Ελεύθερος Συριακός Στρατός

O Ελεύθερος Συριακός Στρατός (FSA) (αραβικά: الجيش السوري الحر‎‎, al-Jaysh as-Suri al-Hurr), γνωστός και ως Τουρκο-υποστηριζόμενος Ελεύθερος Συριακός Στρατός (TFSA) είναι παράταξη χαλαρής δομής στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, που ιδρύθηκε στις 29 Ιουλίου 2011 από ορισμένους αξιωματικούς των Συριακών Ενόπλων Δυνάμεων. Στόχος της παράταξης είναι η ανατροπή της κυβέρνησης του Μπασάρ αλ-Άσαντ, ενώ φαίνεται ότι αποτελεί μαριονέτα της Τουρκίας, και διατηρεί σχέσεις με την Μουσουλμανική Αδελφότητα και κράτη όπως το Κατάρ.

Ελεύθερος Συριακός Στρατός
الجيش السوري الحر Παράταξη στον Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο
Ίδρυση	29 Ιουλίου 2011 – τέλη 2012 (κεντρική οργάνωση) Τέλη 2012 – παρόν (σταδιακή μείωση της κεντρικής οργάνωσης, χρήση ad hoc της ταυτότητας του ΕΣΣ)
Ηγεσία	Κυρίως αποκεντροποιημένοι, επίσημα ενωμένοι υπό το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Συρίας (2012–14)
Δύναμη	25,000 (τέλη 2011) 40,000–50,000 (2013) 35,000 (2015)
Σύμμαχοι	Νυν:  Τουρκία (2011–παρόν)  Κατάρ (2011–παρόν) Πρώην:  Σαουδική Αραβία (2012–17)  ΗΠΑ (2011–17)  Ηνωμένο Βασίλειο (2011–18) Γαλλία (2011–18) Ολλανδία (2014–18)  Νορβηγία (2016–17) Ισραήλ (2013–18)  Λιβύη (2012–14)  Μπαχρέιν (2012–16)  Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (2012–16)  Ιορδανία (2012–17)  Αίγυπτος (2012–13)
Αντίπαλοι	Συριακές Ένοπλες Δυνάμεις και συμμαχική πολιτοφυλακή Ιράν ! Ιράν Ρωσία ! Ρωσία Χεζμπολάχ Λίουα Αμπού αλ-Φαντάλ αλ-Αμπάς Τάγμα Μπααθιστών Λίουα Φατεμιγιούν

Επίσημη οργάνωση κατά την ίδρυσή της, η δομή της σταδιακά εξαφανίστηκε μέχρι τα τέλη του 2012 και η ταυτότητα του ΕΣΣ έχει έκτοτε χρησιμοποιηθεί από διάφορες μη αλληλένδετες ομάδες αντιπολίτευσης.

Στα τέλη του 2011, θεωρήθηκε η κύρια ομάδα Σύριων στρατιωτικών αποστατών. Είχε επιτυχία ενάντια στις πολύ καλύτερα ένοπλες κυβερνητικές δυνάμεις. Από τον Ιούλιο του 2012 και μετά, η απειθαρχία, οι εσωτερικές έριδες και η έλλειψη χρηματοδότησης εξασθένισαν τον ΕΣΣ, ενώ οι ισλαμιστικές ομάδες κυριαρχούσαν στην ένοπλη αντιπολίτευση

Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός αυτοχαρακτηρίστηκε "η στρατιωτική πτέρυγα της αντιπολίτευσης του συριακού λαού στο καθεστώς" και στοχεύει να καταρρίψει την κυβέρνηση με ένοπλες επιχειρήσεις, ενθαρρύνοντας τη στρατιωτική αυτομόληση και πραγματοποιώντας ένοπλη δράση. Καθώς ο Συριακός Στρατός είναι ιδιαίτερα οργανωμένος και καλά οπλισμένος, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός υιοθέτησε αντάρτικες τακτικές σε ύπαιθρο και πόλεις. Η στρατιωτική στρατηγική του ΕΣΣ επικεντρώνεται σε μια διασκορπισμένη εκστρατεία αντάρτικων σε εθνικό επίπεδο με τακτική εστίαση στην ένοπλη δράση στην πρωτεύουσα της Δαμασκού. Η εκστρατεία δεν είχε σκοπό να κρατήσει υπό την κυριαρχία της εδάφη, αλλά μάλλον να αραιώσει τις κυβερνητικές δυνάμεις και να αποδυναμώσει τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες σε μάχες για αστικά κέντρα, να προκαλέσει φθορά στις δυνάμεις ασφαλείας, να υποβαθμίσει το ηθικό και να αποσταθεροποιήσει τη Δαμασκό ως κυβερνητικό κέντρο.

Μετά την τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία το 2016, ιδρύθηκε με την υποστήριξη της Τουρκίας μια άτυπη ομάδα Αράβων και Τουρκμένων με την ονομασία "Ελεύθερος Συριακός Στρατός" με επίγεια υποστήριξη οργανωμένου στρατού, που υποστηριζόταν από την τουρκική αεροπορία. Η ομάδα συνεργάζεται στενά με τουρκικά στρατεύματα στη Συρία.

Υπολείμματα του ΕΣΣ επί του παρόντος είναι μοιρασμένα μεταξύ ενός μικρού θύλακα στα σύνορα Ιορδανίας-Συρίας στο Κυβερνείο της Νταράα, στην Ιντλίμπ και στον Συριακό Εθνικό Στρατό στα τουρκικά κατεχόμενα εδάφη της βόρειας Συρίας.

Ιστορία

2011 - Σχηματισμός

Οι πρώτες αυτομολήσεις από τον Συριακό Στρατό κατά τη διάρκεια της συριακής εξέγερσης ενδέχεται να έγιναν στα τέλη Απριλίου 2011, όταν ο στρατός στάλθηκε στην Νταράα για να καταστείλει τις συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες. Υπήρξαν αναφορές ότι ορισμένες μονάδες αρνήθηκαν να πυροβολήσουν εναντίον διαδηλωτών και είχαν διαχωριστεί από το στρατό.

Οι αυτομολήσεις, σύμφωνα με μη επαληθευμένες αναφορές, συνεχίστηκαν όλη την άνοιξη, καθώς η κυβέρνηση χρησιμοποίησε δολοφονική βία για να καταστείλει διαδηλωτές και να πολιορκήσει διαμαρτυρόμενες πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα, όπως οι Μπανίγιας, Χάμα, Ταλκαλάχ και Ντέιρ Εζ-Ζορ. Υπήρχαν αναφορές στρατιωτών, που αρνήθηκαν να πυροβολήσουν πολίτες και εκτελέστηκαν συνοπτικά από τον στρατό.

Στα τέλη Ιουλίου 2011, με τη συριακή εξέγερση (ή εμφύλιο πόλεμο) να εξελίσσεται από τον Μάρτιο του 2011, μια ομάδα αποστατών αξιωματικών του Συριακού Στρατού ίδρυσε τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό για να ανατρέψει την κυβέρνηση Άσαντ. Στις 29 Ιουλίου 2011, ο συνταγματάρχης Ριάντ Αλ Ασάαντ και μια ομάδα ένστολων αξιωματικών ανακοίνωσαν το σχηματισμό του Ελεύθερου Συριακού Στρατού ή Συριακού Ελεύθερου Στρατού, με στόχο την προστασία των άοπλων διαδηλωτών και τη βοήθεια για "ανατροπή αυτού του καθεστώτος", σε ένα βίντεο στο Διαδίκτυο, όπου ο Ριάντ Αλ Ασάαντ μίλησε μαζί με πολλούς άλλους αποστάτες.

Ο συνταγματάρχης Αλ Ασάαντ εξήγησε ότι ο σχηματισμός του Ελεύθερου Στρατού προέκυψε από το αίσθημα της εθνικιστικής υποχρέωσης των στρατιωτών, την πίστη στον λαό, την ανάγκη για αποφασιστική δράση για να σταματήσουν οι κυβερνητικές δολοφονίες και την ευθύνη του στρατού για την προστασία των άοπλων. Προχώρησε στην ανακοίνωση της δημιουργίας του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και την πρόθεσή του να συνεργαστεί με τον λαό και με τους διαδηλωτές για να επιτύχει ελευθερία και αξιοπρέπεια, να "ρίξει" την κυβέρνηση ("το καθεστώς" / "το σύστημα"), να προστατεύσει την επανάσταση και τους πόρους της χώρας και να ορθωθεί μπροστά στην ανεύθυνη στρατιωτική μηχανή, η οποία προστατεύει το "σύστημα".

Ο συνταγματάρχης Αλ Ασαάντ κάλεσε τους αξιωματικούς και τους άνδρες του Συριακού Στρατού να "αυτομολήσουν, να σταματήσουν να υψώνουν τα τουφέκια τους στο στήθος του λαού τους, να ενταχθούν στον ελεύθερο στρατό και να σχηματίσουν έναν εθνικό στρατό, που να μπορεί να προστατεύσει την επανάσταση και όλα τα κομμάτια του συριακού λαού με όλες τις σέχτες του". Είπε ότι ο στρατός της Συρίας "[εκπροσωπεί] συμμορίες, που προστατεύουν το καθεστώς", και δήλωσε ότι "από τώρα, οι δυνάμεις ασφαλείας, που σκοτώνουν πολίτες και πολιορκούν πόλεις, θα αντιμετωπίζονται ως κανονικοί στόχοι. Θα τους στοχεύσουμε ανεξαιρέτως σε όλα τα συριακά εδάφη. Θα μας βρείτε παντού ανά πάσα στιγμή και θα δείτε αυτό που δεν περιμένετε, έως ότου αποκαταστήσουμε τα δικαιώματα και την ελευθερία του λαού μας" .

Αποστάτες από τον Συριακό Αραβικό Στρατό της Συρίας

Η αυτομόληση στρατιωτών στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό έχει τεκμηριωθεί σε βίντεο. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2011, ο ΕΣΣ συγχωνεύθηκε με το Κίνημα Ελεύθερων Αξιωματικών (αραβικά: حركة الضباط الأحرار‎‎ , Ḥarakat aḑ-Ḑubbāṭ al-Aḥrār ); Η Wall Street Journal θεώρησε έκτοτε τον ΕΣΣ την κύρια ομάδα στρατιωτικών αποστατών.

Από τις 27 Σεπτεμβρίου έως την 1η Οκτωβρίου, οι κυβερνητικές δυνάμεις της Συρίας, υποστηριζόμενες από άρματα μάχης και ελικόπτερα, ηγήθηκαν μιας μεγάλη επίθεση στην πόλη Ραστάν στην επαρχία Χομς, η οποία ήταν υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης για μερικές εβδομάδες. Υπήρξαν αναφορές για μεγάλο αριθμό αποστατών στην πόλη και ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ανέφερε ότι είχε καταστρέψει 17 θωρακισμένα οχήματα κατά τη διάρκεια συγκρούσεων στο Ραστάν χρησιμοποιώντας RPG και παγίδες . Ένας αποστάτης αξιωματικός της συριακής αντιπολίτευσης ισχυρίστηκε ότι πάνω από εκατό αξιωματικοί είχαν αυτομολήσει, καθώς και χιλιάδες στρατολογημένοι, αν και πολλοί είχαν διαφύγει σε κρυψώνες ή στα σπίτια τους στις οικογένειές τους, αντί να πολεμήσουν τις πιστές στο καθεστώς δυνάμεις. Η μάχη του Ραστάν μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και του Ελεύθερου Συριακού Στρατού ήταν η μεγαλύτερη σε διάρκεια και πιο έντονη δράση μέχρι εκείνη τη στιγμή. Μετά από μια εβδομάδα μάχης, ο ΕΣΣ αναγκάστηκε να υποχωρήσει από το Ραστάν. Για να αποφύγουν τις κυβερνητικές δυνάμεις, ο αρχηγός του ΕΣΣ, συνταγματάρχης Ριάντ Ασάαντ, υποχώρησε στην τουρκική πλευρά των συριακών-τουρκικών συνόρων.

Μέχρι τον Οκτώβριο του 2011, η ηγεσία του ΕΣΣ αποτελούμενη από 60-70 άτομα, συμπεριλαμβανομένου του Ριάντ Ασάαντ, βρισκόταν σε "στρατόπεδο αξιωματικών" στην Τουρκία, που φυλασσόταν από τον Τουρκικό Στρατό. Στις αρχές Νοεμβρίου 2011, δύο μονάδες του ΕΣΣ στην περιοχή της Δαμασκού αντιμετώπισαν δυνάμεις του καθεστώτος. Στα μέσα Νοεμβρίου, σε μια προσπάθεια αποδυνάμωσης των δυνάμεων υπέρ του Άσαντ, ο ΕΣΣ δημοσίευσε μια δήλωση, που ανακοίνωνε τη συγκρότηση προσωρινού στρατιωτικού συμβουλίου.

Τον Οκτώβριο του 2011, ένας Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι ο στρατός της Συρίας μπορεί να έχει χάσει πιθανόν 10.000 μέλη από αποστασία. Τον Οκτώβριο, ο ΕΣΣ άρχιζε να λαμβάνει στρατιωτική υποστήριξη από την Τουρκία, η οποία επέτρεψε στον αντάρτικο στρατό να λειτουργήσει τη διοίκηση και τα κεντρικά της γραφεία από τη νότια επαρχία Χατάι της χώρας κοντά στα σύνορα της Συρίας, και την επιτόπια διοίκηση από το εσωτερικό της Συρίας. Ο ΕΣΣ συχνά ξεκινούσε επιθέσεις στις βόρειες κωμοπόλεις και πόλεις της Συρίας, ενώ χρησιμοποιούσε την τουρκική πλευρά των συνόρων ως ασφαλή ζώνη και γραμμή ανεφοδιασμού.

Μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου, αναφέρονταν αρκετά τακτικά συγκρούσεις μεταξύ πιστών και αποστατών στρατιωτικών μονάδων. Κατά την πρώτη εβδομάδα του μήνα, αναφέρθηκαν συνεχείς συγκρούσεις στην Τζαμπάλ αλ-Ζαουίγια στις ορεινές περιοχές της επαρχίας Ιντλίμπ. Στις 13 Οκτωβρίου, αναφέρθηκαν συγκρούσεις στην πόλη Χαάρα στην επαρχία Νταράα στα νότια της Συρίας, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο δύο ανταρτών και έξι στρατιωτών, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με έδρα το Λονδίνο. Αναφέρθηκαν επίσης συγκρούσεις στην πόλη Μπινίς της επαρχίας Ιντλίμπ με συνολικά 14 θανάτους και στις δύο πληγείσες πόλεις, συμπεριλαμβανομένων ανταρτών, στρατιωτών και αμάχων. Λίγες μέρες αργότερα, στις 17 Οκτωβρίου, πέντε κυβερνητικά στρατεύματα σκοτώθηκαν στην πόλη Κουσάιρ στην κεντρική επαρχία Χομς, κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο, και 17 άτομα αναφέρθηκαν τραυματίες σε αψιμαχίες με αποστάτες στην πόλη Χας στην επαρχία Ιντλίμπ κοντά στην οροσειρά της Τζαμπάλ αλ-Ζαουίγια, αν και δεν ήταν σαφές εάν οι τραυματίες περιελάμβαναν αμάχους. Σύμφωνα με την οργάνωση που εδρεύει στο Λονδίνο, περίπου 11 κυβερνητικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν εκείνη την ημέρα, τέσσερις εκ των οποίων σκοτώθηκαν σε βομβαρδισμό. Δεν ήταν σαφές εάν οι αποστάτες, που συνδέονται με αυτά τα περιστατικά, σχετίζονταν με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό.  

Στις 20 Οκτωβρίου, η αντιπολίτευση ανέφερε ότι σημειώθηκαν συγκρούσεις μεταξύ πιστών και αποστατών στην Μπουρχανίγια, κοντά στην Κουσάιρ της κεντρικής επαρχίας Χομς, με αποτέλεσμα τον θάνατο αρκετών στρατιωτών και την καταστροφή δύο στρατιωτικών οχημάτων. Μια εβδομάδα αργότερα, στις 25 Οκτωβρίου, σημειώθηκαν συγκρούσεις στη βορειοδυτική πόλη Μαάρατ αλ-Νουμαάν στην επαρχία Ιντλίμπ μεταξύ πιστών και αποστατών στρατιωτών σε ένα οδόφραγμα στην άκρη της πόλης. Οι αποστάτες ξεκίνησαν μια επίθεση εναντίον του κυβερνητικού οδοφράγματος ως αντίποινα για επιδρομή στις θέσεις τους την προηγούμενη νύχτα. Την επόμενη μέρα στις 26 Οκτωβρίου, η αντιπολίτευση ανέφερε ότι εννέα στρατιώτες σκοτώθηκαν από χειροβομβίδα ρουκετοβόλου, όταν έπεσε στο λεωφορείο τους στο χωριό Χαμράτ, κοντά στην πόλη Χάμα. Οι ένοπλοι, που επιτέθηκαν στο λεωφορείο, πιστεύεται ότι ήταν αποστάτες στρατιώτες.

Στις 29 Οκτωβρίου, η αντιπολίτευση ανέφερε ότι 17 στρατιώτες υπέρ του Άσαντ σκοτώθηκαν στην πόλη Χομς κατά τη διάρκεια μάχης με ύποπτους αποστάτες του στρατού, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου αξιωματούχου, που βοηθούσε τους αντάρτες στρατιώτες. Δύο τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού τέθηκαν εκτός λειτουργίας στη μάχη. Αργότερα, ο αριθμός των θυμάτων αναθεωρήθηκε σε 20 νεκρούς και 53 τραυματίες στρατιώτες σε συγκρούσεις με φερόμενους αποστάτες του στρατού, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Σε ξεχωριστό περιστατικό, 10 πράκτορες ασφαλείας και ένας αποστάτης σκοτώθηκαν σε ενέδρα λεωφορείου κοντά στα τουρκικά σύνορα, ανέφεραν ακτιβιστές της αντιπολίτευσης. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι το λεωφορείο μετέφερε πράκτορες ασφαλείας μεταξύ των χωριών Αλ-Χαμπίτ και Καφρναμπούντα στην επαρχία Ιντλίμπ, όταν δέχθηκε ενέδρα "από ένοπλους, πιθανώς αποστάτες".

Τον Νοέμβριο του 2011, ο ΕΣΣ έκανε επιχειρήσεις σε όλη τη Συρία, τόσο σε αστικές περιοχές όσο και στην ύπαιθρο, στα βορειοδυτικά της Συρίας (Κυβερνεία της Ιντλίμπ και του Χαλεπίου), σε κεντρικές περιοχές (Κυβερνεία Χομς και Χάμα, Επαρχία Αλ Ραστάν), στην ακτή γύρω από τη Λατάκια, στα νότια (Κυβερνείο Νταράα και οροπέδιο Χουράν), στα ανατολικά (Κυβερνείο Ντέιρ αλ Ζορ, Επαρχία Αμπού Καμάλ), και Κυβερνείο της Δαμασκού. Στη συνέχεια, ο ΕΣΣ οπλίστηκε με τουφέκια, ελαφριά και βαριά πολυβόλα, χειροβομβίδες με ρουκετοβόλα και εκρηκτικές συσκευές. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις τους ήταν στη Χομς, στη Χάμα και στις γύρω περιοχές.

Ο ΕΣΣ, μετά από διαβουλεύσεις με το Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας (SNC) το Νοέμβριο του 2011, συμφώνησε να μην επιτεθεί σε μονάδες του Συριακού Στρατού, που μένουν στους στρατώνες τους, και να επικεντρωθούν στην προστασία και την υπεράσπιση αμάχων.

Τον Νοέμβριο του 2011, "ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός υπερηφανεύεται ότι έχει έως και 25.000 μαχητές στις τάξεις του, ένας αριθμός που αμφισβητείται από τους επικριτές του, που λένε ότι ο πραγματικός αριθμός είναι μάλλον περίπου 1.000". Στις αρχές Δεκεμβρίου, οι US International Business Times δήλωσαν ότι ο ΕΣΣ αριθμούσε 15.000 πρώην Σύριους στρατιώτες.

Στις 5 Νοεμβρίου, τουλάχιστον εννέα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε συγκρούσεις μεταξύ στρατιωτών, διαδηλωτών και αποστατών, και τέσσερις Σαμπίχα - μέλη πολιτοφυλακής που υποστηρίζεται από τη συριακή κυβέρνηση - σκοτώθηκαν στην Ιντλίμπ σύμφωνα με πληροφορίες από αποστάτες. Την ίδια ημέρα, το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο SANA ανέφερε τους θανάτους 13 στρατιωτών και αστυνομικών ως αποτέλεσμα συγκρούσεων με ένοπλες ομάδες. Σύμφωνα με το SANA, τέσσερις αστυνομικοί τραυματίστηκαν επίσης σε συγκρούσεις με ένοπλη ομάδα στο Κανακίρ της επαρχίας της Δαμασκού, ενώ ένας από τους ένοπλους σκοτώθηκε και, επιπλέον εκείνη την ημέρα, εξουδετερώθηκαν δύο εκρηκτικές συσκευές.

Αυτομολήσεις και επιδρομές στα σημεία ελέγχου

Στη Δαμασκό αναφέρθηκαν περισσότερες αυτομολήσεις στρατού στις 10 Νοεμβρίου: τρεις από τους τουλάχιστον εννέα αποστάτες πυροβολήθηκαν, αφού εγκατέλειψαν τις θέσεις τους. Την ίδια ημέρα, οι συγκρούσεις φέρεται να είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο ενός δεκαπεντάχρονου αγοριού στο Χαν Σεϊχούν, όταν βρέθηκε ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά μεταξύ των πιστών του Άσαντ και του Ελεύθερου Στρατού. Επίσης, στις 10 Νοεμβρίου "τουλάχιστον τέσσερις στρατιώτες του τακτικού στρατού σκοτώθηκαν την αυγή σε μια επίθεση, με επικεφαλής ένοπλους - πιθανώς αποστάτες - σε ένα στρατιωτικό σημείο ελέγχου στην περιοχή Χας, κοντά στην πόλη Μααρέτ αλ-Νουμάν, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ωστόσο, ο αριθμός έχει επίσης ανέλθει και σε πέντε στρατιώτες. Ένα σημείο ελέγχου στην πόλη Μααρέτ αλ-Νουμάν, τρία χιλιόμετρα νότια της Χομς, δέχθηκε επίσης επίθεση από τους αποστάτες, με αποτέλεσμα την αύξηση της ανάπτυξης τανκς από τις συριακές δυνάμεις ασφαλείας στην πόλη.

Τον Νοέμβριο, υπήρχαν αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με τον αριθμό τραυματιών και δολοφονηθέντων Συρίων στρατιωτών. Στις 11 Νοεμβρίου, το Reuters ανέφερε ότι 26 στρατιώτες σκοτώθηκαν , ενώ τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Συρίας ανέφεραν ότι σκοτώθηκαν 20 στρατιώτες. Έως τις 13 Νοεμβρίου, οι Τοπικές Επιτροπές Συντονισμού ανέφεραν το θάνατο περίπου 20 στρατιωτών, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε το θάνατο περισσότερων από 100 στρατιωτών και το κρατικό Συριακό Αραβικό Ειδησεογραφικό Πρακτορείο Ειδήσεων (SANA) ανέφερε τον θάνατο 71 στρατιωτών . Οι αυξημένες συγκρούσεις στην επαρχία Νταράα ξεκίνησαν στις 14 Νοεμβρίου, όταν 34 στρατιώτες και 12 αποστάτες σκοτώθηκαν σε ενέδρα από τον ελεύθερο στρατό. Ο αριθμός των νεκρών ως αποτέλεσμα των συγκρούσεων περιελάμβανε επίσης 23 αμάχους. Μια μέρα αργότερα, στις 15 Νοεμβρίου, οκτώ στρατιώτες και στρατεύματα δυνάμεων ασφαλείας σκοτώθηκαν από επίθεση σε σημείο ελέγχου στην επαρχία Χάμα, σύμφωνα με ακτιβιστές.

Επίθεση σε Συγκρότημα Πληροφοριών στη Δαμασκό

Στις 16 Νοεμβρίου, δέχθηκε συντονισμένη επίθεση ένα συγκρότημα πληροφοριών της Αεροπορίας στο προάστιο Χαράστα της Δαμασκού. Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό, το έπραξαν με πολυβόλα και χειροβομβίδες με πυραύλους, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον έξι στρατιωτών με είκοσι άλλους τραυματίες. Ένας Δυτικός διπλωμάτης είπε ότι η επίθεση ήταν "εξαιρετικά συμβολική και τακτικά νέα". Η επίθεση στο συγκρότημα πληροφοριών της Αεροπορίας ήταν συνέχεια των συγκρούσεων στη Δαμασκό. Την επόμενη μέρα, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ξεκίνησε μια επίθεση εναντίον της έδρας νεολαίας του κόμματος των Μπααθιστών στην επαρχία Ιντλίμπ με RPG και μικρά όπλα. Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA ανέφερε θανάτους τριών συριακών στρατευμάτων ως αποτέλεσμα έκρηξης βόμβας, ενώ ένας αξιωματικός επίσης τραυματίστηκε σοβαρά και δύο πράκτορες επιβολής του νόμου τραυματίστηκαν. Σύμφωνα με πληροφορίες, τρία μέλη των δυνάμεων ασφαλείας σκοτώθηκαν μεταξύ 18 και 19 Νοεμβρίου από τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Πολλαπλές επιθέσεις στις 19 Δεκεμβρίου από ένοπλες ομάδες αναφέρθηκαν επίσης από το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA. Τα κρατικά νέα ανέφεραν επίσης ότι δέκα καταζητούμενα ένοπλα άτομα συνελήφθησαν στη Μααρέτ αλ-Νουμάν.

Σύμφωνα με το Reuters, δύο χειροβομβίδες με πύραυλο έπληξαν ένα κτίριο του κόμματος των Μπααθιστών στη Δαμασκό στις 20 Δεκεμβρίου. Αυτό, εάν είναι αλήθεια, είναι πολύ σημαντικό. Είναι η πρώτη επίθεση αυτού του είδους στην ίδια την πρωτεύουσα και θα προσδώσει βάρος στον ισχυρισμό του Ελεύθερου Συριακού Στρατού ότι μπορεί να χτυπήσει οπουδήποτε στη Συρία. Σύμφωνα με το Reuters, ένας μάρτυρας είπε: "Η αστυνομία ασφαλείας απέκλεισε την πλατεία, όπου βρίσκεται η κλαδική οργάνωση Δαμασκού των Μπααθιστών. Αλλά είδα καπνό να βγαίνει από το κτίριο και πυροσβεστικά οχήματα γύρω του". Σύμφωνα με πληροφορίες, το κτίριο ήταν ως επί το πλείστον άδειο κατά την επίθεση, που έλαβε χώρα πριν από την αυγή και ήταν φαινομενικά ένα μήνυμα προς την κυβέρνηση. Ωστόσο, ένας δημοσιογράφος του AFP πήγε στην περιοχή και δεν είδε σημάδια της ισχυριζόμενης επίθεσης, ενώ οι κάτοικοι δήλωσαν ότι δεν υπήρξαν εκρήξεις. Ο ίδιος ο συνταγματάρχης Ασαάντ αρνήθηκε ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ήταν υπεύθυνος για την επίθεση. Στις 23 Νοεμβρίου, σκοτώθηκαν πέντε αποστάτες: τέσσερις σε ένα αγρόκτημα κοντά στη Νταράα, όπου κρύβονταν, και ένας κοντά στα σύνορα του Λιβάνου, σύμφωνα με το Reuters. Είναι ασαφές εάν υπήρχε αντιπαράθεση μεταξύ των στρατιωτών και των κυβερνητικών στρατευμάτων. Οποιαδήποτε απώλεια κυβερνητικών στρατευμάτων ως αποτέλεσμα αυτών των συγκρούσεων είναι επίσης άγνωστη.

Επίθεση στην αεροπορική βάση Χομς

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στις 24 Νοεμβρίου στρατιώτες και Σαμπίχα με θωρακισμένα οχήματα άρχισαν επιχειρήσεις σε χωράφια δυτικά του Ραστάν στην επαρχία Χομς για να εντοπίσουν τους αποστάτες. Ως αποτέλεσμα, 24 άτομα πέθαναν (δεν είναι ξεκάθαρο εάν ήταν στρατιώτες, αποστάτες ή πολίτες). Τουλάχιστον 50 τανκς και άλλα θωρακισμένα οχήματα άνοιξαν πυρ με πολυβόλα και αντιαεροπορικά όπλα σε θέσεις του ΕΣΣ στα περίχωρα του Ραστάν. Αναφέρθηκαν επίσης θάνατοι στην Νταράα και τη Χομς . Στις 24 Νοεμβρίου, 11 αποστάτες σκοτώθηκαν και τέσσερις τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια συγκρούσεων στα δυτικά περίχωρα της Χομς.

Σε μια επίθεση σε μια αεροπορική βάση στην επαρχία Χομς στις 25 Νοεμβρίου, έξι ελίτ πιλότοι, ένας τεχνικός αξιωματικός και τρία άλλα άτομα σκοτώθηκαν. Ως αποτέλεσμα, η συριακή κυβέρνηση δεσμεύτηκε να "κόψει κάθε κακό χέρι" των δραστών. Την ίδια ημέρα, τουλάχιστον 10 στρατεύματα και υπάλληλοι της υπηρεσίας ασφαλείας σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με εξεγερμένους στρατιώτες στα ανατολικά της Συρίας. Το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δήλωσε ότι οι θάνατοι σημειώθηκαν στο Ντέιρ Εζ Ζορ, ενώ νωρίς την επόμενη μέρα σκοτώθηκε επίσης ένας άμαχος στην ανατολική πόλη. Αρκετοί αποστάτες σκοτώθηκαν επίσης ή τραυματίστηκαν.

Ενέδρες σε στρατιωτικές συνοδείες

Οι συνεχείς συγκρούσεις στην επαρχία Ιντλίμπ ξεκίνησαν στις 26 Νοεμβρίου μεταξύ στρατιωτών πιστών στο καθεστώς και μαχητών της αντιπολίτευσης. Τουλάχιστον 8 στρατιώτες σκοτώθηκαν και 40 ακόμη τραυματίστηκαν εκείνη την ημέρα, όταν ο ΕΣΣ τους επιτέθηκε στην Ιντλίμπ, ανέφερε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. "Μια ομάδα αποστατών επιτέθηκε σε μια ομάδα στρατιωτών και πρακτόρων ασφαλείας σε μια συνοδεία επτά οχημάτων, συμπεριλαμβανομένων τριών οχημάτων παντός εδάφους, στο δρόμο από τη Γκάντκα προς τη Μαάρατ αλ-Νουμάν", δήλωσε ο παρατηρητής με έδρα τη Βρετανία. "Οκτώ σκοτώθηκαν και τουλάχιστον 40 τραυματίστηκαν. Οι αποστάτες μπόρεσαν να αποσυρθούν χωρίς να υποστούν απώλειες", πρόσθεσε. Ο ΕΣΣ ισχυρίστηκε ότι ήταν πίσω από την επίθεση.

Σύριοι ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων ισχυρίστηκαν ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός σκότωσε τρεις στρατιώτες και συνέλαβε δύο άλλους στις 29 Νοεμβρίου, αν και δεν διευκρίνισαν πού. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επτά στρατιώτες σκοτώθηκαν στις 30 Νοεμβρίου σε μάχες στο χωριό Νταέλ στην επαρχία Νταράα μετά την κίνηση των δυνάμεων ασφαλείας στην πόλη. Οι μάχες συνεχίστηκαν από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα. Ανατίναξαν δύο οχήματα δυνάμεων ασφαλείας. Επτά στρατεύματα σκοτώθηκαν", δήλωσε ο Ράμι Αμπντέλ Ραχμάν, επικεφαλής του παρατηρητηρίου. Ένας ακτιβιστής από την πόλη, στην επαρχία της Νταράα, είπε ότι περίπου 30 λεωφορεία με άνδρες ασφαλείας εισέβαλαν στο Νταέλ και δύο από τα λεωφορεία ανατινάχθηκαν σε μάχες "μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας και αποστατών", ανέφερε το Παρατηρητήριο. Ένα από τα κατεστραμμένα λεωφορεία φέρεται να ήταν άδειο.

Επιδρομή σε κτίρια Υπηρεσιών Πληροφοριών στην Ιντλίμπ

Την 1η Δεκεμβρίου, τα στρατεύματα του ΕΣΣ ξεκίνησαν μια επιδρομή σε κτίριο πληροφοριών στην Ιντλίμπ, οδηγώντας σε πυρκαγιά τριών ωρών, στην οποία σκοτώθηκαν οκτώ στρατιώτες. Αυτό έγινε την ίδια ημέρα, που τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι θεωρούν τη Συρία σε κατάσταση εμφυλίου πολέμου. Στις 3 Δεκεμβρίου, συγκρούσεις στην Ιντλίμπ οδήγησαν στο θάνατο επτά πιστών στον Άσαντ στρατιωτών, πέντε αποστατών και τριών αμάχων. Στις 4 Δεκεμβρίου, έντονες μάχες έγιναν στη Χομς, κατά τη διάρκεια των οποίων τουλάχιστον πέντε αντάρτες του ΕΣΣ σκοτώθηκαν και ένας τραυματίστηκε. Αποστάτες σκότωσαν τέσσερα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου ενός αξιωματικού, στο Νταέλ στην επαρχία Νταράα στις 5 Δεκεμβρίου. Στις 7 Δεκεμβρίου, υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ του συριακού τακτικού στρατού και ομάδων αποστατών κοντά στο κέντρο ραδιοφωνικής μετάδοσης στην πόλη Σαρακίμπ στην επαρχία Ιντλίμπ. Ένα θωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού του τακτικού στρατού καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Εν τω μεταξύ, κοινές δυνάμεις ασφαλείας και στρατιωτικές δυνάμεις εισέβαλαν στα σπίτια στις άκρες της Σαρακίμπ και συνέλαβαν τρεις ακτιβιστές την αυγή. Μεταξύ 1ης και 7 Δεκεμβρίου, το Συριακό Αραβικό Πρακτορείο Ειδήσεων ανέφερε τους θανάτους 48 μελών κρατικών δυνάμεων ασφαλείας.

Αυξανόμενες συγκρούσεις στη Νταράα

Στρατιωτικό τανκ καταστράφηκε στη Χομς στις 9 Δεκεμβρίου. Τέσσερις αποστάτες στρατιωτικοί σκοτώθηκαν επίσης σε μάχες την ίδια μέρα. Στις 10 Δεκεμβρίου, ακτιβιστές λένε ότι συγκρούσεις μεταξύ συριακών στρατευμάτων και αποστατών του στρατού οδήγησαν στο θάνατο τουλάχιστον δύο ατόμων. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρει ότι δύο τεθωρακισμένα μεταφορείς του στρατού κάηκαν στη σύγκρουση πριν από την αυγή στη βορειοδυτική πόλη Κφαρ Ταχαρίμ. Στις 11 Δεκεμβρίου, αναφέρθηκε ότι διεξήχθη μάχη μεταξύ αποστατών και του συριακού στρατού σε Μπάσρα αλ Χαρίρ και Λουτζάχ. Στρατεύματα, κυρίως από την 12η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία, με έδρα την Ίζραα, 40 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ιορδανία, εισέβαλαν στην κοντινή πόλη Μπάσρα αλ Χαρίρ, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters. Μάλλον ήταν η μεγαλύτερη μάχη μέχρι στιγμής. Τουλάχιστον πέντε στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένου ενός στρατιωτικού αξιωματούχου, φέρεται ότι σκοτώθηκαν την ίδια μέρα σε άγνωστη τοποθεσία. Σε μια από τις συγκρούσεις της Κυριακής, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν πριν από την αυγή στη βορειοδυτική πόλη Κφαρ Ταχαρίμ, δύο από τα θωρακισμένα οχήματα του στρατού πυρπολήθηκαν, δήλωσε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τρία άλλα οχήματα κάηκαν σε άλλη σύγκρουση κοντά στην Μπάσρα αλ Χαρίρ, ανέφερε η ομάδα. Παρόμοιες μάχες έγιναν σε πολλά άλλα μέρη του νότου, δήλωσε το Παρατηρητήριο και μια άλλη ακτιβιστική ομάδα ονόματι Τοπικές Συντονιστικές Επιτροπές.

Αστικές μάχες στη Χομς

Αποστάτες του συριακού στρατού υπό τη σημαία του ΕΣΣ δηλώνουν ότι ένας ανώτερος αξιωματικός του στρατού σκοτώθηκε στις 11 Δεκεμβρίου, αφότου αρνήθηκε να πυροβολήσει αμάχους στη Χομς. Ο Μαχέρ αλ-Νουέιμι, εκπρόσωπος του ΕΣΣ, δήλωσε ότι ο Ταξίαρχος Σαλμάν αλ-Αουάτζα έλαβε οδηγίες να πυροβολήσει τους κατοίκους της αλ-Κουσάιρ στη Χομς. Όταν αρνήθηκε, είπε ο Νουέιμι, δολοφονήθηκε. Ο ΕΣΣ αναφέρει ότι ένας μεγάλος αριθμός αυτομολήσεων πραγματοποιήθηκε μετά τη δολοφονία, καθώς ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ των υποστηρικτών του αλ-Αουάτζα στο στρατό και των άλλων στρατιωτών, που τον σκότωσαν. Το Παρατηρητήριο είπε ότι δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν στη σύγκρουση με τους αποστάτες στο Κφαρ Ταχαρίμ και δύο θωρακισμένα οχήματα καταστράφηκαν. Στις 12 Δεκεμβρίου, τρεις άμαχοι και δύο αποστάτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια συγκρούσεων στην επαρχία Ιντλίμπ. Οι μάχες στην Εμπίτα στην Ιντλίμπ συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα και κατά τις πρώτες πρωινές ώρες της 12ης Δεκεμβρίου. Τουλάχιστον ένας μαχητής σκοτώθηκε και άλλος ένας τραυματίστηκε στην επίθεση. Ο ΕΣΣ σκότωσε δέκα στρατεύματα σε ενέδρα σε συνοδεία στην Ιντλίμπ, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτή η επίθεση φέρεται να έγινε για να εκδικηθεί τους θανάτους 11 αμάχων, που είχαν σκοτωθεί στο παρελθόν. Ένας Σύριος αξιωματικός σκοτώθηκε επίσης σε επίθεση εκδίκησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, πιστοί στον Άσαντ στρατιώτες πυροβόλησαν αυτοκίνητο αμάχων κοντά στη Χομς στις 14 Δεκεμβρίου, σκοτώνοντας πέντε άτομα. Σε απάντηση, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός πραγματοποίησε ενέδρα εναντίον στρατιωτικής συνοδείας, αποτελούμενης από τέσσερα τζιπ, σκοτώνοντας οκτώ στρατιώτες. Την ίδια ημέρα, τρεις αντικυβερνητικοί στρατιωτικοί αποστάτες τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις με τις συριακές δυνάμεις ασφαλείας στο χωριό Χιράκ της επαρχίας Νταράα. Ο ΕΣΣ ήρθε αντιμέτωπος με μονάδες στρατού και υπηρεσίες ασφαλείας νότια της Δαμασκού στις 15 Δεκεμβρίου, με αποτέλεσμα 27 θανάτους στρατιωτών και άγνωστο αριθμό θυμάτων από την πλευρά του ΕΣΣ. Οι συγκρούσεις ξέσπασαν σε τρία ξεχωριστά σημεία ελέγχου στην επαρχία Νταράα την αυγή . Μεταξύ 8 και 15 Δεκεμβρίου, Συριακό Αραβικό Ειδησεογραφικό Πρακτορείο ανέφερε τους θανάτους 68 μελών των κρατικών δυνάμεων ασφαλείας . Ένας αντισυνταγματάρχης του ΕΣΣ σκοτώθηκε από τον συριακό στρατό στις 17 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με την Τοπική Επιτροπή και πηγή της αντιπολίτευσης.

Ανεπιτυχής αυτομόληση στην Ιντλίμπ

Στις 19 Δεκεμβρίου, ο ΕΣΣ υπέστη τη μεγαλύτερη απώλειά της, όταν νέοι αποστάτες προσπάθησαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις και τις βάσεις τους μεταξύ των χωριών Κενσάφρα και Κεφέρ Κουαΐντ στην επαρχία Ιντλίμπ. Ακτιβιστικές ομάδες, συγκεκριμένα το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ανέφεραν ότι 72 αποστάτες σκοτώθηκαν, καθώς πυροβολήθηκαν κατά τη διάρκεια της απόπειρας διαφυγής τους. Ο Συριακός Στρατός έχασε τρεις στρατιώτες κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Την επόμενη μέρα, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι συνολικά 100 αποστάτες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν την επόμενη μέρα και ο Λιβανέζος ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ουισάμ Ταρίφ ανέφερε ακόμη μεγαλύτερο αριθμό νεκρών: 163 αποστάτες, 97 κυβερνητικά στρατεύματα και εννέα άμαχοι σκοτώθηκαν τη δεύτερη μέρα, καθώς ο στρατός εντόπισε τους στρατιώτες και αμάχους, που είχαν καταφέρει να ξεφύγουν αρχικά. Στις 21 Δεκεμβρίου, αναφέρθηκε ότι ο ΕΣΣ είχε αναλάβει τον έλεγχο μεγάλων περιοχών της επαρχίας Ιντλίμπ, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κωμοπόλεων και χωριών. Αναφέρθηκε επίσης στις 24 Δεκεμβρίου ότι το προπύργιο του ΕΣΣ στη γειτονιά Μπαμπ Αμρ της Χομς δέχθηκε επίθεση από δυνάμεις ασφαλείας, με δύο στρατιώτες του ΕΣΣ νεκρούς. Μια εβδομάδα αργότερα, ξέσπασε ανταλλαγή πυρών διάρκειας ενός λεπτού μεταξύ των δυνάμεων του ΕΣΣ και των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας σε έναν δρόμο κοντά στο χωριό Νταέλ στην επαρχία Νταράα. Τέσσερις κυβερνητικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στην ενέδρα. Ο ΕΣΣ είχε αυξηθεί σε μέγεθος περίπου 20.000 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2011.

Θρησκευτικός και εθνοτικός χαρακτήρας

Κατά τις πρώτες μέρες της ύπαρξής του, το 90% του ΕΣΣ αποτελούνταν από Σουνίτες Μουσουλμάνους και μια μικρή μειονότητα ήταν (Σιίτες) Αλαουίτες, Δρούζοι, Χριστιανοί, Κούρδοι και Παλαιστίνιοι.

Δυτικές πηγές τον Δεκέμβριο του 2011 έδωσαν και πάλι εκτιμήσεις για 10.000 Σύριους αποστάτες, ανέφεραν ότι οι μισοί στρατιώτες του συριακού στρατού δεν είχαν εμφανιστεί για αναφορά στα τρία τελευταία καλέσματα και ότι χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί αποστατούσαν σε μεγάλο αριθμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ολόκληρες μονάδες είχαν αποστατήσει μαζικά. Ένας ανώνυμος αξιωματούχος των ΗΠΑ, ωστόσο, υπολόγισε τον Δεκέμβριο του 2011 1.000 έως 3.500 αποστάτες συνολικά.

Το 2011, η τουρκική κυβέρνηση παρείχε ελεύθερο πέρασμα για αποστάτες μαχητές του Συριακού Στρατού και επέτρεψε στον ΕΣΣ να λειτουργήσει από ειδικό καταυλισμό προσφύγων στη Νότια Τουρκία κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Η Τουρκία επέτρεψε στον ΕΣΣ να αρχίσει να επιχειρεί σε κοντινές πόλεις και ενθάρρυνε την ξένη επέμβαση στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.

Τον Αύγουστο του 2012, σχηματίστηκαν οι Ταξιαρχίες Εθνικής Ενότητας, γνωστές για την απουσία σεχταρισμού. Η ομάδα περιελάμβανε επαναστάτες από μειονοτικές ομάδες, όπως Χριστιανούς, Δρούζους, Ισμαηλίτες και Αλαουίτες.

