Βυσσινιά Καστοριάς

οικισμός της Ελλάδας, Δυτική Μακεδονία

Συντεταγμένες: 40°37′12″N 21°20′19.12″E / 40.62000°N 21.3386444°E / 40.62000; 21.3386444

Η Βυσσινιά ή Βυσσινέα είναι ορεινός οικισμός στη Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς της Μακεδονίας. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Καστοριάς της Δυτικής Μακεδονίας.[2] Βρίσκεται στα βόρεια της περιφερειακής ενότητας και της λίμνης Ορεστιάδας, στις δυτικές πλαγιές του Βέρνου.

Βυσσινιά
Βυσσινιά is located in Greece
Βυσσινιά
Βυσσινιά
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτική Μακεδονία
Περιφερειακή ΕνότηταΚαστοριάς
ΔήμοςΚαστοριά
Δημοτική ΕνότηταΒιτσίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα Μακεδονία
Υψόμετρο900[1]
Πληθυσμός
Μόνιμος97
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
https://vissinia.blogspot.com/
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα ως Βύσανη Καστοριάς[3] και στη συνέχεια μετονομάζεται εις Κοινότητα Βυσσινιάς.[4]

Έως το 1940 ονομάζονταν Βυσσινιά. Πριν από την εφαρμογή των Καλλικρατικών Δήμων, που εντάχθηκε στο Δήμο Καστοριάς, ανήκε στο Δήμο Βιτσίου. Απέχει από την πόλη της Καστοριάς 14χλμ.

 
Βυσσινώτισες με τις τοπικές ενδυμασίες (1936) 1η σειρά: Γκίκα, Πρασίνη, Πούφκα, Σταύραινα.

Είναι ίσως το παλαιότερο χωριό στο ορεινό συγκρότημα του όρους Βιτσίου καθόσον αναφέρεται στα Οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα εξαιτίας της φορολόγησης κάποιας ξακουστής μαίας με το όνομα Βύσσα στα τέλη του 15ου αι. από όπου πήρε το χωριό και το όνομά του αρχικά ως Βύσσανη ή Βύσσινη.

Η πρώτη έγγραφη μνεία του χωριού σε ελληνική πηγή γίνεται πάντως σε διαζύγιο το οποίο εκχώρησε η Ιερά Μητρόπολις Καστορίας στον Μπόσικο από τη Βήσανη στις 25 Φεβρουαρίου 1685 (,αχπε΄): "Η ταπεινότης ημών κατά τον θείον νόμον εχώρισεν αυτόν τον Μπόσικον από την μοιχαλίδα εκείνην Κυράνω", αναφέρεται μεταξύ άλλων.[5] Στο διαζύγιο ονομάζονται επίσης ως μάρτυρες και οι προεστοί του χωριού Γκαηντάνος, Κότζος και Μήτρος.

 
Το πάνω μέρος της σελίδας 27 του Κώδικα ΕΒΕ 2753 στην οποία υπάρχει το διαζύγιο του Μπόσικου. (φωτογραφία απ' το φωτοαντίγραφο του Κώδικα που βρίσκεται στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς)

Πληθυσμιακά στοιχεία

Επεξεργασία
Απογραφή 1878 1886 1900 1913 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 960[6] 1.000[7] 1150[8] 960[9] 700[10] 642[11] 684[12] 472[13] 267 260 222 157 135 127[14]
 
