Το Εμιράτο του Μεντεσέ ή Μπεηλίκι του Μεντεσέ (τουρκικά: Menteşe Beyliği) ήταν ένα από τα τουρκομανικά εμιράτα της Ανατολίας, τα συνοριακά εμιράτα που ίδρυσαν οι Ογούζοι Τούρκοι μετά την παρακμή του Σελτζουκικού Σουλτανάτου του Ρουμ.

Το εμιράτο του Μεντεσέ (με μπλε χρώμα)

Ιδρύθηκε το 1260/1290 μ.Χ., και ονομάστηκε από τον ιδρυτή του, μπέη Μεντεσέ. Η πρωτεύουσά του ήταν η πόλη Μίλας (αρχαία Μύλασα) στη νοτιοδυτική Ανατολία.[1] Η καρδιά του εμιράτου αποτελείτο σχεδόν από την αρχαία Καρία (επαρχία Μούγλα της Τουρκίας τα πρώτα χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας), περιλαμβάνοντας τις τρεις προεξέχουσες χερσονήσους αυτής της επαρχίας. Σημαντικά κέντρα του εμιράτου ήταν οι πόλεις Μπετσίν, Μίλας, Μπαλάτ, Ελμαλί, Φινίκε, Κας, Μάγρι (σύγχρονη Φετίγιε), Μούγλα, Τσαμελί, Ατζιπαγιάμ, Ταβάς, Μποζντογάν, Τσίνε.

Η πόλη Αϊδίνιο (αρχαίες Τράλλεις και αργότερα Σελεύκεια) ελεγχόταν από αυτό το εμιράτο για κάποιο καιρό, κατά τη διάρκεια του οποίου ονομαζόταν Γκιουζελχισάρ. Αργότερα πέρασε στην κατοχή του εμιράτου του Αϊδινίου στο βορρά, που ονόμασε την πόλη από τον ιδρυτή της δυναστείας του. Το εμιράτο του Μεντεσέ αποτελούσε σοβαρή ναυτική δύναμη στην εποχή του.[2] Στο εμιράτο έγιναν σημαντικά έργα αρχιτεκτονικής, όπως το τέμενος του Φιρούζ Μπέη στην πόλη Μίλας και το τέμενος του Ηλία Μπέη στο Μπαλάτ.

Υποταγή στους Οθωμανούς

Επεξεργασία

Το εμιράτο του Μεντεσέ υποτάχθηκε στους Οθωμανούς το 1390, κατά την περίοδο του σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄, του επονομαζόμενου "Κεραυνού" (Γιλντιρίμ).[3] Μετά το 1402, ο Ταμερλάνος αποκατέστησε στο εμιράτο τον Μεντέσογλου Ηλία Μπέη, ο οποίος αναγνώρισε την επικυριαρχία των Οθωμανών το 1414. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1426, το Μεντεσέ ενσωματώθηκε οριστικά στην επικράτεια των Οθωμανών.[4] Η σημερινή επαρχία Μούγλα της Τουρκίας ονομάστηκε υποεπαρχία (σαντζάκι) του Μεντεσέ μέχρι τα πρώτα χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας, παρόλο που η έδρα της επαρχίας είχε μεταφερθεί από τη Μίλας στη Μούγλα με την εγκαθίδρυση της οθωμανικής εξουσίας τον 15ο αιώνα.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Claude Cahen, Pre-Ottoman Turkey: A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History, c. 1071-1330, 1968 (New York: ACLS Humanities, 2014), σ. 308
  2. https://web.archive.org/web/20050429162918/http://www2.let.uu.nl/Solis/anpt/ejos/pdf/VG07.pdf
  3. Stanford Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey (Cambridge: University Press, 1976), Τόμ. 1 σ. 30
  4. Shaw, History of the Ottoman Empire, σ. 44
  • Wittek, Paul (1934). Das Fürstentum Mentesche. Studien zur Geschichte Westkleinasiens im 13.-15. Jahrhundert (in German). Istanbul: Zaman Kitaphanesi.
  • Zachariadou, Elisabeth A. (1983). Trade and Crusade: Venetian Crete and the Emirates of Menteshe and Aydin (1300-1415). Venice: Istituto Ellenico di Studi Bizantini e Post-bizantini di Venezia.