Δεύτερη Αθηναϊκή Συμμαχία

Η Δεύτερη Αθηναϊκή Συμμαχία ήταν συμμαχία που ίδρυσε η Αθήνα το 377 π.Χ. με σκοπό την προστασία των συμμαχικών κρατών από τις Σπαρτιατικές επεμβάσεις. Αποτελούσε ως ένα βαθμό αναβίωση της παλαιότερης Δηλιακής συμμαχίας που είχε διασπαστεί μετά την ήττα των Αθηναίων στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Η συμμαχία διατηρήθηκε μέχρι το 355 π.Χ., οπότε και αποστάτησαν οι περισσότερες συμμαχικές πόλεις.

Χάρτης περιοχών που εντάχθηκαν στη δεύτερη Αθηναϊκή συμμαχία

Ίδρυση της συμμαχίας

Μετά το τέλος του Κορινθιακού πολέμου η Σπάρτη συνέχισε να δείχνει ηγεμονικές τάσεις. Με ψήφισμα της εκκλησίας του δήμου οι Αθηναίοι αποφάσισαν τη δημιουργία της συμμαχίας που θα είχε ως βασικό σκοπό την εξασφάλιση της αυτονομίας των ελληνικών πόλεων απέναντι στις ηγεμονικές διαθέσεις της Σπάρτης. Κύρια αιτία για την απόφαση αυτή των Αθηναίων ήταν η επίθεση του Σπαρτιάτη στρατηγού Σφοδρία στην Αττική το 379 π.Χ. Οι πρώτοι που συμμετείχαν στη συμμαχία ήταν οι νησιωτικές πόλεις Χίος, Μυτιλήνη και Ρόδος. Έδρα του συμμαχικού συνεδρίου ορίστηκε η Αθήνα. Μετά την πρώτη εκστρατεία που πραγματοποίησε η συμμαχία προσχώρησαν σε αυτή οι Ευβοϊκές πόλεις, Χαλκίδα, Ερέτρια και Κάρυστος, η Πεπάρηθος (η σημερινή νήσος Σκόπελος), η Σκιάθος, οι Κυκλάδες, η Πέρινθος της Προποντίδας, η Μαρώνεια της Θράκης και το Δίον της Πιερίας.

Επέκταση της συμμαχίας

Τα επόμενα χρόνια με τη δράση των Αθηναίων στρατηγών Ιφικράτη, Χαβρία, Τιμόθεου και Χάρη η συμμαχία επεκτάθηκε. Το 375 π.Χ. στη συμμαχία εντάχθηκε το Κοινό της Χαλκιδικής, τα νότια παράλια της Θράκης και οι πόλεις της Λέσβου Ερεσός και Άντισσα. Οι Αθηναίοι παράλληλα πραγματοποίησαν επιχειρήσεις στο Ιόνιο με τον Ιφικράτη και τον Τιμόθεο και έφεραν στη συμμαχία την Κεφαλονιά, τη Λευκάδα και την Κέρκυρα. Οι επιχειρήσεις τους αυτές τους έφεραν σε σύγκρουση με τη Σπάρτη με την οποία κατέληξαν σε συμφωνία ειρήνης και διέκοψαν τις επιχειρήσεις στην περιοχή. Το 365 π.Χ. ο Τιμόθεος ενίσχυσε τον Σατράπη Αριοβαρζάνη ο οποίος είχε αποστατήσει και κέρδισε ως αντάλλαγμα τη Σηστό στον Ελλήσποντο. Στο ξεκίνημα της επιχείρησης είχε προσαρτήσει και τη Σάμο στην οποία εγκατέστησε 2.000 Αθηναίους κληρούχους.

Συρρίκνωση και διάλυση της συμμαχίας

Μετά τη μάχη των Λεύκτρων η Θήβα εξελίχθηκε στην ισχυρότερη δύναμη του ελλαδικού χώρου. Διεύρυνε τις συμμαχίες της, αποσπώντας και την Εύβοια από την Αθηναϊκή συμμαχία. Με χρηματοδότηση των Περσών δημιούργησε ισχυρό στόλο, με τον οποίο άρχισε να αποδυναμώνει την Αθηναϊκή συμμαχία αποσπώντας περιοχές από αυτή. Παράλληλα η άνοδος της Μακεδονίας αφαίρεσε από την Αθήνα συμμαχικές περιοχές στη βόρεια Ελλάδα. Τέλος η Ρόδος, η Κως και η Χίος με παρότρυνση του σατράπη της Καρίας, Μαύσωλου αποστάτησαν κατά της Αθήνας. Η Αθήνα έστειλε στόλο για να καταστείλει την αποστασία. Αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσει ο Συμμαχικός πόλεμος. Κατά τη διάρκεια του πολέμου σκοτώθηκε ο Αθηναίος στρατηγός, Χαβρίας. Στη συνέχεια οι στρατηγοί Ιφικράτης, Τιμόθεος και Χάρης, απέτυχαν να καταστείλουν την εξέγερση. Ο συμμαχικός πόλεμος έληξε τελικά το 355 π.Χ. και ακολουθήθηκε και από νέες αποστασίες, οδηγώντας τελικά στη διάλυση της Αθηναϊκής συμμαχίας.