Συντεταγμένες: 31°53′N 34°44′E / 31.883°N 34.733°E / 31.883; 34.733

Η Γιαβνέ(χ) ( εβραϊκά: יַבְנֶה‬) είναι μια πόλη στην Κεντρική Περιφέρεια του Ισραήλ. Σε πολλές αγγλικές μεταφράσεις της Βίβλου, είναι γνωστή ως Τζαμπνέχ. Κατά τους ελληνορωμαϊκούς χρόνους, ήταν γνωστό ως Ιαμνία (λατινικά: Iamnia‎‎), στους Σταυροφόρους ως Ιμπελέν και πριν από το 1948, Γίμπνα (αραβικά: يبنى‎‎ ).

Γιαβνέ

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Γιαβνέ
31°53′0″N 34°44′0″E
ΧώραΙσραήλ
Διοικητική υπαγωγήΥποδιαμέρισμα Ρεχοβότ
Ίδρυση1949
Έκταση10,7 km²
Υψόμετρο30 μέτρα
Πληθυσμός46.700 (31  Δεκεμβρίου 2018)[1]
Ζώνη ώραςΣταθερή Ώρα Ισραήλ
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
 
Το Μαυσωλείο του Αμπού Χουράιρα του 12ου αιώνα στην Γιαβνέ αποδίδεται τόσο στον Ραβίνο Γαμαλιήλ όσο και στον Αμπού Χουράιρα, σύντροφο του Μωάμεθ.

Η Γιαβνέ ήταν μια από τις μεγαλύτερες αρχαίες πόλεις στη νότια παράκτια πεδιάδα, που βρίσκεται 20 χιλιόμετρα νότια από την Γιάφα, 15 χιλιόμετρα βόρεια της Ασντόντ και 7 χιλιόμετρα ανατολικά της Μεσογείου.[2]

Ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν στο αρχαίο τελ (ανάχωμα που δημιουργήθηκε από τη συσσώρευση αρχαιολογικών λειψάνων) γνωστό ως Τελ Γιαβνέ (εβραϊκά). Το τελ κατοικήθηκε, πιθανώς συνεχώς, είτε από την Εποχή του Χαλκού ή του Σιδήρου μέχρι την περίοδο της Βρετανικής Εντολής.

Κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων, ειδικά της βυζαντινής περιόδου, ο οικισμός επεκτάθηκε για να καλύψει μέρος της πεδιάδας και τους λόφους που περιβάλλουν το τελ.[2][3][4][5]

Η Γιαβνέ αναφέρεται στην εβραϊκή Βίβλο (Τανάκ) και τεκμηριώνεται σε γραπτές πηγές και μέσα από αρχαιολογικές ανασκαφές καθ' όλη την περιόδο της ιστορίας.

Η Γιαβνέ θεωρείται ο πιο σημαντικός χώρος της μεταβιβλικής εβραϊκής ιστορίας μετά την Ιερουσαλήμ. Εδώ γεννήθηκε ο σύγχρονος Ιουδαϊσμός μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. και την απώλεια του Δεύτερου Ναού, που ήταν μέχρι τότε το κέντρο της θρησκευτικής ταυτότητας για τους Εβραίους.[4] Ήταν απαραίτητο για την προσαρμογή του Ιουδαϊσμού σε μια νέα κατάσταση, όπου δεν υπήρχε κεντρικός Ναός, όσον αφορά τους νόμους, το ημερολόγιο και το λειτουργικό, που έγινε η βάση για την εβραϊκή θρησκευτική πρακτική σε όλο τον κόσμο.

Μετά την καταστροφή του δεύτερου ναού το 70 μ.Χ., στη Γιαβνέ μετακινήθηκε και το Σανχεντρίν.

Εποχή του Χαλκού και του Σιδήρου

Επεξεργασία

Τελ Γιαβνέ

Επεξεργασία

Οι ανασκαφές, που πραγματοποιήθηκαν το 2001 από την Αρχή Αρχαιοτήτων του Ισραήλ, αποκάλυψαν αρκετές ταφές στους βόρειους πρόποδες του αρχικού τελ. Οι περισσότερες ταφές χρονολογούνται στη μεταγενέστερη εποχή του Σιδήρου. Μια ταφή δείχνει μια κατοχή στα τέλη της Εποχής του Χαλκού.

