Αντι-Κάτιν (πολωνικά: Anty-Katyń‎‎, ρωσικά: Анти-Катынь‎‎) είναι εκστρατεία που αποσκοπεί στη μείωση και στη συγκάλυψη της σημασίας της Σφαγής του Κάτιν το 1940 — όπου περίπου 22.000 Πολωνοί πολίτες δολοφονήθηκαν από το Σοβιετικό Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων (ΛΚΕΥ) με εντολή του Ιωσήφ Στάλιν — αναφέροντας τους θανάτους λόγω ασθενειών, χιλιάδων στρατιωτών του Ρωσικού Αυτοκρατορικού Στρατού και του Κόκκινου Στρατού στα πολωνικά στρατόπεδα εγκλεισμού κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου.

Εκταφή θυμάτων της Σφαγής του Κάτιν, 1943
Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου κρατούνται κοντά στο Ραντζίμιν


Ιστορικό

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Σφαγή του Κάτιν

Το 1987, με την ευκαιρία της 42ης επετείου του Συμφώνου της Βαρσοβίας εν μέσω της περεστρόικα, ο Σοβιετικός ηγέτης, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ και ο Πολωνός ηγέτης Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, υπέγραψαν μια δήλωση για συνεργασία σε θέματα ιδεολογίας, βάσει της οποίας θα ήταν μια Πολωνοσοβιετική επιτροπή για την ιστορία των πολωνικών-σοβιετικών σχέσεων.[1][2]

Ένα από τα πιο «δύσκολα ζητήματα» ήταν η σφαγή στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο περίπου 22.000 Πολωνών πολιτών, οι οποίοι εκτελέστηκαν και θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους σε πολλά μέρη, συμπεριλαμβανομένου του Κάτιν, του Όμπλαστ Σμολένσκ, λιγότερο από ένα χρόνο μετά τη ναζιστική-γερμανική και σοβιετική εισβολή στην Πολωνία. [1] Το 1943, όταν το Σμολένσκ είχε μετατραπεί σε σοβιετική επικράτεια των Γερμανών, οι ομαδικοί τάφοι του Κάτιν ανακαλύφθηκαν από Γερμανούς εργάτες τηλεφωνίας και επικοινωνίας.[3] Η Σοβιετική Ένωση αρνήθηκε επίσημα την ευθύνη και μια σοβιετική επιτροπή κατηγόρησε τους θανάτους στη Ναζιστική Γερμανία κατά τη διάρκεια της Δίκης της Νυρεμβέργης.[1]

Υπό τα επόμενα κομμουνιστικά καθεστώτα στην Πολωνία και τη Σοβιετική Ένωση, η σφαγή του Κάτιν δεν αποτέλεσε αντικείμενο περαιτέρω έρευνας για δεκαετίες, ακόμη και ως πιθανό έγκλημα πολέμου που διέπραξαν οι Γερμανοί.  Ο Γκεόργκι Σμιρνόφ, επικεφαλής του αρχειακού Ινστιτούτου Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν, ανατέθηκε να ηγηθεί μιας πλήρους έρευνας. Το 1990, η Σοβιετική Ένωση παραδέχτηκε επίσημα ότι το ΛΚΕΥ διέπραξε τη σφαγή κατόπιν εντολής του Ιωσήφ Στάλιν μετά από σύσταση του Λαβρέντι Μπέρια. Ο Γκορμπατσώφ το καταδίκασε ως άλλο ένα παράδειγμα σταλινισμού.

«Αντι-Κάτιν»

Επεξεργασία

Μετά την επίσημη παραδοχή του γεγονότος ότι η σοβιετική κυβέρνηση ήταν υπεύθυνη για τη σφαγή, ορισμένοι Ρώσοι ιστορικοί και δημοσιογράφοι απάντησαν ισχυριζόμενοι για μαζικές εκτελέσεις Σοβιετικών σε πολωνικά στρατόπεδα εγκλεισμού μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι πρόωροι σοβιετικοί θάνατοι έγιναν αντικείμενο, σύμφωνα με την πολωνική κυβέρνηση, «διάφορων προπαγανδιστικών εκστρατειών» που υποστήριζαν ότι η σφαγή των Πολωνών ήταν «δικαιωμένη» στα μάτια του Στάλιν.[3]

Ο ιστορικός Νικίτα Πετρόφ είπε: «Μιλάμε για το γεγονός ότι ένας απλός Ρώσος με «σωστό» τρόπο αντιλαμβάνεται τις πληροφορίες για το έγκλημα του Κατίν που διεισδύουν στο μυαλό του. Αυτό το μήνυμα πρέπει να ακούγεται ως εξής: "Ο Στάλιν ήταν, φυσικά, κακός. Αλλά δεν ήταν εξαίρεση. Σκότωσε τους Πολωνούς, αλλά οι Πολωνοί σκότωσαν και τους δικούς μας... Όλοι ήταν κακοί, όλοι έκαναν λάθη, ακόμη και εγκλήματα", [4]


Το 2017, το Υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας διαμαρτυρήθηκε για τις ρωσικές πινακίδες που τοποθετήθηκαν στο Κάτιν, «με ψευδείς πληροφορίες για τους μπολσεβίκους αιχμαλώτους του πολέμου 1919-1921, οι οποίοι είχαν πεθάνει υπό πολωνική αιχμαλωσία».[5] Επίσης, διαμαρτυρήθηκε το Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης.[6]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Yazhborovskaya, Inessa (May 2011). «[The Katyn Affair: On the Journey to the Truth]» (στα ρώσικα). Questions of History (5): 22–35. http://regnum.ru/news/polit/1412408.html. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  2. Σημείωση, πιο πρόσφατα, το 2002 ιδρύθηκε το Polish-Russian Group on Difficult Issues (pl:Polsko-Rosyjska Grupa do Spraw Trudnych).
  3. 3,0 3,1 «Polish-Russian Findings on the Situation of Red Army Soldiers». State Archives of Poland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  4. Piotr Skwieciński (28 Ιουλίου 2011). В России снимут анти-Катынь? [Will there be an anti-Katyn film in Russia?] (στα ρώσικα). newsland.com. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2015. 
  5. "MFA statement on plaques placed at Katyn cemetery" (ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2017)
  6. IPN Statement on the Desecration of the Cemetery in Katyn