Ελεύθερες Γυναίκες

Οι Ελεύθερες Γυναίκες (Ισπανικά: Mujeres Libres) ήταν μια αναρχική γυναικεία οργάνωση στην Ισπανία που στόχευε στην ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών της εργατικής τάξης. Ιδρύθηκε το 1936 από τις Lucía Sánchez Saornil, Mercedes Comaposada και Amparo Poch y Gascón και είχε περίπου 30.000 μέλη. Η οργάνωση βασίστηκε στην λογική του «διπλού αγώνα» για την απελευθέρωση των γυναικών καθώς και την κοινωνική επανάσταση και υποστήριξε ότι οι δύο στόχοι ήταν σημαντικοί και έπρεπε να επιδιωχθούν ταυτόχρονα.

H Έμμα Γκόλντμαν και η Lucía Sánchez Saornil

Αρχή

Οι ιδρύτριες των Ελεύθερων Γυναικών ήταν ενεργές στο Ελευθεριακό κίνημα, όμως ήταν δυσαρεστημένες με τον τρόπο με τον οποίο το κίνημα αντιμετώπιζε τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετώπιζαν ως γυναίκες [2]. Οι γυναίκες αισθάνθηκαν ότι, παρά τις κλήσεις τους για ισότητα, οι άνδρες συναγωνιστές τους δεν τις αντιμετώπιζαν ως ίσες. Το ευρύτερο συναίσθημα ήταν ότι:

"Όλοι αυτοί οι σύντροφοι, όσο ριζοσπάστες μπορεί να ήταν σε καφετέριες, συνδικάτα και ακόμη και στις αντίστοιχες πολιτικές οργανώσεις [FAI], φαίνεται να ξεχνούν την ιδιότητα τους ως λάτρεις της απελευθέρωσης των γυναικών μέσα από τις πόρτες των σπιτιών τους. Στο εσωτερικό, συμπεριφέρονται με την σύντροφο τους, όπως και ο κάθε κοινός «σύζυγος». "

Παρόλο που οι γυναίκες συμμετείχαν σε πολλά συνδικάτα και κινήματα (όπως η CNT και η FAI) ήταν μειοψηφία. Συχνά αγνοούνταν, ή η συμμετοχή τους δεν αναγνωριζόταν, είτε λόγω του σεξισμού είτε και του ίδιου του δισταγμού των γυναικών να εμπλακούν [4]. Οι άνδρες, γενικά, δεν τις έπαιρναν σοβαρά στο δημόσιο βίο ή σε πολιτικά ζητήματα. Σε συναντήσεις ομάδων, όπως το FIJL γελούσαν, πριν μιλήσουν καν οι γυναίκες[5]. Αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι οργανώσεις όπως η CNT υποστήριζαν επισήμως την θέση ότι οι άνδρες και οι γυναίκες θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται ως ίσοι εξίσου, στο σπίτι αλλά και στο κίνημα. Οι πεποιθήσεις εντός της ελευθεριακής κοινότητας ήταν ότι «τα δύο φύλα θα είναι ίσα, τόσο σε δικαιώματα όσο και σε υποχρεώσεις». Οι Ελεύθερες Γυναίκες δεν αυτοπροσδιορίστηκαν ως φεμινιστική οργάνωση, καθώς είδαν τα περισσότερα τα προβλήματα των γυναικών αδιάσπαστα από τα κοινωνικά προβλήματα της εποχής, ενώ μοιράστηκαν την επιθυμία τους για κοινωνική επανάσταση, συνέβαλαν όμως στην αναγνώριση των γυναικείων ικανοτήτων και οργανώθηκαν στις κοινότητες τους για να επιτύχουν αυτόν τον σκοπό.

Ισότητα

Σε αντίθεση με άλλες γυναικείες αριστερές οργανώσεις στην Ισπανία εκείνη τη στιγμή, οι Ελεύθερες Γυναίκες ήταν μοναδικές στο ότι επέμεναν να παραμείνουν αυτόνομες από την ανδρική κυριαρχία της CNT, της FAI και της FIJL και αγωνίστηκαν ανεπιτυχώς για να αποκτήσουν διακριτή υπόσταση όπως άλλες αναρχικές οργανώσεις (π.χ αναρχική νεολαία). Οι Ελεύθερες Γυναίκες δημιούργησαν επίσης επιμορφωτικά προγράμματα για να βοηθήσουν τις γυναίκες να γίνουν εργατικό προσωπικό, παρέχοντάς τους τις απαραίτητες δεξιότητες [10]. Οι προσπάθειές τους ήταν συνήθως σύμπραξη με την τοπική ένωση της κοινότητας, οι οποίες και συνεργάστηκαν καθώς έπρεπε να αναπληρωθούν οι θέσεις που άφησαν οι άνδρες που έφυγαν για το μέτωπο. Οι Ελεύθερες Γυναίκες παρείχαν επίσης την υποστήριξη τους για το σκοπό της Επανάστασης. Εκτός από την παροχή τροφής στους πολιτοφυλακές και την υποστήριξη γυναικών στις πολιτοφυλακές κάνανε ασκήσεις με όπλα.

Εκπαίδευση γυναικών σε μια πολιτοφυλακή έξω από τη Βαρκελώνη, Αύγουστος 1936. Τέτοιες φωτογραφίες ήταν προπαγάνδα για ανδρική στρατολόγηση

Αποτίμηση

Παρόλο τις προσπάθειες τους η καθημερινότητα στην καθημερινή γυναικεία ζωή δεν άλλαξε.

Πηγές

• Casanova, Julián (2005). Anarchism, the republic, and civil war in Spain, 1931-1939 (στα Αγγλικά). London New York: Routledge. ISBN 0-415-32095-X. OCLC 55948161. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Mujeres Libres στο Wikimedia Commons