Βαβά
Ο Εντβάλντο Ζιζίντιο Νέτο (πορτογαλικά: Edvaldo Jizídio Neto, 12 Νοεμβρίου 1934 – 19 Ιανουαρίου 2002), γνωστός ως Βαβά (Vavá) , ήταν Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής που θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους επιθετικούς της γενιάς του. Ήταν βασικό στέλεχος της εθνικής Βραζιλίας στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1958 και του 1962, ενώ ήταν πρώτος σκόρερ στο δεύτερο.[1]
Με την εθνική το 1962 | ||||||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πλήρες όνομα | Εντβάλντο Ζιζίντιο Νέτο | |||||||||||||
Ημερ. γέννησης | 12 Νοεμβρίου 1934 | |||||||||||||
Τόπος γέννησης | Ρεσίφε, Βραζιλία | |||||||||||||
Ημερ. θανάτου | 19 Ιανουαρίου 2002 (67 ετών) | |||||||||||||
Τόπος θανάτου | Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία | |||||||||||||
Ύψος | 1,74 μ. | |||||||||||||
Θέση | Επιθετικός | |||||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | ||||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||||||
1949–1952 | Ρεσίφε | 22 | (7) | |||||||||||
1953–1958 | ΚΡ Βάσκο ντα Γκάμα | (68) | ||||||||||||
1958–1961 | Ατλέτικο Μαδρίτης | 71 | (31) | |||||||||||
1961–1964 | Παλμέιρας | 142 | (71) | |||||||||||
1965–1967 | Κλουμπ Αμέρικα | (7) | ||||||||||||
1968 | Σαν Ντιέγκο Τόρος | 28 | (5) | |||||||||||
1969 | Πορτουγκέσα | (1) | ||||||||||||
Σύνολο | ; | (190) | ||||||||||||
Εθνική ομάδα | ||||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||||||
1952 | Βραζιλία U-23 | 3 | (1) | |||||||||||
1955–64 | Βραζιλία | 20 | (14) | |||||||||||
Τίτλοι
| ||||||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΠροερχόμενος από τη φτωχή βορειοανατολική πολιτεία του Περναμπούκο όπου και ξεκίνησε την καριέρα του στη Ρεσίφε, όπου ήταν πρωταθλητής με την ομάδα νέων,[2] ο Βαβά μετακόμισε στη Βάσκο ντα Γκάμα στα τέλη του 1952. Στο ντεμπούτο του (17 Ιανουαρίου 1953) στον αγώνα πρωταθλήματος Καριόκα κόντρα στη Μπανγκού, σημείωσε το γκολ τίτλου (2–1 το τελικό σκορ) στο τέταρτο λεπτό του δεύτερου ημιχρόνου.[3] Ήταν ήδη διεθνής με την Ολυμπιακή ομάδα της Βραζιλίας στους Ολυμπιακούς του 1952, όπου σημείωσε ένα γκολ με αντίπαλο την Ολλανδία. Στη συνέχεια η Βραζιλία επικράτησε του Λουξεμβούργου αλλά αποκλείστηκε από τη Δυτική Γερμανία.[2] Εξακολούθησε να πρωταγωνιστεί με την ομάδα του Ρίο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και κέρδισε το κρατικό πρωτάθλημα Καριόκα του 1956 και το τρόπαιο του τουρνουά Ρίο-Σάο Πάολο του 1958. Στον τελικό του πρωταθλήματος του 1956 ο Βαβά σημείωσε και τα δύο γκολ της ομάδας του με αντίπαλο την Μπανγκού.[2] Το 1957 συμμετείχε με τη ομάδα του στο Τουρνουά του Παρισιού κάνοντας την έκπληξη και κατακτώντας το τρόπαιο με νίκες στους δύο αγώνες, ο ίδιος σκοράροντας από ένα γκολ, το δεύτερο στον τελικό απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης (4–3).[4] Η νίκη αυτή απέναντι στην Πρωταθλήτρια Ευρώπης εγκωμιάστηκε από τον ευρωπαϊκό τύπο.[5] Με τη Βάσκο σημείωσε 191 τέρματα σε επίσημους και φιλικούς αγώνες.[6]
Ήταν δυνατός και μαχητικός παίκτης με εξαιρετική τεχνική. Ήξερε να εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ευκαιρίες που παρουσιάζονταν, ενώ η κινητικότητά του δημιουργούσε διαδρόμους για τους συμπαίκτες του. Τον αποκαλούσαν «ατσάλινο στήθος». Στην αρχή της καριέρας του αγωνίστηκε περισσότερο ως επιθετικός μέσος αλλά στη συνέχεια προωθήθηκε στο κέντρο της επίθεσης.[3][7] Έκανε το ντεμπούτο του με την εθνική Βραζιλίας το 1955 μία ημέρα μετά τα 21α του γενέθλια στις 13 Νοεμβρίου στη νίκη με 3–0 επί της Παραγουάης στο Μαρακανά.[6] αλλά η καθιέρωση ήρθε με το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958. Όταν ξεκίνησε η διοργάνωση του 1958, ο προτιμώμενος κεντρικός επιθετικός ήταν ο Ζοζέ Αλταφίνι, αλλά ο ομοσπονδιακός προπονητής της Βραζιλίας ένιωσε ότι η προσοδοφόρα μεταγραφή του νεαρού ήταν στο μεγαλύτερό του ενδιαφέρον και με την απόδοσή του κάτω του αναμενόμενου, στο τρίτο παιχνίδι προτίμησε το Βαβά που σκόραρε δύο φορές απέναντι στην Σοβιετική Ένωση.[8]
Στον ημιτελικό με τη Γαλλία, ο Βαβά άνοιξε το σκορ. Η Γάλλοι ισοφάρισαν με τον Ζυστ Φονταίν, ο οποίος μετά τη εύκολη επικράτηση των Βραζιλιάνων σχολίασε: «Είναι κόλαση. Κανείς δεν μπορεί να τους αντιμετωπίσει. Αν μαρκάρεις τον Πελέ, ο Γκαρίντσα είναι ελεύθερος και το αντίστροφο. Εάν σκοράρουν και οι δύο, ο Βαβά μπαίνει στο παιχνίδι και θα σκοράρει ένα γκολ. Είναι κακοί».[2] Στη Στοκχόλμη, όπου η Βραζιλία θα έπαιζε τους οικοδεσπότες Σουηδούς στον τελικό, η Βραζιλία δέχθηκε πρώτη γκολ αλλά ο Βαβά ισοφάρισε σε πέντε λεπτά και μετά έδωσε το προβάδισμα στην εθνική του φτάνοντας τα πέντε γκολ στη διοργάνωση. Η Βραζιλία είχε κερδίσει το πρώτο της Παγκόσμιο Κύπελλο.[9][10]
Το 1958 πήρε μεταγραφή για την Ατλέτικο Μαδρίτης, όπου είχε επιτυχημένη πορεία κερδίζοντας δύο Κύπελλα Ισπανίας και επανήλθε στην πατρίδα του και στην Παλμέιρας, όπου αγωνίστηκε για τρία χρόνια.[8][11]
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 στη Χιλή, ο Βαβά ήταν από τους πρωταγωνιστές μαζί με τον Γκαρίντσα. Σημείωσε δύο τέρματα στον ημιτελικό με αντίπαλο τη Χιλή (4–2).[12] Ο κεντρικός επιθετικός είχε εξαιρετική απόδοση στον τελικό με την Τσεχοσλοβακία που εξασφάλισε στη Βραζιλία το δεύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο. Στον αγώνα σημείωσε το τρίτο γκολ της εθνικής και τέταρτο δικό του στη διοργάνωση φτάνοντας στην πρώτη θέση των σκόρερ με τέσσερα γκολ μοιραζόμενος την πρώτη θέση του πίνακα.[13][14] Ο Βαβά έγινε ο πρώτος παίκτης που σκόραρε σε δύο τελικούς Παγκοσμίου Κυπέλλου, ένα επίτευγμα που έχουν πετύχει μόνο τέσσερις συνολικά παίκτες.[10] Επίσης ψηφίστηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[15]
Το 1965–67 αγωνίστηκε στο Μεξικό κερδίζοντας ένα τίτλο πρωταθλήματος με την Αμέρικα[16] και στη συνέχεια στο νεοιδρυθέν NASL. Έκλεισε την καριέρα του στην πατρίδα του το 1969.[3][17] Μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής σταδιοδρομίας του ακολούθησε καριέρα προπονητή χωρίς αξιοσημείωτη επιτυχία.
Τίτλοι και διακρίσεις
ΕπεξεργασίαΡεσίφε
- Καμπεονάτο Περναμπουκάνο : 1949
Βάσκο ντα Γκάμα
- Καμπεονάτο Καριόκα (3) : 1952, 1956, 1958
- Τουρνουά Ρίο - Σάο Πάολο : 1958
- Τετράγωνο τουρνουά του Ρίο : 1953
- Κύπελλο Οσβάλντο Κρουζ (2) : 1955, 1958
- Τουρνουά Παρισιού : 1957
Ατλέτικο Μαδρίτης
- Κύπελλο Ισπανίας (2) : 1960, 1961
Παλμέιρας
- Καμπεονάτο Παουλίστα : 1963
- Κύπελλο Οσβάλντο Κρουζ : 1962
Αμέρικα
- Πρωτάθλημα Μεξικού : 1965
Εθνική Βραζιλίας
- Παγκόσμιο Κύπελλο (2) : 1958 , 1962
Ατομικές διακρίσεις
- Πρώτος σκόρερ του Παγκοσμίου Κυπέλλου : 1962
- Καλύτερη Ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1962
- Hall of Fame του Μουσείου Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «World Football: The 100 Greatest World Cup Players of All Time». Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «VAVÁ, O PEITO DE AÇO». Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Βαβά τον λέγανε και όλοι (αντίπαλοι) κλαίγανε!». Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «Tournoi International de Paris 1957-1993 (Paris-France)». Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «20 JOGOS MARCANTES DE CLUBES BRASILEIROS EM TORNEIOS AMISTOSOS NO EXTERIOR». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021.
- ↑ 6,0 6,1 «Λιοντάρι του Κυπέλλου», «ατσάλινο στήθος» ή πιο απλά… Βαβά!». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Ídolos do Vasco». Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ 8,0 8,1 «Vava : Brazil's dynamic World Cup goalscorer (Brian Glanville)». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «FRANCE FOOTBALL : Vavá (Brésil), nouvel épisode de nos 100 joueurs qui ont marqué l'histoire de la Coupe du monde». Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ 10,0 10,1 «World Cup Countdown: 14 Weeks to Go - The 1st Player to Score in 2 Finals, the Magical Vava». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Vavá, un campeón del Mundo en el Atleti». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Vava en los Mundiales de Fútbol». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «World Cup 1962 (Chile, May 30-June 17)». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «FIFA : Fontaine, Mbappé, Ronaldo... Tous les meilleurs buteurs de la Coupe du Monde». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2023.
- ↑ «FIFA World Cup All Star teams». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.
- ↑ «Cuáles han sido los mayores bombazos del América del extranjero». Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Vavá». Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Βαβά στη FIFA (αρχειοθετημένος) (Αγγλικά)
- Βαβά's προφίλ παίκτη στο National-Football-Teams.com