Ηρώδεια και Ρωμαϊκή περίοδος

Επεξεργασία

Στους ρωμαϊκούς χρόνους, η πόλη ήταν γνωστή ως Ιαμνία. Την κληροδότησε ο Βασιλιάς Ηρώδης μετά το θάνατό του στην αδερφή του, Σαλώμη Α'. Μετά το θάνατό της πέρασε στον Αυτοκράτορα Αύγουστο, ο οποίος την διαχειρίστηκε ως ιδιωτικό αυτοκρατορικό κτήμα, μια κατάσταση που θα διατηρούσε για τουλάχιστον έναν αιώνα.[6] Μετά το θάνατο της Σαλώμης, η Ιαμνία πέρασε στην ιδιοκτησία της Λιβίας, της μελλοντικής Ρωμαίας αυτοκράτειρας, και στη συνέχεια στον γιο της, τον Τιβέριο.[7]

Κατά τη διάρκεια του πρώτου Ιουδαϊκού Πολέμου, όταν ο ρωμαϊκός στρατός είχε καταστείλει την εξέγερση στη Γαλιλαία, ο στρατός στη συνέχεια βάδισε κατά της Ιαμνίας και της Αζώτου[8]. Σύμφωνα με τη ραβινική παράδοση, ο Ραβίνος Γιοχανάν Μπεν Ζακκάι και οι μαθητές του είχαν τη δυνατότητα να εγκατασταθούν στην Ιαμνία κατά το ξέσπασμα του πολέμου, αφού ο Ζακκάι, συνειδητοποιώντας ότι η Ιερουσαλήμ επρόκειτο να πέσει, γλίστρησε έξω από την πόλη και ζήτησε από τον Βεσπασιανό, τον διοικητή των ρωμαϊκών δυνάμεων που πολιορκούσαν την πόλη, για το δικαίωμα να εγκατασταθούν στη Γιαβνέ και να διδάξει στους μαθητές του.[9][10] Με την πτώση της Ιερουσαλήμ, η σχολή του λειτούργησε ως αποκατάσταση του Σανχεντρίν.[11]

 
Μιναρές Μαμελούκων, Γιαβνέ

Βυζαντινή περίοδος

Επεξεργασία

Τα ευρήματα της βυζαντινής περιόδου από τις ανασκαφές περιλαμβάνουν ένα υδραγωγείο ανατολικά του τελ και έναν κλίβανο.[12][13]

Πρώιμη ισλαμική περίοδος

Επεξεργασία

Ο ισλαμικός ιστορικός Αλ Μπαλαδούρι ανέφερε την Γίμπνα ως μία από τις δέκα πόλεις, που κατακτήθηκε από τον στρατό του Ρασιντούν στις αρχές του 7ου αιώνα.[14]

Το 2007, ανακαλύφθηκαν ερείπια από την πρώιμη ισλαμική περίοδο έως την περίοδο της Βρετανικής Εντολής.[15] Ένας επιπλέον κλίβανος και μέρος μιας εμπορικής/βιομηχανικής περιοχής αποκαλύφθηκαν στα δυτικά του εν λόγω τελ το 2009.[16]

Περίοδοι Σταυροφόρων, Αγιουβίδων και Μαμελούκων

Επεξεργασία

Οι Σταυροφόροι αποκάλεσαν την πόλη Ιμπελέν και έχτισαν ένα κάστρο εκεί το 1141. Δύο ανασκαφές το 2005 αποκάλυψαν την κύρια πύλη. Η ομώνυμη ευγενής οικογένεια, ο Οίκος του Ιμπελέν, ήταν σημαντική στο Βασίλειο της Ιερουσαλήμ και αργότερα στο Βασίλειο της Κύπρου . Οι ανασκαφές στα δυτικά του τελ έφεραν στο φως 53 σταυροφορικά νομίσματα του 12ου και 13ου αιώνα.[16]

Το Ιμπελέν δέχτηκε εισβολή για πρώτη φορά από τον Σαλαντίν στα τέλη του 1177. Τον Αύγουστο του 1187, η Γιαβνέ ανακτήθηκε και πυρπολήθηκε και σταμάτησε για κάποιο χρονικό διάστημα για να αποτελεί μέρος του βασιλείου των Σταυροφόρων.[17]

Η ενοριακή εκκλησία του Ιμπελέν μετατράπηκε σε τζαμί, στο οποίο προστέθηκε μιναρές κατά την περίοδο των Μαμελούκων το 1337. Ο μιναρές σώζεται μέχρι σήμερα, ενώ το τζαμί (η πρώην σταυροφορική εκκλησία) ανατινάχτηκε από τις Ισραηλινές Δυνάμεις Ασφαλείας το 1950.[3]