Αγροτόσπιτο της δεκαετίας του 1930
  • Με τη συμφωνία περί ανταλλαγής πληθυσμών βάσει του Πρωτόκολλου Πολίτη-Καλφώφ (1924) μετανάστευσαν λιγότερα από πενήντα άτομα, όπως προκύπτει επιπρόσθετα, πέραν της συσχέτισης των στατιστικών στοιχείων, και από την ρευστοποίηση 13 περιουσιών κατοίκων που μετανάστευσαν με τις οικογένειες τους στη Βουλγαρία».[15]
  • Η μεγαλύτερη ασυγκρίτως μείωση του πληθυσμού (212 άτομα επί συνόλου 680 μεταξύ των οποίων 59 παιδιά που στάλθηκαν στις Ανατολικές χώρες της Ευρώπης) συντελέσθηκε κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού εγχειρήματος που περιορίσθηκε η εντός ελλαδικού χώρου εμπόλεμη μαχητικότητά του από τά τέλη του 1947-1949 στα ορεινά συγκροτήματα του Γράμμου και του Βιτσίου.
  • Κατά τη δεκαετία του 1950 μειώνεται έτι περαιτέρω ο πληθυσμός κατά 205 άτομα εξαιτίας της μετανάστευσης στην Αυστραλία, Καναδά και ΗΠΑ, ενώ την επόμενη δεκαετία 1961-1971 μεταναστεύουν στη τότε Δυτική Γερμανία μόνο δύο οικογένειες και την μεθεπόμενη δεκαετία ορισμένοι, λόγω άνθησης της γούνας, εγκαθίστανται στην Καστοριά.

Απασχόληση κατοίκων

Επεξεργασία

Η Βυσσινέα κτισμένη σε μια λεκάνη που περιβάλλεται από βουναλάκια με οξυές και βελανιδιές και βορειοανατολικά από τον ορεινό όγκο του Βιτσίου με πολλά νερά, λειμώνες και εύκρατο κλίμα ευνοείται για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας που εγκαταλείφθηκε τις τελευταίες δεκαετίες και οι κάτοικοί της κυρίως ασχολούνται με την παραγωγή μήλων, φασολιών, πατάτας, καρυδιών, αλλά και με την υλοτομία.

Σημαντικοί Βυσσινιώτες

Επεξεργασία
 
Ο Βυσσινιώτης Θωμάς Χρήστου, "Ρώμπακας", ομαδάρχης του Τσόντου Βάρδα.[16]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Όπως δημοσιεύτηκε στον τόμο απογραφής πληθυσμού και κατοικιών του 1971, πίνακας 4, Μέσος σταθμικός των υψομέτρων εκάστου δήμου ή κοινότητος, σ. 441.
  2. «Βυσσινιά ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ, Δήμος ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2022. 
  3. [ΦΕΚ 259/21.12.1918]
  4. ΦΕΚ 413/22.11.1926
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, κωδ. 2753, σελ. 27.
  6. A. Synvet, Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Κωνσταντινούπολη, 1878, σελ. 55. (pdf) (Γαλλικά)«960 χριστιανοί ορθόδοξοι»]
  7. Βέσσανη Καστορίας«Χωρίον έχον 1.000 χριστιανούς, εκκλησίαν, σχολείον αρρένων, κρήνη» [Σχινάς, 246]
  8. 1.150 χριστιανοί Βούλγαροι [Κάλφοφ 1900, 265] αν και το 1886 λειτουργούσε σχολείο αρρένων [Σχινάς, 246]
  9. [Απαρίθμηση (1913), 40] «960 άτομα, 460 άρρενες και 500 θήλεις»
  10. Ελληνική απογραφή 1920: 241 άρρενες και 459 θήλεις, 175 οικογένειες σελ. ξ' Πίνακας 2*
  11. Ελληνική απογραφή 1928, σελ. 287 Ομοδημότες 620, ετεροδημότες 22, δημότες που απογράφτηκαν αλλού 17. Υπήρχαν δύο άρρενες πρόσφυγες που ήρθαν μετά το 1922
  12. Ελληνική απογραφή 1940: πραγματικός πληθυσμός 684, νόμιμος πληθυσμός 669
  13. Ελληνική απογραφή 1951 σελ. 271
  14. «ΚΑΣΤΟΡΙΑ: Απογραφή 2011 – Πόσοι είμαστε – Σε πόλεις και χωριά!». OlaDeka. 29 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2022. 
  15. Ιάκωβος Μηχαηλίδης, Μετακινήσεις Σλαυοφώνων πληθυσμών 1912-1930, σ.99 εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ 2003, ISBN 960-218-305-8
  16. 16,0 16,1 Κολιόπουλος, Ιωάννης· Μάνος, Νικόλαος (2008). «Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι» (PDF). ems.gr. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία