Ελένη Χαλκούση

Ελληνίδα ηθοποιός

Η Ελένη Χαλκούση (Κωνσταντινούπολη, 17 Φεβρουαρίου 1901 – Αθήνα, 28 Μαρτίου 1993) ήταν σπουδαία Ελληνίδα ηθοποιός, χρονογράφος και μεταφράστρια θεατρικών έργων.

Ελένη Χαλκούση
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ελένη Χαλκούση (Ελληνικά)
Γέννηση17 Φεβρουαρίου 1901 (ημερολόγιο ΤΑΣΕΗ)
Μακροχώρι Κωνσταντινουπόλεως
Θάνατος28 Μαρτίου 1993
Αθήνα
ΕθνικότηταΕλληνική
Χώρα πολιτογράφησηςΕλληνική
Ιδιότηταηθοποιός και μεταφραστής
Είδος τέχνηςηθοποιός, χρονογράφος, μεταφράστρια

Βιογραφία

Επεξεργασία

Η καταγωγή της ήταν από τη Χίο. Ήταν απόφοιτη του Ζαππείου Παρθεναγωγείου (1922) και παρακολούθησε μαθήματα αισθητικής και λογοτεχνίας στη Σχολή Ανατολικών Γλωσσών της Σορβόνης, στο Παρίσι, και στο Κονσερβατόριο, καθώς και μαθήματα θεάτρου στη δραματική σχολή του ηθοποιού Σαρλ Λε Μπαρζί.

Εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στη θεατρική σκηνή στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» του Σπύρου Μελά το 1925. Ένα χρόνο μετά το 1926 διεύθυνε τον δικό της θίασο «Νέοι» στο Θέατρο Κυβέλης. Από τότε και μέχρι το 1935 επικεφαλής θιάσων περιόδευσε σχεδόν σε όλη την Ελλάδα ανεβάζοντας συνήθως έργα πρωτοποριακά. Από το 1936 μέχρι το 1945 συνεργάσθηκε με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη ως ηθοποιός, γραμματέας, διευθύντρια σκηνής, [1] βοηθός σκηνοθέτου και καθηγήτρια της Δραματικής Σχολής «Μαρίκα Κοτοπούλη». Ήταν από τις καλύτερες μαθήτριες της Κυβέλης και της Μαρίκας Κοτοπούλη. Προηγουμένως όμως φέρεται να είχε συνεργαστεί με τη «Λαϊκή Σκηνή» του Καρόλου Κουν. Το 1945 προσελήφθη στο Εθνικό θέατρο όπου και διέπρεψε μέχρι το τέλος της καριέρας της συμμετέχοντας σε πάμπολλες θεατρικές παραστάσεις με μεγάλη επιτυχία. Επιτυχία όμως είχε και στον κινηματογράφο με τη συμμετοχή της από το 1942 μέχρι το 1969, όπου και μεταπήδησε στη τηλεόραση όπου η τελευταία καλλιτεχνική της παρουσία ήταν στη τηλεοπτική σειρά Οι έμποροι των εθνών το 1973. Η τελευταία θεατρική της εμφάνιση ήταν το 1985, στις Θεσμοφοριάζουσες, με το Μοντέρνο Θέατρο του Γιώργου Μεσσάλα.

Μεταφράσεις

Επεξεργασία

Η Ελένη Χαλκούση υπήρξε εξαίρετη μεταφράστρια θεατρικών έργων, καλλιτεχνική χρονογράφος σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά αλλά και με πλείστες παρουσιάσεις στη τηλεόραση, συγγραφέας, γνωστότατο το Σαβουάρ βιβρ που εξέδωσε, αλλά και συνδικαλίστρια στο χώρο της. Τέλος για πολλά χρόνια ανήκε στα διδακτικά στελέχη της Δραματικής Σχολής του "Εθνικού Ιδρύματος Θεάτρου".Το 1980 δημοσίευσε στις εκδόσεις "Κάκτος" αυτοβιογραφικό έργο με τίτλο Πόλη, αγάπη μου, με αναμνησεις της από το Μακροχώρι και την Κωνσταντινούπολη των παιδικών και εφηβικών της χρόνων.

Η Ελένη Χαλκούση μιλούσε γαλλικά και τουρκικά. Ήταν μόνιμη κάτοικος Αθηνών. Πέθανε σε ηλικία 92 ετών σχεδόν λησμονημένη σε γηροκομείο, όπου αποφάσισε η ίδια να μείνει. [2] Κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο Σπάτων εντελώς ξεχασμένη, με την παρουσία μόνο του Αρτέμη Μάτσα.

Φιλμογραφία

Επεξεργασία
Έτος Τίτλος Ρόλος
1943 Το δρομάκι του Παραδείσου [2]
Η φωνή της καρδιάς
1951 Ματωμένα Χριστούγεννα Άννα Μακρή
1957 Διακοπές στην Αίγινα δούκισσα
1960 Ραντεβού στην Κέρκυρα [2] Ελένη Λαμπρινού
1961 Φτωχαδάκια και λεφτάδες Τζούλια
1963 Σκάνδαλα στο νησί του έρωτα συγγραφέας
1964 Τα 201 καναρίνια Αριστέα
1969 Εικοσιτέσσερις ώρες ζωντοχήρα Μελισσάνθη

Τηλεόραση

Επεξεργασία
Έτος Τίτλος
1973 Οι έμποροι των εθνών

Θεατρικές παραστάσεις

Επεξεργασία

Κατάλογος βασικών πληροφοριών θεατρικών παραστάσεων, στις οποίες η Ελένη Χαλκούση συμμετείχε ως ηθοποιός.

σεζόν παράσταση ρόλος θίασος θέατρο σκηνοθέτης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1925/1926 Ο μαικήνας Ρίκα Μακράδη Θίασος των Νέων Θέατρο Κυβέλης Κώστας Μουσούρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1939/1940 Ταξιδιώτης χωρίς αποσκευές Κυρία Ρενώ Ημικρατικός Θίασος Κοτοπούλη Θέατρο Rex Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1944/1945 Ο επιθεωρητής Άννα Αντρέγεβνα Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Θερινόν Θέατρον Σωκράτης Καραντινός
Αντώνης Κριεζής
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1945/1946 Οι μνηστήρες του θρόνου Ράγκχιλδ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Πέλος Κατσέλης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1945/1946 Η γη είναι σφαίρα Μαργαρίτα Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1945/1946 Ο ηλίθιος Λισαβέτα Προκόφιεβνα Επάντσιν Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Πέλος Κατσέλης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949 Βολπόνε ή Η αλεπού Λαίδη Γουντμπη Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Δημήτρης Ροντήρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Άνθρωπος και υπεράνθρωπος Κυρία α Χουάιτφηλντ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Δημήτρης Ροντήρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Λοκαντιέρα Ορτένσια Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Το νου σου στην Αμέλια Θεία Πίτζεμπουμ Θίασος Βάσως Μανωλίδου - Γιώργου Παππά Θέατρο Γκλόρια (θερινό) Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1952/1953 Ο αρχοντοχωριάτης Κυρία Γιορδάνη Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1953/1954 Οι αντίζηλοι Κυρία Μαλαπρόπ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1954/1955 Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ Κυρά Κουίκλυ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Δοκιμασία (Οι μάγισσες του Σάλεμ) Άννα Πάτναμ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1959/1960 Τα λάθη μιας νύχτας Κα Χαρντκασλ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1961/1962 Ο φιλάργυρος Φροσύνη Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Μιχάλης Μπούχλης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1964/1965 Ο Βασιλικός Οβριά Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Μινωτής
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1967/1968 Ταρτούφος Κυρία Περνέλ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1969/1970 Η βεντάλια της λαίδης Γουίντερμηρ Δούκισσα του Μπέρικ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1970/1971 Ο μισάνθρωπος Αρσινόε Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Σπύρος Ευαγγελάτος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1970/1971 Τριαντάφυλλο στο στήθος Ασσούντα Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1980/1981 Το πανταλόνι Γιαγιά Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης

Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Κυριακός, Κων/νος (2012). «Ο νεαρός σκηνοθέτης κύριος Κάρολος Κουν (1939-1942)». Σκηνή. https://core.ac.uk/download/pdf/267930102.pdf. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Μήλας, Παναγιώτης (28 Μαρτίου 2020). «Ελένη Χαλκούση. Δασκάλα ήθους και πάθους για μια ολόκληρη ζωή». Cat Is Art. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2022. 
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica τόμ. 60ός, σελ. 363

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία