Κυλλήνη (όρος)

Το «Ζήρεια» ανακατευθύνει εδώ. Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ζήρεια (αποσαφήνιση).

Η Κυλλήνη ή Ζήρεια (η ονομασία Ζήρεια προέρχεται από σλαβική ρίζα που σημαίνει «βελανίδι», βλ. κροατικά žir, σερβικά Жир) είναι το δεύτερο υψηλότερο βουνό της Πελοποννήσου και βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στον νομό Κορινθίας. Το ύψος της είναι 2.374 μέτρα. Η Κυλλήνη περιβάλλεται από τα Αροάνια στα δυτικά, τον Ολίγυρτο στα νότια ενώ βόρεια καταλήγει στον Κορινθιακό κόλπο.

Κυλλήνη
Η λίμνη Δόξα σε οροπέδιο της Κυλλήνης Κυλλήνη
Ύψος	2.374 μέτρα
Κορυφή	Μεγάλη Ζήρια
Γεωγραφικά στοιχεία
Γεωγραφικό Διαμέρισμα	Πελοπόννησος

Πανοραμική από την κορυφή του όρους Κυλλήνης

Άποψη του όρους Κυλλήνης

Μορφολογία

Η Κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας, ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000, χωρίζει το βουνό σε δύο διακριτούς όγκους, τη λεγόμενη Μεγάλη Ζήρεια (όπου και η υψηλότερη κορυφή 2.374 μ.) και τη Μικρή Ζήρεια (2.117 μ). Η έντονη βιοποικιλότητα της κοιλάδας την καθιστά πυρήνα της ευρύτερης περιοχής. Εκεί πηγάζει ο ποταμός Σύθας που χύνεται στη θάλασσα του Ξυλοκάστρου. Παντού υπάρχουν ρυάκια και νερά που αναβλύζουν κάτω από αιωνόβια δέντρα και χάνονται σε υπόγειες απορροές. Στη Κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας βρίσκει καταφύγιο ένας σημαντικός αριθμός ευαίσθητων ειδών όπως ο χρυσαετός, ενώ οι αλεπούδες, οι νυφίτσες, τα κουνάβια, οι ασβοί, οι σκαντζόχοιροι, οι λαγοί, οι πέρδικες και οι τυφλοπόντικοι είναι μερικοί από τους συνήθεις κατοίκους της. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ορεινά μεσογειακά χέρσα εδάφη με ακανθώδεις θάμνους, απόκρημνα βράχια, σπήλαια, δάση πλατάνου και κωνοφόρων και εξαιρετικά πλούσια και σπάνια χλωρίδα με 100 είδη φυτών.

Βόρεια της Μεγάλης Ζήρειας βρίσκεται μεγάλο οροπέδιο στα 1.500-1.600 μ., γνωστό και ως Κάμπος της Ζήρειας. Στις υπώρειες της Κυλλήνης βρίσκονται και δύο λίμνες, η τεχνητή λίμνη Δόξα και η λίμνη Στυμφαλία η οποία αποτελεί σημαντικό υγρότοπο. Στο οροπέδιο απαντώνται εποχικές λίμνες, με γνωστότερη τη Λίμνη του Δάσιου, σε υψόμετρο 1.500 μ. Η Κυλλήνη καλύπτεται από δάση μαυρόπευκου και ελάτης που ανέρχονται μέχρι τα 1.800 μ, αλλά οι κορυφές της είναι ως επί το πλείστον γυμνές.

Τουρισμός

Αποτελεί δημοφιλές χειμερινό θέρετρο καθώς διαθέτει όμορφες πεζοπορικές διαδρομές και δίκτυο δασικών δρόμων, και επιπλέον βρίσκεται κοντά στο μεγάλο αστικό κέντρο της Αθήνας. Οι κυριότερες αναβάσεις για την ψηλότερη κορυφή γίνονται από τα Άνω Τρίκαλα Κορινθίας ή το οροπέδιο (Κάμπος της Ζήρειας), όπου φτάνει και ασφαλτόδρομος και βρίσκονται δύο ορειβατικά καταφύγια, καθώς και από την Γκούρα Φενεού. Για τη Μικρή Ζήρεια, η συνηθέστερη ανάβαση γίνεται από το Κεφαλάρι, όπου και ορεινός ξενώνας της ΕΟΦ (Ένωση Ορειβατών Φυσιολατρών).

Μυθολογία - Ιστορία

Σύμφωνα με την μυθολογία στην Κυλλήνη γεννήθηκε ο Ερμής. Γι' αυτό το λόγο λατρευόταν στην περιοχή της Ευρωστίνης. Στη δυτική πλευρά της Κοιλάδας της Φλαμπουρίτσας εντοπίζεται το μεγαλοπρεπές σπήλαιο όπου κατά τη μυθολογία γεννήθηκε ο αγγελιοφόρος των θεών Ερμής. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.700μ., εκτείνεται σε 1.200 τ.μ. και 8 θαλάμους και παρουσιάζει ένα σπάνιο λευκό και εντυπωσιακό λιθωματικό διάκοσμο.

Ο μύθος θέλει τον Ερμή κατά την πρώτη μέρα της γέννησης του να ταξιδεύει μέχρι την Θεσσαλία, να αρπάζει τα βόδια του Θεού του Ηλίου Απόλλωνα, και την επομένη να κατασκευάζει στο όρος Κυλλήνη την πρώτη λύρα από το καβούκι μιας χελώνας και τα νεύρα ενός βοδιού. Αργότερα, ο πολυμήχανος Ερμής για να εξευμενίσει τον Απόλλωνα, που φτάνει οργισμένος στο Κυλλήνιο όρος, του χαρίζει την πρώτη αυτή λύρα. Ακόμα και σήμερα μία από τις κορυφές της Κυλλήνης ονομάζεται Χελυδορέα, που σημαίνει εκδορά χελώνας, σε ανάμνηση του τρόπου κατασκευής του σπουδαίου αυτού μουσικού οργάνου που επινόησε ο νεογέννητος θεός. Στα δύο μεγαλύτερα οροπέδια της Κυλλήνης ήταν χτισμένες οι Αρκαδικές πόλεις Στύμφηλος και Φενεός.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ζήρεια (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Πύλη της Ζήρειας