Η Άτταλη είναι χωριό του Δήμου Διρφύων - Μεσσαπίων του Νομού Ευβοίας.[1] Βρίσκεται σε υψόμετρο 220 μέτρα στα νότια της Ταναίδας. Απέχει περίπου 29 χιλιόμετρα ΒΑ. της Χαλκίδας, μέσω της οδού Ψαχνών – Τριάδας και 12 χιλιόμετρα Α.-ΒΑ. από τα Ψαχνά (έδρα του δήμου).
Η ονομασία της Άτταλης προέρχεται από τον Άτταλο τον Μακεδόνα, πρώτο σε ιεραρχία στρατηγό του Φιλίππου Β'. Το χωρίο βρίσκεται σε κατάφυτη περιοχή και αναπτύσσεται αριστερά και δεξιά της κεντρικής οδού. Από το 1897 έως το 1940, οπότε διορθώθηκε, το όνομα του χωριού γραφόταν Άταλι.[2] Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 έχει 371 κατοίκους και μαζί με την Πλατάνα αποτελούν την τοπική κοινότητα Άτταλης (συνολικός πληθυσμός 430).[3] Η κοινότητα της Άτταλης βρίσκεται σε ημιορεινή έκταση παράγει ελαιόλαδο, ρητίνη πεύκων, μέλι και οι κάτοικοι της ως επί το πλείστον δραστηριοποιούνται με την κτηνοτροφία και την πτηνοτροφία. είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 40,951 χμ² (2011). [4]
Το χωριό έχει τρεις εκκλησίες, τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο (παλιά εκκλησία), που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του χωριού, τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο (νεώτερη εκκλησία) στο κέντρο του χωριού και σε κοντινό σημείο στο παλιό νεκροταφείο υπάρχει ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου όπου χρονολογείται περίπου από το 1050 - 1100. Δίπλα ακριβώς υπάρχουν ερείπια του βυζαντινού ναού του Αγίου Νικολάου ο οποίος χρονολογείται από τον 10ο αιώνα. Κατά την βυζαντινή περίοδο λειτουργούσε ως μοναστήρι. Σύμφωνα με μελέτες ο σωζόμενος ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου έχει κατασκευαστεί από τα ερείπια του ναού του Αγίου Νικολάου ενώ και οι δύο έχουν χαρακτηριστεί από το 1972 ως μνημεία[10]. Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και εορτάζεται στις 29 Αυγούστου όταν και διοργανώνεται πανηγύρι.[11]
Ο Απόγκρεμος, που βρίσκεται βορειότερα στο οροπέδιο Ταναίδα, είναι ο τόπος καταγωγής των κατοίκων της Άτταλης και της Πλατάνας. Το χωριό κτίστηκε μετά την καταστροφή της Άτταλης από ενετική επιδρομή. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το χωριό αναπτύχθηκε. Όλοι οι κάτοικοι της περιοχής γύρευαν εκεί καταφύγιο και ασφάλεια από τους Τούρκους. Μετά την απελευθέρωση λόγω απολιθώσεων και επειδή εξέλιπαν οι λόγοι (Τούρκοι) οι κάτοικοι κατέβηκαν όλοι μαζί στην Άτταλη και την Πλατάνα.[12] Σήμερα υπάρχουν μόνο δύο εκκλησάκια στην περιοχή ο Άγιος Ηλίας και ο Άγιος Κωνσταντίνος.
Η σπηλιά της Άτταλης, ή αλλιώς σπηλιά του Κάκαβου, είναι επιφανειακή. Το πλάτος της φτάνει τα 30 μέτρα περίπου και το μήκος της τα 40, ενώ το ύψος της κεντρικά πλησιάζει τα 10 μέτρα. Το δάπεδο, που είναι σε γενικές γραμμές ομαλό, έχει κλίση προς τα έξω και κάποια τμήματά του καλύπτονται από ασβεστολιθικές σπηλαιοαποθέσεις. Σε πολλά σημεία της οροφής κρέμονται μικροί σταλακτίτες, αλλά διακρίνονται και απομεινάρια μεγαλύτερων σταλακτιτών. Στα τοιχώματα υπάρχουν διάφοροι σταλακτιτικοί σχηματισμοί, κυρίως κατακόρυφες πτυχώσεις («κουρτίνες»), όπως και μικρότερες ή μεγαλύτερες τρύπες («κλειδαρότρυπες»), αλλά και γραμμωτά σχέδια («νερά») στην επιφάνεια των πετρωμάτων. Μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες, βοσκοί χρησιμοποιούσαν τη σπηλιά.
