Ο Δημήτρης Λιπέρτης (Λάρνακα 1866 - Λευκωσία 1937) ήταν Ελληνοκύπριος ποιητής που συνέβαλε στην ανάδειξη της κυπριακής διαλέκτου.

Δημήτρης Λιπέρτης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση22  Σεπτεμβρίου 1866[1]
Λάρνακα
Θάνατος18  Ιουλίου 1937[1]
Λευκωσία
Χώρα πολιτογράφησηςΚύπρος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Σπούδασε αγγλικά και γαλλικά στην Αδελφότητα των Ιησουιτών και στο Αμερικανικό Κολλέγιο στη Βηρυτό.[2] Μετά την επιστροφή του στην Κύπρο εργάστηκε ως γραμματέας των δικαστηρίων Λάρνακας και σε άλλες κρατικές υπηρεσίες (1885-1899).

Το 1899 έφυγε για την Αίγυπτο και στη συνέχεια για τη Νάπολη της Ιταλίας, όπου παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας και λογοτεχνίας αλλά και την Ελλάδα, όπου παρακολούθησε ως ακροατής μαθήματα θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το 1901 επέστρεψε στην Κύπρο και εργάστηκε σε έκτακτες κυβερνητικές υπηρεσίες, και ως δάσκαλος σε σχολεία της Κύπρου. (1913-1916).[2]

Στις πρώτες του ποιητικές συλλογές Χαλαρωμένη Λύρα το 1891 και Στόνοι 1899 εμφανείς είναι οι επιδράσεις του ύστερου ελληνικού ρομαντισμού του 19ου αιώνα.[3]

Το 1918 στράφηκε στην κυπριακή διάλεκτο και το 1923 δημοσιεύτηκε ο πρώτος τόμος της τετράτομης ποιητικής συλλογής Τζυπριώτικα τραούδκια. Το 1930 ακολούθησε η δημοσίευση του δεύτερου τόμου που προλογίστηκε από τον Κωστή Παλαμά.[3]

Ο Δημήτρης Λιπέρτης τιμήθηκε με το γαλλικό τίτλο Officier d’ Academie.[2]

Εκδόσεις

Επεξεργασία

(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)

  • Χαλαρωμένη Λύρα. Λευκωσία, 1891.
  • Στόνοι. Λάρνακα, 1899.
  • Τζιυπριώτικα τραούδκια 1-4. Λευκωσία, 1923, 1930, 1934, 1937. ISBN 978-9963-704-06-4

Συγκεντρωτικές εκδόσεις

Επεξεργασία
  • Άπαντα τα ευρισκόμενα. Κύπρος, 1969

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Ιωαννίδης Κλείτος, «Δημήτρη Λιπέρτης», Ιστορία της νεώτερης κυπριακής λογοτεχνίας, σ.97-111. Λευκωσία, 1986 (για βιβλιοκρισία του Ιωαννίδη βλ. Παναγιώτου Νίκος, Κριτική θεώρηση της «Ιστορίας της νεώτερης κυπριακής λογοτεχνίας» του Κλείτου Ιωαννίδη. Λευκωσία, 1986)
  • .Κουδουνάρης Αριστείδης Δ., «Λιπέρτης Δημήτριος του Θεοφάνους», Βιογραφικόν Λεξικόν Κυπρίων 1800-1920. Λευκωσία, 1995 (έκδοση γ΄).
  • Παλαμάς Κωστής, Πρόλογος στα Τζιυπριώτικα τραούδκια Β’. Λευκωσία, 1930.
  • Περνάρης Άντης, «Δημήτριος Θ. Λιπέρτης, ο ποιητής της κυπριακής ψυχής», Αναδρομές, σ. 48-69. Λευκωσία, 1980.
  • Προυσσής Κώστας, Θέματα και πρόσωπα της κυπριακής λογοτεχνίας, σ.60-61. Λευκωσία, Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τραπέζης Κύπρου, 1990.
  • Σταμέλος Δημήτρης, «Λιπέρτης Δημήτριος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας9. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
  • Χρίστης Σάβας, «Δ.Θ.Λιπέρτης», Πάφος, ετ.Ι., 4-5, 6/1945, σ.77-90.
  • Χρίστης Σάβας, «Δ.Θ.Λιπέρτης», Πάφος7, ετ.Β., 3/1937, σ.217-221.
  • Χρυσάνθης Κύπρος, Δημήτρης Θ. Λιπέρτης. Λευκωσία, 1985.
  • Αφιερώματα περιοδικών Πάφος 3, ετ.Β., 11/1936, Φιλολογική Πάφος 6-9, 1947. και Φιλολογική Κύπρος, 1964.[2]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14422758j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 Κείμενα Κυπριακής Λογοτεχνίας, τόμος 2, 2012-2015.