Γεωργιανή γλώσσα

Τα Γεωργιανά ή Γεωργιανή Γλώσσα (γεωργιανά: ქართული ენა kartuli ena) είναι Καρτβελική γλώσσα και η επίσημη γλώσσα της Γεωργίας. Τα γεωργιανά έχουν το δικό τους σύστημα γραφής που βασίζεται στο γεωργιανό αλφάβητο.

Γεωργιανά
ქართული ენა, ქართული‎ και ქართული
Φυσικοί ομιλητές	4 εκατομμύρια
Ταξινόμηση	Νοτιοκαυκασιανές
Σύστημα γραφής	γεωργιανές γραφές, Georgian Braille, Asomtavruli, Nuskhuri και Mkhedruli
Κατάσταση
Επίσημη γλώσσα	Γεωργία
ISO 639-1	ka
ISO 639-2	kat και geo
ISO 639-3	kat
Linguist list	geor

Τα γεωργιανά είναι η μητρική γλώσσα περίπου 3,9 εκατομμυρίων ανθρώπων στη Γεωργία και άλλων 500.000 ανθρώπων σε άλλες χώρες (κυρίως στην Τουρκία, στο Ιράν, στη Ρωσία, στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη). Είναι η λογοτεχνική γλώσσα για όλες τις εθνογραφικές ομάδες γεωργιανών, ειδικά για όσους μιλούν άλλες γλώσσες του Νότιου Καυκάσου (ή γλώσσες Kartvelian): Σβανική, Μιγκρελιανή, και τη Λαζική. Οι Ιουδαιο-Γεωργιανοί, ή "Kivruli", μερικές φορές διατηρούν κάποιες ξεχωριστές Ιουδαϊκές γλώσσες, οι οποίες ομιλούνται από 20.000 ανθρώπους στη Γεωργία και 65.000 αλλού (κατά κύριο λόγο 60.000 στο Ισραήλ).

Φωνολογία

Σύμφωνα

Τα σύμβολα στα αριστερά είναι αυτά του IPA (International Phonetic Alphabet) και αυτά στα δεξιά είναι του γεωργιανού αλφαβήτου.

Σύμφωνα

		Labial	Dental/ Alveolar	Post-alveolar	Velar	Uvular	Glottal
Nasal		m   მ	n   ნ
Stop	aspirated	pʰ   ფ	tʰ   თ		kʰ   ქ
	voiced	b   ბ	d   დ		ɡ   გ
	ejective	pʼ   პ	tʼ   ტ		kʼ   კ	qʼ   ყ
Affricate	(aspirated)		t͡sʰ1   ც	t͡ʃʰ1   ჩ
	voiced		d͡z   ძ	d͡ʒ   ჯ
	ejective		t͡sʼ   წ	t͡ʃ ʼ   ჭ
Fricative	voiceless		s   ს	ʃ   შ	x 2   ხ		h   ჰ
	voiced	v   ვ	z   ზ	ʒ   ჟ	ɣ 2   ღ
Rhotic			r   რ
Lateral			l   ლ

Φωνήεντα

Φωνήεντα

	Front	Back
Close	i   ი	u   უ
Mid	ɛ   ე	ɔ   ო
Open	a~ɑ   ა

Σύστημα γραφής

Η γεωργιανή γλώσσα έχει γραφεί με ποικίλους χαρακτήρες καθ'όλη την ιστορία της. Σήμερα η γραφή Mkhedruli είναι η κυρίαρχη γραφή ; οι υπόλοιπες γραφές χρησιμοποιούνται σε θρησκευτικά έγγραφα και στην αρχιτεκτονική.

Η γραφή Mkhedruli έχει 33 γράμματα ; έξι επιπλέον γράμματα είναι ξεπερασμένα στα γεωργιανά αν και χρησιμοποιούνται ακόμα σε άλλα αλφάβητα των ιβηρικών κρατών. Τα γράμματα της Mkhedruli αντιστοιχούν στα φωνήματα της γεωργιανής γλώσσας.

Σύγχρονο Γεωργιανό αλφάβητο

Γράμμα	National transcription	IPA transcription
ა	a	ɑ
ბ	b	b
გ	g	ɡ
დ	d	d
ე	e	ɛ
ვ	v	v
ზ	z	z
თ	t	tʰ
ი	i	i
კ	k'	kʼ
ლ	l	l
მ	m	m
ნ	n	n
ო	o	ɔ
პ	p'	pʼ
ჟ	zh	ʒ
რ	r	r
ს	s	s
ტ	t'	tʼ
უ	u	u
ფ	p	pʰ
ქ	k	kʰ
ღ	gh	ɣ
ყ	q'	qʼ
შ	sh	ʃ
ჩ	ch	t͡ʃʰ
ც	ts	t͡sʰ
ძ	dz	d͡z
წ	ts'	t͡sʼ
ჭ	ch'	t͡ʃʼ
ხ	kh	x
ჯ	j	d͡ʒ
ჰ	h	h

Λογοτεχνία

Η λογοτεχνική παράδοση της γεωργιανής γλώσσας είναι μακρά και ξεκινά από τα αρχαία χρόνια. Χιλιάδες έργα κάθε είδους (λογοτεχνικά, επιστημονικά, θρησκευτικά κ.α.) έχουν γραφτεί και μεταφραστεί σ’ αυτή. Μάλιστα έχουν σωθεί και μεταφράσεις αρχαίων ελληνικών έργων, τα πρωτότυπα των οποίων έχουν χαθεί.

Βιβλιογραφία

• Aronson, Howard I. (1990), Georgian: a reading grammar (second ed.), Columbus, OH: Slavica
• Zaza Aleksidze. Epistoleta Tsigni, Tbilisi, 1968, 150 pp (στα γεωργιανά)
• Farshid Delshad. Georgica et Irano-Semitica Studies on Iranian, Semitic and Georgian Linguistics, Wiesbaden 2010, 401 pp (in German, English, Russian and Georgian summary)
• Korneli Danelia, Zurab Sarjveladze. Questions of Georgian Paleography, Tbilisi, 1997, 150 pp (in Georgian, English summary)
• Hewitt, B. G. (1995), Georgian: a structural reference grammar, Amsterdam : John Benjamins
• Hewitt, B. G. (1996), Georgian: a Learner's Grammar, London : Routledge
• Pavle Ingorokva. Georgian inscriptions of antique.- Bulletin of ENIMK, vol. X, Tbilisi, 1941, pp. 411–427 (in Georgian)
• Ivane Javakhishvili. Georgian Paleography, Tbilisi, 1949, 500 pp (in Georgian)
• Jun, Sun-Ah; Vicenik, Chad; Lofstedt, Ingvar (2007), "Intonational Phonology of Georgian" (PDF), UCLA Working Papers in Phonetics
• Kiziria, Dodona (2009), Beginner's Georgian with 2 Audio CDs, New York: Hippocrene
• Kraveishvili, M. & Nakhutsrishvili, G. (1972), Teach Yourself Georgian for English Speaking Georgians, Tbilisi: The Georgian Society for Cultural Relations with Compatriots Abroad
• Elene Machavariani. The graphical basis of the Georgian Alphabet, Tbilisi, 1982, 107 pp (in Georgian)
• Ramaz Pataridze. The Georgian Asomtavruli, Tbilisi, 1980, 600 pp (in Georgian)
• Price, Glanville (1998), An Encyclopedia of the Languages of Europe, Blackwell
• Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association
• Vicenik, Chad (2010), "An acoustic study of Georgian stop consonants", Journal of the International Phonetic Association
• "Great discovery" (about the expedition of Academician Levan Chilashvili).- Newspaper Kviris Palitra, Tbilisi, April 21–27, 2003 (in Georgian)
• Skopeteas, Stavros; Féry, Caroline; Asatiani, Rusudan (2009), Word order and intonation in Georgian, University of Potsdam

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Dryer, Matthew S.; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Georgian language". World Atlas of Language Structures Online. Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology
• The Universal Declaration of Human Rights in Georgian language

Γραμματικές

• Reference grammar of Georgian by Howard Aronson (SEELRC, Duke University)
• Georgian Grammar

Λεξικά

• Georgian English, English Georgian online dictionary
• English-Georgian, German-Georgian and Russian-Georgian dictionaries
• English-Georgian HTML Dictionary

Λογισμικά

• Georgian fonts, compliant with Unicode 4.0, also available for MAC OS 9 or X
• A keyboard for typing georgian characters for firefox

Λογοτεχνία και Πολιτισμός

• About Georgia - Language and Alphabet Αρχειοθετήθηκε 2007-01-29 στο Wayback Machine.
• Summer School of Georgian at Tbilisi State University
• Learn how to write Georgian hand-written letters correctly