Αντιγόνεια (Χαονία)
Η Αντιγόνεια ήταν ελληνιστική πόλη στην Χαονία της Ηπείρου.
| Αντιγόνεια Χαονίας | |
|---|---|
 | |
  Αντιγόνεια Χαονίας | |
| Χώρα | Αλβανία |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ήταν φημισμένη πόλη στην αρχαιότητα, αφιερωμένη από τον Πύρρο στη σύζυγό του Αντιγόνη, και τα εντυπωσιακά τείχη της, μήκους περίπου 4 χιλιομέτρων, περικλείουν στο εσωτερικό τους, μια έκταση 450 στρεμμάτων. Η πόλη, ήταν οργανωμένη σε οικοδομικά τετράγωνα, σύμφωνα με το Ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν πριν πολλά χρόνια από το Αλβανό αρχαιολόγο Dhimosten Budina, σε συνεργασία με τον Έλληνα καθηγητή Κωνσταντίνο Ζάχο, είχαν αποκαλύψει τουλάχιστον δέκα ιδιωτικές οικίες, πλακόστρωτους δρόμους με αποχετευτικούς αγωγούς και πεζοδρόμια, καθώς και μια στοά η οποία αποτελούσε ένα από τα οικοδομήματα της αγοράς. Ο κεντρικός δρόμος της πόλης, πλάτους περίπου 6 μέτρων, τη διέσχιζε σε μήκος τουλάχιστον ενός χιλιομέτρου, από τη βόρεια ως τη νότια πύλη.
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΤα "Στενά της Αντιγόνειας" αναφέρεται (230 π.Χ.) όταν Ιλλυριοί υπό την ηγεσία του Σκερδιλαΐδα ανάγκασαν την πόλη να ενωθεί με έναν επιθετικό στρατό στα νότια. Όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Μακεδονικός Πόλεμος οι Ρωμαίοι βάδιζαν με στρατό εναντίον των Μακεδονικών δυνάμεων του βασιλιά Φιλίππου Ε΄ (198 π.Χ.). Ο Μακεδόνας στρατηγός Αθηναγόρας κατέλαβε ένα από τα περάσματα και ανάγκασε τους Ρωμαίους να οπισθοχωρήσουν. Οι Ρωμαίοι ζήτησαν στην αρχή ειρήνη αλλά μερικοί προδότες βοσκοί τους είπαν τα μυστικά και τελικά κατέστρεψαν τον Μακεδονικό στρατό που περιείχε 2.000 άντρες.[1] Οι κάτοικοι της Αντιγόνειας όπως και οι περισσότεροι Ηπειρώτες συντάχτηκαν με τους Μακεδόνες εναντίον των Ρωμαίων. Ο εκδικητικός Ρωμαίος στρατηγός Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος Μακεδονικός μετά την τελική του νίκη επί του Φιλίππου Ε΄ (167 π.Χ.) έκαψε σαν αντίποινα 70 πόλεις της Ηπείρου ανάμεσα τους και την Αντιγόνεια, όπως μαρτυρεί ο Στράβων.[2] Την Αντιγόνεια καταγράφουν και πολλοί διάσημοι αρχαίοι συγγραφείς όπως ο Πολύβιος, ο Τίτος Λίβιος, ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος.[3][4][5][6]
Αργότερα οικοδομήθηκε η εκκλησία του Αγίου Χριστοφόρου, τρίκοχη βασιλική στην οποία διατηρείται ψηφιδωτό δάπεδο με ελληνική Επιγραφή, αυτό δείχνει ότι η πόλη υπήρχε στα Πρωτοχριστιανικά χρόνια. Είναι ωστόσο το τελευταίο κτίσμα που οικοδομήθηκε, την εκκλησία κατέστρεψαν οι Σλάβοι τον 6ο αιώνα μ.Χ. στις επιδρομές τους.[7] Ευρήματα όπως μια χάλκινη Σφίγγα και ένα χάλκινο άγαλμα του Ποσειδώνα που βρίσκεται σήμερα στα Τίρανα και πολλά δείγματα κεραμικής μαρτυρούν το μέγεθος της πόλης στην εποχή της ακμής της. Τα ερείπια βρίσκονται στον νότο του σημερινού χωριού Σαρακινίστα του Νομού Αργυροκάστρου στην Αλβανία. Η περιοχή έχει ανακηρυχτεί Εθνικό Αρχαιολογικό Πάρκο από την Αλβανική κυβέρνηση, τα ερείπια είναι προσβάσιμα με αυτοκίνητο ή με φυσικό μονοπάτι.[8] Το Αρχαιολογικό Πάρκο διοργανώνει από το 2007 ετήσιο φεστιβάλ με παγανιστικές τελετές και διάσημα αθλήματα.[9] Το σημερινό χωριό διοργανώνει διάσημες εκθέσεις παρουσιάζοντας τα τοπικά προϊόντα και τις γαστρονομικές επιλογές.[10] Η ταύτιση της θέσης της Αντιγόνειας, που στο παρελθόν αποτέλεσε αντικείμενο επιστημονικών συζητήσεων για δεκαετίες, οφείλεται στους αρχαιολόγους Ντιμοσθέν Βουντινά και Κωνσταντίνο Ζάχο, ο οποίος στην ανασκαφή του, ανακάλυψε χάλκινες δικαστικούς ψήφους με το χάραξη «Αντιγονέων».[11]
Γενικά χαρακτηριστικά
ΕπεξεργασίαΑπό τα μέχρι τώρα στοιχεία, οι κάτοικοι της Αντιγόνειας ασχολούνταν με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο. Το τελευταίο το είχαν αναπτύξει ιδιαίτερα γιατί βρέθηκαν νομίσματα από διάφορες περιοχές της Ηπείρου, της Σικελίας της Κέρκυρας, κ.ά.
