Δοξαστικό
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το δοξαστικό είναι τροπάριο, που ακολουθεί τη φράση "Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι". Ψάλλεται στην αρχή (μετά τα στιχηρά) ή το τέλος (μετά τα απόστιχα) ακολουθιών (Εσπερινού, Λιτής, Όρθρου) ως κατακλείδα της υμνολογίας.
Τα ένδεκα αναστάσιμα εωθινά δοξαστικά τού Όρθρου τα έγραψε ο Λέοντας ΣΤ΄ ο Σοφός Αυτοκράτορας των Ρωμαίων. Τα περισσότερα όμως είναι ανώνυμα ή υπάρχει σύγχυση ως προς τον ποιητή τους. Το κείμενο τους συντίθενται από φράσεις της Γραφής ή από (εγκωμιαστικά) πατερικά κείμενα. Συνήθως είναι πεζά· το παρακάτω Κοσμά τού Μελωδού όμως είναι έμμετρο και εντυπωσιάζει για την εντέλεια της επεξεργασίας του:
- Γλώσσαι ποτε συνεχύθησαν
- δια την τόλμαν της πυργοποιίας·
- γλώσσαι δε νυν εσοφίσθησαν
- δια την δόξαν της θεογνωσίας.
(Πεντηκοστάριο, Δευτέρα τού Αγίου Πνεύματος).
Το δοξαστικό είναι ως προς το μέλος ιδιόμελο ή προσόμοιο. Αν υπάρχουν δύο δοξαστικά, τού δεύτερου προτάσσεται η φράση "και νυν και αεί και εις τους αιώνας αμήν".
Πηγές
Επεξεργασία- Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή Υμνογραφία (Πανεπιστημιακές παραδόσεις), Ηράκλειο2 1997.
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΑυτό το λήμμα σχετικά με τον Χριστιανισμό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |