Η Διακήρυξη Χειραφέτησης ή Διακήρυξη 95 ήταν εκτελεστικό διάταγμα του πρόεδρου των Η.Π.Α, Αβραάμ Λίνκολν, που εκδόθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου του 1862,και ίσχυσε από την 1η Ιανουαρίου 1863 σύμφωνα με το οποίο, καταργούνταν από την 1η Ιανουαρίου του 1863 η δουλεία στις Πολιτείες που αποτελούσαν τότε (κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (Νότιοι) τις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής και είχαν κηρύξει τον πόλεμο εναντίων της Ένωσης (Βόρειοι).[1]

Με κόκκινο σημειώνονται οι Πολιτείες υπέρ της δουλείας τις οποίες αφορούσε το Διάταγμα, ενώ με μπλε σημειώνονται οι Πολιτείες υπέρ της δουλείας που δεν αφορούσε το Διάταγμα

Η Διακήρυξη μετέτρεψε τη Χειραφέτηση σε ένα στόχο του Εμφυλίου Πολέμου. Επίσης εξασθένησε προσπάθειες μέσα στην Αγγλία και τη Γαλλία να αναγνωρίσουν επίσημα τη Συνομοσπονδία. Ενώ οι στρατιώτες της Ένωσης προέλαυναν μέσα στα εδάφη των επαναστατών ελευθέρωναν χιλιάδες σκλάβους τη μέρα. Πολλοί δεν περίμεναν και απλώς το έσκασαν από τους ιδιοκτήτες τους αναζητώντας ελευθερία.

Οι πολιτείες που ήταν μεν υπέρ της δουλείας αλλά είχαν παραμείνει πιστές στην Ένωση και δεν είχαν κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, εξαιρούνταν από την απόφαση. Συγκεκριμένα εξαιρέθηκαν οι Πολιτείες του Μέριλαντ, του Ντέλαγουερ, του Μιζούρι και του Κεντάκυ. Η διακήρυξε επίσης δεν ίσχυε στο Τενεσί καθώς και στις περιοχές εντός της Βιρτζίνιας και της Λουιζιάνας που ήταν ήδη ελεγχόμενες από στρατεύματα της Ένωσης.

Η Διακήρυξη

Επεξεργασία

Στις 1 Ιανουαρίου 1863 ονόμασε τις 10 πολιτείες στις οποίες θα ίσχυε η διακήρυξη: Τέξας, Νότια Καρολίνα, Βόρεια Καρολίνα, Τζόρτζια, Αλαμπάμα, Μισισίπι, Αρκάνσας, Βιρτζίνια, Κεντάκι και Λουιζιάνα. Οι πέντε συνοριακές πολιτείες όπου η σκλαβιά ήταν ακόμα νόμιμη δεν επηρεάστηκαν από τη διακήρυξη καθώς ήταν ακόμα κομμάτια της Ένωσης. Επίσης η διακήρυξη δεν ίσχυε ούτε στο Τενεσί καθώς οι δυνάμεις της Ένωσης είχαν ήδη καταλάβει την περιοχή. Ορισμένες κομητείες της Βιρτζίνια που ήταν ακόμα στη διαδικασία απόσχισης από την τότε πολιτεία και δημιουργία της νέας πολιτείας της Δυτικής Βιρτζίνιας ονομάστηκαν συγκεκριμένα ως εξαιρέσεις όπως και μερικές ενορίες γύρω από τη Νέα Ορλεάνη στη Λουιζιάνα.
Σύμφωνα με τη Διακήρυξη:

[...]όλα τα άτομα κρατούμενα ως σκλάβοι μέσα σε οποιαδήποτε πολιτεία της οποίας οι κάτοικοι είναι σε επανάσταση ενάντια της Ένωσης θα είναι από σήμερα για πάντα ελεύθεροι. Η εκτελεστική διοίκηση των Η.Π.Α συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής και ναυτικής εξουσίας θα αναγνωρίσουν και θα διατηρήσουν την ελευθερία αυτών των ατόμων και δεν θα δράσουν με σκοπό την κατάπνιξη τους[...]

Οι πρώτοι που επωφελήθηκαν του διατάγματος ήταν οι αφροαμερικονοί που ζούσαν στις πολιτείες της Ένωσης οι οποίοι ελευθερώθηκαν αμέσως. [2]Καθώς οι στρατιώτες του Βορρά κινούνταν ενάντια του Νότου ελευθέρωσαν σχεδόν και τους 4.000.000 σκλάβους της περιοχής. Μάλιστα πολλοί πρώην σκλάβοι εντάχθηκαν στον στρατό των Η.Π.Α.

Η πλήρης κατάργηση της δουλείας συντελέστηκε με την περίφημη 13η Τροπολογία(D/R) του αμερικανικού Συντάγματος, το 1865.[3]

Πηγές - Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Arkansas, Texas, Louisiana, (except the Parishes of St. Bernard, Plaquemines, Jefferson, St. John, St. Charles, St. James Ascension, Assumption, Terrebonne, Lafourche, St. Mary, St. Martin, and Orleans, including the City of New Orleans) Mississippi, Alabama, Florida, Georgia, South Carolina, North Carolina, and Virginia, (except the forty-eight counties designated as West Virginia, and also the counties of Berkley, Accomac, Northampton, Elizabeth City, York, Princess Ann, and Norfolk, including the cities of Norfolk and Portsmouth. https://www.archives.gov/exhibits/featured-documents/emancipation-proclamation
  2. Poulter, Keith "Slaves Immediately Freed by the Emancipation Proclamation", North & South vol. 5 no. 1 (December 2001), σελ. 48
  3. http://www.mrlincolnandfreedom.org/civil-war/emancipation-proclamation/