2012 - Το ζενίθ του Ελεύθερου Συριακού Στρατού

Ιανουάριος / Φεβρουάριος - Αποστασία υψηλόβαθμων αξιωματικών

Στις 6 Ιανουαρίου 2012, ο στρατηγός Μουσταφά αλ-Σέιχ του Συριακού Στρατού αποστάτησε από τις κυβερνητικές δυνάμεις και εντάχθηκε στον ΕΣΣ. Ο στρατηγός Μουσταφά αλ-Σέιχ δήλωσε στο Reuters ότι έως και 20.000 στρατιώτες είχαν εγκαταλείψει τον στρατό από την αρχή της σύγκρουσης και ότι ο ΕΣΣ είχε πάρει τον έλεγχο μεγάλων εδαφών. Είπε σε συνέντευξή του στις 12 Ιανουαρίου 2012: "Αν έχουμε 25.000 έως 30.000 αποστάτες σε αντάρτικες ομάδες των 6-7 ατόμων, αρκεί για να εξαντλήσουμε τον στρατό σε ένα-ενάμιση χρόνο, ακόμα κι αν είναι οπλισμένοι μόνο με χειροβομβίδες και ελαφρύ οπλισμό.

Στις 7 Ιανουαρίου 2012, ο συνταγματάρχης Αφίφ Μαχμούντ Σουλεϊμά του τμήματος εφοδιαστικής της Συριακής Πολεμικής Αεροπορίας αποστάτησε από το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ μαζί με τουλάχιστον πενήντα από τους άνδρες του. Ανακοίνωσε την αυτομόληση της ομάδας του σε απευθείας τηλεοπτική σύνδεση και διέταξε τους άντρες του να προστατεύσουν διαδηλωτές στην πόλη Χάμα. Ο συνταγματάρχης Σουλεϊμά δήλωσε: "Είμαστε από το στρατό και αποστατήσαμε, επειδή η κυβέρνηση σκοτώνει άμαχους διαδηλωτές. Ο Συριακός Στρατός επιτέθηκε στη Χάμα με βαρύ οπλισμό, αεροπορικές επιδρομές και βολές από άρματα μάχης. […] Ζητάμε από τους παρατηρητές του Αραβικού Συνδέσμου να επισκεφθούν περιοχές, που πλήττονται από αεροπορικές επιδρομές και επιθέσεις, ώστε να μπορέσετε να δείτε τη ζημιά με τα μάτια σας και σας ζητάμε να στείλετε κάποιον να αποκαλύψει τα τρία νεκροταφεία στη Χάμα, γεμάτα με περισσότερα από 460 πτώματα".

Συριακές δυνάμεις συγκρούστηκαν με αποστάτες του στρατού σε περιοχή κοντά στην πρωτεύουσα Δαμασκό, ανέφεραν ακτιβιστές της αντιπολίτευσης. Σύμφωνα με τους ακτιβιστές, η πόλη Ριφ της Δαμασκού επλήχθη την 1η Ιανουαρίου, καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις κυνηγούσαν ύποπτους αποστάτες. Δεν υπήρξαν άμεσες αναφορές για θύματα. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με έδρα στο Λονδίνο, παρά την αυτοαποκαλούμενη κατάπαυση του πυρός, οι στρατιώτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού στην Ιντλίμπ στις 2 Ιανουαρίου κατέλαβαν δύο σημεία ελέγχου, που ανήκουν στις δυνάμεις ασφαλείας, και συνέλαβαν δεκάδες πιστά στρατεύματα και ξεκίνησαν μια επίθεση σε τρίτο σημείο ελέγχου σκοτώνοντας και τραυματίζοντας αρκετούς πιστούς στον Άσαντ στρατιώτες. Περισσότερα από δώδεκα άτομα, μεταξύ των οποίων 11 στρατιώτες, σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις μεταξύ αποστατών και νομιμοφρόνων στην Μπάσρα Αλ Χαρίρ, πόλη στη νότια Νταράα, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Βομβαρδισμοί και πυροβολισμοί αναφέρθηκαν επίσης στο Ντέιρ Εζ Ζορ από τις Τοπικές Συντονιστικές Επιτροπές. Στις 14 Ιανουαρίου, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι υπήρχαν μάχες μεταξύ αποστατών και νομιμοφρόνων στη Χούλα της επαρχίας Χομς, αφότου αποστάτες κατέστρεψαν οδόφραγμα και αρκετές δυνάμεις ασφαλείας σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν.

Στα μέσα Ιανουαρίου, ο ΕΣΣ κατάφερε να αναλάβει τον έλεγχο της συνοριακής πόλης Ζαμπαντάνι, μόλις 14 μίλια μακριά από την πρωτεύουσα Δαμασκό. Οι τακτικές δυνάμεις του στρατού προσπάθησαν να επιτεθούν στην πόλη αρκετές φορές, αλλά από τις 16 Ιανουαρίου όλες οι επιθέσεις απωθήθηκαν.

Στις 16 Ιανουαρίου ανακοινώθηκε ότι ο στρατηγός Μουαφάκ Χαμζέχ πόλη Κουσάιρ στην επαρχία Χομς είχε αυτομολήσει στην αντιπολίτευση.

Μέχρι τις 26 Ιανουαρίου, το προάστιο Ντούμα της Δαμασκού είχε πέσει υπό τον έλεγχο του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, με περιστασιακές επιδρομές από δυνάμεις ασφαλείας, που δεν κατάφεραν να αποσπάσουν τους αντάρτες, κυρίως ένοπλους αμάχους και ορισμένους αποστάτες του στρατού, οπλισμένους με τουφέκια και χειροβομβίδες. Λόγω του αυξανόμενου αριθμού των αποστατών, ορισμένοι κατάφεραν να πάρουν τα τανκς μαζί τους. Εκπρόσωπος του Ελεύθερου Συριακού Στρατού δήλωσε ότι περισσότεροι από 100 στρατιώτες αποστάτησαν στις 28 Ιανουαρίου 2012, φέρνοντας μαζί τους τρία άρματα μάχης. Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου και τις αρχές Φεβρουαρίου, εμφανίστηκαν βίντεο, που έδειχναν τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού BMP-2 στη Χομς, που έφεραν τη σημαία της ανεξαρτησίας της Συρίας, να πυροβολούν κυβερνητικές δυνάμεις, υποστηριζόμενα από στρατιώτες του ΕΣΣ.

Στις 29 Ιανουαρίου, υπήρξαν αναφορές για έναν νέο γύρο υψηλόβαθμων αποστασιών, αφότου ο Συριακός Στρατός αναπτύχθηκε για μάχη στα προάστια της Δαμασκού. Τουλάχιστον δύο στρατηγοί και εκατοντάδες στρατιώτες με τα όπλα τους αποστάτησαν τότε.

Μεταξύ 29 και 30 Ιανουαρίου, οι κυβερνητικές δυνάμεις συγκέντρωσαν πάνω από 2.000 στρατεύματα και τουλάχιστον 50 άρματα μάχης και ξεκίνησαν μια μεγάλη επίθεση για την ανάκτηση των βόρειων προαστίων, που κατέχονταν από τον ΕΣΣ, και την απομάκρυνση του ΕΣΣ από την πόλη. Μέχρι το τέλος της 30ής Ιανουαρίου, φάνηκε ότι η επιχείρηση ήταν ως επί το πλείστον επιτυχής και ο ΕΣΣ είχε κάνει μια τακτική απόσυρση. 10 μαχητές του ΕΣΣ και οκτώ κυβερνητικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας σε ολόκληρη τη χώρα. Δύο από τους αποστάτες πέθαναν στο προάστιο Ρανκούς της Δαμασκού, το οποίο είχε ανακαταλάβει ο στρατός. Σύμφωνα με άλλο ρεπορτάζ, ο αριθμός των θανάτων της ημέρας στα προάστια έφτασε τους 19 αμάχους και 6 μαχητές του ΕΣΣ, ενώ ο συνολικός αριθμός των νεκρών τις προηγούμενες τρεις ημέρες, από τότε που ξεκίνησε η μάχη στην περιοχή, ήταν 100. Την ίδια ημέρα, αναφέρθηκε από ακτιβιστές της αντιπολίτευσης ότι ένας από τους αρχικούς ιδρυτές του ΕΣΣ, ο συνταγματάρχης Χουσεΐν Χαρμούς, που είχε αιχμαλωτιστεί στα τέλη Αυγούστου από τις συριακές ειδικές δυνάμεις, είχε εκτελεστεί αρκετές εβδομάδες νωρίτερα.

Στις 31 Ιανουαρίου, ο Συριακός Στρατός συνέχισε να προχωρά για να απομακρύνει τους τελευταίους θύλακες του ΕΣΣ.. Ο στρατός πυροβόλησε στον αέρα, καθώς προχώρησαν με άρματα μάχης ακόμη και πέρα από τις θέσεις, από τις οποίες αποσύρθηκε ο ΕΣΣ. Ακτιβιστές δήλωσαν ότι τα προάστια βρίσκονταν σε αιφνιδιαστική απαγόρευση κυκλοφορίας, ενώ σε άλλα επιτρεπόταν να φύγουν. Ο στρατός πραγματοποίησε συλλήψεις υπόπτων στο Αρμπίν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ορισμένοι πολίτες αψήφησαν τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας και τοποθέτησαν μια μεγάλη σημαία της αντιπολίτευσης στο κέντρο της Δαμασκού.

Την 1η Φεβρουαρίου, ο Συριακός Στρατός επέκτεινε τις επιχειρήσεις του γύρω από τη Δαμασκό, με περισσότερα στρατεύματα να μετακινούνται στην ορεινή περιοχή του Καραμούν, βόρεια της Δαμασκού. Βορειότερα, τα στρατεύματα, που ανέλαβαν τον έλεγχο του Ρανκούς, άρχισαν να επεκτείνουν τον έλεγχό τους σε χωράφια, που περιέβαλλαν την πόλη. Στα ανατολικά προάστια της Μεσράμπα, ακτιβιστής ανέφερε ότι τοποθετήθηκαν ελεύθεροι σκοπευτές του στρατού και ότι άρματα μάχης βρίσκονταν στους δρόμους. Αρχικά, 12 άτομα, συμπεριλαμβανομένων έξι ανταρτών του ΕΣΣ, σκοτώθηκαν σε μάχες στο Ουάντι Μπαράντα βορειοδυτικά της Δαμασκού στο κυβερνείο Ριφ Ντιμάσκ, σύμφωνα με την Τοπική Συντονιστική Επιτροπή. Αργότερα, ο αριθμός των θανάτων των μαχητών του ΕΣΣ αυξήθηκε σε 14. Οι πόλεις Ντέιρ Κανούν και Άιν αλ Φίτζα δέχθηκαν επίσης στρατιωτικές επιθέσεις σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, το Συριακό Αραβικό Πρακτορείο ειδήσεων ανέφερε ότι, πιο νότια στα προάστια της Νταράα, οι δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν 11 ένοπλους μαχητές και τραυματίστηκαν δύο, όταν επιτέθηκαν σε στρατιωτικό λεωφορείο σκοτώνοντας ένα λοχία και τραυματίζοντας δύο άλλους. Επίσης, η εφημερίδα Al-Watan ανέφερε ότι 37 αντάρτες μαχητές σκοτώθηκαν σε μάχες στη Χομς και 15 στο Ραστάν, ενώ τέσσερις στρατιώτες σκοτώθηκαν στο Μπαμπ Ντρέιμπ και δύο στο Ραστάν.

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κυβερνητικά στρατεύματα και αποστάτες συγκρούστηκαν στη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ και στη νότια επαρχία Νταράα στις 5 Φεβρουαρίου. Αναφέρουν δύο αμάχους και εννέα στρατιώτες νεκρούς στην Ιντλίμπ. Τα βίντεο δημοσιεύτηκαν στο διαδίκτυο, όπου φέρεται ο ΕΣΣ να ανακατέλαβε άλλο ένα σημείο ελέγχου στη Χομς στις 2 Φεβρουαρίου. Πέντε κυβερνητικά στρατεύματα πυροβολήθηκαν σε συγκρούσεις με αντάρτες μαχητές στην κωμόπολη Καλάτ αλ-Μαντιάκ στη Χάμα στις 14 Φεβρουαρίου.

Το βράδυ της 3ης Φεβρουαρίου και τις πρώτες πρωινές ώρες της 4ης Φεβρουαρίου, οι κυβερνητικές δυνάμεις ξεκίνησαν μια μεγάλη επίθεση εναντίον της Χομς, με αποτέλεσμα περισσότερους από 200 θανάτους και 800 τραυματισμούς. Οι δυνάμεις του ΕΣΣ ήρθαν αντιμέτωπες με κυβερνητικές δυνάμεις και απείλησαν με αντίποινα ιδιαίτερα στη Δαμασκό. Στις 10 Φεβρουαρίου, το Sky News ανέφερε ότι ο ΕΣΣ είχε αναλάβει τον πλήρη έλεγχο της βόρειας πόλης Ιντλίμπ. Ωστόσο, συριακά άρματα μάχης άρχισαν να περιβάλλουν την Ιντλίμπ και πολίτες και αποστάτες στρατιωτικοί φοβούνταν νέα επίθεση. Νέες μάχες στην επαρχία Ιντλίμπ αναφέρθηκαν στις 11 Φεβρουαρίου.

Στις 6 Φεβρουαρίου 2012, ο Ριάντ αλ Ασάαντ εξέφρασε την ανησυχία του για την έλλειψη πολιτικής και υλικής υποστήριξης του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου προς τον ΕΣΣ και δήλωσε ότι, εάν δεν μπορούσαν να επιλυθούν οι διαφορές, ο ΕΣΣ θα διέκοπτε τις σχέσεις του με το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο.

Έγιναν έντονες μάχες στην πόλη Κουσάιρ στη Χομς από τις 13 Φεβρουαρίου, όταν ο ΕΣΣ κατέλαβε την έδρα της μυστικής υπηρεσίας στη Χομς, σκοτώνοντας πέντε πράκτορες. Τα υπόλοιπα κυβερνητικά στρατεύματα υποχώρησαν στο δημαρχείο και στο νοσοκομείο της πόλης. Τέσσερα τανκς ήρθαν για ενισχύσεις. Ωστόσο, ένα από τα τέσσερα άρματα μάχης, καθώς και 30 στρατιώτες, αυτομόλησαν στην αντιπολίτευση, όπου το τανκ στράφηκε ενάντια στις υπόλοιπες κυβερνητικές θέσεις και τα άλλα τρία τανκς. Κατά τη διάρκεια της μάχης της Κουσάιρ, οι μαχητές του ΕΣΣ κατάφεραν να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο της πόλης. Δήλωσαν ότι 20 κυβερνητικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και 80 τράπηκαν σε φυγή. Οι μαχητές του ΕΣΣ δήλωσαν ότι ένας από τους άντρες τους σκοτώθηκε και άλλοι έξι τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης.

Γύρω στις 18 Φεβρουαρίου 2012, ο στρατηγός Φαγιέζ Άμρο της Συριακής Πολεμικής Αεροπορίας, ο οποίος ήταν από την Μπαμπ Αμρ στη Χομς και τουρκμενικής καταγωγής, αυτομόλησε στην Τουρκία.

Κι άλλος ένας στρατηγός πληροφοριών από τον Συριακό Στρατό αυτομόλησε εκείνη τη στιγμή στην Τουρκία. Το όνομά του δεν αποκαλύφθηκε για λόγους ασφαλείας, ανέφεραν οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης.

Στις 22 Φεβρουαρίου, ένας ταξίαρχος αυτομόλησε στην Ιντλίμπ με 200 στρατιώτες του. Τον Μάρτιο, ο στρατηγός Αντνάν Φαρζάτ από την πόλη Ραστάν και δύο άλλοι στρατηγοί αποστάτησαν . Πηγές της τουρκικής κυβέρνησης ανέφεραν τον ίδιο μήνα μια εκτόξευση του αριθμού των αποστατών: 20.000 μόνο τον μήνα που πέρασε, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των αποστατών από τον συριακό στρατό σε περισσότερους από 60.000 στρατιώτες.

Στα τέλη Φεβρουαρίου 2012, το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο δημιούργησε ένα στρατιωτικό γραφείο για την επίβλεψη των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αυτή η πρωτοβουλία δέχθηκε κριτική από ηγέτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, που δήλωσαν ότι δεν είχαν ενημερωθεί. Ο αποστάτης στρατηγός Μουσταφά αλ-Σέιχ δημιούργησε μια παρόμοια διαφωνία στο στρατό, όταν ίδρυσε μια αντίπαλη ομάδα ονόματι Ανώτερο Στρατιωτικό Επαναστατικό Συμβούλιο, η οποία απορρίφθηκε από την ηγεσία του ΕΣΣ και τις μονάδες πεδίου.

Νωρίτερα, η Μουσουλμανική Αδελφότητα είχε επίσης προσπαθήσει να υιοθετήσει τον ΕΣΣ, αλλά η ηγεσία απέρριψε την απόπειρά τους. Ο συνταγματάρχης Αλ Κούρντι, αναπληρωτής ηγέτης του ΕΣΣ, απέρριψε τις εσωτερικές διαφορές και δήλωσε ότι, παρά τις διαφωνίες, η αντιπολίτευση παρέμεινε ενωμένη ενάντια στην κυβέρνηση και στην έκκλησή τους να πάρουν τα όπλα.

Στα τέλη του 2011, ο ΕΣΣ παγίωσε τον έλεγχό του σε διάφορες πόλεις και χωριά στην επαρχία Ιντλίμπ .

Αργότερα τον Ιανουάριο του 2012, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός κατάφερε να ξαναπάρει τον έλεγχο της πόλης Ζαμπαντάνι στην επαρχία της Δαμασκού μετά από έντονες συγκρούσεις με τα τακτικά στρατεύματα.

Στις 21 Ιανουαρίου, ο ΕΣΣ κατέλαβε προσωρινά την πόλη Ντούμα κοντά στη Δαμασκό .

Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός έλεγχε επίσης για τρεις μήνες περίπου τα δύο τρίτα της Χομς, της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Συρίας, σύμφωνα με Σύριους στρατιωτικούς αξιωματικούς μέσα στην πόλη.

Τον Ιανουάριο, ορισμένα προάστια της Δαμασκού τέθηκαν υπό μερικό έλεγχο της αντιπολίτευσης. Για παράδειγμα, η Σάκμπα, ανατολικό προάστιο της Δαμασκού, πέρασε υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης για μια εβδομάδα, έως ότου ο ΕΣΣ αναγκάστηκε να υποχωρήσει τακτικά στον τοπικό πληθυσμό μετά από σοβαρούς βομβαρδισμούς από τον Συριακό Στρατό. Στα τέλη Φεβρουαρίου, η Ιντλίμπ ήταν υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης, με σημαίες της αντιπολίτευσης να κυματίζουν στο κέντρο της πόλης.

Μέθοδοι και τακτική

Καθώς οι αποστάτες κυβερνητικοί στρατιώτες δεν είχαν θωρακισμένα οχήματα, αλλά μόνο ελαφρύ οπλισμό και πυρομαχικά, ο ΕΣΣ τον Αύγουστο–Οκτώβριο του 2011 έκανε ενέδρες ως επί το πλείστον σε δυνάμεις ασφαλείας και στην κρατική πολιτοφυλακή Σαμπίχα ("φαντάσματα") και επιτέθηκε σε φορτηγά και λεωφορεία με ενισχύσεις ασφαλείας με φύτευση βόμβων ή με επιχειρήσεις επίθεσης και υποχώρησης, αλλά σπάνια αντιμετώπισαν άλλους τακτικούς στρατιώτες.

Ο ΕΣΣ χρησιμοποιεί τακτική αντάρτικου πολέμου, όταν πολεμά, και δεν στοχεύει να καταλάβει έδαφος, όταν τελειώσει μια μάχη. Ωστόσο, μέχρι τα τέλη του 2011 μεγάλες περιοχές στη Συρία είχαν περάσει υπό μερικό έλεγχο του Ελεύθερου Συριακού Στρατού.

Οι ένοπλες δράσεις του Ελεύθερου Συριακού Στρατού επικεντρώνονται στα μαχητικά πλεονεκτήματα της κυβέρνησης, τα οποία περιλαμβάνουν την ικανότητα διοχέτευσης συντονισμένων επιχειρήσεων σε μεγάλη κλίμακα, την ικανότητα να μετακινεί τις δυνάμεις της κατά βούληση και την ικανότητα να χρησιμοποιεί βαριά δύναμη πυρός. Για να αντιμετωπίσει αυτά τα πλεονεκτήματα, ο ΕΣΣ έχει κάνει επιθέσεις κατά της διοίκησης και ελέγχου της κυβέρνησης και της υλικοτεχνικής υποδομής. Ξεκίνησε μια εκστρατεία σαμποτάζ στη Συρία, με αναφορές για επιθέσεις σε διάφορα κυβερνητικά κτίρια. Ο ΕΣΣ έχει επιτεθεί σε κέντρα διοίκησης υπηρεσιών ασφαλείας και δημοσιεύει πληροφορίες σε συριακούς ιστότοπους κοινωνικών μέσων σχετικά με το μπλοκάρισμα δρόμων, την επίθεση εναντίον εφοδιαστικών οχημάτων, την κοπή ομοαξονικών καλωδίων επικοινωνιών, που εξυπηρετούν αεροδρόμια, την καταστροφή πύργων τηλεπικοινωνιών, το σαμποτάρισμα κυβερνητικών οχημάτων στις δεξαμενές καυσίμων και την επίθεση σε σιδηροδρόμους και αγωγούς .

Μαχητής του ΕΣΣ σε ανταλλαγή πυρών στο Χαλέπι

Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός σε τοπικό επίπεδο αντιμετωπίζει και στήνει ενέδρες στην κρατική πολιτοφυλακή Σαμπίχα και αντιμετωπίζει τον στρατό, οπότε και ενθαρρύνει απόπειρες αποστασίας. Ορισμένα μέλη του Ελεύθερου Συριακού Στρατού έχουν δηλώσει ότι η οργάνωση δε διαθέτει τους πόρους για να καταλάβει και να αναλάβει τον έλεγχο εδαφών, και αντ' αυτού βασίζεται πρωτίστως σε επιχειρήσεις επίθεσης και υποχώρησης για να ωθήσει τον συριακό στρατό να αποσυρθεί. Ο ΕΣΣ χρησιμοποιεί επίσης αυτοσχέδιες εκρηκτικές συσκευές για να επιτεθεί σε στρατιωτικές συνοδείες λεωφορείων, φορτηγών και τανκς, που μεταφέρουν προμήθειες και ενισχύσεις ασφαλείας, και συμμετέχει σε επιχειρήσεις επίθεσης και υποχώρησης σε κυβερνητικά σημεία ελέγχου. Σε γειτονιές αντιτιθέμενες στην κυβέρνηση, ο ΕΣΣ ενήργησε ως αμυντική δύναμη, φρουρώντας δρόμους, ενώ πραγματοποιούνταν διαμαρτυρίες, κάνοντας επιθέσεις στην πολιτοφυλακή Σαμπίχα, που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των προσπαθειών της κυβέρνησης να καταστείλει τους αντιφρονούντες. Στο Ντέιρ αλ-Ζορ, στο Αλ Ραστάν, στο Αμπού Καμάλ και άλλες πόλεις, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός, ωστόσο, συμμετείχε σε μάχες δρόμου, που μαίνονταν για μέρες, χωρίς καμία ιδιαίτερη πλευρά να κερδίσει το πλεονέκτημα. Ο ΕΣΣ έχει επίσης ζητήσει διεθνή βοήθεια για την ανατροπή της κυβέρνησης του Άσαντ. Ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα όπλα και την εφαρμογή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων και ναυτικού αποκλεισμού της Συρίας .

Η επικοινωνία εντός των μονάδων ταγμάτων πραγματοποιείται από φορητό ραδιοτηλέφωνο. Τα τάγματα του ΕΣΣ συνεργάζονται στενά με τον τοπικό πληθυσμό και οι αποστάτες συνήθως εντάσσονται σε μονάδες από την περιοχή ή την πόλη, από όπου κατάγονται. Ο ΕΣΣ είναι στενά συνδεδεμένος με δίκτυα ακτιβιστών ad hoc και συνεργάζεται στενά με τα τοπικά συμβούλια, που έχουν σχηματιστεί από πολίτες. Γύρω από τα βασικά πληθυσμιακά κέντρα, όπως η Δαμασκός, το Χαλέπι, η Νταράα και η Χάμα, ο ΕΣΣ λειτουργεί στρατιωτικά συμβούλια, που συντονίζουν τις επιχειρήσεις στην περιοχή.

Η διοίκηση και ο έλεγχος του στρατού ασκείται με διάφορα μέσα, όπως κινητά τηλέφωνα, κλήσεις VoIP, email, αποστολείς και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τον Νοέμβριο του 2011, ο στρατός δαπάνησε 2 εκατομμύρια δολάρια για τη βελτίωση των επικοινωνιακών δεσμών μεταξύ μαχητών της αντιπολίτευσης στη Συρία. Η κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ κατέσχεσε μια σειρά από εξελιγμένες συσκευές επικοινωνίας από μαχητές της αντιπολίτευσης, όπως κινητά δορυφορικά τηλέφωνα Thuraya, συσκευές πολύ υψηλής και εξαιρετικά υψηλής συχνότητας ( VHF / UHF ) και δορυφορικά συστήματα κινητής επικοινωνίας Inmarsat. Τον Φεβρουάριο του 2012, το Κατάρ είχε παράσχει στο στρατό 3.000 δορυφορικά τηλέφωνα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρείχαν επίσης εξοπλισμό επικοινωνίας για να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός πιο δομημένου στρατού.

Στην αρχή, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ήταν οπλισμένος κυρίως με AK-47, DShK και RPG-7. Καθώς οι αποστάτες στρατιώτες στερούνται αεροπορικής κάλυψης, πρέπει να εγκαταλείψουν τα θωρακισμένα οχήματά τους . Οι στρατιώτες αποστατούσαν φέροντας μόνο τον ελαφρύ οπλισμό τους και κρύβονταν σε πόλεις, προάστια ή στην ύπαιθρο. Εκτός AK-47, μερικοί στρατιώτες του ΕΣΣ έχουν επίσης Μ16, Steyr AUG, FN FAL, SVD και καραμπίνες, G3 τουφέκια μάχης και πολυβόλα PK. Έχουν εμφανιστεί φωτογραφίες μερικών αντάρτων, που χρησιμοποιούν κατασχεμένα τουφέκια StG 44 .

Ο ΕΣΣ έχει μερικά βαριά όπλα από τη συριακή κυβέρνηση. Τον Φεβρουάριο του 2012, βίντεο δημοσιεύτηκαν στο Διαδίκτυο, που έδειχναν ένα κατασχεμένο κυβερνητικό τανκ, που χρησιμοποιήθηκε στη Χομς από τις δυνάμεις του ΕΣΣ. Το τανκ έφερε σημαίες της συριακής αντιπολίτευσης και φάνηκε να πυροβολεί με ένοπλους με πολιτικά να κρύβονται πίσω από αυτό. Ένας εκπρόσωπος του ΕΣΣ είπε ότι η οργάνωση έλαβε τρία άρματα μάχης από μια ομάδα 100 αποστατών από τον συριακό στρατό. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΕΣΣ απέκτησε επίσης έναν αριθμό αντιαεροπορικών πυραύλων.

Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός άρχισε αργότερα να κατασκευάζει δικούς του όλμους και ρουκέτες. Επιθέσεις σε κυβερνητικά σημεία ελέγχου και αποθήκες όπλων πραγματοποιούνται για να προμηθεύσουν τον ΕΣΣ μεγάλο μέρος των πυρομαχικών και των νέων όπλων. Ο ΕΣΣ αγοράζει επίσης όπλα στη μαύρη αγορά της Συρίας, η οποία προμηθεύεται από λαθρέμπορους όπλων από γειτονικές χώρες και διεφθαρμένες φιλοκυβερνητικές δυνάμεις, που πωλούν κυβερνητικά όπλα.

Υπήρξαν αναφορές ότι ολόκληρες αποθήκες όπλων προσφέρθηκαν προς πώληση, αν και αυτές οι προσφορές απορρίφθηκαν λόγω φόβων για πιθανή παγίδα. Οι μαχητές του ΕΣΣ είναι επίσης μερικές φορές σε θέση να αγοράζουν όπλα απευθείας από τις βάσεις εφοδιασμού του στρατού, με την προϋπόθεση ότι έχουν αρκετά χρήματα για να ικανοποιήσουν τα κυβερνητικά στρατεύματα, που τα φυλάσσουν. Αναφέρεται επίσης ότι ο ΕΣΣ αγοράζει μεγάλο μέρος των βαρέων όπλων του από Ιρακινούς λαθρεμπόρους όπλων.

Ο Συντ. Ριάντ Ασαάντ ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παράσχει στον ΕΣΣ όπλα για την πλήρωση των ζητημάτων εφοδιασμού της οργάνωσης.

Μάρτιος - Δεκέμβριος: Θέματα οργάνωσης

Συνταγματάρχης (αριστερά) και πρωθυπολοχαγός (δεξιά) στον ΕΣΣ ανακοινώνουν το σχηματισμό της Ταξιαρχίας Κατάκτησης, μέρος του ΕΣΣ στο Τελ Ριφάτ, βόρεια του Χαλεπίου, στις 31 Ιουλίου 2012.

Τον Μάρτιο του 2012, δύο δημοσιογράφοι των The New York Times είδαν μια επίθεση του ΕΣΣ με αυτοσχέδιο εκρητικό μηχανισμό και τουφέκια AK-47 σε τεθωρακισμένα συριακά τανκς στη Σαρακίμπ στο Κυβερνείο της Ιντλίμπ και έμαθαν ότι ο ΕΣΣ είχε απόθεμα ικανών, εκπαιδευμένων στρατιωτών και πρώην αξιωματικών, οργανωμένων σε κάποιο βαθμό, αλλά χωρίς τον οπλισμό για ρεαλιστική μάχη.

Η συνοικία Μπαμπ Αμρ στη Χομς έπεσε στις κυβερνητικές δυνάμεις το πρωί της 1ης Μαρτίου, καθώς ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ισχυρίστηκε ότι είχαν κάνει "τακτική υποχώρηση" από την περιοχή, αφού είχαν εξαντλήσει όπλα και πυρομαχικά. Αποφάσισαν να αποχωρήσουν από το Μπαμπ Αμρ και άλλα μέρη της Χομς λόγω "επιδεινούμενων ανθρωπιστικών συνθηκών, έλλειψης τροφής και φαρμάκων και νερού, ηλεκτρικής ενέργειας και διακοπών ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και όπλων".

Λίγο μετά την αποχώρησή τους από το Μπαμπ Αμρ στη Χομς, ο ΕΣΣ υπέστη άλλη μια αποτυχία στις 3 Μαρτίου, όταν ανακαλύφθηκε η αποστασία 50 στρατιωτών από το Στρατιωτικό Αεροδρόμιο του Αμπού Αθουχούρ στην επαρχία Ιντλίμπ. 47 από τους στρατιώτες εκτελέστηκαν και μόνο τρεις κατάφεραν να διαφύγουν. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα πτώματά τους βρέθηκαν σε μια λίμνη.

Πραγματοποιήθηκε επιδρομή στην περιοχή Αλ Μαζάχ της Δαμασκού με πυροβόλα και χειροβομβίδες από ρουκέτες. Αποστάτης στρατηγός συνοδευόταν μακριά από την περιοχή. Ένα στρατιωτικό ελικόπτερο πέταξε πάνω από την περιοχή οδηγώντας στον εντοπισμό και το θάνατο 7 μαχητών του ΕΣΣ. Επίσης, 80 άτομα των δυνάμεων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνητικής πολιτοφυλακής, φέρεται να σκοτώθηκαν και 200 τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Ο αναπληρωτής διοικητής του Ελεύθερου Συριακού Στρατού δήλωσε επίσης ότι κατά τη διάρκεια της επιχείρησης καταστράφηκαν δύο στρατιωτικά άρματα. Ωστόσο, ούτε η ακτιβιστική ομάδα Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που συνδέεται με την αντιπολίτευση, ούτε ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης επιβεβαίωσαν τον υψηλό αριθμό κυβερνητικών θυμάτων στις συγκρούσεις.

Οι μαχητές του ΕΣΣ ισχυρίστηκαν ότι ελέγχουν τους δρόμους στην ύπαιθρο, αλλά επίσης παραδέχτηκαν ότι κανείς δεν ήξερε με βεβαιότητα πού θα ήταν ο Συριακός Στρατός σε δεδομένη στιγμή. Στις 24 Μαρτίου 2012, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ενώθηκε με το Ανώτερο Στρατιωτικό Συμβούλιο. Οι ομάδες συμφώνησαν να αφήσουν πίσω τους τις διαφορές τους και σε μια δήλωση είπαν: "Πρώτον, αποφασίσαμε να ενώσουμε όλα τα στρατιωτικά συμβούλια και τάγματα και όλα τα ένοπλα τάγματα μέσα στη χώρα υπό μια ενιαία ηγεσία του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και να ακολουθήσουμε εντολές του διοικητή του ΕΣΣ, συνταγματάρχη Ριάντ αλ-Ασαάντ".

Μέχρι τα τέλη Απριλίου 2012, παρά την κήρυξη κατάπαυσης του πυρός σε ολόκληρη τη χώρα, συνεχίστηκαν έντονες μάχες στην Αλ-Κουσάιρ, όπου οι ανταρτικές δυνάμεις έλεγαν το βόρειο τμήμα της πόλης, ενώ ο στρατός κράτησε το νότιο τμήμα. Οι δυνάμεις του ΕΣΣ κρατούσαν την Κουσάιρ, καθώς ήταν το τελευταίο σημαντικό σημείο διέλευσης προς τα σύνορα του Λιβάνου. Ένας αντάρτης διοικητής από τις ταξιαρχίες Φαρούκ στην πόλη ανέφερε ότι 2.000 μαχητές Φαρούκ είχαν σκοτωθεί στην επαρχία Χομς από τον Αύγουστο του 2011. Σε αυτό το σημείο, γίνονταν συνομιλίες μεταξύ των ανταρτών στην Αλ-Κουσάιρ, όπου είχαν αποσυρθεί πολλοί από τους αποσυρθέντες αντάρτες από την Μπαμπ Αμρ της Χομς, ενώ η Χομς είχε εγκαταλειφθεί εντελώς.

Περιοχές σύγκρουσης και εκτοπισμού (ανοιχτό μοβ), στρατόπεδα προσφύγων (κόκκινα τρίγωνα), εκτοπισμένοι σε σπίτια υποδοχής (πράσινα σπίτια), εδάφη του ΕΣΣ (κόκκινο), Ιούνιος 2012.

Παρά την εκεχειρία του ΟΗΕ, οι μάχες μεταξύ του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων συνεχίστηκαν όλο τον Μάιο. Ο ΕΣΣ το περισσότερο διάστημα στις αρχές Μαΐου ανασυγκροτήθηκε και σταδιακά ξεκίνησε ολοένα και περισσότερες επιθέσεις εναντίον κυβερνητικών δυνάμεων, καθώς ο μήνας προχωρούσε (παρά το γεγονός ότι συχνά ήταν όχι και τόσο καλά οπλισμένοι) και κατέστη σαφές ότι η κατάπαυση πυρός είχε αποτύχει. Ο ίδιος ο Κόφι Ανάν εξέφρασε την αγανάκτησή του για τη συνεχιζόμενη βία. Πλάνα στα τέλη Μαΐου φαίνεται ότι οι δυνάμεις του ΕΣΣ καταστρέφουν τανκς των δυνάμεων του Άσαντ στην Ιντλίμπ.

Τον Μάιο, επιτηρητές των Ηνωμένων Εθνών επιβεβαίωσαν ρεπορτάζ ΜΜΕ ότι μεγάλες περιοχές της επαρχίας της Συρίας και επαρχιακών πόλεων τελούσαν υπό τον de facto έλεγχο του ΕΣΣ. Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός έχει δηλώσει ότι έχει μόνο μερικό έλεγχο επί των περιοχών, που κατέχει, και ότι σε μάχη με τον Συριακό Στρατό δεν θα ήταν σε θέση να κρατήσει τα εδάφη στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο στόχος του ΕΣΣ από το χειμώνα ήταν να χαλαρώσει τον κυβερνητικό έλεγχο σε περιοχές, αντί να επιβάλει αυστηρό έλεγχο από μόνος του.

Μέχρι τον Ιούνιο του 2012, το CNN εκτιμούσε ότι οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης είχαν αυξηθεί σε 40.000 άνδρες. Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ανακοίνωσε στις 4 Ιουνίου ότι εγκατέλειψε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Ο εκπρόσωπος Τύπου Σαμί αλ-Κούρντι δήλωσε στο Reuters ότι ο ΕΣΣ είχε αρχίσει να επιτίθεται σε στρατιώτες για να "υπερασπιστεί τον λαό μας". Τουλάχιστον 80 κυβερνητικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν σε κλιμακούμενη βία κατά τη διάρκεια αυτού του Σαββατοκύριακου. Μέχρι τα μέσα Ιουνίου, ο ΕΣΣ έλεγχε μεγάλες εκτάσεις γης στο Κυβερνείο της Ιντλίμπ και στη Βόρεια Χάμα. Σε αυτές τις περιοχές, ο ΕΣΣ και ντόπιοι διένεμαν δικαιοσύνη και προμήθειες στους κατοίκους.

Αναφέρθηκε στις 28 Ιουνίου ότι η αντιπολίτευση έλεγχε σχεδόν εξ ολοκλήρου την πόλη Ντέιρ εζ Ζορ, ενώ ο κυβερνητικός στρατός την είχε βομβαρδίσει, προσπαθώντας να την πάρει πίσω. Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέφεραν ότι αυτή η επίθεση με άρματα μάχης και πυροβολικό είχε σκοτώσει περισσότερους από 100 κατοίκους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση είπε στους γιατρούς να μην περιθάλπουν άτομα σε τοπικά νοσοκομεία και στόχευσαν νοσοκομεία, που αρνήθηκαν να το κάνουν, με όλμους. Εργάτες ανθρωπιστικής βοήθειας από την Αραβική Ερυθρά Ημισέληνο της Συρίας έγιναν στόχοι από τον στρατό κι ένας εργαζόμενος σκοτώθηκε. Στη Χομς, ο ΕΣΣ επιτέθηκε ενάντια στις κυβερνητικές δυνάμεις, που βομβάρδιζαν μεγάλα τμήματα της πόλης, συμπεριλαμβανομένου του προμαχώνα της αντιπολίτευσης, Χαλντίγια. Επίσης, αναφέρθηκαν νέες συγκρούσεις μεταξύ ανταρτών και νομιμοφρόνων στη γειτονιά Μπαμπ Αμρ της Χομς.  

Μέχρι τον Ιούλιο του 2012, πάνω από 100.000 αποστάτησαν από τις ένοπλες δυνάμεις. Τον Ιούλιο, αναφέρθηκε ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός είχε αναλάβει τον έλεγχο ορισμένων προαστίων βόρεια της πρωτεύουσας Δαμασκού, συμπεριλαμβανομένων των Ζαμάλκα και Ιρμπίν. Μαχητές του ΕΣΣ περιπολούσαν ανοιχτά στους δρόμους των προαστίων και συγκρούσεις σημειώθηκαν λιγότερο από 10 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης της Δαμασκού.

Αναφέρθηκε ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ανέλαβε επίσης τον έλεγχο μιας εμπορικής διάβασης στο Μπαμπ αλ-Χάουα στα βόρεια σύνορα της Συρίας. Οι μαχητές του ΕΣΣ είχαν πολεμήσει τις κυβερνητικές δυνάμεις εκεί για δέκα ημέρες μέχρι να κερδίσουν. Μαχητές του ΕΣΣ εμφανίστηκαν σε βίντεο, καταστρέφοντας πορτρέτα του Άσαντ και γιορτάζοντας τη νίκη τους.

Πριν από τον Σεπτέμβριο του 2012, ούθερος Συριακός Στρατός λειτούργησε τη διοίκηση και την έδρα του από τη νότια επαρχία Χατάι της Τουρκίας κοντά στα σύνορα της Συρίας, με διοικητές πεδίου εντός της Συρίας. Τον Σεπτέμβριο του 2012, ο ΕΣΣ ανακοίνωσε ότι είχε μετακινήσει το κέντρο επιχειρήσεών του στην ελεγχόμενη από τους αντάρτες περιοχή του Κυβερνείου της Ιντλίμπ στη βόρεια Συρία , η οποία αργότερα κατακλύστηκε από το Ισλαμικό Μέτωπο τον Δεκέμβριο του 2013.  

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της France 24 τον Οκτώβριο του 2012, "πλούσιοι επιχειρηματίες από τη Δαμασκό και το Χαλέπι υποστηρίζουν τον ΕΣΣ, καθώς και πολιτικές οργανώσεις όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα". Η ιδεολογία διαφόρων ομάδων ΕΣΣ εξαρτάται από τους χορηγούς και τους χρηματοδότες τους. "Εάν μια πολιτοφυλακή λάβει χρήματα από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, τότε προφανώς πρόκειται να είναι ισλαμιστική πολιτοφυλακή", δήλωσε παρατηρητής.

Μαχητές του ΕΣΣ σχεδιάζουν κατά τη διάρκεια της Μάχης του Χαλεπίου (Οκτώβριος 2012).

Ο Συριακός Εθνικός Συνασπισμός, που ιδρύθηκε το Νοέμβριο του 2012 και τον Σεπτέμβριο του 2013 με έδρα την Κωνσταντινούπολη, χαρακτηρίστηκε ο "κύριος αντιπολιτευτικός συνασπισμός" και αναγνωρίστηκε από τον ΕΣΣ τον Σεπτέμβριο του 2013.

Στις 18 Νοεμβρίου, οι αντάρτες ανέλαβαν τον έλεγχο μιας από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές βάσεις του Συριακού Στρατού στη βόρεια Συρία, τη Βάση 46 στο Κυβερνείο του Χαλεπίου μετά από εβδομάδες έντονης μάχης με κυβερνητικές δυνάμεις. Ο αποστάτης στρατηγός Μοχάμεντ Αχμέντ αλ-Φατζ, ο οποίος διέταξε την επίθεση, χαιρέτισε την κατάκτηση της βάσης 46 ως "μία από τις μεγαλύτερες νίκες μας από την έναρξη της επανάστασης" εναντίον του Μπασάρ αλ Άσαντ, ισχυριζόμενος ότι σχεδόν 300 συριακά στρατεύματα είχαν σκοτωθεί και 60 είχαν συνελήφθη, ενώ επαναστάτες κατέλαβαν μεγάλες ποσότητες βαρέων όπλων και τανκς.

Στις 22 Νοεμβρίου, οι αντάρτες κατέλαβαν τη στρατιωτική βάση Μαγιαντίν στην ανατολική επαρχία Ντέιρ εζ Ζορ της χώρας. Ακτιβιστές δήλωσαν ότι αυτό έδωσε στους επαναστάτες τον έλεγχο ενός μεγάλου όγκου εδάφους ανατολικά της βάσης, στα σύνορα του Ιράκ.

Στις 7 Δεκεμβρίου 2012, περίπου 260 έως 550 διοικητές και εκπρόσωποι της συριακής ένοπλης αντιπολίτευσης συναντήθηκαν στην Αττάλεια και εξέλεξαν ένα νέο στρατιωτικό συμβούλιο 30 ατόμων για τον ΕΣΣ ονόματι Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο. Ο συνταγματάρχης Ριάντ αλ-Ασαάντ, ο οποίος δεν ήταν παρών στη συνάντηση, διατήρησε τον επίσημο ρόλο του ως αρχηγός, αλλά έχασε την πραγματική εξουσία από τον στρατηγό Σαλίμ Ίντρις, ο οποίος εξελέγη νέος Αρχηγός Στρατιωτικού Επιτελείου του ΕΣΣ.  

Αξιωματούχοι ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου και την Ιορδανία ήταν παρόντες στη συνάντηση, ημέρες πριν από μια συνάντηση της Ομάδας Φίλων της Συρίας που είχε δεσμευτεί για μη στρατιωτική βοήθεια σε μαχητές αντάρτες.

Το Μέτωπο Αλ Νούσρα και η ομάδα Αχράρ ας Σαμ δεν προσκλήθηκαν στη συνάντηση. Το Thomson Reuters δήλωσε ότι ο νέος Αρχηγός Στρατιωτικού Επιτελείου Σαλίμ Ίντρις "δεν είναι ιδεολογικός", ενώ δύο από τους νέους αναπληρωτές διοικητές του, ο Αμπντελμπασέτ Ταουίλ από το Κυβερνείο της Ιντλίμπ και ο Αμπντελκαντέρ Σαλέχ από το Κυβερνείο του Χαλεπίου είναι Ισλαμιστές. Οι διοικητές του ΕΣΣ "[εμφανίστηκαν να] θέλουν να παρακάμψουν εξτρεμιστικές ομάδες, που έπαιζαν μεγαλύτερο ρόλο τους τελευταίους μήνες" και ότι θα υπήρχαν συνολικά πέντε υποδιοικητές, που σχετίζονται με πέντε διαφορετικές περιοχές της Συρίας.

