίνημα	ρομαντισμός
Μορφή	θεατρικό έργο
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ερνάνης (γαλλικός τίτλος: Hernani) είναι θεατρικό έργο σε πέντε πράξεις του Βικτόρ Ουγκώ, που πρωτοπαρουσιάστηκε στην Κομεντί Φρανσαίζ το 1830 και εκδόθηκε την ίδια χρονιά. Το έργο διαδραματίζεται σε μια φανταστική εκδοχή της ισπανικής Αυλής του 1519 και αναφέρεται στον έρωτα τριών ανδρών - ένας βασιλιάς, ένας ευγενής και ένας μυστηριώδης ληστής - που είναι ερωτευμένοι με την ίδια γυναίκα.^[1]

Είναι χαρακτηριστικό έργο του γαλλικού Ρομαντισμού και καθιέρωσε το είδος του ρομαντικού δράματος. Από την εποχή της πρεμιέρας του, πυροδότησε αυτό που αργότερα ονομάστηκε «διαμάχη του Ερνάνη», την αντιπαράθεση μεταξύ Ρομαντικών και Κλασικιστών.^[2]

Η όπερα Ερνάνης του Βέρντι, με ιταλικό λιμπρέτο του Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, βασίστηκε στο έργο και πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βενετία το 1844.

Η «διαμάχη του Ερνάνη»

Η διαμάχη μεταξύ των Ρομαντικών και των Κλασικιστών για τη λογοτεχνική μορφή προϋπήρχε της πρεμιέρας του Ερνάνη. Με αυτό το έργο του, ο Ουγκώ απλά επιβεβαίωσε τις θέσεις που εξέθεσε στον πρόλογο του Κρόμγουελ (1828) όπου αμφισβήτησε το παραδοσιακό θεατρικό είδος όπως είχε κωδικοποιηθεί από τον 17ο αιώνα και εισήγαγε στη σκηνή τη ρομαντική θεματολογία και την κατάργηση των Τριών ενοτήτων: «πρέπει να παραβιάσουμε τους κανόνες του κλασικού θεάτρου και να επιβεβαιώσουμε την αισθητική φιλοδοξία της νέας γενιάς, τον ρομαντισμό» και ζητούσε επίσης, και κυρίως, να ληφθεί υπόψη το κοινό, «το πραγματικό κοινό, ο λαός, γιατί μέσα από αυτόν γίνονται τα έργα αθάνατα».

Κατά την πρεμιέρα, για να αντιμετωπίσουν την αντίδραση των Κλασικιστών που αναγνώρισαν το έργο ως άμεση επίθεση στις αξίες τους, οι θαυμαστές του Ουγκώ, με την υποστήριξη Ρομαντικών όπως του Εκτόρ Μπερλιόζ και του Τεοφίλ Γκωτιέ, οργανώθηκαν εν όψει του γεγονότος και φωνασκώντας μπόρεσαν να φιμώσουν τους κλασικιστές στο θέατρο. Οι κριτικοί είδαν το έργο ως τον πρώτο θρίαμβο του ρομαντισμού.^[3]

Σύνοψη

Πίνακας που αναπαριστά τις αντιδράσεις στο ανέβασμα της πρώτης παράστασης του Ερνάνη το 1830.

Η κύρια δράση λαμβάνει χώρα στην Ισπανία, στη Σαραγόσα και σε ένα κάστρο στα βουνά της Αραγωνίας αλλά και στη Γερμανία, στον τάφο του Καρλομάγνου στο Άαχεν, από τον Φεβρουάριο έως τον Αύγουστο του 1519.

Ο βασιλιάς της Ισπανίας Δον Κάρλος (ο μελλοντικός Κάρολος Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) είναι ερωτευμένος με την Δόνια Σολ, μια γυναίκα που είναι υποχρεωμένη να παντρευτεί τον ηλικιωμένο θείο της δούκα Δον Ρουί Γκόμεζ ντε Σίλβα. Η Δόνια Σολ αγαπά τον Ερνάνη, ένα νεαρό ευγενή του οποίου ο πατέρας εκτελέστηκε από τον πατέρα του Δον Κάρλος και όντας εξορισμένος ζει τη ζωή του ληστή, και σχεδιάζουν να φύγουν κρυφά μαζί. Ο βασιλιάς, που είχε κρυφακούσει τα σχέδια των δύο εραστών, προσπαθεί να απαγάγει ο ίδιος την κοπέλα. Ο Ερνάνης καταφθάνει και επιθυμεί εκδίκηση αλλά όταν τον προκαλεί σε μονομαχία, ο βασιλιάς την απορρίπτει με περιφρόνηση (καθώς μόνο οι ευγενείς μπορούσαν να μονομαχήσουν μεταξύ τους) και στέλνει τους φρουρούς του σε καταδίωξη του Ερνάνη, ο οποίος καταφέρνει και εξαφανίζεται. ^[4]

Στο κάστρο του Δον Ρουί Γκόμεζ, οι προετοιμασίες του γάμου του και της Δόνια Σολ συνεχίζονται. Ο Ερνάνης εμφανίζεται στο μεταξύ μεταμφιεσμένος σε προσκυνητή και ζητά καταφύγιο, ο Δον Ρουί Γκόμεζ τον φιλοξενεί. Αποκαλύπτει την ταυτότητά του και κατηγορεί την Δόνια Σολ για την προδοσία της και τη μέμφεται για τα κοσμήματα με τα οποία είναι στολισμένη αλλά αυτή βγάζει από τη θήκη ένα στιλέτο με το οποίο θα αυτοκτονούσε μετά τον γάμο. Ο Γκόμεζ ανακαλύπτει ότι οι δύο νέοι αγαπιούνται, αλλά συνεχίζει να προστατεύει τον Ερνάνη. Ο βασιλιάς φτάνει για να συλλάβει τον Ερνάνη, αλλά ο Ρουί Γκόμεζ αρνείται να τον παραδώσει, καθώς, όπως ισχυρίζεται, οι νόμοι της φιλοξενίας προστατεύουν τους καλεσμένους του ακόμη και από τον βασιλιά.^[5]

Η Σαρά Μπερνάρ ως Δόνια Σολ (1877).

Ο βασιλιάς στέλνει τελεσίγραφο στον Δον Ρουί Γκόμεζ: είτε να του παραδώσει τον Ερνάνη είτε να τον σκοτώσει. Ο ηλικιωμένος άνδρας αρνείται και ο βασιλιάς αποφασίζει να απαγάγει την κοπέλα. Ο Δον Ρουί Γκόμεζ και ο Ερνάνης συμφωνούν να δολοφονήσουν τον βασιλιά, και σε αντάλλαγμα ο Ερνάνης του ορκίζεται να του προσφέρει τη ζωή του όταν ακούσει τον ήχο της κόρνας.

Δύο μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 1519, στο Άαχεν (πρωτεύουσα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας), ο Δον Κάρλος ματαιώνει μια συνωμοσία, ανάμεσα στους συνωμότες είναι ο Δον Ρουί Γκόμεζ και ο Ερνάνης. Εκλέγεται αυτοκράτορας, δίνει χάρη στους δύο συνωμότες και ανακοινώνει τον γάμο της Δόνιας Σολ με τον Ερνάνη. Ο τελευταίος αποκαλύπτει την πραγματική του ταυτότητα, είναι ο Ιωάννης της Αραγωνίας, ευγενής αλλά γεννημένος στην εξορία, και εγκαταλείπει κάθε ιδέα της εκδίκησης. Κατά τη διάρκεια της γαμήλιας γιορτής των δύο ερωτευμένων ακούγεται η κόρνα και ο Ερνάνης θυμάται με τρόμο την υπόσχεση που έδωσε στον δούκα Ρουί Γκόμεζ και καταλαβαίνει ότι αυτός απαιτεί τον θάνατό του.^[6]

Η Δόνια Σολ προσπαθεί να τον πείσει ότι δεν χρειάζεται να ακούσει τον θείο της. Δεν το καταφέρνει και σοκαρισμένη από την απόφαση του άνδρα της να αυτοκτονήσει, πίνει η ίδια το μισό από το δηλητήριο. Ο Ερνάνης πίνει το υπόλοιπο και πεθαίνει στην αγκαλιά της. Ο Ρουί Γκόμεζ ντε Σίλβα αυτοκτονεί.^[7]

Ελληνική μετάφραση

«Δράματα τρία: Ρουί Βλας – Οι Βυργράβοι – Ερνάνης» – Θεατρικά έργα του Βίκτωρος Ουγκώ». Μετάφραση: Ιωάννης Ραπτάρχης, Τύποις Α. Κορομηλά και Π. Πασπαλλή, εν Κωνσταντινουπόλει 1861.
Ερνάνης, μετάφραση: Παράσχος Γ., εφημερίδα Εστία, 1882.^[8]
Ερνάνης, μετάφραση Ιωάννης Πολέμης, εκδόσεις Άγκυρα, 1917.

Παραπομπές

↑ . «alalettre.com/victor-hugo-oeuvres-hernani.php».
↑ . «schoolmouv.fr/fiches-de-lecture/hernani-victor-hugo/fiche-de-lecture».
↑ . «mixanitouxronou.gr/Το απίστευτο διαφημιστικό κόλπο που έστησε ο Βίκτωρ Ουγκώ για να προωθήσει το θεατρικό «Ερνάνης»».
↑ ,. «etudier.com/dissertations-Hernani-Victor-Hugo».
↑ . «etudiant.lefigaro.fr/article/hernani-de-victor-hugo-resume-des-actes-de-la-piece».
↑ . «francaispourmoi.com/resume-hernani/».
↑ . «bacfrancais.com/bac_francais/resume-hugo-hernani».
↑ . «pleias.library.upatras.gr/index.php/estia/article/view/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2022.

[1] . «alalettre.com/victor-hugo-oeuvres-hernani.php».

[2] . «schoolmouv.fr/fiches-de-lecture/hernani-victor-hugo/fiche-de-lecture».

[3] . «mixanitouxronou.gr/Το απίστευτο διαφημιστικό κόλπο που έστησε ο Βίκτωρ Ουγκώ για να προωθήσει το θεατρικό «Ερνάνης»».

[4] ,. «etudier.com/dissertations-Hernani-Victor-Hugo».

[5] . «etudiant.lefigaro.fr/article/hernani-de-victor-hugo-resume-des-actes-de-la-piece».

[6] . «francaispourmoi.com/resume-hernani/».

[7] . «bacfrancais.com/bac_francais/resume-hugo-hernani».

[8] . «pleias.library.upatras.gr/index.php/estia/article/view/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]