Βεδουίνοι
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η ονομασία Βεδουίνος, που προέρχεται από την αραβική λέξη badawī (αραβικά: بدوي), που σημαίνει γενικά αυτόν που βαδίζει στην έρημο, αποτελεί έναν όρο που αποδίδεται κυρίως σε νομαδικές αραβικές φυλές βοσκών, οι οποίες εντοπίζονται σε όλο το μήκος των εκτάσεων που καλύπτει η έρημος, από τις ακτές της Σαχάρας στον Ατλαντικό μέχρι τη Χερσόνησο του Σινά και την Αραβική Έρημο.
Αλλαγή τρόπου της ζωής τους
Επεξεργασία
Με αφετηρία τις δεκαετίες του '50 και του '60, πολλοί Βεδουίνοι εγκατέλειψαν την παραδοσιακή νομαδική ζωή κι αποφάσισαν να ζήσουν και να εργαστούν στις πόλεις της Μέσης Ανατολής. Για παράδειγμα, στη Συρία ο παραδοσιακός τρόπος ζωής των Βεδουίνων σχεδόν έληξε εξαιτίας μιας μεγάλης περιόδου ξηρασίας από το 1958 έως το 1961, που ανάγκασε πολλούς Βεδουίνους να παρατήσουν τα κοπάδια τους και να αναζητήσουν σταθερές δουλειές. Παρομοίως, η κυβερνητική πολιτική της Αιγύπτου, η παραγωγή πετρελαίου στη Λιβύη και στον Περσικό Κόλπο κι η έντονη επιθυμία για καλύτερες συνθήκες ζωής ώθησαν τους περισσότερους Βεδουίνους εκτός της νομαδικής ζωής κι έτσι αποτελούν κανονικούς πολίτες διαφόρων χωρών.
Παραδοσιακός πολιτισμός
Επεξεργασία
Οι Βεδουίνοι χωρίζονταν σε συγγενικές φυλές, οι οποίες ήταν οργανωμένες σε κάποια επίπεδα. Ένα διάσημο ρητό των Βεδουίνων λέει: «Εγώ εναντίον των αδερφών μου, εγώ και τα αδέρφια μου εναντίον των ξαδέρφων μου, εγώ και τα αδέρφια και τα ξαδέρφια μου ενάντια σε όλο τον κόσμο».
Μια τυπική οικογένεια (ή Σκηνή) αποτελούνταν από τρεις ή τέσσερις ενήλικες (το ανδρόγυνο κι οι γονείς ή τα αδέρφια) και έναν απροσδιόριστο αριθμό παιδιών. Ακολουθούσαν ημινομαδικό τρόπο ζωής, μεταναστεύοντας καθ' όλη τη διάρκεια του έτους ανάλογα με τους υδάτινους και τους γεωργικούς πόρους. Στις βασιλικές φυλές κατά παράδοση εκτρέφονταν καμήλες, ενώ στις άλλες φυλές αιγοπρόβατα.
Όταν υπήρχαν άφθονοι πόροι, ταξίδευαν πολλές σκηνές μαζί σαν γκουμ. Οι ομάδες αυτές συνήθως συνδέονταν με πατριαρχικούς δεσμούς, αλλά και μέσω γάμων, καθώς οι νέες σύζυγοι συνήθως ακολουθούνταν από άνδρες συγγενείς στη νέα φυλή, και μέσω απλών γνωριμιών με τη φυλή.
Το επόμενο επίπεδο στις ομάδες των φυλών ήταν το ιμπν αμμ, συνήθως ένα σύνολο ανθρώπων από 3 έως 5 γενιές. Συχνά συνδέονταν με τα γκουμ. Ενώ τα γκουμ όμως είχαν παρόμοια κοπάδια, οι ομάδες ιμπν αμμ ασχολούνταν με ξεχωριστές οικονομικές δραστηριότητες, υποστηρίζοντας όμως τα μέλη τους σε περίπτωση οικονομικής αποτυχίας.
Το επόμενο ιεραρχικό επίπεδο ήταν ολόκληρη η φυλή, αρχηγός της οποίας ήταν ένας σεΐχης. Ολόκληρη η φυλή συχνά προβάλλει την καταγωγή της από έναν κοινό πρόγονο, εφόσον υφίστατο πατριαρχική δομή μέσα στις επιμέρους ομάδες. Η φυλή ήταν το ιεραρχικό επίπεδο ανάμεσα στους Βεδουίνους και τις τοπικές οργανώσεις και κυβερνήσεις.
Φυλές των Βεδουίνων
Επεξεργασία
Αρκετές φυλές Βεδουίνων υφίστανται επί του παρόντος, αλλά ο συνολικός πληθυσμός τους δύσκολα μπορεί να εκτιμηθεί, καθώς πολλοί Βεδουίνοι έχουν εγκαταλείψει τη νομαδική ζωή. Κάποιες από τις φυλές είναι οι εξής:
- Φυλή Αλαταουάι. Ζει στο βορειοδυτικό τμήμα της Σαουδικής Αραβίας.
- Φυλή Ανίζα. Είναι η μεγαλύτερη φυλή Βεδουίνων, γύρω στα 700.000 μέλη, και ζουν στη βόρεια Σαουδική Αραβία, στο δυτικό Ιράκ και τη Συρία.
- Φυλή Ρουάλα. Μεγάλη φυλή της Ανίζα, που ζει στη Σαουδική Αραβία, αλλά έχει επεκταθεί μέσω της Ιορδανίας στη Συρία και το Ιράκ.
- Φυλή Χοουεϊτάτ, Ιορδανία.
- Φυλή Μπενί Σαχρ, Συρία και Ιορδανία.
- Φυλή Αλ Μούρραχ, Σαουδική Αραβία.
- Φυλή Μπανί Χατζίρ, ζει στη Σαουδική Αραβία και τα ανατολικά κράτη του Περσικού Κόλπου.
- Φυλή Μπανί Χαλίντ. Ζει στην Ιορδανία, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη και τη Συρία.
- Φυλή Σαμμάρ. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη φυλή Βεδουίνων και ζει στη Σαουδική Αραβία και στο κεντρικό και δυτικό Ιράκ.
- Φυλή Αλ-Άτζμαν, ζουν στην ανατολική Σαουδική Αραβία και σε άλλα κράτη του Κόλπου
- Φυλή Σουνταήρ, Σαουδική Αραβία
- Φυλή Αλ-Ντουουασίρ, νότιο Ριάντ και Κουβέιτ.
- Φυλή Σουμπάι'α, Κουβέιτ.
- Φυλή Χαρμπ, μεγάλη φυλή που ζει γύρω από τη Μέκκα.
- Φυλή Τζουχάινα. Μεγάλη φυλή, της οποίας πολλοί πολεμιστές υπηρέτησαν ως μισθοφόροι στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον πρίγκιπα Φεϊζάλ. Ζει στην περιοχή της Μέκκας και επεκτείνεται μέχρι τη νότια Μεδίνα.
Πηγές
Επεξεργασία- Cole, Donald P. «Where have the Bedouin gone?». Anthropological Quarterly. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235
- Dawn Chatty From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World. New York: Vantage Press. 1986
- Gardner, Ann «At Home in South Sinai.» Nomadic Peoples 2000.Vol.4,Iss. 2; pp. 48-67. Detailed account of Bedouin women.
- William Lancaster The Rwala Bedouin Today 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures.
- Mohsen, Safia K. The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt.