Σποράδες
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Οι Σποράδες είναι σύμπλεγμα νησιών του Αιγαίου πελάγους τα οποία βρίσκονται στην περιοχή βορείως της Εύβοιας και ανατολικά της Μαγνησίας. Κατά την αρχαία γεωγραφική αντίληψη ως Σποράδες καλούνταν όλα τα διάσπαρτα νησιά του Αιγαίου εκτός των πέριξ της ιερής νήσου Δήλου Κυκλάδων. Συχνά αναφέρονται και ως Βόρειες Σποράδες.
Ονομασία
ΕπεξεργασίαΚατά τις σύγχρονες όμως γεωγραφικές αντιλήψεις ο όρος διαστάλθηκε σε:
- Θρακικές Σποράδες (Ίμβρος, Σαμοθράκη, Θάσος, Λήμνος, Άγιος Ευστράτιος),
- Θεσσαλικές Σποράδες (οι σημερινές Βόρειες Σποράδες οι οποίες κατά την αρχαιότητα λέγονταν και Μαγνήτων νήσοι),
- Δυτικές Σποράδες (Ύδρα, Δοκός, Τρίκερι, Σπέτσες, Άγιος Γεώργιος, κ.ά. νησιά Σαρωνικού, Αργολικού και Μυρτώου)
- Ανατολικές Σποράδες (όλες οι προσκείμενες των Μικρασιατικών παραλίων, εκτός από τα Δωδεκάνησα)
- Νότιες Σποράδες (τα Δωδεκάνησα).
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΑρχικά μετά την ανεξαρτησία ως Βόρειες Σποράδες χαρακτηρίστηκαν όλες οι βόρεια των Κυκλάδων νήσοι, του νεοσύστατου τότε Βασιλείου, και Νότιες Σποράδες όλες οι δυτικές των Κυκλάδων νήσοι. Μετά τη προσάρτηση και των υπολοίπων νήσων του Αιγαίου ορίσθηκαν όλοι οι παραπάνω προσδιορισμοί των Σποράδων. Κάποιες ακόμη φορές ως Νότιες Σποράδες θεωρήθηκαν και τα σημερινά Δωδεκάνησα.
Τελικά και μετά τη δεκαετία του 1960 ο όρος περιορίσθηκε μόνο στις σημερινές Σποράδες, λαμβάνοντας οι άλλες νήσοι τον προσδιοριστικό όρο νήσοι Βορείου Αιγαίου, Ανατολικού Αιγαίου, και νήσοι Αργοσαρωνικού.
Οι σημερινές Σποράδες είναι οι άλλοτε Θεσσαλικές και κατά την αρχαιότητα οι Μαγνήτων νήσοι. Αποτελούνται από αρκετά νησιά, άλλα μεγαλύτερα και άλλα μικρότερα. Τα σημαντικότερα είναι τέσσερα: η Σκύρος, η Σκιάθος, η Σκόπελος και η Αλόννησος. Από τα νησιά αυτά η Σκύρος ανήκει διοικητικά στο νομό Ευβοίας, ενώ τα υπόλοιπα (μαζί με όλα τα άλλα μικρότερα νησιά) ανήκουν στο νομό Μαγνησίας και είναι γνωστά και ως Βόρειες Σποράδες.
Νησιά Βορείων Σποράδων
ΕπεξεργασίαΤα νησιά των Βορείων Σποράδων είναι ένα σύνολο νησιών η πλειοψηφία των οποίων ανήκει στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και ειδικότερα στην Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων, με εξαίρεση τη Σκύρο που ανήκει διοικητικά στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ειδικότερα στην Περιφερειακή Ενότητα Ευβοίας. Τα νησιά κατά σειρά μεγέθους είναι:
| Νησί | Έκταση (τ.χλμ.) | Πληθυσμός (2011) | Πληθυσμός (2001) | Πληθυσμός (1991) | Πληθυσμός (1981) | Πληθυσμός (1971) | Πληθυσμός (1961) | Πρωτεύουσα | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Σκύρος | 206,926 | 2.888 | 2.602 | 2.901 | 2.757 | 2.352 | 2.882 | Σκύρος |
| 2 | Σκόπελος | 95,131 | 5.041 | 4.696 | 4.658 | 4.451 | 4.476 | 5.154 | Σκόπελος |
| 3 | Αλόννησος | 64,118 | 2.766 | 2.672 | 2.980 | 1.528 | 1.426 | 1.308 | Πατητήρι |
| 4 | Σκιάθος | 47,325 | 6.619 | 6.160 | 5.096 | 4.127 | 3.901 | 3.177 | Σκιάθος |
| 5 | Κυρά Παναγιά | 24,76 | 2 | 10 | 1 | 7 | 14 | 69 | |
| 6 | Περιστέρα | 14,25 | 30 | 5 | 3 | 15 | 23 | 66 | |
| 7 | Γιούρα | 11,052 | 0 | 0 | 1 | 2 | 2 | 1 | |
| 8 | Σκάντζουρα | 6,229 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 5 | |
| 9 | Βάλαξα | 4,333 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 10 | Πιπέρι | 4,228 | 6 | 2 | 0 | 0 | 0 | 11 | |
| 11 | Σκυροπούλα | 3,827 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 12 | Σαρακηνό | 3,337 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 13 | Τσουγκριά | 1,173 | 0 | 0 | 2 | 0 | 3 | 5 | |
| 14 | Αδέλφι | 1,027 | 0 | 11 | 0 | 0 | 0 | 1 | |
| 15 | Πράσσο (ή Γράμιζα, ή Γραμμέζα) | 0,843 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 16 | Ψαθούρα | 0,763 | 0 | 0 | 0 | 2 | 5 | 6 | |
| 17 | Λεχούσα (ή Λυκόρεμα, ή Λυκουρίνα) | 0,688 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 18 | Πλατύ Σκύρου (ή Πλατειά) | 0,619 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 19 | Ρήνεια Σκύρου (ή Ερηνιά) | 0,533 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των νησιών είναι οι υπέροχες παραλίες με την πολύ πλούσια βλάστηση που συχνά φτάνει μέχρι τις ακτές, σε αντίθεση και αντιδιαστολή με τα περισσότερα άλλα νησιά του Αιγαίου πελάγους.