Οθωμανική και Βρετανική περίοδος

Επεξεργασία

Στα μέσα Μαρτίου του 1948, μια ομάδα Ιρακινών στρατιωτών μετακόμισε στο χωριό. Σε αντίποινα στις 30 Μαρτίου, σκοτώθηκαν δεκάδες χωρικοί. Στις 21 Απριλίου, ο Ιρακινός διοικητής του χωριού συνελήφθη στη Γιάφα, επειδή πυροβολούσε μεθυσμένος δύο Άραβες.[18]

Κράτος του Ισραήλ

Επεξεργασία
 
Η πόλη

Κατά τη διάρκεια του Αραβο-Ισραηλινού πολέμου του 1948, οι κάτοικοι της Ζαρνούκα βρήκαν καταφύγιο στη Γίμπνα, αλλά έφυγαν, αφού οι χωρικοί τους κατηγόρησαν ότι ήταν προδότες.[19]

Στις 27 Μαΐου, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Γίμπνα κατέφυγε στην Ασντόντ, αλλά δεν επετράπηκε η είσοδος σε ένοπλους άνδρες. Στις 5 Ιουνίου, όταν έφτασαν τα ισραηλινά στρατεύματα, βρήκαν το χωριό σχεδόν έρημο, εκτός από μερικούς ηλικιωμένους, που διατάχθηκαν να φύγουν.[19]

Η Γιαβνέ ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1948 ως μεταβατικός καταυλισμός για τους Εβραίους από αραβικές χώρες, το Ιράν και την Ευρώπη. Η πρώτη χτισμένη συνοικία ιδρύθηκε στις αρχές του 1949.

Τα πρώτα χρόνια, η Γιαβνέ ήταν μια φτωχή πόλη, με τους κατοίκους να ζουν από το λιανεμπόριο, ως αγρότες και ως εργάτες σε βιομηχανίες. Η πόλη είχε πληθυσμό 1.600 κατοίκων το 1953. Η πόλη αναπτύχθηκε σταδιακά. Στη δεκαετία του '60, αρκετές επιχειρήσεις μετακόμισαν από το Τελ Αβίβ στη Γιαβνέ και οι βιομηχανίες της πόλης περιλάμβαναν δέρμα, υφάσματα και μεταλλουργία. Ο πληθυσμός είχε αυξηθεί σε 10.100 το 1970.

Η Γιαβνέ ήταν στο παρασκήνιο μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70. Το 1974, η πόλη άρχισε να αναπτύσσεται ως προαστιακός δορυφόρος του Τελ Αβίβ. Της χορηγήθηκε καθεστώς πόλης το 1986. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90, ο πληθυσμός είχε αυξηθεί σε 25.600 κατοίκους.[20]

Δημογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία
 
Σιδηροδρομικός σταθμός

Σύμφωνα με την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία του Ισραήλ, το 2001 η εθνοτική σύνθεση της πόλης ήταν Εβραίοι και άλλοι, χωρίς σημαντικό αραβικό πληθυσμό. Από τον Μάρτιο του 2018, η πόλη αριθμούσε 46.705 άτομα, με υψηλό ποσοστό νέων: το 36% του πληθυσμού ήταν στην ηλικιακή ομάδα 0-21 και το 64% του συνολικού πληθυσμού ήταν νεότερο από 39 ετών.

 
Συναγωγή

Περιβαλλοντικά ζητήματα

Επεξεργασία

Το 2012 εγκαινιάστηκε μια νέα πράσινη γειτονιά "Νεότ Ραμπίν" στα νότια της πόλης.[21]

Αδελφοποιημένες πόλεις

Επεξεργασία

Η Γιαβνέ είναι αδελφοποιημένη με τις παρακάτω πόλεις:

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Šnatôn statîstî le-Yisra'el». (πολλαπλές γλώσσες) Statistical Yearbook for Israel. Κεντρικό Γραφείο Στατιστικής του Ισραήλ. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2020.
  2. 2,0 2,1 Moshe Fischer, Itamar Taxel and David Amit, Rural Settlement in the Vicinity of Yavneh in the Byzantine Period: A Religio-Archaeological Perspective, Bulletin of the American Schools of Oriental Research, No. 350 (May, 2008), pp. 7-35.
  3. 3,0 3,1 Raz Kletter, Irit Ziffer, Wolfgang Zwickel. "Yavneh I: The Excavation of the 'Temple Hill' Repository Pit and the Cult Stands." Orbis Biblicus et Orientalis, Series Archaeologica (OBOSA), Book 30. Academic Press Fribourg, Switzerland ((ISBN 978-3-7278-1667-3)) and Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen ((ISBN 978-3-525-54361-0)). 2010. Pages 2-13
  4. 4,0 4,1 [Press release of the Israeli Ministry of Foreign Affairs, 2005-2006 http://www.mfa.gov.il/mfa/israelexperience/history/pages/archaeological%20excavations%20in%20israel%202006.aspx
  5. Avraham Negev and Shimon Gibson (2001). Jabneh; Jabneel; Jamnia (a). New York and London: Continuum. σελ. 253. ISBN 0-8264-1316-1. 
  6. Kletter, Raz (2004). «Tel Yavne». Excavations and Surveys in Israel 116. http://www.hadashot-esi.org.il/Report_Detail_Eng.aspx?id=30&mag_id=108. Ανακτήθηκε στις 2017-12-31. 
  7. Jewish Virtual Library. Jabneh
  8. Josephus, The Jewish War 4.3.2 (4.130)
  9. Nathan ha-Bavli (1976). Shemuel Yerushalmi, επιμ. Avot de-Rabbi Natan (στα Εβραϊκά). Jerusalem: Mekhon Masoret. σελ. 29 (chapter 4, section 5). 
  10. Ben-Israel, Uriah (1979). «Yavne». Στο: Alon, David. Israel Guide - Sharon, Southern Coastal Plain and Northern Negev (A useful encyclopedia for the knowledge of the country) (στα Εβραϊκά). 6. Jerusalem: Keter Publishing House. σελ. 132. 
  11. Babylonian Talmud, Gittin 56b
  12. Velednizki, Noy (2004). «Yavne Final Report». Excavations and Surveys in Israel 116. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-19. https://web.archive.org/web/20110719082703/http://www.hadashot-esi.org.il/report_detail_eng.aspx?id=31&mag_id=108. Ανακτήθηκε στις 2010-08-08. 
  13. Sion, Ofer (2005). «Yavne Final Report». Excavations and Surveys in Israel 117. http://www.hadashot-esi.org.il/report_detail_eng.aspx?id=222&mag_id=110. Ανακτήθηκε στις 2017-12-31. 
  14. [Bil. 138, quoted in Le Strange, 1890, p. 28 https://archive.org/stream/palestineundermo00lestuoft#page/28/mode/1up]
  15. Volynsky, Felix (2009). «Tel Yavne Final Report». Excavations and Surveys in Israel 121. http://www.hadashot-esi.org.il/report_detail_eng.aspx?id=1110&mag_id=115. Ανακτήθηκε στις 2017-12-31. 
  16. 16,0 16,1 Shimron, Ilanit (6 Απριλίου 2009). מטמון נדיר נמצא בחפירות ארכיאולוגיות בתל יבנה [Rare Treasure Found in Excavations at Tel Yavne] (στα Εβραϊκά). Ynet. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2020. 
  17. M Fischer and I Taxel, https://www.researchgate.net/profile/Itamar_Taxel/publication/307577653_Fischer_M_and_Taxel_I_2007_Ancient_Yavneh_Its_History_and_Archaeology_Tel_Aviv_34_204-284/links/57c9b13708ae59825180f324/Fischer-M-and-Taxel-I-2007-Ancient-Yavneh-Its-History-and-Archaeology-Tel-Aviv-34-204-284.pdf 'Ancient Yavneh: Its History and Archaeology,' Journal of the Institute of Archaeology of Tel Aviv University· December 2007 vol. 34: No 2, pp.204-284 p.247
  18. Morris, Benny (2004). The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 259. ISBN 9780521009676. 
  19. 19,0 19,1 Morris, Benny (2004). The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες 258–259. ISBN 9780521009676. 
  20. Machline, Elise· Pearlmutter, David (25 Απριλίου 2020). Green Neighbourhoods and Eco-gentrification: A Tale of Two Countries. ISBN 9783030380366. 
  21. «פינוי אשפה פנאומאטי - צעד ירוק למען הסביבה ביבנה והסביבה - פורטל יבנה שלי». www.myavne.co.il. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία