Άγιος Βασίλειος Πεδιάδος Ηρακλείου

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 35°11′45″N 25°11′27″E / 35.19583°N 25.19083°E / 35.19583; 25.19083 Το άρθρο αναφέρεται στο χωριό Άγιος Βασίλειος που υπάγεται στο Δήμο Αστερουσίων
Για συνώνυμο οικισμό στο Ηράκλειο δείτε το λήμμα: Άγιος Βασίλειος Βιάννου

Άγιος Βασίλειος
Άγιος Βασίλειος is located in Greece
Άγιος Βασίλειος
Άγιος Βασίλειος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΗρακλείου
ΔήμοςΑρχανών - Αστερουσίων
Δημοτική ΕνότηταΝίκου Καζαντζάκη
Δημοτική ΚοινότηταΑγίου Βασιλείου Πεδιάδος
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΗρακλείου
Υψόμετρο360
Πληθυσμός
Μόνιμος386
Έτος απογραφής2021

Ο Άγιος Βασίλειος[2] ή Άγιος Βασίλειος Πεδιάδος[3] είναι ημιορεινό χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητος του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Πεδιάδας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 347 μέτρα[4].

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Ο Άγιος Βασίλειος βρίσκεται στις υπώρειες του υψώματος Κεφάλα σε ωραία τοποθεσία με πανοραμική θέα. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την αμπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκαλλιέργεια. Στον οικισμό λειτουργούσαν νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο. Παλαιότερα είχε και ποδοσφαιρική ομάδα, την «Α.Σ. Άγιος Βασίλειος 2004» όπου συμμετείχε στο πρωτάθλημα της Γ΄ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Ηρακλείου. Στο χωριό υπάρχουν πολλές εκκλησίες καθώς και το μοναστήρι της Ι.Μ. Σπηλιώτισσας ιδιοκτησία της Μονής του όρους Σινά.[5]

Ιστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Σε ενετικές πηγές, όπως στην απογραφή του Καστροφύλακα (1583) ο Άγιος Βασίλειος αναφέρεται ως S. Baseggio με 269 κατοίκους (Καστροφύλακας, Κ 94). Δίπλα απ' τον καινούριο ναό του Αγίου Βασιλείου βρίσκεται ο πρώτος ναός και πιο μικρός από τον οποίο πιθανότατα έχει πάρει την ονομασία το χωριό. Κατά τα γεγονότα της 14ης Σεπτεμβρίου 1943, μετά την εκτέλεση των κατοίκων του Κρεββατά, οι Γερμανοί μπήκαν στον Άγιο Βασίλειο και σκορπίστηκαν στους δρόμους. Άνοιγαν τις πόρτες των σπιτιών και έπαιρναν όσους έβρισκαν. Οδήγησαν όσους είχαν συγκεντρωθεί στο καφενείο του Πρόεδρου Έστησαν στην γραμμή και εκτέλεσαν 31 άνδρες.

Διοικητικά

Επεξεργασία

Ως ξεχωριστός οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[3] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί τοπική κοινότητα και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 396 κατοίκους[6], ενώ στην απογραφή του 2001 είχε 426.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 139, τομ. 1. 
  3. 3,0 3,1 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2020. 
  4. «Άγιος Βασίλειος ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, Δήμος ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2020. 
  5. «Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας στον Άγιο Βασίλειο - Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης». www.cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2020. 
  6. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10859 (σελ. 385 του pdf)