Βικιπαίδεια

Γιάροσλαβ Χάσεκ

Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|17|11|2024}}

Ο Γιάροσλαβ Χάσεκ (τσεχ.: Jaroslav Hašek, 30 Απριλίου 1883 - 3 Ιανουαρίου 1923) ήταν Τσέχος σατιρικός συγγραφέας. Έζησε σε μια εποχή που η Πράγα ήταν ένα κέντρο λογοτεχνίας με σήμερα παγκοσμίως γνωστά ονόματα όπως ο Φραντς Κάφκα και ο Μαξ Μπροντ.

Γιάροσλαβ Χάσεκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jaroslav Hašek (Τσεχικά)
Γέννηση30  Απριλίου 1883[1][2][3]
Πράγα[4][5][6]
Θάνατος3  Ιανουαρίου 1923[1][7][2]
Lipnice nad Sázavou[4][8][9]
Αιτία θανάτουφυματίωση
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςStarý hřbitov
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Βοημίας
Τσεχοσλοβακία
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία (έως 1907)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΤσεχικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΤσεχικά[10][11][12]
Ρωσικά
ΣπουδέςReálné gymnázium v Ječné
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημιουργός γραπτών έργων[4][13]
σατιρικός συγγραφέας[13][14]
μυθιστοριογράφος
δημοσιογράφος[9][14][15]
συγγραφέας[9][14][15]
δημοσιογράφος άποψης[16][14]
χιουμορίστας[14]
Αξιοσημείωτο έργοΟ Καλός Στρατιώτης Σβέικ
Περίοδος ακμής1900
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαParty for Moderate Progress Within the Bounds of the Law και Τσεχικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙαρμίλα Χάσκοβα (από 1910)[14]
Alexandra Lvova (1920–1923)
ΤέκναRichard Hašek
ΓονείςJosef Hašek
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςCzechoslovak legions in Russia και Τσεχοσλοβακική Λεγεώνα
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ζωή

Επεξεργασία

Ο Χάσεκ γεννήθηκε στην Πράγα, όταν αποτελούσε πόλη της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και υπήρξε γιος του δασκάλου μαθηματικών Josef Hašek και της συζύγου του, Κατερίνα. Η φτώχεια ανάγκασε την οικογένεια — με συνολικά τρία παιδιά, τον Γιάροσλαβ, τον τρία χρόνια νεότερο αδελφό του, Μπόχουσλαβ, και μια ορφανή ξάδελφη, τη Μαρία — να μετακομίζει συχνά, περισσότερες από δέκα φορές κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας του. Ως έφηβος, εγκατέλειψε το γυμνάσιο στην ηλικία των δεκαπέντε ετών για να γίνει φαρμακοποιός, αλλά τελικά αποφοίτησε από μία οικονομική σχολή. Εργάστηκε για λίγο ως τραπεζικός υπάλληλος και ως πωλητής σκυλιών (το ίδιο επάγγελμα ακολούθησε και ο ήρωας Σβέικ στο ομώνυμο μυθιστόρημά του).

Το 1906 προσχώρησε στο αναρχικό κίνημα, έχοντας συμμετοχή και στις αντι-γερμανικές ταραχές που σημειώθηκαν στην Πράγα το 1897, τότε ως μαθητής. Έδινε διαλέξεις σε ομάδες εργαζομένων και το 1907 έγινε ο συντάκτης του αναρχικού περιοδικού Komuna. Απομακρύνθηκε από το αναρχικό κίνημα και εργάστηκε ως σατιρικός συγγραφέας για περιοδικά όπως Η Τσουκνίδα (Kopřivy) και το Karikatury, από το 1908 μέχρι το 1910.

Το 1911 συμμετείχε στις εκλογές με το «Κόμμα υπέρ της προόδου μέσα στα πλαίσια του νόμου» (μια παρωδία παραδοσιακών κομμάτων) ζητώντας την κρατικοποίηση των υπηρεσιών θυρωρού, την σκλαβιά κλπ. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου Πολέμου αιχμαλωτίστηκε από τον ρωσικό στρατό και εντάχθηκε στις Τσεχοσλοβακικές Λεγεώνες, δυνάμεις εθελοντών που πολεμούσαν με το μέρος της Αντάντ κατά της Αυστροουγγαρίας. Μετά την Οκτωβριανή επανάσταση στη Ρωσία διαφώνησε με τις Λεγεώνες και εντάχθηκε στον Κόκκινο Στρατό. Τον Δεκέμβριο του 1920 επέστρεψε στην πατρίδα του. Παντρεύτηκε συνολικά δύο φορές, την πρώτη ακολουθώντας το καθολικό τελετουργικό, και τη δεύτερη φορά στη Ρωσία, με ορθόδοξο γάμο.

Έργο

Επεξεργασία

Ο Χάσεκ εργάστηκε με επιτυχία για εφημερίδες και περιοδικά, γράφοντας σατιρικές ιστορίες και άρθρα. Ως συγγραφέας συνδύασε την απλή λαϊκή γλώσσα με την περιγραφή πολύπλοκων λεπτομερειών. Λίγοι αναγνώρισαν την ποιότητα στα έργα του. Οι περισσότεροι συνάδελφοί του πίστευαν ότι τα έργα του ήταν ένα επιφανειακό φαινόμενο. Από το 1910 εργάστηκε για το ζωολογικό περιοδικό Svět zvířat (Ο Κόσμος τον Ζώων). Περιγράφοντας ανύπαρκτα ζώα έφερε μεγάλη αναταραχή στους ειδικούς. Το αποκορύφωμα ήταν άρθρα όπως η περιγραφή μεθυσμένων παπαγάλων και η ανακάλυψη της προϊστορικής ψείρας.

Το σημαντικότερο έργο του είναι το αντιπολεμικό (και εν πολλοίς αυτοβιογραφικό) μυθιστόρημα με τον τίτλο Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ. Το βιβλίο αποτελεί αντίδραση στα γεγονότα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου και έχει μεταφραστεί σε 58 γλώσσες. Το μυθιστόρημα αναφέρεται στην ιστορία ενός απλού και ασήμαντου ανθρώπου που επιστρατεύεται και ξεκινά για τον πόλεμο. Η σχολαστική πραγματοποίηση των στρατιωτικών εντολών αποκαλύπτει τον παραλογισμό και την γελοιότητα του συστήματος και τον ξεπεσμό της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Αυτό το έργο θεωρείται κλασσικό αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και βρίσκεται συχνά μέσα σε καταλόγους των 100 καλύτερων βιβλίων.

Ελληνικές μεταφράσεις

Επεξεργασία
  • «Ο καλός στρατιώτης Σβέικ» (μετάφραση Μαντώς Αναστασιάδη, εκδ. «Η Πυξίδα», 1954 και "Βιβλιοθήκη για όλους", χχ)
  • «Ένας δολοφόνος καταζητείται» (μετάφραση Απόστολος Νικολάου, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1981)
  • «Ο καλός στρατιώτης Σβέικ» (μετάφραση από τα Τσέχικα: Ρενέ Ψυρούκη), εκδ. Γη, 1974 (επανέκδοση από τις εκδ. Αλφειός, 2004, ISBN 960-87931-0-6)
  • Η απολογία ενός προδότη (μετάφραση Λ. Ολύμπου 1970 εκδ. Κουλτούρα

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11906978q. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6t1546v. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  7. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  8. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01040097. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/14518. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11906978q. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01040097. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  12. ↑ CONOR.SI. 6887011.
  13. ↑ 13,0 13,1 «Литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Literary Encyclopedia 1929—1939. Communist Academy, Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια, Khudozhestvennaya Literatura. 1929.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 118546554. Ανακτήθηκε στις 19  Φεβρουαρίου 2024.
  15. ↑ 15,0 15,1 (Τσεχικά) regional database of the Regional Library of Highlands. tritius.kkvysociny.cz/authority/863723. Ανακτήθηκε στις 22  Απριλίου 2024.
  16. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01040097. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Γιάροσλαβ_Χάσεκ&oldid=9721035"