Δομή στα τέλη του 2012

Τον Δεκέμβριο του 2012, περισσότεροι από 260 διοικητές ανταρτών του Ελεύθερου Συριακού Στρατού από όλη τη Συρία συμφώνησαν σε μια ενοποιημένη δομή διοίκησης του Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Οι συμμετέχοντες εξέλεξαν ένα 30μελές Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο, το οποίο στη συνέχεια επέλεξε τον στρατηγό Σαλίμ Ίντρις ως Αρχηγό Στρατιωτικού Επιτελείου. Ο Ίντρις αντικαταστάθηκε αργότερα από τον Αμπντουλιλάχ αλ Μπασίρ.

Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός διαθέτει μονάδες πεδίου σε όλη τη χώρα. Οι επιτόπιες μονάδες βρίσκονται υπό την άμεση διοίκηση εννέα περιφερειακών διοικητών, που εδρεύουν στις επαρχίες Χομς, Χάμα, Ιντλίμπ, Ντειρ αλ Ζορ, Δαμασκό, Χαλέπι και Λατάκια. Οι περιφερειακοί διοικητές περιλαμβάνουν τον συνταγματάρχη Κασίμ Σουάντ αλ-Ντιν, που διευθύνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην επαρχία Χομς, και τον συνταγματάρχη Χαλέντ αλ-Χαμπούς, που διευθύνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην πρωτεύουσα. Οι περιφερειακοί διοικητές είναι υπό την άμεση επιχειρησιακή διοίκηση του συνταγματάρχη Ριάντ αλ-Ασαάντ και πραγματοποιούν τηλεδιάσκεψη σχεδόν καθημερινά. Για εσωτερική επικοινωνία και λειτουργίες, ο ΕΣΣ φαίνεται να διαθέτει ένα εκτεταμένο δίκτυο επικοινωνίας, που βασίζεται στο Διαδίκτυο, στο οποίο η κρατική ασφάλεια προσπάθησε να διεισδύσει.

Ελεύθερος Συριακός Στρατός



Τοπικές μονάδες πεδίου

Τάγματα και τοποθεσία

− Ταξιαρχίες Φαρούκ (Χομς) Τάγμα Αμάρ μπιν Γιασίρ (Κυβερνείο Ιντλίμπ) Τάγμα Χάμζα Αλ Χατίμπ (Ιντλίμπ) Τάγμα Αλ Φουρκάν (Κυβερνείο Ιντλίμπ) Harmoush battalion (Idlib province) Τάγμα Μάρτυρες Μαάρατ Νουμάν (Κυβερνείο Ιντλίμπ) Τάγμα Ασπίδα του Ισλάμ (Κυβερνείο Ιντλίμπ) Τάγμα Σαλαχεντίν αλ-Αγιούμπι (Τζισρ Ας Σουγούρ) Τάγμα Κασούς (Χάμα) Τάγμα Αμπούλ Φιντάα (Κυβερνείο Χάμα) Τάγμα Σαάντ μπιν Μοάζ (Κυβερνείο Χάμα) Μωαβίας μπιν Αμπί Σουφιάν (Δαμασκός) Τάγμα Χουριγιέ (Κυβερνείο Χαλεπίου) Τάγμα Αμπαμπίλ (Κυβερνείο Χαλεπίου) Τάγμα Λέοντες της Σαμπά (Κυβερνείο Χαλεπίου) Τάγμα Σαάντ Αλλάχ αλ-Τζαμπίρι (Κυβερνείο Χαλεπίου) Τάγμα Ομάρι (Κυβερνείο Νταράα/Χαουράν) Τάγμα Σουλτάν Πασά αλ-Ατράς (Κυβερνείο Ας Σουγουαΐντα) Τάγμα Κασάμ (Τζαμπλέ) Τάγμα Σουκούρ (Λατάκια) Τάγμα Σαμέρ Νουνού (Μπανίγιας) Τάγμα Μασάλ Τάμο (Καμισλί) Τάγμα Οντάι αλ-Ταγί (Χασακά) Τάγμα Ομάρ ιμπν αλ-Χατάμπ (Κυβερνείο Ντέιρ εζ Ζορ) Τάγμα Μοάζ αλ-Ρακάντ (Κυβερνείο Ντέιρ εζ Ζορ) Τάγμα Αλάχου Άκμπαρ (Αμπού Καμάλ) Τάγμα Αυγή Ελευθερίας (Επαρχία Χομς) Τάγμα Ράμι αλ-Σαγίντ (Επαρχία Χομς) Τάγμα Μάρτυρες Τελ Καλάχ (Επαρχία Χομς) Τάγμα Αχμάντ Ναγίφ αλ-Σούχνι (Κυβερνείο Αρ-Ράκκα) Τάγμα Αμπού Ομπεϊντά μπιν Αλ-Τζαρά (Κυβερνείο Δαμασκού) Γεράκια Σαμ, οκτώ τάγματα (Τζαμπάλ αλ-Ζαουίγια)

Ελεύθερος Συριακός Στρατός



Περιφερειακά Στρατιωτικά Συμβούλια

Διοικητής	Επαρχία
Χαλέντ αλ-Χαμπούς	Δαμασκός
Αμπντέλ Τζαμπάρ αλ-Οκάιντι <br /> (25.000-30.000 στρατεύματα)	Χαλέπι
Κασίμ Σουάντ αλ-Ντιν	Χομς
Αμπντέλ Χαμίντ Αλσάουι	Χάμα
Αφίφ Σουλεϊμάν	Ιντλίμπ
Καΐς Κατανέχ, Σαρίφ Καγιέντ <br /> (μέλη του συμβουλίου)	Νταράα
Άνας Αμπού Μαλίκ	Λατάκια
Αγνωστος	Ντέιρ εζ Ζορ

Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός έχει υιοθετήσει τη διαμόρφωση και τακτική μιας αντάρτικης δύναμης. Μια τυπική μονάδα πεδίου, όπως η ταξιαρχία των Μαρτύρων Τελ Καλάχ, αριθμεί μεταξύ 300 και 400 μαχητών, που χωρίζονται σε μονάδες μάχης από έξι έως δέκα άντρες. Κάθε άτομο στη μονάδα είναι οπλισμένο με ένα ελαφρύ όπλο, όπως ένα AK-47, και η μονάδα μάχης συνολικά είναι εξοπλισμένη με εκτοξευτή RPG και ελαφρύ πολυβόλο.

Μονάδες του ΕΣΣ ειδικεύονται σε διαφορετικά καθήκοντα. Μονάδες κοντά στα σύνορα ασχολούνται με την εφοδιαστική και τη μεταφορά τραυματιών στρατιωτών από τη χώρα, καθώς και με τη μεταφορά ιατρικού εξοπλισμού, προμηθειών υλικού και όπλων στη χώρα. Άλλες μονάδες όπως οι Ταξιαρχίες Φαρούκ, που εδρεύουν στην πόλη Χομς, εμπλέκονται στην προστασία των αμάχων και στην καταπολέμηση του συριακού στρατού. Η Ταξιαρχία Φαρούκ είναι μία από τις πιο ενεργές μονάδες του ΕΣΣ. Διευθύνεται από τον υπολοχαγό Αμπντούλ Ραζάκ Τλας, ανιψιό του πρώην υπουργού Άμυνας Μουσταφά Τλας. Ο Τλας ήταν ένας από τους πρώτους αποστάτες και είναι ένα από τα βασικά πρόσωπα στη συριακή εξέγερση. Η μονάδα του με 500-2.000 στρατιώτες έχει εμπλακεί στον συριακό στρατό στη Χομς και επέδραμε συριακά σημεία ελέγχου και κέντρα διοίκησης. Τον Ιανουάριο του 2012, ο στρατός είχε περίπου 37 τάγματα, 17–23 εκ των οποίων φάνηκε να ασχολούνται με μάχη . Τον Οκτώβριο του 2012, το περιοδικό Time ανέφερε ότι ο ΕΣΣ δεν ήταν "παρά ένας όρος-ομπρέλα, που παρείχε πολιτική κάλυψη για χαμηλότερου βεληνεκούς αποστάτες και ένοπλους αμάχους, που πολεμούσαν το καθεστώς του Άσαντ" και ότι ορισμένες μονάδες αποτελούνταν μόλις από μερικές δεκάδες μαχητές.

2013 - Άνοδος των Ισλαμιστών

Δομή του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου, της στρατιωτικής πτέρυγας του Συριακού Εθνικού Συνασπισμού, έως τα τέλη του 2013

Τον Απρίλιο του 2013, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα παρέχουν 123 εκατομμύρια δολάρια σε μη θανατηφόρα βοήθεια σε Σύριους αντάρτες μέσω του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου, με επικεφαλής τον στρατηγό Σαλίμ Ίντρις.

Τον Απρίλιο-Μάιο του 2013, το ΕΣΣ έχασε μαχητές από την ισλαμική οργάνωση Μέτωπο Αλ Νούσρα, η οποία αναδύθηκε ως η καλύτερα εξοπλισμένη, χρηματοδοτούμενη και κινητήρια δύναμη εναντίον του Άσαντ, συμπέρανε ο The Guardian μετά από συνέντευξη με διοικητές του ΕΣΣ σε ολόκληρη τη Συρία. Ο διοικητής Μπάσα του ΕΣΣ είπε ότι τους τελευταίους μήνες 3.000 μαχητές του ΕΣΣ είχαν περάσει στο Μέτωπο Αλ Νούσρα, κυρίως επειδή ο ΕΣΣ στερείται όπλων και πυρομαχικών. Ένας άλλος διοικητής του ΕΣΣ είπε ότι επίσης το ισλαμικό δόγμα της Αλ Νούσρα προσελκύει μαχητές του ΕΣΣ. Δυτικός διπλωμάτης απέρριψε το ότι η Νούσρα θα ήταν καθαρότερη, καλύτερη και ισχυρότερη: "Οι μαχητές μετακινούνται από τη μια ομάδα στην άλλη, αλλά δεν μπορείς να πεις ότι η Νούσρα έχει γενικά μεγαλύτερη δυναμική από άλλους", υποστήριξε.

Τον Μάιο του 2013, ο Σαλίμ Ίντρις, αρχηγός του ΕΣΣ, δήλωσε ότι "οι αντάρτες" ήταν πολύ κατακερματισμένοι και δεν είχαν την απαιτούμενη στρατιωτική ικανότητα για την ανατροπή της κυβέρνησης του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ. Ο Ίντρις είπε ότι εργάζεται σε μια δομή διοίκησης σε όλη τη χώρα, αλλά ότι η έλλειψη υλικής υποστήριξης - πυρομαχικών και όπλων, καυσίμων για τα οχήματα και χρημάτων για την εφοδιαστική και τους μισθούς - πλήττει αυτήν την προσπάθεια. "Οι μάχες δεν είναι τόσο απλές τώρα", είπε ο Ίντρις. "Τώρα είναι πολύ σημαντικό να ενωθούν. Αλλά η ενοποίησή τους, με τρόπο που να λειτουργεί σαν τακτικός στρατός, είναι ακόμα δύσκολη". Αρνήθηκε οποιαδήποτε συνεργασία με το Μέτωπο Αλ-Νούσρα, αλλά αναγνώρισε κοινές επιχειρήσεις με μια άλλη ισλαμική ομάδα, την Αχράρ ας Σαμ .

Η ανάπτυξη του Μετώπου Αλ Νούσρα και άλλων ισλαμιστικών ομάδων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013 απογοήτευσε χιλιάδες άνδρες του ΕΣΣ, που ένιωθαν ότι τους είχαν "κλέψει" την επανάστασή τους εναντίον της κυβέρνησης. Σε περιοχές της επαρχίας Χομς, οι μάχες μεταξύ του ΕΣΣ και του Συριακού Στρατού είχαν σχεδόν σταματήσει.

Στις 11 Ιουλίου 2013, ένας αξιωματικός του ΕΣΣ δολοφονήθηκε από τζιχαντιστική ομάδα βόρεια της Λατάκια. Στα μέσα Αυγούστου 2013, μια αντιπροσωπεία του ΕΣΣ συναντήθηκε με αξιωματούχο του Προέδρου Άσαντ για να προτείνει συνομιλίες μεταξύ κυβέρνησης και ΕΣΣ για μια "συριακή λύση" στον πόλεμο. Η κυβέρνηση αποδέχτηκε αυτήν την πρόταση για "διάλογο εντός της συριακής πατρίδας". Έξι εβδομάδες αργότερα, σε επτά περιοχές του Χαλεπίου, οι δημόσιοι υπάλληλοι μπόρεσαν να επιστρέψουν στη δουλειά τους και τα κυβερνητικά ιδρύματα και σχολεία μπόρεσαν να ανοίξουν ξανά.

Ο σαλαφιστής-τζιχαντιστής ηγέτης Μοχάμεντ Σαλαμπί στην Ιορδανία, επίσης γνωστός ως Αμπού Σαγιάφ, δήλωσε τον Ιούλιο του 2013 στο Ammon News ότι υπάρχουν ασυμβίβαστες διαφορές μεταξύ των στόχων του ΕΣΣ και εκείνων άλλων σουνιτικών πολιτοφυλακών, που μάχονται στη Συρία εναντίον του Άσαντ.

Ντόπιοι κοντά στα τουρκικά σύνορα διαμαρτυρήθηκαν τον Νοέμβριο του 2013 ότι, σε αντίθεση με το Μέτωπο Αλ Νούσρα, οι ομάδες, που πρόσκειντο στον ΕΣΣ, γίνονταν όλο και περισσότερο διεφθαρμένες.

Επίσης, το 2013, ανώτεροι στρατιωτικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ, που μιλούσαν υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, ανέφεραν ότι το Πεντάγωνο εκτιμά ότι "ακραίες ισλαμικές ομάδες" αποτελούν "περισσότερο από το 50%" των ανταρτικών ομάδων, που χαρακτηρίζονται ως Ελεύθερος Συριακός Στρατός, με το ποσοστό "να αυξάνεται μέρα με τη μέρα" .

2014 - Παρακμή του ΕΣΣ, άνοδος του ISIS

Οι International Business Times θεώρησαν την εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους το 2014 ως την αρχή του τέλους για ομάδες όπως ο ΕΣΣ, τις οποίες οι ΗΠΑ είχαν ονομάσει "μετριοπαθείς επαναστάτες" . Το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο, η επίσημη δομή διοίκησης του ΕΣΣ, αποσυντέθηκε αργά στο Κυβερνείο του Χαλεπίου λόγω έλλειψης πόρων κατά τη διάρκεια του 2014. Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία που έλαβε η IBT, το κίνημα Χαζμ έλαβε συνολικά περίπου 6 εκατομμύρια δολάρια από την κυβέρνηση των ΗΠΑ το 2014, το οποίο ανέρχεται σε μόλις 500.000 δολάρια το μήνα για μια δύναμη, που αποτελείται από 5.000 στρατιώτες.

Τον Φεβρουάριο του 2014, ο συνταγματάρχης Κασίμ Σουάντ αλ-Ντιν του ΕΣΣ ανακοίνωσε ότι ο αρχηγός Σαλίμ Ίντρις είχε αντικατασταθεί με τον Αμπντουλιλάχ αλ Μπασίρ, λόγω της "παράλυσης της στρατιωτικής διοίκησης τους τελευταίους μήνες".

Τον Φεβρουάριο του 2014, 49 φατρίες συνενώθηκαν στο Νότιο Μέτωπο (Τζαμπάτ αλ-Τζανούμπι).

Τον Μάρτιο, πηγές του ΕΣΣ και της Ιορδανίας και βίντεο-τεκμήρια έδειξαν ότι ο ΕΣΣ έλαβε μια σαουδική αποστολή αντιαρματικών πυραύλων μέσω Ιορδανίας και τα πούλησε σε μαχητές του Μετώπου αλ-Νούσρα για 15.000 δολάρια το κομμάτι. Ο Αμπού Γιουσάφ, ανώτατος διοικητής του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε, δήλωσε τον Αύγουστο του 2014 ότι πολλά από τα μέλη του ΕΣΣ, που είχαν εκπαιδευτεί από στρατιωτικούς αξιωματούχους των Ηνωμένων Πολιτειών και των Τούρκων και Αράβων, τώρα εντάχθηκαν στο Ισλαμικό Κράτος. "Στην Ανατολική Συρία, δεν υπάρχει πλέον Ελεύθερος Συριακός Στρατός. Όλοι οι άνθρωποι του Ελεύθερου Συριακού Στρατού [εκεί] έχουν ενταχθεί στο Ισλαμικό Κράτος", είπε.

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2014, το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο ενώθηκε με το Συριακό Στρατιωτικό Συμβούλιο για να πολεμήσει εναντίον του Άσαντ και του πρόσφατα σχηματισμένου Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε.

Τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 2014, σύμφωνα με το κουρδικό πρακτορείο Τύπου ARA News και τους αμερικανικούς International Business Times, ταξιαρχίες του ΕΣΣ στη Βόρεια Συρία, ειδικά στην περιοχή Κομπάνι (Κυβερνείο Χαλεπίου), ενώθηκαν με τις Κουρδικές Λαϊκές Μονάδες Προστασίας υπό τον συνασπισμό Ηφαίστειο του Ευφράτη, πιο συγκεκριμένα τους Επαναστάτες της Ταξιαρχίας Ράκκα, για να αντιταχθούν στο Ισλαμικό Κράτος και στην κυβέρνηση του Άσαντ.

Τον Οκτώβριο, το Μέτωπο Επαναστατών Συρίας (SRF), μια συμμαχία ταξιαρχιών του ΕΣΣ, που δεν υπάκουε στην ηγεσία του ΕΣΣ, εκδιώχτηκε από την Ιντλίμπ από το Μέτωπο Αλ Νούσρα. Σύμφωνα με τον απόστρατο Ιορδανό στρατηγό Φαγιέζ αλ-Ντουέιρι Νοέμβριο του 2014, εκτός από τη νότια Συρία και θύλακες γύρω από το Χαλέπι, "ο ΕΣΣ έχει αποδεκατιστεί αποτελεσματικά και δεν υπάρχει πλέον ουσιαστικά" .

Ο Γερμανός δημοσιογράφος Γιούργκεν Τοντενχέφερ, αφού περιόδευσε για δέκα ημέρες σε εδάφη του Ισλαμικού Κράτους στα τέλη του 2014, δήλωσε στο CNN ότι η ηγεσία του Ισλαμικού Κράτους του είπε: "Αν ο ΕΣΣ πάρει ένα καλό όπλο, το πωλούν σε εμάς. Ο ΕΣΣ είναι ο καλύτερος οπλέμπορός μας.

2015 - Ρωσική παρέμβαση, άνοδος των ΣΔΔ

Από τον Οκτώβριο του 2015 και μετά, αρκετές ομάδες, που ταυτοποιούνται ως κομμάτι του ΕΣΣ στη βόρεια Συρία, προσχώρησαν στη νεοσύστατη και υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ οργάνωση πολιτοφυλακής Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ). Τον Δεκέμβριο του 2015, σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου, ομάδες χαρακτηριζόμενες ως ΕΣΣ ήταν ακόμη παρούσες γύρω από το Χαλέπι και τη Χάμα και στη νότια Συρία και ο ΕΣΣ ήταν ακόμα "η μεγαλύτερη και κοσμικότερη από τις ομάδες ανταρτών", που πολεμούσαν την κυβέρνηση Άσαντ, αλλά είχε δεχτεί πλήθος ρωσικών αεροπορικών επιθέσεων στη Συρία από τις 30 Σεπτεμβρίου 2015. Τον ίδιο μήνα, η δεξαμενή σκέψης της Κωνσταντινούπολης Ομράν Ντιρασάτ υπολόγισε τις αυτοχαρακτηριζόμενες ως ΕΣΣ ομάδες σε περίπου 35.000 μαχητές, απλωμένους σε χιλιάδες ομάδες διαφόρων μεγεθών: 27 μεγαλύτερες φατρίες περίπου 1.000 μαχητών έκαστη μαζί με μια μυριάδα μικρότερων ομάδων και τοπικών πολιτοφυλακών.

2016 - Τέλος της Μάχης του Χαλεπίου, τουρκική επέμβαση

Ο ΕΣΣ σε επιχειρήσεις υπό την ηγεσία της Τουρκίας κατά του Ισλαμικού Κράτους και των ΣΔΔ

Η τουρκική στρατιωτική επέμβαση στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας εναντίον του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, που ονομάζεται "Επιχείρηση Ασπίδα του Ευφράτη", ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου 2016, στέλνοντας ομάδες χαρακτηριζόμενες ως ΕΣΣ στη Συρία, υποστηριζόμενες από τουρκικό οπλισμό. Οι αντάρτες, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, που είναι σύμμαχοι με τον τουρκικό στρατό, αναφέρονται συχνά ως Συριακός Εθνικός Στρατός (ΣΕΣ) από τα μέσα ενημέρωσης. Νωρίς το πρωί της 24ης Αυγούστου, οι τουρκικές δυνάμεις κατεύθυναν έντονα πυροβολικό εναντίον των θέσεων του Ισλαμικού Κράτους στην Τζαραμπλούς, ενώ η τουρκική Πολεμική Αεροπορία βομβάρδισε 11 στόχους από αέρος. Αργότερα εκείνη την ημέρα, τουρκικά τανκς μάχης, ακολουθούμενα από φορτηγά, που πιστεύεται ότι μετέφεραν Σύριους αντάρτες με τουρκική υποστήριξη, και τουρκικές ειδικές δυνάμεις διέσχισαν τα σύνορα και ενώθηκαν με εκατοντάδες μαχητές του ΕΣΣ, καθώς οι επίγειες δυνάμεις επιτέθηκαν στην πόλη. Αεροσκάφη του συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ βοήθησαν τις τουρκικές δυνάμεις. Ο ΕΣΣ δήλωσε ότι η πρόοδος ήταν αργή λόγω ναρκών, που φυτεύτηκαν από μαχητές του ISIS.

Λίγες ώρες μετά την έναρξη της επίθεσης, οι τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις και η λεγεώνα Σαμ κατέλαβαν το πρώτο τους χωριό, το Ταλ Κατλιτζά, αφού οι μαχητές του ISIS υποχώρησαν από αυτό για να ενισχύσουν την Τζαραμπλούς, σύμφωνα με την επίσημη πτέρυγα των μέσων ενημέρωσης του Φαϊλάκ αλ-Σαμ. Λίγο καιρό αργότερα, ο ΕΣΣ κατέλαβε τέσσερα ακόμη χωριά συμπεριλαμβανομένων των Τελ Σαΐρ, Αλουανίγια και δύο άλλων χωριών. Λίγες ώρες αργότερα, οι Τούρκοι και αντάρτες υποστηρικτές των ΗΠΑ αναφέρθηκαν ότι κατέλαβαν τη συνοριακή πόλη Τζαραμπλούς, με το ISIS να προσφέρει μικρή αντίσταση. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε επίσης ότι ο ΕΣΣ είχε καταλάβει σχεδόν όλη την πόλη. Ένας εκπρόσωπος του ΕΣΣ δήλωσε ότι ένας μεγάλος αριθμός μαχητών του Ισλαμικού Κράτους είχε αποσυρθεί στην πόλη Αλ Μπαμπ.

Δυνάμεις υποστηριζόμενες από την Τουρκία ξεκίνησαν μια μεγάλη επίθεση εναντίον των θέσεων των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, καταλαμβάνοντας την Τελ Αμάρνα και την κοντινή Αΐν αλ-Μπάιντα σύμφωνα με το ΣΠΑΔ.

Στις 3 Σεπτεμβρίου, η Τουρκία ανέπτυξε επιπλέον άρματα μάχης στη συριακή πόλη Αλ Ράι για να βοηθήσει τους υποστηριζόμενους από την Τουρκία αντάρτες να ωθηθούν ανατολικά από την πόλη προς χωριά, που καταλήφθηκαν από τους αντάρτες δυτικά της Τζαραμπλούς. Η εισβολή ξεκίνησε από την επαρχία Κιλίς, η οποία είχε συχνά στοχοποιηθεί με επιθέσεις πυραύλων από το ISIS. Η Λεγεώνα Σαμ και η Μεραρχία Χάμζα ανακοίνωσαν επίσης ότι κατέλαβαν τέσσερα χωριά (Φουρσάν, Λιλάουα, Κίνο και Νάιμα). Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι έπληξαν στόχους του ISIS κοντά στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας μέσω του πρόσφατα αναπτυχθέντος συστήματος HIMARS. Εν τω μεταξύ, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις ανέφεραν ότι οι αντάρτες κατέλαβαν δύο χωριά και ένα αεροδρόμιο κοντά στο αλ-Ράι. Ένας αξιωματούχος της αντάρτικης ομάδας Φαστακίμ Κάμα Ουμίρτ δήλωσε επίσης ότι οι αντάρτες είχαν καταλάβει οκτώ χωριά στα ανατολικά και νότια της πόλης. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιβεβαίωσε ότι οι υποστηριζόμενοι από την Τουρκία αντάρτες κατέλαβαν τρία χωριά κοντά στον ποταμό Σατζούρ με πρόοδο σε δύο άλλα χωριά. Επιβεβαίωσε επίσης ότι οι αντάρτες κατέλαβαν ένα χωριό κοντά στην πόλη αλ-Ράι. Η αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα δήλωσε ότι αμερικανικές δυνάμεις χτύπησαν στόχους του ISIS τη νύχτα κοντά στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία χρησιμοποιώντας HIMARS, που βρίσκεται στην Τουρκία.

Στις 4 Σεπτεμβρίου, η Τουρκία δήλωσε ότι υποστηριζόμενοι από την Τουρκία αντάρτες είχαν καταλάβει τα τελευταία εναπομείναντα χωριά στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους στα τουρκικά σύνορα, διακόπτοντας τις βασικές γραμμές εφοδιασμού, που χρησιμοποιούσε η ομάδα για να φέρει ξένους μαχητές, όπλα και πυρομαχικά.

Στις 5 Σεπτεμβρίου, εννέα ακόμη χωριά στη βόρεια Συρία απαλλάχτηκαν από το ISIS από υποστηριζόμενους από την Τουρκία αντάρτες στο πλαίσιο της επιχείρησης Ασπίδα του Ευφράτη σύμφωνα με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Στις 7 Σεπτεμβρίου, περίπου 300 Σύριοι άρχισαν να επιστρέφουν στην Τζαραμπλούς στη Συρία, αφού υποστηριζόμενοι από την Τουρκία αντάρτες ανακατέλαβαν την περιοχή από το Ισλαμικό Κράτος σηματοδοτώντας την πρώτη επίσημη επιστροφή πολιτών, από τότε που η Τουρκία ξεκίνησε την Επιχείρηση Ασπίδα του Ευφράτη.

Έως τις 14 Σεπτεμβρίου, συνολικά 1.900 Σύριοι πρόσφυγες επέστρεψαν στην περιοχή, που καθαρίστηκε από τις τουρκικές δυνάμεις, κυρίως στην Τζαραμπλούς και στην Αλ Ράι . Στις 17 Σεπτεμβρίου, η Ταξιαρχία Γεράκια του Βουνού ανακοίνωσε ότι είχε αποσυρθεί από τα μέτωπα Τζαραμπλούς και αλ-Ράι και ότι οι μαχητές και ο εξοπλισμός της θα μεταφερθούν στα μέτωπα στην πόλη του Χαλεπίου, στη Χάμα και στη Λατάκια. Στις 5 Οκτωβρίου, ο ΕΣΣ, που καθοδηγείται κυρίως από τη Μεραρχία Σουλτάνου Μουράτ, πήρε τον έλεγχο τεσσάρων ακόμη χωριών από το Ισλαμικό Κράτος και, με τις τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις, φέρεται να εισήλθε στη μικρή και στρατηγική πόλη Αχταρίν, διευκολύνοντας το δρόμο για μια προγραμματισμένη επίθεση στο χωριό-σύμβολο Νταμπίκ. Η πόλη καταλήφθηκε από αυτούς στις 6 Οκτωβρίου.

Αφού ανέλαβαν τον έλεγχο της διαδρομής εφοδιασμού μεταξύ Αλ Μπαμπ και Νταμπίκ, καταλαμβάνοντας την Αχταρίν και γειτονικές περιοχές, στις 9 Οκτωβρίου, η Τουρκία και οι συνεργαζόμενοι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι η περιοχή μεταξύ Μάρε, Αχταρίν και Καφργκάν, μιας περιοχής που περιέχει δύο σημαντικές τοποθεσίες, που βρίσκονται στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους: Σαουράν και Νταμπίκ, στρατιωτική ζώνη. Την ίδια ημέρα η επίθεση ξεκίνησε από τρία διαφορετικά μέτωπα προς το Νταμπίκ, από βόρεια, νότια και ανατολικά της πόλης, και επτά χωριά καταλήφθηκαν από τις δυνάμεις του ΕΣΣ.

Στις 10 Οκτωβρίου, οι τουρκικές δυνάμεις και υποστηριζόμενοι από την Τουρκία αντάρτες σημείωσαν σημαντικές προόδους και παγίωσαν τον έλεγχο σε όλους τους οικισμούς στο δρόμο προς την πόλη Σαουράν από τα βόρεια και βορειοδυτικά της και άρχισαν να μπαίνουν στην πόλη Ιχταμιλάτ, τον τελευταίο οικισμό ανατολικά της Σαουράν. Μία εβδομάδα αργότερα, μετά από έντονες συγκρούσεις στην περιοχή, στις 16 Οκτωβρίου, ο ΕΣΣ, με επικεφαλής τη Μεραρχία Σουλτάνου Μουράτ, πήρε τον έλεγχο της Σαουράν και συνέχισε προς το Νταμπίκ. Λίγο μετά τη Σαουράν, κατελήφθη και το Νταμπίκ και οι δυνάμεις των ανταρτών έφτασαν αρκετά νότια για να ασφαλίσουν τη νεοαποκτηθείσα περιοχή, προτού προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο της επίθεσης με στόχο τις Καμπασίν και Μπαμπ.

Στις 17 Οκτωβρίου, τα τουρκικά στρατεύματα και οι δυνάμεις του Συριακού Εθνικού Στρατού ξεκίνησαν την επίθεσή τους προς την Αλ Μπαμπ και κατέλαβαν 7 χωριά την πρώτη ημέρα. Στις 18 Οκτωβρίου, η Ταξιαρχία Βόρειου Κεραυνού εξέδωσε τελεσίγραφο στο ΡΚΚ και στον Στρατό των Επαναστατών, προειδοποιώντας τους να φύγουν από την Τελ Ριφάτ εντός 48 ωρών, μετά το πέρας των οποίων θα επιτίθεντο στην πόλη. Στις 22 Οκτωβρίου, υποστηριζόμενοι από την Τουρκία αντάρτες περικύκλωσαν το Σάιχ Ίσα, ακριβώς ανατολικά της Τελ Ριφάτ. Τουρκικά τανκς εισήλθαν επίσης στη Συρία από τα δυτικά από την περιοχή Χατάι στην Ιντλίμπ, στο νοτιότερο σημείο του Αφρίν και τοποθετήθηκαν σε λόφους με θέα την Τελ Ριφάτ και το Αφρίν. Μέχρι τις 25 Οκτωβρίου, κατέστη προφανές ότι οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις είχαν απωθήσει όλες τις επιθέσεις από υποστηριζόμενους από την Τουρκία αντάρτες σε χωριά και θέσεις υπό τον έλεγχό τους.

Συμμετοχή σε επιθέσεις στο Χαλέπι (Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος)

Πηγές ειδήσεων της Δύσης τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2016 εξέφρασαν ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός εξακολουθεί να υπάρχει ως σημαντικός στρατός ή δομή πολιτοφυλακών αναφέροντας τον ρόλο του σε δύο επιθέσεις γύρω από το Χαλέπι. Στην επίθεση της συριακής κυβέρνησης στα τέλη Σεπτεμβρίου 2016 στο (ανατολικό) Χαλέπι, σύμφωνα με τους New York Times, ορισμένες από τις ομάδες υπερασπιστών ανταρτών ταυτοποιήθηκαν ως Ελεύθερος Συριακός Στρατός.

Κατά τη διάρκεια της επίθεσης Οκτωβρίου – Νοεμβρίου στο Χαλέπι των ανταρτικών δυνάμεων κατά των κυβερνητικών δυνάμεων του Άσαντ, η γαλλική Le Figaro έγραψε: "Στις 22 Οκτωβρίου 2016, ξέσπασε ξανά βία στο Χαλέπι μεταξύ των δυνάμεων του καθεστώτος και των ανταρτών. (…) Οι ανταρτικές ομάδες, που κυριαρχούνται από το Μέτωπο Αλ Νούσρα, ζήτησαν μια γενική κινητοποίηση των μαχητών του Ανατολικού Χαλεπίου. Οι μετριοπαθείς του Ελεύθερου Συριακού Στρατού έχουν συμβουλεύσει τους κατοίκους του Δυτικού Χαλεπίου να κρατούν απόσταση από κυβερνητικά κτίρια". Το ολλανδικό NRC Handelsblad έγραψε: "Συριακές ομάδες ανταρτών ξεκίνησαν στις 28 Οκτωβρίου μια μεγάλη επίθεση για να σπάσουν την πολιορκία του Ανατολικού Χαλεπίου. Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός δήλωσε: «Θα είναι μια μεγάλη μάχη, με τη συμμετοχή όλων των ανταρτικών ομάδων». Οι New York Times έγραψαν: "Οι Σύριοι αντάρτες αντεπιτέθηκαν στον [Συριακό] Στρατό στις 28 Οκτωβρίου, με στόχο να σπάσουν μια πολιορκία στο ανατολικό Χαλέπι (…) Η επίθεση περιελάμβανε το Μέτωπο Αλ Νούσρα και ομάδες υπό το λάβαρο του Ελεύθερου Συριακού Στρατού".

Στις 14 Νοεμβρίου 2016, το Reuters ανέφερε ότι νωρίτερα τον Νοέμβριο, "η ομάδα Ζίνκι και οι συμμαχικοί τζιχαντιστές Τζαμπάτ Φατέχ αλ-Σαμ προσπάθησαν να συντρίψουν τη φατρία Φαστακίμ, η οποία είναι μέρος του ΕΣΣ" στο ανατολικό Χαλέπι.

2017 - Εσωτερικές διαιρέσεις, άνοδος του Συριακού Εθνικού Στρατού

Μαχητές του Συριακού Εθνικού Στρατού κατά τη διάρκεια της Μάχης του Αλ-Μπαμπ

Το έτος 2017, ο ΕΣΣ διαιρέθηκε ακόμα περαιτέρω. Οι ανταρτικές φατρίες υπό την αιγίδα της προσωρινής Συριακής Κυβέρνησης συγχωνεύθηκαν σε μια ενοποιημένη ένοπλη ομάδα. Ο Τζαουάντ Αμπού Χατάμπ, επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης της αντιπολίτευσης και υπουργός Άμυνας, ανακοίνωσε τον επίσημο σχηματισμό της μετά από συνάντηση με μετριοπαθείς διοικητές ανταρτών στην πόλη Αζάζ στην επαρχία του Χαλεπίου. Το νεοσυσταθέν σώμα έχει 22.000 μαχητές, μερικοί από τους οποίους έχουν εκπαιδευτεί και εξοπλιστεί από την Τουρκία.

Στις 23 Φεβρουαρίου 2017, η σημαντική πόλη Αλ Μπαμπ ανακαταλήφθηκε πλήρως από τον Συριακό Εθνικό Στρατό εις βάρος του Ισλαμικού Κράτους, μαζί με τις πόλεις Καμπασίν και Μπιζάχ. Από τις 25 Φεβρουαρίου 2017, 50.000 Σύριοι πρόσφυγες στην Τουρκία επέστρεψαν στις περιοχές, που καταλήφθηκαν από τον Συριακό Εθνικό Στρατό.

Επίσης, στα νότια της χώρας στα σύνορα με την Ιορδανία, μονάδες του ΕΣΣ (στην πλειοψηφία τους το Νότιο Μέτωπο) παρέμειναν στις πρώτες γραμμές με τη συριακή κυβέρνηση και το ISIS στα Κυβερνεία της Νταράα και της Κουνέιτρα.

Από την άλλη πλευρά, τον Σεπτέμβριο του 2017, ο ιδρυτής του ΕΣΣ, Ριάντ αλ-Ασαάντ, διορίστηκε αναπληρωτής πρωθυπουργός για στρατιωτικές υποθέσεις της Συριακής Κυβέρνησης Σωτηρίας (μια εναλλακτική κυβέρνηση της Συριακής Αντιπολίτευσης με έδρα το Κυβερνείο της Ιντλίμπ).

2018 - Ο ΕΣΣ απομακρύνεται από θύλακες στο Βορρά, ο Συριακός Εθνικός Στρατός κατακτά νέα εδάφη

Στις 21 Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση των Μπααθιστών ξεκίνησε επιχείρηση ανακατάληψης της Γούτα ανατολικά της Δαμασκού, που βρισκόταν στα χέρια των ανταρτών. Η επιχείρηση ξεκίνησε με μια εντατική αεροπορική εκστρατεία. Στις 7 Απριλίου 2018, αναφέρθηκε χημική επίθεση στην πόλη Ντούμα, με 70 νεκρούς και 500 τραυματίες. Οι επί τόπου γιατροί δήλωσαν ότι η αιτία αυτών των θανάτων ήταν η έκθεση σε αέριο χλώριο και σαρίν. Μετά το περιστατικό, οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις των Μπααθιστών εισήλθαν και παγίωσαν τον έλεγχο της πόλης Ντούμα. Στις 6 Ιουλίου, ως αποτέλεσμα της επίθεσης της Νότιας Συρίας, η οποία είχε αρχίσει τον Ιούνιο, ο Συριακός Στρατός με τη στήριξη των ρωσικών δυνάμεων έφτασε στα σύνορα με την Ιορδανία και κατέλαβε τη Διασυνοριακή Διάβαση Νασίμπ.

Στις 20 Ιανουαρίου, ο Συριακός Εθνικός Στρατός ξεκίνησε μια διασυνοριακή επιχείρηση στο κουρδικής πλειοψηφίας Αφρίν και στην Τελ Ριφάτ στη Σάχμπαστη Βόρεια Συρία, εναντίον του Κουρδικού Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης στη Συρία, τις ένοπλες Λαϊκές Μονάδες Προστασίας και τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις. Στις 18 Μαρτίου, την 58η ημέρα της επιχείρησης Κλάδος Ελαίας στο Αφρίν, ο Συριακός Εθνικός Στρατός κατέλαβε το Αφρίν από τις Λαϊκές Μονάδες Προστασίας. Η μάχη θεωρήθηκε ως μια γενική στρατηγική νίκη, διότι θα άνοιγε έναν διάδρομο εδάφους στην κοντινή επαρχία Ιντλίμπ.

2019 - Επίθεση του Συριακού Εθνικού Στρατού στη βορειοανατολική Συρία

Στις 6 Μαΐου, η Συριακή Κυβέρνηση, σε συντονισμό με τις Ρωσικές Αεροδιαστημικές Δυνάμεις, ξεκίνησε επίγεια επίθεση εναντίον εδαφών, που κατέχονται από αντάρτες, στη βορειοδυτική Συρία, ως απάντηση σε αυτό που δήλωσε ότι ήταν επανειλημμένες επιθέσεις σε περιοχές, που διοικούσε η κυβέρνηση, οι οποίες διεξήχθησαν από αυτές τις ομάδες από εντός της αποστρατικοποιημένης ζώνης .

Τον Οκτώβριο, ο Συριακός Εθνικός Στρατός ξεκίνησε μια επίθεση με την κωδική ονομασία "Άνοιξη Ειρήνης" κατά των Κούρδων και του Συριακού Αραβικού Στρατού στη βορειοανατολική Συρία. Ο Συριακός Εθνικός Στρατός κατέλαβε μια συνολική έκταση μεταξύ 3.412-4.220 τετραγωνικών χιλιομέτρων και, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, 68 οικισμούς συμπεριλαμβανομένων των Ρας αλ Άιν, Τελ Αμπιάντ, Σουλούκ, Μαμπρούκα και Μανατζίρ και έκοψε στη μέση τον αυτοκινητόδρομο M4 .

2020 - Συγκρούσεις του ΕΣΣ με κυβερνητικά στρατεύματα στην Νταράα

Χάρτης που δείχνει τις επιθέσεις εξέγερσης της Νταράα

Την 1η Μαρτίου, άρχισαν οι συγκρούσεις στην Νταράα. Οι συγκρούσεις ξεκίνησαν μετά την έναρξη μιας κυβερνητικής επιχείρησης ασφαλείας εναντίον κυττάρων ανταρτών του ΕΣΣ στο Αλ-Σαναμαΐν και σε άλλες περιοχές του κυβερνείου της Νταράα, που δραστηριοποιούνται από το 2018. Αυτή η καταστολή οδήγησε σε ενέργειες αντιποίνων από αντάρτες σε όλη την επαρχία, που οδήγησαν σε επίπεδα μάχης, που δεν έχουν ξανασημειωθεί σε τέτοια κλίμακα από την κυβερνητική επίθεση το 2018. Στις 29 Φεβρουαρίου 2020, ο στρατός της Συρίας κινητοποίησε μονάδες από το 4ο και το 9ο τεθωρακισμένο τμήμα για την προετοιμασία μιας επιχείρησης ασφαλείας στις δυτικές περιοχές της πόλης Αλ-Σαναμαΐν, όπου υπήρχαν αντάρτες. Την επόμενη μέρα, την 1η Μαρτίου, πολιορκήθηκε από τον Συριακό Στρατό, ο οποίος ξεκίνησε επιχείρηση ασφαλείας εναντίον κυττάρων ανταρτών στην πόλη, οδηγώντας σε έντονες μάχες , που άφησαν τρεις πολίτες νεκρούς. Σε απόκριση στη στρατιωτική επιχείρηση, επιθέσεις ανταρτών πραγματοποιήθηκαν στη δυτική και ανατολική ύπαιθρο της Νταράα. Οι αντάρτες επιτέθηκαν και κατέλαβαν ένα στρατιωτικό σημείο ελέγχου στη συνοικία Τζαλίν, δυτικό προάστιο της Νταράα, συλλαμβάνοντας τέσσερις αξιωματικούς. Οι μαχητές του ΕΣΣ συνέλαβαν επίσης δύο στρατιώτες της τέταρτης μεραρχίας στο Αλ Καράκ αλ-Σάρκι και μπλόκαραν τις διαδρομές δυτικά της Νταράα. Ο Συριακός Στρατός επιχείρησε να εισβάλει στην πόλη Ταφάς, όπου τρεις αντάρτες σκοτώθηκαν από πυρκαγιά.

Οι αντάρτες κατέλαβαν επίσης σημεία ελέγχου στις πόλεις Καράκ και αλ Τζουλάν, αιχμαλωτίζοντας πολλά μέλη της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Αεροπορίας. Στην πόλη Μουζαϊρίμπ, οι αντάρτες κατέλαβαν όλες τις εισόδους και πήραν τον έλεγχο ενός κυβερνητικού κτηρίου εκεί. Δημιούργησαν επίσης οδοφράγματα σε Νάουα, Μουζαϊρίμπ και Καράκ. Ένας στρατιώτης σκοτώθηκε μπροστά από το σπίτι του στην Νταράα αλ-Μπαλάντ από άγνωστους ένοπλους και τα πτώματα τριών στρατιωτών βρέθηκαν στην ύπαιθρο στα δυτικά .

Την επόμενη μέρα, επτά αντάρτες και επτά πολίτες σκοτώθηκαν στις συγκρούσεις στην Αλ Σαναμαΐν. Οι κυβερνητικές δυνάμεις αποσύρθηκαν από το Τζαλίν πίσω στους στρατώνες τους, αφού σκοτώθηκαν τρεις στρατιώτες. Αργότερα εκείνη την ημέρα, ο Συριακός Στρατός και πιστοί στον Άσαντ άρχισαν να βομβαρδίζουν την πόλη, σκοτώνοντας οκτώ πολίτες και τραυματίζοντας τέσσερις άλλους. Ο Συριακός Στρατός έβαλλε επίσης πυρά στην πόλη Τασίλ.

Οι εντάσεις κλιμακώθηκαν, καθώς ξέσπασε βία μεταξύ κυβερνητικών δυνάμεων και μιας τοπικής ένοπλης ομάδας Δρούζων ονόματι "Σέιχ αλ Καράμα" στην επαρχία Σουγουάιντα. Στις 26 Μαρτίου, η ομάδα Σέιχ αλ-Καράμα συγκρούστηκε με κυβερνητικές δυνάμεις σε σημείο ελέγχου κοντά στην πόλη Σαλχάντ στο κυβερνείο Σουγουάιντα. Ένας Σύριος στρατιώτης και τέσσερις ντόπιοι μαχητές επιβεβαιώθηκαν ως απώλειες στις συγκρούσεις. Στις 27 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκαν βίαιες συγκρούσεις, αφότου επιχείρησαν ένοπλοι από την Μπόσρα αλ-Σαμ να διεισδύσουν στην επαρχία και να επιτεθούν στην πόλη Αλ-Κουράγια. Απωθήθηκαν από τον Συριακό Στρατό και τις φιλοκυβερνητικές τοπικές φατρίες. Τέσσερις από τους επιτιθέμενους και δέκα μέλη των τοπικών φατριών σκοτώθηκαν στις συγκρούσεις και έξι μαχητές συνελήφθησαν.

Ένοπλες ομάδες με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό

Μαχητές του Ελεύθερου Συριακού Στρατού κοντά στην επαρχία Τζαντίρις στη βόρεια επαρχία του Χαλεπίου, στις 11 Φεβρουαρίου 2018.

Αρχικές μονάδες του ΕΣΣ

Κατά την ανακοίνωση του σχηματισμού του ΕΣΣ από τον Ριάντ αλ-Ασαάντ στις 29 Ιουλίου 2011, ανέφερε 4 μικρές υπομονάδες, που ισχυρίστηκαν ότι αποτελούν ιδρυτικά μέλη του ΕΣΣ:

• Τάγμα Χάμζα αλ-Χατίμπ
• Τάγμα Ελευθερίας
• Τάγμα Σαλαντίν
• Τάγμα Αλ Κασάς

Επιφανείς ομάδες, μέλη του ΕΣΣ για κάποιο διάστημα

Βορειοδυτική Συρία

• Η 1η Παράκτια Μεραρχία είναι μια ομάδα ανταρτών από τις πρώτες, μεταξύ των πιο παραγωγικών και αποτελεσματικών χρηστών πυραύλων TOW, που προμηθεύτηκαν από τις ΗΠΑ και το Κατάρ.
• 1η Ταξιαρχία Πεζικού
• Η 16η Μεραρχία ήταν μια ομάδα ανταρτών, που δραστηριοποιούταν γύρω από την πόλη του Χαλεπίου, η οποία δεν διεξάγει επιχειρήσεις από τον Ιούλιο του 2016.
• Η 101η Μεραρχία Πεζικού είναι μια ομάδα ανταρτών, πρώιμος χειριστής πυραύλων TOW.
• Ο στρατός των Μουτζαχεντίν ήταν στο παρελθόν μια ανεξάρτητη σουνιτική ισλαμική συμμαχία, αλλά αργότερα αναγνωρίστηκε ως ΕΣΣ μετά την ενσωμάτωση περισσότερων μικρών φατριών, που συνδέονται με τον ΕΣΣ.
• Η Κεντρική Μεραρχία είναι μια ομάδα ανταρτών, που λειτουργεί στο Κυβερνείο της Ιντλίμπ και στο Κυβερνείο της Χάμα.
• Η Ένωση Φαστακίμ είναι μια ισλαμιστική ομάδα ανταρτών στο Χαλέπι. Υπάρχουν αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με το εάν θεωρείται ότι ανήκει στον ΕΣΣ.
• Ο Ελεύθερος Στρατός της Ιντλίμπ δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016 ως ομπρέλα για τρεις ομάδες του ΕΣΣ στη βορειοδυτική Συρία:
  • Βόρεια Μεραρχία
  • Ταξιαρχία Γεράκια του Βουνού
  • 13η Μεραρχία
• Η Μεραρχία Χάμζα είναι μια ομάδα ανταρτών, που λειτουργεί στο Κυβερνείο του Χαλεπίου. Είναι εκπαιδευμένη και εξοπλισμένη από τις ΗΠΑ και την Τουρκία και μία από τις υποομάδες της έχει λάβει πυραύλους TOW.
• Το Κίνημα Χαζμ ήταν μια ομάδα ανταρτών, υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ, οπλισμένη με πυραύλους TOW, η οποία ανακοίνωσε τη διάλυσή της στο Ανατολικό Μέτωπο τον Μάρτιο του 2015.
• Ο Τζαΐς αλ-Ιζάχ είναι μια ομάδα ανταρτών, που δραστηριοποιείται κυρίως στη Χάμα.
• Ο Τζαΐς Αλ Νασρ είναι μια μεγάλη ομάδα ανταρτών, που δραστηριοποιείται στη βορειοδυτική Συρία.
• Ο Τζαΐς αλ-Ταχρίρ είναι ένας επαναστατικός συνασπισμός, που ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2016 και δραστηριοποιείται στη Χλαμα, στην Ιντλίμπ και το Χαλέπι.
• Η Ταξιαρχία αλ-Μουτάσιμ είναι μια ομάδα του ΕΣΣ και έχει γίνει διάσημη για το πλήρες οπλοστάσιό της με όπλα, που παρέχουν οι ΗΠΑ.
• Η Λίουα Αχράρ Σουρίγια λειτουργεί γύρω από το Χαλέπι και αναγνωρίστηκε ως μέρος του ΕΣΣ από το 2012, αλλά αργότερα εντάχθηκε στη Λεγεώνα Σαμ.
• Η Μεραρχία Σουλτάνου Μουράτ είναι μια από τις Συριακές Τουρκμενικές Ταξιαρχίες, που υποστηρίχθηκε από την Τουρκία το 2015 και αναγνωρίστηκε ως μέρος του ΕΣΣ.
• Η Ταξιαρχία Αλ Ταουχίντ αναγνωρίστηκε ως μέρος του ΕΣΣ στα μέσα του 2012, προσχώρησε στο Συριακό Ισλαμικό Μέτωπο Απελευθέρωσης και στο Ισλαμικό Μέτωπο ανάμεσα στα τέλη 2012 και 2013 και διαλύθηκε στα τέλη του 2014.
• Το Μέτωπο του Λεβάντε ήταν αρχικά ένας ανεξάρτητος συνασπισμός Σουνιτών Ισλαμιστών και Σαλαφιστών, που λειτουργούσε γύρω από το Χαλέπι και το Αζάζ. Αποτελούνταν από το Ισλαμικό Μέτωπο, το Κίνημα Νουρ αλ-Ντιν αλ-Ζένκι, την Ένωση Φαστακίμ του ΕΣΣ και την Λίουα Αχράρ Σουρίγια, και το Μέτωπο Αυθεντικότητας και Ανάπτυξης. Λίγο αργότερα, όλες οι αρχικές ομάδες έφυγαν και το Μέτωπο του Λεβάντε κατέρρευσε. Ωστόσο, δημιουργήθηκε ένα νέο Μέτωπο του Λεβάντε από το Κίνημα Χαζμ, τα τάγματα Θουάρ αλ-Σαμ, την πρώην Ταξιαρχία Αλ Ταουχίντ και την ταξιαρχία Βόρεια Καταιγίδα. Η νέα ομάδα άρχισε να αναγνωρίζεται ως μέρος του ΕΣΣ στις αρχές του 2016.
• Οι Ταξιαρχίες της Νίκης ήταν ένας επαναστατικός συνασπισμός, που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2016 στο Αζάζ για να χρησιμεύσει ως ομπρέλα για ομάδες, που προσδιορίστηκαν ως μέρος του ΕΣΣ στην περιοχή. Ωστόσο, λίγο μετά τον σχηματισμό τους, οι ηγέτες τους συνελήφθησαν από το Μέτωπο του Λεβάντε λόγω ισχυρισμών συνεργασίας με τη Ρωσία.

Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις

Ο Αμπού Λάιλα (δεξιά) ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς διοικητές του ΕΣΣ μεταξύ των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων. Μικτής κουρδικής-αραβικής καταγωγής, πολεμούσε με την Λίουα Αχράρ Σουρίγια, το Κουρδικό Μέτωπο και το Βόρειο Τάγμα του Ήλιου, ωσότου σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της επίθεσης στην πόλη Μανμπίτζ.

• Οι ταξιαρχίες Ευφράτη Τζαραμπλούς συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τον χαρακτηρισμό ΕΣΣ, από τότε που έγιναν μέλος των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων τον Νοέμβριο του 2015.
• Ο Στρατός των Επαναστατών είναι ένας αντάρτικος συνασπισμός, που ιδρύθηκε τον Μάιο του 2015 και λειτουργεί σε ολόκληρη τη βορειοδυτική Συρία, μέρος των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων από την ίδρυσή του τον Οκτώβριο του 2015. Συνεχίζει να χαρακτηρίζεται ως ΕΣΣ.
  • Βόρειο Τάγμα του Ήλιου
  • Η οργάνωση Τζαμπάτ αλ-Ακράντ αναγνωρίζεται ως μέρος του ΕΣΣ, αλλά απελάθηκε από το Στρατιωτικό Συμβούλιο του Χαλεπίου του ΕΣΣ τον Αύγουστο του 2013.
  • Ταξιαρχία Σελτζούκων, συριακή τουρκμενική ομάδα ανταρτών.
• Βόρεια Δημοκρατική Ταξιαρχία, ομάδα του ΕΣΣ που εντάχθηκε στις ΣΔΔ το 2015 και συνεχίζει να χαρακτηρίζεται ΕΣΣ .

Νότια Συρία

• Ο Νέος Συριακός Στρατός είναι μια ομάδα ανταρτών, που ιδρύθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2015 και δραστηριοποιούνται στην ανατολική Συρία. Χαρακτηρίζεται ΕΣΣ.
• Οι Δυνάμεις του μάρτυρα Αχμάντ αλ-Άμπντο είναι μια ομάδα ανταρτών, που δραστηριοποιείται στο Κυβερνείο του Ριφ Ντιμάσκ.
• Αλουίγια αλ-Φουργκάν

Πρώην ομάδες

• Η Λεγεώνα αλ-Ραχμάν ήταν μια μεγάλη ομάδα ανταρτών, που δραστηριοποιείται στα προάστια της Δαμασκού, η οποία κατά καιρούς αναγνωρίζεται ως μέρος του ΕΣΣ.
• Το Νότιο Μέτωπο ήταν μια συμμαχία επαναστατικών ομάδων στη νότια Συρία, που κυμαίνεται από κοσμική έως μέτρια ισλαμιστική και θεωρεί τον εαυτό του το νότιο παρακλάδι του ΕΣΣ. Είχε 54 ομάδες στα μέσα του 2015 και 25-30.000 μαχητές σε 58 ομάδες μέχρι τα μέσα του 2016.
• Ο Επαναστατικός Στρατός ήταν ένας μεγάλος συνασπισμός ανταρτών, που λειτουργούσε στο Κυβερνείο της Νταράα.
• Ο Νότιος Στρατός ήταν ένας επαναστατικός συνασπισμός, που ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2015 και λειτουργούσε στη νότια Συρία.
• Ο Στρατός των Ελεύθερων Φυλών ήταν ένας φυλετικός συνασπισμός στο Κυβερνείο της Νταράα.

Διεθνής υποστήριξη για ομάδες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού

Η κυβέρνηση Μπαράκ Ομπάμα των Ηνωμένων Πολιτειών παραδέχτηκε ότι υποστηρίζει στρατιωτικά ορισμένες, τις λεγόμενες "μετριοπαθείς", ομάδες, που πολεμούν υπό τη σημαία του ΕΣΣ. Λέγεται ότι ο ΕΣΣ έλαβε σημαντικά όπλα, χρηματοδότηση και άλλη υποστήριξη από την κυβέρνηση Ομπάμα των Ηνωμένων Πολιτειών, την Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη του Κόλπου. Από τον Ιούλιο του 2017 υπό τη νεοσύστατη προεδρία Ντόναλντ Τραμπ, η υποστήριξη του ΕΣΣ από τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει σταματήσει.

Όπλα από ΗΠΑ, Τουρκία, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες

Ένας μαχητής του ΕΣΣ με βαρύ πολυβόλο M2 Browning, που κατασκευάζεται από τις ΗΠΑ, στο βόρειο Χαλέπι, Νοέμβριος 2016.

Τον Φεβρουάριο του 2012, η Βρετανία δεσμεύτηκε να στείλει προηγμένο εξοπλισμό επικοινωνίας στον ΕΣΣ για να τους βοηθήσει να συντονίσουν τις δυνάμεις τους.Την 1η Μαρτίου 2012, το κοινοβούλιο του Κουβέιτ δήλωσε υποστήριξη για τον ΕΣΣ. Μέχρι τα μέσα Μαΐου, αναφέρθηκε ότι, σύμφωνα με ακτιβιστές της αντιπολίτευσης και ξένους αξιωματούχους, ο ΕΣΣ είχε αρχίσει να λαμβάνει σημαντική οικονομική υποστήριξη από τα έθνη του Περσικού Κόλπου για την αγορά όπλων.

Τον Απρίλιο του 2012, το Λιβανέζικο Πολεμικό Ναυτικό αναχαίτισε ένα πλοίο σημαίας Σιέρα Λεόνε, το οποίο μετέφερε μεγάλο αριθμό όπλων και πυρομαχικών, που πιστεύεται ότι προορίζονταν για τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Μερικά από τα όπλα χαρακτηρίστηκαν ως λιβυκά.

Τον Ιούλιο του 2012, η Συριακή Ομάδα Υποστήριξης, που εδρεύει στην Ουάσινγκτον, έλαβε άδεια από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ για τη χρηματοδότηση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Από τον Αύγουστο του 2012, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ομπάμα άρχισε να χρηματοδοτεί "Σύριους αντάρτες", πιθανόν ΕΣΣ, με χρήματα, όπλα και αγαθά.

Τον Δεκέμβριο του 2012, αξιωματούχοι ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου και την Ιορδανία ήταν παρόντες σε μια συνεδρίαση του ΕΣΣ, που εξέλεξε ένα νέο συμβούλιο ηγεσίας. Τον Δεκέμβριο του 2012, η διεθνής διπλωματική συλλογική ομάδα Φίλοι της Συρίας είχε δεσμευτεί για μη στρατιωτική βοήθεια σε μαχητές αντάρτες, αόριστα.

Από τον Δεκέμβριο του 2012, η Σαουδική Αραβία έχει προμηθεύσει ομάδες χαρακτηριζόμενες ως ΕΣΣ, εκτός από άλλες ομάδες ανταρτών, με όπλα από την Κροατία.

Τον Απρίλιο του 2013, οι ΗΠΑ υποσχέθηκαν να διοχετεύσουν 123 εκατομμύρια δολάρια μη θανατηφόρα βοήθεια σε Σύριους αντάρτες μέσω του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου, του τότε οργανισμού συντονισμού των ομάδων του ΕΣΣ.

Τον Ιούνιο του 2013, οι αντάρτες ανέφεραν ότι έλαβαν 250 αντιαρματικά πυραύλους Konkurs 9M113 με εύρος 4 χιλιομέτρων και ακρίβεια 90%.

Τον Απρίλιο του 2014, σύμφωνα με τον Τσαρλς Λίστερ στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς των ΗΠΑ, 40 διαφορετικές ομάδες ανταρτών άρχισαν να λαμβάνουν για πρώτη φορά πυραύλους BGM-71 TOW των ΗΠΑ με κόστος 50.000 δολάρια έκαστος, μέσω της CIA. Ο ΕΣΣ και άλλες ομάδες ανταρτών δημοσίευσαν βίντεο εκτόξευσης πυραύλων TOW στο Διαδίκτυο. Τον Δεκέμβριο του 2014, το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου ανέφερε ότι η Διοίκηση Στρατιωτικών Επιχειρήσεων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ήταν επικεφαλής αποστολών εκπαίδευσης και βοήθειας για ομάδες του ΕΣΣ στην Νταράα, στα σύνορα της Ιορδανίας.

Η Washington Post δήλωσε στα τέλη του 2014 ότι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι φίλοι παρείχαν "τα τελευταία χρόνια" εκπαίδευση, οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη σε συριακές "ομάδες ανταρτών", κάτι που υποδηλώνει λίγο πολύ ότι ο ΕΣΣ ήταν μεταξύ αυτών. Επίσης, ένας διοικητής του Ισλαμικού Κράτους δήλωσε ότι οι αντάρτες του ΕΣΣ είχαν λάβει εκπαίδευση από στρατιωτικούς αξιωματούχους των Ηνωμένων Πολιτειών, Τούρκων και Αράβων σε μια βάση του ΝΑΤΟ στη νότια Τουρκία.

Η ολλανδική κυβέρνηση δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2014 ότι ο ισχυρός συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ των 59 χωρών, που είχε συγκληθεί στις Βρυξέλλες εκείνο τον μήνα, υποστηρίζει στρατιωτικά την "μετριοπαθή συριακή αντιπολίτευση". Αφού πιέστηκαν από το κοινοβούλιο τους να είναι πιο ακριβείς, παραδέχτηκαν ότι η "μετριοπαθής συριακή αντιπολίτευση" σήμαινε ορισμένες, αλλά όχι όλες, τις ομάδες, που αποτελούν μέρος του Ελεύθερου Συριακού Στρατού - αλλά απλώς αρνήθηκαν να ονομάσουν τις ομάδες του ΕΣΣ, που υποστηρίζονταν.

Μαχητές της ταξιαρχίας Βόρειας Καταιγίδας κατά τη διάρκεια της τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης στο Αφρίν, Φεβρουάριος 2018.

Από το 2014, δεκάδες επαναστατικές ομάδες, που χαρακτηρίζονταν ως ΕΣΣ στη νότια, κεντρική και βόρεια Συρία, εφοδιάστηκαν με πυραύλους BGM-71 TOW. Τον Φεβρουάριο του 2015, το Κέντρο Κάρτερ απαριθμούσε 23 ομάδες στο Νότιο Μέτωπο του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, που έχουν τεκμηριωθεί να χρησιμοποιούν TOW από τις ΗΠΑ. Στις ομάδες περιλαμβάνονται το κίνημα Χαζμ, η 13η Μεραρχία, το Μέτωπο Επαναστατών Συρίας, ο Στρατός Γιαρμούκ, η Ταξιαρχία των Ιπποτών της Δικαιοσύνης και η 101η Μεραρχία.

Το 2015, οι International Business Times έγραψαν ότι οι ΗΠΑ έχουν στείλει αποστολές όπλων μέσω ενός προγράμματος CIA για χρόνια. Τον Οκτώβριο του 2015, το Reuters ανέφερε ότι οι ΗΠΑ (CIA) και οι συμμαχικές χώρες είχαν διευρύνει τον αριθμό των ανταρτικών ομάδων, που λαμβάνουν παράνομα πυραύλους TOW. Οι International Business Times ανέφεραν ότι οι επιθέσεις πυραύλων TOW εναντίον τανκς της συριακής κυβέρνησης αυξήθηκαν κατά 850% μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 2015. Ομάδες ανταρτών, που συνδέονται με τον ΕΣΣ, τον Νοέμβριο του 2015 κυκλοφόρησαν πολλά βίντεο, που τους δείχνουν να εκτοξεύουν πυραύλους TOW εναντίον των δυνάμεων της Συρίας. Σύμφωνα με ρωσικές και συριακές πηγές, οι πύραυλοι παραδόθηκαν μέσω τουρκικής επικράτειας.

Τον Οκτώβριο του 2015, το Reuters ανέφερε ότι οι ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ είχαν διευρύνει τον αριθμό των ανταρτικών ομάδων, που λαμβάνουν παράνομα πυραύλους TOW. Επίσης, το BBC ανέφερε τον Οκτώβριο του 2015 ότι ένας Σαουδάραβας αξιωματούχος επιβεβαίωσε την παράδοση 500 πυραύλων TOW σε μαχητές του ΕΣΣ.

Οι ΗΠΑ παρείχαν σημαντική ποσότητα όπλων και πυρομαχικών, γενικά σοβιετικού τύπου από την Ανατολική Ευρώπη, σε συριακές ανταρτικές ομάδες υπό την επιχείρηση Timber Sycamore. Για παράδειγμα, η Jane's Defense Weekly ανέφερε αποστολή 994 τόνων όπλων και πυρομαχικών τον Δεκέμβριο του 2015 (συμπεριλαμβανομένης της συσκευασίας και του βάρους των εμπορευματοκιβωτίων) σε συριακές ομάδες ανταρτών. Μια λεπτομερής λίστα τύπων όπλων και βαρών αποστολής είχε ληφθεί από τον ιστότοπο της Ομοσπονδιακής Επιχειρηματικής Ευκαιρίας της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Ξένοι μαχητές

Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της Λιβύης, το Νοέμβριο του 2011, έστειλε 600 μαχητές ή περισσότερους από τον Εθνικό Απελευθερωτικό Στρατό της Λιβύης στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό, μπαίνοντας στη Συρία μέσω της Τουρκίας.

Ο αριθμός των ξένων μαχητών, που δραστηριοποιούνται στον ΕΣΣ, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Στα τέλη Μαΐου 2012, βάσει συνεντεύξεων με μαχητές του ΕΣΣ, αναφέρθηκε ότι 300 Λιβανέζοι είχαν ενταχθεί στον ΕΣΣ. Επιβεβαιώθηκε επίσης η παρουσία Αλγερινών, Τυνήσιων, Ιορδανών και μαχητών από τη Σαουδική Αραβία. Ένας ηγέτης του ΕΣΣ είπε σε ανταποκριτή του AFP ότι πέντε Λίβυοι μαχητές σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με τον Συριακό Στρατό. Ο ίδιος ηγέτης, αρνούμενος την παρουσία πολλών ξένων μαχητών, είπε ότι υπάρχουν λίγες διαφορετικές εθνικότητες. Ο Πίτερ Χάρλινγκ από την Ομάδα Διεθνούς Κρίσης, δήλωσε στο AFP ότι το ποσοστό των ξένων μαχητών είναι επί του παρόντος πολύ μικρό, αλλά μπορεί να αυξηθεί, αφού η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ ανακοίνωσαν την υποστήριξή τους για τον οπλισμό των ανταρτών.

Ο Κροάτης στρατηγός Μαρίνκο Κρέσιτς επιβεβαίωσε ότι υπάρχουν περίπου 80-100 Κροάτες μισθοφόροι ηλικίας 40-60 ετών, που βοηθούν τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Είναι βετεράνοι από τον Κροατικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1991–95) ή τον Πόλεμο της Βοσνίας (1992–95), αλλά επίσης πολέμησαν ως μισθοφόροι και στον Πόλεμο του Ιράκ (2003–11), στον Εμφύλιο Πόλεμο της Λιβύης, στην Τυνησιακή και στην Αιγυπτιακή επανάσταση το 2011. Ο Κρέσιτς δήλωσε ότι ορισμένοι υπηρετούν ως ασφάλεια και εκπαιδευτές, ενώ άλλοι ως εκτελεστές. Δήλωσε επίσης ότι είναι πολύ καλά εκπαιδευμένοι και ότι "αυτοί θα σκοτώσουν μάλλον παρά θα σκοτωθούν". Ο Κρέσιτς δήλωσε ότι η πληρωμή τους ανέρχεται μέχρι και σε 2.000 δολάρια την ημέρα λόγω "πλούσιων ξένων δωρητών". Πρόσθεσε επίσης ότι η πλειονότητα των εθελοντών, που προέρχονται από τα Βαλκάνια για να βοηθήσουν τον ΕΣΣ, είναι Αλβανοί. Πηγές κοντά στους στρατιωτικούς κύκλους του Βελιγραδίου επιβεβαίωσαν ότι τα πρώην μέλη του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου βοηθούν επίσης τον ΕΣΣ. Είναι ως επί το πλείστον εκπαιδευτές, που εκπαιδεύουν τους αντάρτες κυρίως σε αντάρτικο πόλης και ανοιχτό ανταρτοπόλεμο. Ένας πρώτος αναφερόμενος θάνατος μέλους του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου ανακοινώθηκε στις 13 Νοεμβρίου. Ο Νάμαν Ντεμόλι, πρώην μέλος του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου, σκοτώθηκε κοντά στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας. Σύμφωνα με την Al Monitor, υπάρχουν και τουρκμενικές ταξιαρχίες εντός του ΕΣΣ.

Δεκάδες εθελοντές από το Κουβέιτ, που εισήλθαν από την Τουρκία, πολέμησαν στις τάξεις του ΕΣΣ. Στους εθελοντές δόθηκαν συριακές ταυτότητες ως προληπτικό μέτρο σε περίπτωση σύλληψης, προτού οπλιστούν και σταλούν να πολεμήσουν σε διάφορες περιοχές στη Συρία.

Διαφωνίες σχετικά με τη βιωσιμότητα και ενότητα του ΕΣΣ ως μάχιμη δύναμη

Το 2013, το αμερικανικό δίκτυο NBC News δήλωσε ότι ο ΕΣΣ «είναι στρατός κατ' όνομα μόνο. Αποτελείται από εκατοντάδες μικρές μονάδες, κάποιες κοσμικές, κάποιες θρησκευτικές, είτε παραδοσιακές είτε ριζοσπαστικές. Άλλες είναι οικογενειακές συμμορίες ή απλώς εγκληματίες».

Με τα χρόνια, πολλοί δημοσιογράφοι έχουν κατακρίνει τον ΕΣΣ. Για παράδειγμα, τον Νοέμβριο του 2014, ο Ρόμπερτ Φισκ σκιαγράφησε ένα πορτρέτο του ΕΣΣ ως μάλλον αβλαβή και μη μάχιμο. Επίσης, τον Οκτώβριο του 2015, δήλωσε ότι ο ΕΣΣ είχε κομματιαστεί και οι μαχητές του είχαν προσχωρήσει στο Μέτωπο Αλ Νούσρα ή το Ισλαμικό Κράτος ή είχαν αποσυρθεί στην ύπαιθρο διατηρώντας μερικά διάσπαρτα σημεία ελέγχου, και δήλωσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε ήδη παραδεχτεί την εξαφάνιση του ΕΣΣ. Τον ίδιο μήνα, ο συνάδελφός του, Πάτρικ Κόκμπερν, δήλωσε ότι «ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ήταν πάντα ένα μωσαϊκό φατριών και τώρα είναι σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικός» .

Τον Μάιο του 2015, ένας εκπρόσωπος του Μετώπου Αλ Νούσρα δήλωσε ότι οι μαχητές, που αυτοχαρακτηρίζονται ως ΕΣΣ, στη νότια Συρία μόνο αριθμούσαν περί τους 60.000, αν και ένας άλλος ηγέτης της Αλ Νούσρα τον Δεκέμβριο του 2015 αρνήθηκε την ύπαρξη του ΕΣΣ, προς μεγάλη έκπληξη και έντονη δυσαρέσκεια μαχητών του ΕΣΣ σε όλη τη Συρία..

Τον Ιούνιο του 2015, οι "International Business Times" δήλωσαν ότι από την εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους στο πεδίο της μάχης της Συρίας το 2014, ο ΕΣΣ "κάθε άλλο παρά διαλύθηκε" και ανέφερε ότι τα απομεινάρια του ΕΣΣ είχαν ενταχθεί στους συνασπισμούς του Στρατού Κατάκτησης (Ισλαμιστές) και στο Νότιο Μέτωπο (κοσμικό έως μετριοπαθές θρησκευτικό ) στην επίθεσή τους στη Ντεράα, νότια της Δαμασκού.

Τον Σεπτέμβριο του 2015, ένας επαναστάτης συνταγματάρχης δήλωσε στο CBS News ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των εγκεκριμένων από τις ΗΠΑ μαχητών με πρόγραμμα βοήθειας των 500 εκατομμυρίων δολαρίων έλαβε εκπαίδευση, όπλα και πυρομαχικά και μεγάλο μέρος αυτού του υλικού είχε αναληφθεί από το Μέτωπο Αλ Νούσρα.

Σύμφωνα με δυτικές πηγές, όπως το BBC και το Reuters, στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, ως μέρος της στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία, η Ρωσία ξεκίνησε αεροπορικές επιθέσεις ενάντια σε ομάδες, που χαρακτηρίζονταν κομμάτι του ΕΣΣ, όπως η Ταξιαρχία Γεράκια του Βουνού και ο Τζαΐς αλ-Ιζάχ (Στρατός της Δόξας), που επιβεβαίωσαν ότι χτυπήθηκαν από πυραύλους από αεροπορικές επιθέσεις της Ρωσίας την ίδια ημέρα. Στις αρχές Οκτωβρίου 2015, τα ρωσικά κρατικά ΜΜΕ ανέφεραν τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ να δηλώνει: "Μας λένε για τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό, αλλά πού είναι; Παραμένει μια ομάδα-φάντασμα, τίποτα δεν είναι γνωστό γι' αυτόν. [...] Ζήτησα από τον [Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ] Τζον Κέρι να μας παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πού βρίσκεται αυτός ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός και ποιος τον διοικεί".

Ισχυρισμοί για εγκλήματα πολέμου ομάδων που συνδέονται με τον ΕΣΣ

Στις 20 Μαρτίου 2012, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε ανοιχτή επιστολή στην αντιπολίτευση (συμπεριλαμβανομένου του ΕΣΣ), κατηγορώντας τους ότι πραγματοποίησαν απαγωγές, βασανιστήρια και εκτελέσεις και τους κάλεσε να σταματήσουν αυτές τις παράνομες πρακτικές. Η Ανεξάρτητη Διεθνής Εξεταστική Επιτροπή για την Αραβική Δημοκρατία της Συρίας", που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη, έχει τεκμηριώσει εγκλήματα πολέμου στη Συρία από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου. Ανέφερε ότι αντάρτες διέπραξαν εγκλήματα πολέμου, αλλά ότι "δεν έφτασαν στη βαρύτητα, τη συχνότητα και την κλίμακα" αυτών από τις κρατικές δυνάμεις.  

Το 2012, ο ΕΣΣ κατηγορήθηκε ότι εκτελούσε συνοπτικά πολλούς κρατούμενους, που ισχυρίζεται ότι ήταν κυβερνητικοί στρατιώτες ή Σαμπίχα και πληροφοριοδότες. Ένας αντάρτης διοικητής στη Δαμασκό είπε ότι κατά τη διάρκεια μηνών, η μονάδα του είχε εκτελέσει περίπου 150 άτομα, που το "στρατιωτικό συμβούλιο" είχε κρίνει ως πληροφοριοδότες. Εξήγησε: "Εάν κάποιος κατηγορείται ως πληροφοριοδότης, κρίνεται από το στρατιωτικό συμβούλιο. Τότε εκτελείται ή αφήνεται ελεύθερος". Ο Ναντίμ Χούρι, ερευνητής της Μέσης Ανατολής για το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υποστήριξε ότι "η σκόπιμη θανάτωση κάποιου, ακόμη και ενός Σαμπίχα, όταν βρίσκεται εκτός μάχης, είναι έγκλημα πολέμου, ανεξάρτητα από το πόσο φρικτό μπορεί να ήταν το άτομο". Στις 10 Αυγούστου 2012, μια έκθεση ανέφερε ότι το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ερευνούσε τις επαναστατικές δυνάμεις για τέτοιες δολοφονίες. Ο ΕΣΣ, από την πλευρά του, δήλωσε ότι θα έθετε υπό δίκη τους μαχητές, που είχαν πραγματοποιήσει τις παράνομες δολοφονίες.

Το 2012, μάρτυρες ανέφεραν επίσης ότι αντάρτες διεξήγαγαν "δίκη εν τάφω", όπου ένας φερόμενος κυβερνητικός στρατιώτης υποβλήθηκε σε ψεύτικη δίκη δίπλα σε έναν προκατασκευασμένο τάφο και εκτελέστηκε επιτόπου από μέλη της ταξιαρχίας Αμρ μπιν αλ-Αάς του ΕΣΣ. Ένας αντάρτης είπε: "Τον πήγαμε κατευθείαν στον τάφο του και, αφού ακούσαμε τις δηλώσεις των μαρτύρων, τον πυροβολήσαμε".

Το τάγμα Νταούντ, που διεξάγει επιχειρήσεις στην περιοχή Τζαμπάλ αλ-Ζαουίγια, σύμφωνα με πληροφορίες χρησιμοποίησε αιχμαλώτους στρατιώτες ως "ανθρώπινες βόμβες" σε βομβιστικές επιθέσεις το 2012. Το άτομο δενόταν σε αυτοκίνητο φορτωμένο με εκρηκτικά και το ανάγκαζαν να οδηγήσει σε ένα στρατιωτικό σημείο ελέγχου, όπου τα εκρηκτικά θα πυροδοτούνταν εξ αποστάσεως.

Σε διαδικτυακό βίντεο στις αρχές Αυγούστου 2012, ένας εκπρόσωπος του ΕΣΣ ανακοίνωσε ότι, ανταποκρινόμενες στις διεθνείς ανησυχίες, οι μονάδες του ΕΣΣ θα ακολουθούσαν τις οδηγίες της Σύμβασης της Γενεύης για τη μεταχείριση των κρατουμένων και θα εγγυώνταν στους αιχμάλωτους τροφή, ιατρική φροντίδα και προστασία περιοχών μακριά από ζώνες μάχης. Κάλεσε επίσης εργαζομένους του Ερυθρού Σταυρού να επιθεωρήσουν τις εγκαταστάσεις κράτησής τους. Στις 8 Αυγούστου, διοικητές του ΕΣΣ διένειμαν έναν κώδικα δεοντολογίας 11 σημείων υπογεγραμμένο από δεκάδες διοικητές ταξιαρχιών και ηγέτες ανταρτών. Δηλώνει ότι όλοι οι μαχητές πρέπει να "σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα…τις ανεκτικές θρησκευτικές μας αρχές και το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα: τα ίδια ανθρώπινα δικαιώματα, για τα οποία αγωνιζόμαστε αυτή τη στιγμή".

Χρονοδιάγραμμα ορισμένων διακεκριμένων φερόμενων εγκλημάτων πολέμου από ομάδες, που θεωρούνται κομμάτι του ΕΣΣ:

• Στις 22 Μαΐου 2012, η Ταξιαρχία Βόρειας Θύελλας απήγαγε 11 Λιβανέζους προσκυνητές από το Ιράν. Τέσσερις από αυτούς σκοτώθηκαν σε αεροπορική επίθεση από τη Συριακή Πολεμική Αεροπορία και οι υπόλοιποι αφέθηκαν ελεύθεροι.
• Στις 20 Ιουλίου 2012, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών του Ιράκ, Αντνάν αλ-Ασάντι, δήλωσε ότι Ιρακινοί συνοριοφύλακες είδαν τον ΕΣΣ να παίρνει τον έλεγχο ενός συνοριακού σταθμού, να προχωρά σε κράτηση υπολοχαγού του Συριακού Στρατού και έπειτα να κόβει τα χέρια και τα πόδια του, προτού εκτελέσει 22 Σύριους στρατιώτες.
• Στις 21 Ιουλίου 2012, Τούρκοι οδηγοί φορτηγών δήλωσαν ότι είχαν κλαπεί τα φορτηγά τους από μέλη του ΕΣΣ, όταν κατέλαβε συνοριακό σταθμό. Είπαν ότι μερικά από τα φορτηγά κάηκαν και άλλα πουλήθηκαν πίσω στους οδηγούς τους μετά τη λεηλασία των εμπορευμάτων.
• Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τα εγκλήματα πολέμου αναφέρει ότι η εκτέλεση πέντε Αλαουιτών στρατιωτών στη Λατάκια από τον ΕΣΣ μετά τον Ιούλιο του 2012 ήταν έγκλημα πολέμου. Η έκθεση αναφέρει: "Σε αυτήν την περίπτωση, ο ΕΣΣ διέπραξε το έγκλημα πολέμου της εκτέλεσης χωρίς δέουσα διαδικασία".
• Στις 13 Αυγούστου 2012, εμφανίστηκε μια σειρά από τρία βίντεο, που δείχνουν εκτελέσεις κρατουμένων, προφανώς από επαναστατικές δυνάμεις, στην επαρχία Χαλέπι. Σε ένα βίντεο, έξι ταχυδρομικοί εργαζόμενοι ρίχτηκαν από το κεντρικό ταχυδρομικό κτίριο στο Αλ Μπαμπ και σκοτώθηκαν, κατά τα λεγόμενα, από μαχητές του ΕΣΣ. Οι ένοπλοι ισχυρίστηκαν ότι ήταν Σαμπίχα.
• Στις 9 Σεπτεμβρίου 2012, ο ΕΣΣ ανατίναξε βόμβα σε αυτοκίνητο κοντά στο νοσοκομείο Αλ-Χαγιάτ και στο κεντρικό νοσοκομείο στο Χαλέπι. Σύμφωνα με συριακά κρατικά ΜΜΕ, τουλάχιστον 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 64 τραυματίστηκαν. Ο ΕΣΣ ισχυρίστηκε ότι ο στρατός είχε καταλάβει τα κτίρια του νοσοκομείου και τα χρησιμοποιούσε ως βάση.
• Στις 10 Σεπτεμβρίου 2012 η ταξιαρχία Γεράκια της Συρίας του ΕΣΣ εκτέλεσε περισσότερους από 20 Σύριους στρατιώτες, που συνελήφθησαν στη στρατιωτική βάση Χανάνο.
• Στις 2 Νοεμβρίου 2012, το τάγμα Αλ Σιντίκ του ΕΣΣ απήγαγε και εκτέλεσε τον εξέχοντα Σύριο ηθοποιό Μοχάμεντ Ραφέχ. Ισχυρίστηκαν ότι ήταν μέλος των Σαμπίχα και μετέφερε όπλο και στρατιωτική ταυτότητα.
• Τον Μάιο του 2013, δημοσιεύτηκε ένα βίντεο στο Διαδίκτυο, που δείχνει έναν αντάρτη να κόβει όργανα από το πτώμα ενός Σύριου στρατιώτη και να βάζει ένα στο στόμα του, "σαν να το κάνει μια δαγκωματιά να δοκιμάσει". Κάλεσε τους αντάρτες να ακολουθήσουν το παράδειγμά του και να τρομοκρατήσουν τη σέκτα των Αλαουιτών, η οποία κυρίως στηρίζει τον Άσαντ. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του βίντεο και δήλωσε ότι "ο ακρωτηριασμός των σωμάτων των εχθρών είναι έγκλημα πολέμου". Ο αντάρτης ήταν ο Χαλίντ αλ-Χαμάντ, γνωστός με το παρατσούκλι Αμπού Σακκάρ, διοικητής της ανεξάρτητης ταξιαρχίας Ομάρ αλ-Φαρούκ. Το BBC την χαρακτήρισε παρακλάδι των Ταξιαρχιών Φαρούκ του ΕΣΣ, ενώ το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι "δεν είναι γνωστό" εάν η ταξιαρχία είναι μέρος του ΕΣΣ. Το περιστατικό καταδικάστηκε από τον Αρχηγό Προσωπικού του ΕΣΣ και ο Συριακός Εθνικός Συνασπισμός είπε ότι ο Αμπού Σακκάρ θα περνούσε από δίκη. Ο Αμπού Σακκάρ είπε ότι ο ακρωτηριασμός ήταν εκδίκηση. Ισχυρίστηκε ότι βρήκε ένα βίντεο στο κινητό του στρατιώτη, στο οποίο ο στρατιώτης κακοποιούσε σεξουαλικά μια γυναίκα και τις δύο κόρες της μαζί με άλλα βίντεο με πιστούς στον Άσαντ, οι οποίοι βίαζαν, βασάνιζαν, ακρωτηρίαζαν και σκότωναν ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων παιδιών. Δήλωσε επίσης ότι, εάν συνεχιζόταν ο πόλεμος, "όλοι οι Σύριοι" θα ήταν σαν αυτόν. Σκοτώθηκε στη βορειοδυτική επαρχία Λατάκια στις 6 Απριλίου 2016 από τον Συριακό Στρατό, ενόσω σχετιζόταν με το Μέτωπο Αλ Νούσρα, που συνδέεται με την Αλ Κάιντα.
• Τον Δεκέμβριο του 2012, μαχητές απήγαγαν μια ομάδα έξι δημοσιογράφων του NBC γύρω από τον επικεφαλής ξένο ανταποκριτή του NBC Ρίτσαρντ Ένγκελ. Ο Ένγκελ αρχικά κατηγόρησε τους καθεστωτικούς μαχητές Σαμπίχα, αλλά αποδείχθηκε ότι δράστες ήταν πιθανότατα η προσκείμενη στον ΕΣΣ ομάδα ανταρτών Ταξιαρχία Γερακιών Βόρειας Ιντλίμπ.
• Από τον Ιούλιο του 2013, το Μέτωπο Αλ Νούσρα, μερικές φορές σε συντονισμό με άλλες ένοπλες ομάδες, πραγματοποίησε μια σειρά δολοφονιών Κούρδων πολιτών στις περιοχές αλ-Γιουσουφίγια, Καμισλί και αλ-Ασάντια (Αλ Χασακά). Κατά τη διάρκεια μιας επιδρομής από το Ισλαμικό Κράτος, το Μέτωπο Αλ Νούσρα, το Ισλαμικό Μέτωπο και ομάδες του ΕΣΣ, μαχητές σκότωσαν έναν Κούρδο Γιαζίντι στην αλ-Ασάντια, που αρνήθηκε να μεταστραφεί στο Ισλάμ.
• Μετά την κατάληψη της πόλης Τζαραμπλούς από το Ισλαμικό Κράτος τον Σεπτέμβριο του 2016, μέλη της αντιπολιτευτικής πολιτοφυλακής της Μεραρχίας Σουλτάν Μουράτ δημοσίευσαν φωτογραφίες τους να βασανίζουν τέσσερα μέλη των Μονάδων Προστασίας του Λαού, κρατούμενους πολέμου, οι οποίοι συνελήφθησαν από την αντάρτικη ομάδα, ενώ, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των κρατουμένων, προσπαθούσαν να εκκενώσουν άμαχο πληθυσμό.
• Η ομάδα του ΕΣΣ Τζαΐς Αλ Νασρ (Στρατός της Νίκης) πήρε πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και παιδιών, ως κρατούμενους, κυρίως από τη Λατάκια.112 από αυτούς αφέθηκαν ελεύθεροι τον Φεβρουάριο του 2017 στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων.

Παιδιά στρατιώτες

Το 2012, ο ΟΗΕ σημείωσε ορισμένους αξιόπιστους ισχυρισμούς ότι δυνάμεις των ανταρτών, συμπεριλαμβανομένης του ΕΣΣ, στρατολογούσαν παιδιά ως στρατιώτες, παρά τη δηλωμένη πολιτική του ΕΣΣ να μην στρατολογεί κανέναν κάτω των 17 ετών. Ένας διοικητής των ανταρτών είπε ότι ο 16χρονος γιος του πέθανε πολεμώντας κυβερνητικά στρατεύματα.

Ο ΕΣΣ αναφέρθηκε σε έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του 2014, η οποία περιγράφει λεπτομερώς την εκτεταμένη πρακτική της χρήσης παιδιών στρατιωτών από μη κρατικές ένοπλες ομάδες. Η έκθεση πήρε συνέντευξη από 14χρονα παιδιά, που πολέμησαν με τον ΕΣΣ.

Το 2014, τα Ηνωμένα Έθνη επιβεβαίωσαν ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός είχε στρατολογήσει περισσότερα από 142 παιδιά στρατιώτες. Τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν ότι "ο κατακερματισμός του ΕΣΣ είχε ως αποτέλεσμα τοπικές και ποικίλες πρακτικές στρατολόγησης, κατάρτισης και μισθολόγησης. Κατά τη διάρκεια ένοπλων μαχών, τα παιδιά χρησιμοποιήθηκαν για μάχες, φροντίδα των τραυματιών ή για βιντεοσκόπηση προπαγάνδας".

Το 2016, τα Ηνωμένα Έθνη επαλήθευσαν άλλες 62 περιπτώσεις, όπου ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός είχε στρατολογήσει και χρησιμοποιήσει παιδιά στρατιώτες.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Αρχικό βίντεο με την ανακοίνωση σχηματισμού του Στρατού στο YouTube (στα αραβικά)
• Ιντλίμπ, Συρία, 21 Φεβρουαρίου 2012, Περίπου 500 στρατιώτες αποστατούν από το 17ο Σύνταγμα του Συριακού Στρατού και εντάσσονται στον ΕΣΣ.