Η Αντιγόνεια είναι η δεύτερη σε σπουδαιότητα και μέγεθος πόλη της αρχαίας Χαονίας, μετά τη Φοινίκη. Ήταν η πόλη που ήλεγχε τα περίφημα στενά της Αντιγόνειας, από όπου περνούσε ο δρόμος που ένωνε την Απολλωνία και την Αυλώνα με το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων και τη νότια Ήπειρο. Λόγω της σημαντικής γεωγραφικής θέσης της, στο μέσον περίπου της κοιλάδας του Δρίνου, η Αντιγόνεια γνώρισε σημαντική ακμή. Η πόλη εκτείνεται πάνω σε δυο λόφους, στη θέση Γέρμα, νοτιοδυτικά του χωριού Σαρακινίστα, στην κοιλάδα του ποταμού Δρίνου. Η αρχαία πόλη βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Αργυρόκαστρο, (5 χλμ σε ευθεία,), αλλά για να φθάσει κάποιος εκεί, χρειάζεται ειδικό όχημα.
Από τις έρευνες που έγιναν μέχρι τώρα σε οικίες, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως χάλκινα νομίσματα της εποχής του Πύρρου, νομίσματα της Κερκύρας, οικιακά σκεύη πήλινα, και σε μια οικία, εντοπίστηκαν τα υπολείμματα ενός αργαλειού, με πολλά πήλινα κωνικά υφαντικά βάρη (αγνύθες), που χρησιμοποιούνταν για την ύφανση. Ανασκάπτεται επίσης και ένας μνημειώδης τάφος μακεδονικού τύπου, κάτι σπάνιο για την περιοχή, ο οποίος εντοπίστηκε και εν μέρει στο παρελθόν, είχε λεηλατηθεί από αρχαιοκάπηλους και τελικά ανατινάχθηκε με εκρηκτικά κατά τη διάρκεια των γεγονότων του 1997.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Zachos, Konstantinos. "The Antigoneia Project: Preliminary report to the first season"
- ↑ Ceka, Neritan (2009). Antigoneia.
- ↑ Polybius. The Histories. 2.5, 2.6
- ↑ Livy. Ab Urbe Condita Libri (History of Rome). 32.5, 43.23
- ↑ Pliny. Naturalis Historia. 4.1
- ↑ Ptolemy. The Geography. 3.14.7
- ↑ The City of Pyrrhos' Dream, Antigonea National Archaeological Park's Official Website, retrieved 7 September 2013
- ↑ https://web.archive.org/web/20100904052234/http://antigonea.com/InEnglish.aspx
- ↑ Llojdia, Gezim (2010-06-01). "Pagan rites in Antigonia (Albanian: RITE PAGANE NE ANTIGONE)"
- ↑ Mbahet panairi kulinarisë në Antigonë (The culinary fair is held in Antigonea) (in Albanian), Top Channel TV, June 5, 2011, archived from the original on June 9, 2011
- ↑ Zacho, K.L, 'The Antigonea Project: Preliminary report on the first season' in Bejko and Hodges, 'New Directions in Albanian Archaeology' ICAA 2006
Πηγές
Επεξεργασία- Αντιγόνεια Χαονίας. Αρχειοθετήθηκε 2016-03-11 στο Wayback Machine.