Άγιος Γεώργιος Ημαθίας

οικισμός της Ελλάδας

Η πρώτη αναφορά στον οικισμό, με το όνομα Ιωαννιτζίστα, γίνεται σε έγγραφο με δικαστική απόφαση του 1230 περίπου. Σε μαρτυρία σχετικά με περιοδεία του Μητροπολίτη Δανιήλ ( 1769 – 1799; ), που έγινε μετά το 1770, αναφέρεται ότι η Αρχιερατική εισφορά του την οποία απέδιδαν οι χριστιανοί κάτοικοι της Γιάντσιστας ήταν 2.850 γρόσια. Αν υπολογιστεί ότι το κάθε στεφάνι (οικογένεια) είχε υποχρέωση να καταβάλει ετήσια αρχιερατική εισφορά περίπου 18 γρόσια – το 1/6 της τουρκ. λίρας, μπορεί να υπολογιστεί ο πληθυσμός του χωριού περίπου σε 158 οικογένειες και σε 600 χριστιανούς κατοίκους .

Άγιος Γεώργιος Ημαθίας
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Άγιος Γεώργιος Ημαθίας
40°36′3″N 22°11′38″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Βέροιας
Πληθυσμός1.474 (2021)

Στα 1804 ο περιώνυμος Αλή Πασάς εισβάλει στους καζάδες της Βέροιας και της Νάουσας. Τότε αρπάζει περιουσίες μουσουλμάνων και χριστιανών κατοίκων, απαιτεί την καταβολή ετήσιου φόρου και τοποθετεί στα καταλαμβανόμενα τσιφλίκια δικούς του επιστάτες (σουμπασήδες) όπως έγινε και στην Γιάντσιστα. Ο ελληνικός πληθυσμός υποφέρει τα πάνδεινα από την πλεονεξία του νέου κατακτητή εργαζόμενος σε καθεστώς τιμαριωτικής δουλείας και αποδίδοντάς του ετήσιο φόρο. Η κυριαρχία του διαρκεί ως το 1820. Οι κάτοικοι του χωριού στρατολογήθηκαν από τους Αργύριο Καραμπατάκη και Τσέρνο-Πετρή και συνείσφεραν στον απελευθερωτικό Αγώνα του 1822.

Ο Άγιος Γεώργιος πριν το 1926 είχε το όνομα Γιάντσιστα ή Γιάννισα[1]. Με αυτό το όνομα και μάλιστα ως παραλίμνιο χωριό (πριν γίνει η αποξήρανση της λίμνης Γιαννιτσών) αναφέρεται στο βιβλίο "Μυστικά του Βάλτου" της Πηνελόπης Δέλτα. Το 1935 το χωριό πλημμύρισε από ένα χείμαρρο και το 1939 έγινε μετεγκατάσταση του χωριού κατά 3 χιλιόμετρα δυτικότερα, παίρνοντας το όνομα Άγιος Γεώργιος από την εκκλησία του παλαιού χωριού. Είναι πεδινός, μεγάλος οικισμός του νομού Ημαθίας. Αποτελεί Τοπική Κοινότητα του Δήμου Βέροιας και στην απογραφή του 2011 βρέθηκε να έχει 1.763 κατοίκους. Συνδέεται με την πόλη της Βέροιας με λεωφορείο ανά μια με δύο ώρες.

Κύρια μέρη του οικισμού είναι:

  • Το πάρκο (αναψυκτήριο) απέναντι απ' το ΚΑΠΗ
  • Το σχολείο στο κέντρο του οικισμού περίπου
  • Η Εκκλησία (Κοίμηση της Θεοτόκου) απέναντι από το σχολείο και δίπλα ήταν το δημαρχείο του καποδιστριακού δήμου Δοβρά.
  • Ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Αθανασίου. Σε αυτόν σώζονται, σε μέτρια κατάσταση διατήρησης, τοιχογραφίες του α΄ μισού του 18ου αιώνα καθώς και του β΄μισού του 19ου αιώνα.

Υπάρχουν ακόμα καφετέριες στην σειρά του κεντρικού δρόμου του χωριού και γήπεδο στα ΒΑ της εισόδου. Κύρια πηγή πλούτου είναι η γεωργία, ενώ το χωριό φημίζεται για τις πιπεριές και τα ροδάκινα του. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τα θερμοκήπια[2] καθώς και την παραγωγή και επεξεργασία αγροτικών προϊόντων.

Πληθυσμιακά στοιχεία

Επεξεργασία
Έτος 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 353 858 1007 1152 1452 1364 1448 1472 1639 1763
Πηγές [3] [1] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11]


Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Αναφέρεται με την παλιότερη ονομασία Γιάννισα (Γιάντσιστα) «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαϊου 1928», σελ. 132 (pdf σελ. 152), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 4/3/2016. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  2. agro.gr Αρχειοθετήθηκε 2008-04-23 στο Wayback Machine., Ζημιές στα θερμοκήπια του Νομού Ημαθίας
  3. Αναφέρεται με την παλαιότερη ονομασία Γιάντσιστα «Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφή της 19 Δεκεμβρίου 1920», σελ. 112 (pdf σελ. 133), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 7/6/2015. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  4. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940», σελ. 160 (pdf σελ. 184), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/4/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  5. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογαφήν της 7ης Απριλίου 1951», σελ. 70 (pdf σελ. 70), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 4/3/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  6. «Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 19ης Μαρτίου 1961», Πίνακας 1, σελ. 200 (pdf σελ. 270), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 6/3/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  7. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971», σελ. 72 (pdf σελ. 72), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/10/2014. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  8. «Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981», σελ. 363 (pdf σελ. 363), από ΕΛΣΤΑΤ, Ανακτήθηκε 8/1/2018
  9. «Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991 κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητες και οικισμούς», σελ. 92 (pdf σελ. 94), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 20/8/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  10. «Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης Μαρτίου 2001», σελ. 214 (pdf σελ. 216), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 29/7/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  11. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10512 (pdf σελ. 38), και σε μορφή Excel από την επιλογή «Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011» στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/11/2017. Ανακτήθηκε 9/1/2018

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Ασημάκης, Σ., Τοπωνύμια οβα, οβο, ιστα, ιτσα, σ.199, Αθήνα 2015.
  • Βουδούρης, Α., ''Η περιοδεία του Μητροπολίτου Δανιήλ στα χωριά της Επαρχίας Βέροιας κατά ανέκδοτο κώδικα της ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας'', Μακεδονικά, τόμος 35 (2005-06), σσ. 193-213.
  • Παπαζώτος, Θ., Μακεδονικά αποσημειώματα: Βυζαντινά- Μεταβυζαντινά, Αθήνα 2016, σσ. 40-42.