Γαλατσάδες Ευβοίας

Οι Γαλατσάδες ή Γαλτσάδες είναι ορεινό χωριό του Δήμου Ιστιαίας - Αιδηψού. Βρίσκονται 9,5 χλμ. από την Ιστιαία, σε υψόμετρο 469μ., στη πλαγιά του όρους Τελεθρίου και έχουν θέα προς τον κάμπο της Ιστιαίας, τον Παγασητικό κόλπο και το Πήλιο. Πάνω από το χωριό ξεκινάει και απλώνεται πυκνό δρυοδάσος. Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Αθανάσιος.

Γαλατσάδες
Γαλατσάδες
Γαλατσάδες Γαλατσάδες
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Στερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή Ενότητα	Εύβοιας
Δήμος	Ιστιαίας - Αιδηψού
Δημοτική Ενότητα	Ιστιαίας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Στερεά Ελλάδα
Νομός	Εύβοιας
Υψόμετρο	469
Πληθυσμός
Μόνιμος	43
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	34 200
Τηλ. κωδικός	22260
Σχετικά πολυμέσα

Ονομασία

Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις εκδοχές για την προέλευση του ονόματος «Γαλατσάδες». Το όνομα πιθανά να προέρχεται από τα μικρά φυτά «γαλατσίδες», που παράγουν ένα γαλακτώδη χυμό. Ίσως να προήλθε από την λέξη «γαλατάδες» επειδή ο τόπος παρήγαγε άφθονο γάλα ή από τη λέξη «καλτσάδες» που με το χρόνο μετατράπηκε σε Γαλτσάδες. Καλτσάδες ονομάζονταν αυτοί που φορούσαν στις κνήμες τους την κάλτσα η οποία φοριόταν με την φουστανέλα.

Ιστορία

Το χωριό εμφανίζεται με αυτό το όνομα από την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Η υλοτομία που γινόταν στο Τελέθριο, ήταν πηγή πλούτου για το χωριό και για αυτό οι Τούρκοι ιδιοκτήτες θεωρούνταν πολύ τυχεροί. Ίσως τα ανεκτίμητης αξίας δασικά προϊόντα έκαναν απαραίτητη και την ύπαρξη Τουρκικού Διοικητηρίου στην περιοχή των Γαλατσάδων. Υπολείμματα από τα θεμέλια του κτιρίου υπάρχουν ακόμη και σήμερα. Υπάρχει ακόμη βρύση κατασκευασμένη από τον Τούρκο Διοικητή Μουσταφά, στη μνήμη του γιου του. Πάνω από τη βρύση υπάρχει επιγραφή, με ημερομηνία 1803, που γράφει: «όποιος περνά και πίνει νερό να συγχωρεί τον μοναχογιό του Μουσταφά».

Ο Πέτρος Δικαίος το 1838 αγόρασε από τους Οθωμανούς τις Γαλατσάδες, μαζί με τα γειτονικά χωριά Καματριάδες και Καστανιώτισσα. Το 1843 οι Γαλατσάδες μαζί με τις Καματριάδες πουλήθηκαν στον Ερρίκο Δανιήλ και την Κλάρα Εκκερσάλλ. Το 1864 έγινε η διανομή του χωριού στους κατοίκους του.

Πολλοί είναι οι θρύλοι και οι παραδόσεις που αναφέρονται στην περιοχή. “Το Γαλτσαδιώτικο νερό είναι παλαβονέρι παλαβώσανε τα παιδιά παλάβωσαν και οι γέροι. Χωριό ‘ναι και Μονοκαρυά χωριό’ναι και Καμάρια. Σαν τις Γαλατσάδες το χωριό άλλο χωριό δεν είναι. Είναι ψηλό και αγναντερό και βρίσκεται στο ρέμα. Παν τα κορίτσια για νερό γυρίζουν φιλημένα”. Αυτοί οι στίχοι εμφανίζονται στη δημώδη ποίηση, αφιερωμένοι στην ποιότητα του νερού των Γαλατσάδων.

Οικονομία

Κύριο επάγγελμα των κατοίκων του χωριού είναι και σήμερα η υλοτομία. Επίσης το χωριό αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό, μιας και παρουσιάζει ξεχωριστό περιβαλλοντικό ενδιαφέρον.

Φωτογραφίες

• 
  Η βρύση του Μουσταφά Αγά ή Παλιά Βρύση
• 
  Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου
• 
  Θέα προς την Ιστιαία

Βιβλιογραφία

• Άγγελος Στέφος, Ιστιαία, τόμος Α', Αθήνα 1967 σελ. 161-167
• Μιχαήλ Σταματελάτος και Φωτεινή Βάμβα Σταματελάτου, Ελληνική Γεωγραφική Εγκυκλοπαίδεια, Α΄ Τόμος, εκδ. Τεγόπουλος-Μανιατέας