Το Sukhoi Su-25 (στα ρωσικά φέρει το προσωνύμιο «Грач» που αναφέρεται στο πτηνό χαβαρόνι, ονομασία αναφοράς ΝΑΤΟ: «Frogfoot») είναι μονοθέσιο δικινητήριο αεριωθούμενο αεροσκάφος εγγύς υποστήριξης που αναπτύχθηκε στη Σοβιετική Ένωση από το Γραφείο Σχεδιασμού Sukhoi. Το αρχικό πρωτότυπο πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση στις 22 Φεβρουαρίου 1975. Το 1978, έπειτα από την επιτυχή ολοκλήρωση των δοκιμών, ο τύπος εντάχθηκε σε παραγωγή στην Τιφλίδα στην τότε Γεωργιανή Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία.

Sukhoi Su-25
Su-25 της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας (2013).
ΤύποςΑεροσκάφος εγγύς υποστήριξης
ΚατασκευαστήςTAM Management
Tbilisi Aircraft Manufacturing
Εργοστάσιο Αεροσκαφών Ουλάν-Ουντέ
Χώρα προέλευσηςΕΣΣΔ/Ρωσία/Γεωργία
ΣχεδιασμόςΓραφείο Σχεδιασμού Sukhoi
Παρθενική πτήση22 Φεβρουαρίου 1975
Πρώτη παρουσίαση19 Ιουλίου 1981
ΚατάστασηΣε υπηρεσία
Κύριος χειριστήςΣοβιετική Πολεμική Αεροπορία
Ρωσική Πολεμική Αεροπορία
Ουκρανική Πολεμική Αεροπορία
Παραγωγή1978–2017
Μονάδες που παρήχθησανπερισσότερες από 1000
ΠαραλλαγέςSukhoi Su-28

Στις πρώτες παραλλαγές του Su-25 συμπεριλαμβάνονταν το διθέσιο εκπαιδευτικό Su-25UB, το εξειδικευμένο αεροσκάφος ρυμούλκησης στόχων Su-25BM και το Su-25K που προορίζονταν για εξαγωγή σε άλλες χώρες. Το 2012 ορισμένα αεροσκάφη αναβαθμίστηκαν στο πρότυπο Su-25SM. Επίσης αναπτύχθηκαν τα αναβαθμισμένα Su-25T και Su-25TM (επίσης γνωστά ως Su-39) που δεν παράχθηκαν όμως σε σημαντικούς αριθμούς. Σήμερα τα Su-25 βρίσκονται σε υπηρεσία με τη Ρωσική Πολεμική Αεροπορία, τις αεροπορικές δυνάμεις άλλων χωρών της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών και άλλες χώρες. Η παραγωγή των Su-25 τερματίστηκε στη Γεωργία το 2010.[1] Απόπειρες επανεκκίνησης της παραγωγής ήταν άκαρπες,[2] τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο του 2022.

Τα Su-25 εντάχθηκαν σε υπηρεσία το 1981 και έκτοτε έλαβαν μέρος σε πολυάριθμες πολεμικές επιχειρήσεις, αρχής γενομένης ενάντια στους Μουτζαχεντίν κατά την επέμβαση των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν. Επίσης η Ιρακινή Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποίησε Su-25 κατά του Ιράν κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ του 1980-88. Τα περισσότερα καταστράφηκαν στο Πόλεμο του Κόλπου το 1991 ή διέφυγαν στο Ιράν. Η Πολεμική Αεροπορία της Γεωργίας χρησιμοποίησε τα Su-25 που διέθετε στον Πόλεμο της Αμπχαζίας (1992-1993) και η Πολεμική Αεροπορία της Βόρειας Μακεδονίας (τότε πΓΔΜ) κατά την εξέγερση που έλαβε χώρα εκεί το 2001. Τόσο η Γεωργία όσο και η Ρωσία χρησιμοποίησαν αεροσκάφη αυτού του τύπου στον Πόλεμος της Νότιας Οσσετίας το 2008. Αφρικανικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ακτής Ελεφαντοστού, του Τσαντ και του Σουδάν, χρησιμοποίησαν τα Su-25 για την αντιμετώπιση εξεγέρσεων και στους εμφύλιους πολέμους που συνέβησαν. Στα τελευταία χρόνια τα Su-25 χρησιμοποιήθηκαν στη Στρατιωτική συμμετοχή της Ρωσίας στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, στη σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020 και στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.[3]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία
Αεροσκάφη που σχετίζονται με την ανάπτυξη του Su-25
Συγκρίσιμα αεροσκάφη

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. http://www.military-today.com/aircraft/sukhoi_su25_frogfoot.htm Αρχειοθετήθηκε 2022-09-22 στο Wayback Machine. Military Aircraft Today website, 1 July 2011.
  2. "Georgia announced the restart of production of the Su-25", scramble.nl website, 24 February 2021.
  3. «Russia Says Destroyed Over 70 Ukraine Military Targets». The Moscow Times (στα Αγγλικά). 24 Φεβρουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sukhoi Su-25 στο Wikimedia Commons