Αχλαδόκαμπος Αργολίδας
Συντεταγμένες: 37°31′N 22°35′E / 37.517°N 22.583°E
Ο Αχλαδόκαμπος είναι ορεινό χωριό το οποίο ανήκει στον Δήμο Άργους - Μυκηνών του Νομού Αργολίδας. Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού στις νότιες πλαγιές του όρους Αρτεμίσιο, κοντά στα όρια με Αρκαδία και είναι χτισμένος σε υψόμετρο 479 μέτρων.[1] Καταλαμβάνει συνολική έκταση 105,9 τ.χλμ και σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2021, ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 407 κατοίκους.
| Αχλαδόκαμπος | |
|---|---|
 | |
Χάρτης  | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Δημοτική Ενότητα | Αχλαδοκάμπου |
| Δημοτική Κοινότητα | Αχλαδοκάμπου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Αργολίδας |
| Υψόμετρο | 450 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 407 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 210 57 |
| Τηλ. κωδικός | 2751 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το όνομα Αχλαδόκαμπη γιορτάζεται στις 19 Οκτωβρίου.
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΟ Αχλαδόκαμπος είναι χτισμένος κοντά στην αρχαία αργολική πόλη Υσιές[2] και αναφέρεται στη βενετική απογραφή του 1700, σύμφωνα με την οποία είχε πληθυσμό 21 οικογενειών.[3] Το 1805, ο Άγγλος περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ αναφέρει πως ο Αχλαδόκαμπος ήταν κεφαλοχώρι που ανήκε στο βιλαέτι του Αγίου Πέτρου και διέθετε για λόγους ασφαλείας φρουρά που συντηρούσε με δικά της έξοδα η τοπική κοινότητα.[4]
Στα χρόνια της επανάστασης του 1821 χρησίμευσε κυρίως ως βάση εφοδιασμού για τις ελληνικές δυνάμεις. Κατά το πρώτο έτος της εξέγερσης, 200 ένοπλοι με επικεφαλής τον Στάικο Σταϊκόπουλο οχυρώθηκαν στον οικισμό προκειμένου να αποτρέψουν την αποστολή ενισχύσεων από την Τριπολιτσά στους Οθωμανούς που είχαν αποκλειστεί στο πολιορκημένο Ναύπλιο. Τον Ιούλιο του 1822 πραγματοποιήθηκε στον Αχλαδόκαμπο συνάντηση μεταξύ υψηλόβαθμων Ελλήνων στρατιωτικών (μεταξύ άλλων συμμετείχαν οι Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης), ενώ στα τέλη του 1826 ένοπλοι των Χατζημιχάλη Νταλιάνη και Παναγιώτη Νοταρά αναχαίτησαν επίθεση Αιγύπτιων στρατιωτών.[5] Από τον Αχλαδόκαμπο καταγόταν ο αγωνιστής της επανάστασης Κωνσταντίνος Αργύρης.[6] Αργότερα, κατά την περίοδο 1832 - 1833, έδρευε στο χωριό δύναμη ιππικού με διοικητή τον Δημήτριο Καλλέργη.[5]
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής οι Γερμανοί εκτέλεσαν εννέα κατοίκους του οικισμού.[7] Την 17η Μαΐου του 1944 σημειώθηκε κοντά στο χωριό η μάχη στο χάνι Αχλαδοκάμπου που έλαβε χώρα στις ανάμεσα στις αντάρτικες δυνάμεις του ΕΛΑΣ και στα κατοχικά στρατεύματα. Αποτέλεσμα της σύγκρουσης ήταν ο θάνατος περίπου τριάντα Γερμανών στρατιωτών,[8] ενώ ο αντίκτυπος της μάχης ήταν τέτοιος ώστε μετά από τρεις μέρες ο πτέραρχος Χέλμουτ Φέλμυ κήρυξε ολόκληρη την Πελοπόννησο ως εμπόλεμη ζώνη.[8][9]
Λίγες μέρες αργότερα, οι κάτοικοι του Αχλαδόκαμπου, υπό τον φόβο των γερμανικών αντιποίνων και εξαιτίας της αντίθεσής τους με το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, ζήτησαν και έλαβαν οπλισμό από το Τάγμα Ασφαλείας Τρίπολης με επακόλουθο τη δημιουργία τοπικής φρουράς, δύναμης περίπου 150 ανδρών. Την 18η Σεπτεμβρίου του 1944, ο Αχλαδόκαμπος κυκλώθηκε από δυνάμεις του ΕΛΑΣ υπό τον Εμμανουήλ Βαζαίο, ο οποίος ζήτησε την παράδοση των ενόπλων. Η άρνηση της φρουράς οδήγησε σε σφοδρή μάχη που έληξε με την επικράτηση των ανταρτών[10] και τον θάνατο 53 ανδρών του οικισμού.[7]
Διοικητικά ο Αχλαδόκαμπος αποτελούσε μέχρι το 1997 έδρα ομώνυμης κοινότητας της επαρχίας Άργους. Παρά τις μεταβολές που προέκυψαν στην τοπική αυτοδιοίκηση μέσω του προγράμματος Καποδίστρια, η κοινότητα Αχλαδόκαμπου διατηρήθηκε μέχρι το 2011 όταν με βάση το πρόγραμμα Καλλικράτης το χωριό προσαρτήθηκε στον δήμο Άργους - Μυκηνών.
Συγκοινωνιακός κόμβος
ΕπεξεργασίαΑπό την περιοχή του Αχλαδόκαμπου διέρχονταν στο παρελθόν ο βασικός οδικός άξονας της κεντρικής και νότιας Πελοποννήσου και σιδηροδρομική γραμμή. Η περιοχή του Αχλαδοκάμπου μάλιστα αποτελούσε εξαιρετικά προβληματικό τμήμα του εθνικού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου και μάλιστα διέθετε σιδηροδρομικό σταθμό.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο στην περιοχή ήταν σε κακή κατάσταση, κυρίως εξαιτίας της καταστροφής της γέφυρας από την οποία διερχόταν το τραίνο το 1948, κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Μέχρι την αποκατάσταση της γέφυρας το 1974 το τρένο πραγματοποιούσε μεγάλη παράκαμψη.
Για την σιδηροδρομική ιστορία του Αχλαδόκαμπου αναφέρει ο συγγραφέας και κάτοικος του χωριού Πάνος Ρουμέντζας στο βιβλίο του "Ο Μύθος του Σύρτη".[11]
Κολοσούρτης
ΕπεξεργασίαΟ οδικός άξονας Άργους - Τριπόλεως, διέσχιζε την περιοχή και ήταν ο κύριος οδικός άξονας προς τη Λακωνία και τη Μεσσηνία. Το τμήμα του δρόμου που ξεκινούσε έξω από τους Μύλους Αργολίδας και έφτανε σχεδόν μέχρι την κορυφή του βουνού είχε μείνει γνωστό με το όνομα «Κολοσούρτης». Ο δρόμος ήταν πολύ ανηφορικός, με πολλές ανάποδες στροφές και μάλιστα 180 μοιρών. Δεν υπήρχαν ούτε προστατευτικά κιγκλιδώματα. Στο πιο ψηλό σημείο του δρόμου λειτουργούσαν οι ταβέρνες «Πολυβολείο» και ο «Εικοσιπένταρχος» στις οποίες πολλοί σταματούσαν για γίδα βραστή. Ο δρόμος σταμάτησε να λειτουργεί σαν κύριος άξονας όταν παραδόθηκε στην κυκλοφορία η Σήραγγα Αρτεμισίου. Πλέον έχει αναβαθμιστεί, με σωστές κλίσεις και προστατευτικά κιγκλιδώματα.[12][13][14][15][16]
Πληθυσμός
ΕπεξεργασίαΑπό το 1879 μέχρι και το 1940 ο πληθυσμός υπήρξε σταθερός με μία μικρή αυξητική τάση ενώ μετά το 1940 ο πληθυσμός έχει μειωθεί δραματικά. Από 1.807 κατοίκους που είχε ο Αχλαδόκαμπος το 1940 σήμερα έχει μόλις 407 κατοίκους.
| Έτος | Πληθ. | ±% |
|---|---|---|
| 1879 | 1.620 | — |
| 1889 | 1.529 | −5.6% |
| 1896 | 1.653 | +8.1% |
| 1920 | 1.684 | +1.9% |
| 1928 | 1.693 | +0.5% |
| 1940 | 1.807 | +6.7% |
| 1951 | 1.583 | −12.4% |
| 1961 | 1.367 | −13.6% |
| 1971 | 961 | −29.7% |
| 1981 | 843 | −12.3% |
| 1991 | 791 | −6.2% |
| 2001 | 593 | −25.0% |
| 2011 | 497 | −16.2% |
| 2021 | 407 | −18.1% |
| Πηγή: Απογραφές Πληθυσμού ΕΛΣΤΑΤ 1879 - 2021 | ||
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 117.
- ↑ «Υσιές (Αχλαδόκαμπος)». arcadia.ceid.upatras.gr. Δρόμοι του Παυσανία - Πανεπιστήμιο Πατρών. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2017.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Ιωάννης Ευάγ. Πέππας, Μεσαιωνικές σελίδες της Αργολίδος, Αρκαδίας, Κορινθίας, Αττικής, 1990, σελ. 170.
- ↑ Γιάννη Βλαχογιάννη, Κλέφτες του Μοριά. Μελέτη ιστορική από νέες πηγές βγαλμένη 1715 - 1820, Αθήνα 1935, σελ. 23.
- ↑ 5,0 5,1 Χρήστου Στασινόπουλου, Λεξικό της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, εκδόσεις Δεδεμάδη, Αθήνα 1976, τόμος Α΄, σελ. 193.
- ↑ Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. Εκπαιδευτική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών, 1999, τόμος πρώτος, σελ. 373.
- ↑ 7,0 7,1 Κοσμά Εμμ. Αντωνοπούλου, Εθνική Αντίστασις 1941 - 1945, Αθήναι 1964, σελ. 1458 - 1459.
- ↑ 8,0 8,1 Κωστής Παπακόγκος, Αρχείο Πέρσον. Κατοχικά ντοκουμέντα του Δ.Ε.Σ. Πελοποννήσου, εκδόσεις Παπαζήση, 1977, σελ. 65.
- ↑ Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, Από τη Βιένη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2003, σελ. 554 - 555.
- ↑ Κώστα Θ. Καραλή, Ιστορία των δραματικών γεγονότων Πελοποννήσου 1943 – 1949, Αθήναι 1959, τόμος Α΄, σελ. 303 - 306.
- ↑ Ο Μύθος του Σύρτη: Ο Αχλαδόκαμπος και το τρένο μέσα από ένα αποκαλυπτικό βιβλίο
- ↑ Νομαρχία Αργολίδας, Δυτική Αργολίδα[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «ΚΟΛΟΣΟΥΡΤΗΣ». gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ «Ναύπλιο - Μύλοι - Κολοσούρτης - Κάτω Ασσέα - Δερβένι». motoridersclub.com. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ «Ανάβαση Αχλαδοκάμπου 2017 «Μιχάλης Τσαγγαράς»». 29 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ Αναστασόπουλος, Βασίλης. «Τα Παλιά Λεωφορεία». arcadians.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017.