Το Stade Matmut-Atlantique[4], είναι γήπεδο πολλαπλών χρήσεων, τα εγκαίνια του οποίου έγιναν στις 18 Μαΐου 2015, υπό την ονομασία Νουβό Σταντ ντε Μπορντό[5], στη συνοικία Μπορντό-Λακ του Μπορντό[6]. Η εταιρεία Stade Bordeaux-Atlantique ανήγειρε και διαχειρίζεται το γήπεδο.

Νουβό Σταντ ντε Μπορντό
Matmut-Atlantique
ΙδιοκτήτηςΔήμος του Μπορντό
ΔιαχειριστήςStade Bordeaux-Atlantique
Είδοςστάδιο ποδοσφαίρου και αθλητικός χώρος[1]
Χωρητικότητα42.115[2] θεατές
ΕπιφάνειαAirFibr[3]
Κατασκευή
Έναρξη εργασιών2012
Εγκαίνια23 Μαΐου 2015
Κόστος κατασκευής183 εκατομμύρια
ΑρχιτέκτοναςHerzog & de Meuron
Τοποθεσία
Χάρτης
ΔιεύθυνσηCours Jules Ladoumegue 33000 Bordeaux[1]
Cours Jules-Ladoumègue, 33300 Bordeaux, France
Μπορντώ[1]
Γαλλία[1]
Φορείς εκμετάλλευσης
Ζιροντέν Μπορντό
Ουνιόν Μπορντό Μπεγκλ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Χωρητικότητας 42.115 θέσεων[7] και διαθέτοντας υβριδικό χλοοτάπητα τύπου AirFibr, αποτελεί το έκτο μεγαλύτερο γαλλικό γήπεδο με βάση τις θέσεις καθήμενων.

Το νέο γήπεδο φιλοξενεί τις εντός έδρας ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις της Ζιροντέν Μπορντό (αντικαθιστώντας το Σταντ Σαμπάν-Ντελμάς). Θα φιλοξενήσει, επίσης, πέντε αναμετρήσεις για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου του 2016, ορισμένες αναμετρήσεις ράγκμπι της Ουνιόν Μπορντό-Μπεγκλ, καθώς και άλλες πολιτισμικές και αθλητικές εκδηλώσεις.

Το ζήτημα της ανέγερσης ενός νέου γηπέδου για την ομάδα των Ζιροντέν Μπορντό επανήλθε στο προσκήνιο στα πλαίσια της υποψηφιότητας της Γαλλίας για τη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου του 2016. Η παλαιότητα του Σταντ Ζακ-Σαμπάν-Ντελμάς, τα εγκαίνια του οποίου είχαν γίνει το 1938[8], δεν έδιναν τη δυνατότητα στο Μπορντό να μετάσχει στο συγκεκριμένο σχέδιο, με αποτέλεσμα ο Δήμος να αποφασίσει την ανέγερση ενός νέου γηπέδου πολλαπλών χρήσεων στη συνοικία του Λακ, στα βόρεια της πόλης.

Στις 18 Ιουλίου 2011, η ανέγερση του γηπέδου ανατέθηκε στον όμιλο Vinci σε συνεργασία με τον όμιλο Fayat, δημιουργώντας την κοινοπραξία Vinci-Fayat, καθώς και τους Ελβετούς αρχιτέκτονες Ζακ Ερτζόγκ και Πιέρ ντε Μερόν, οι οποίοι ήσαν, ήδη, εμπνευστές της Allianz Arena του Μονάχου και του Ολυμπιακού Σταδίου του Πεκίνου[9].

Ονοματοδοσία

Επεξεργασία

Στις 3 Σεπτεμβρίου 2015, το γήπεδο έλαβε την ονομασία Matmut-Atlantique, σύμφωνα με την αρχή του naming (ή ονοματοδοσία), έναντι ετήσιου ποσού της τάξεως των 2 εκατομμυρίων € για διάστημα 10 ετών[10][11]. Τα έσοδα από το naming ανήκουν στην εταιρεία Stade Bordeaux-Atlantique, η οποία και ανέλαβε την εύρεση χορηγού. Έως την έλευση του χορηγού, το γήπεδο έφερε την ονομασία "Νουβό Σταντ ντε Μπορντό"[12].

Τμήμα των Οπαδών της ΦΚ Ζιροντέν ντε Μπορντό, όντες αγανακτισμένοι με την ονομασία του γηπέδου, αποφάσισαν τη διεξαγωγή ψηφοφορίας για την επιλογή εναλλακτικής ονομασίας για το γήπεδο.[13] Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας έγιναν γνωστά στις 27 Σεπτεμβρίου 2015, με την ονομασία Ρενέ Γκαλίς να επιλέγεται προς τιμήν του ομώνυμου πρώην ποδοσφαιριστή της Ζιροντέν Μπορντό, της Εθνικής Γαλλίας και αντιστασιακού.[14]

Αρχιτεκτονική

Επεξεργασία

Το γήπεδο που σχεδιάστηκε από τους Ελβετούς αρχιτέκτονες Ζακ Ερτζόγκ και Πιέρ ντε Μερόν, σε συνεργασία με το γραφείο Groupe-6 για τη λειτουργικότητα, έχει την ιδιαιτερότητα να διαθέτει άνω των 1.000 λευκών στύλων, οι οποίοι αναπαριστούν, ταυτόχρονα, το πευκόδασος των Λαντ και τους αρχαιοελληνικούς ναούς.

Ένας ακάλυπτος διάδρομος περιτριγυρίζει το εσωτερικό του γηπέδου και παρέχει τη δυνατότητα στους θεατές να κάνουν τον γύρο του γηπέδου, χωρίς κάποιο εμπόδιο και χωρίς να χάσουν την οπτική επαφή με τον αγωνιστικό χώρο.

Το γήπεδο περιλαμβάνει[15]:

  • 42.115 θέσεις[16] σε δύο επίπεδα, εκ των οποίων:
    • 3.400 θέσεις « VIP »,
    • 1.000 θέσεις εντός των 60 ιδιωτικών σουίτων[17],
    • 200 θέσεις στην κερκίδα Τύπου,
    • 125 θέσεις για άτομα με ειδικές ανάγκες, καθώς και 125 για τους συνοδούς τους[18],
  • 9.000 m² χώρων φιλοξενίας, εκ των οποίων 4.000 m² με θέα προς τον αγωνιστικό χώρο,
  • Ένα μόνιμο εστιατόριο με δυνατότητα ταυτόχρονης εστίασης 200 ατόμων.

Για λόγους ασφαλείας, οι φίλαθλοι της αντιπάλου ομάδας έχουν αποκλειστική πρόσβαση για το λεωφορείο τους στην περιοχή κάτω από τον διάδρομο και άμεση πρόσβαση στην κερκίδα τους. Η πρόσβαση στον διάδρομο δεν τους επιτρέπεται.

Ανέγερση

Επεξεργασία

Οι εργασίες ανέγερσης ξεκίνησαν στις 4 Νοεμβρίου 2012.

Ο θεμέλιος λίθος του γηπέδου τοποθετήθηκε επισήμως στις 15 Απριλίου 2013, παρουσία του Αλαίν Ζυπέ, δημάρχου της πόλης, του Αλαίν Ρουσσέ, προέδρου της περιοχής της Ακουιτανίας, των Νικολά ντε Ταβερνό, Φρανσίς Ζιλό και Γιάροσλαβ Πλασίλ, ιδιοκτήτη, προπονητή και αρχηγού, αντιστοίχως, της ομάδας των Ζιροντέν ντε Μπορντό και του Ραφαέλ Ιμπανιές, εκπροσώπου της Ουνιόν Μπορντό Μπεγκλ[19].

945 θεμέλιοι δοκοί τοποθετήθηκαν, σε βάθος 22 μέτρων, ώστε να υποστηρίξουν την κατασκευή του γηπέδου σε αυτή την πρώην ελώδη περιοχή. Το πρόβλημα αυτό ενεθάρρυνε τους κατασκευαστές να προτιμήσουν μια μεταλλική κατασκευή, η οποία θα ήταν ελαφρύτερη του σκυροδέματος[20].

Το γήπεδο παραδόθηκε στον Δήμο του Μπορντό, στις 30 Απριλίου 2015[21].

Χρηματοδότηση

Επεξεργασία

Το νέο γήπεδο χρηματοδοτήθηκε υπό τη μορφή σύμπραξης δημοσίου-ιδιώτη (PPP) μεταξύ του Δήμου του Μπορντό και της εταιρείας « Stade Bordeaux-Atlantique » (ιδιοκτησίας με ισόποσα ποσοστά των Vinci και Fayat).

Το συμβόλαιο συνεργασίας προέβλεπε την ανάθεση, για διάστημα διάρκειας 30 ετών έπειτα από την ολοκλήρωση των εργασιών ανέγερσης του νέου γηπέδου, στην εταιρεία Stade Bordeaux-Atlantique την επιστασία των συμπληρωματικών εργασιών που θα πραγματοποιούνταν έως τις 30 Απριλίου 2015 (ο σχεδιασμός, η λήψη όλων των απαραίτητων αδειών, η τμηματική χρηματοδότηση, η κατασκευή), την ευθύνη των απαραίτητων μελλοντικών εργασιών συντήρησης-ανακαίνισης του γηπέδου, τη συντήρηση και τη διατήρηση, καθώς και την εκμετάλλευση του νέου γηπέδου (συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος ονοματοδοσίας του γηπέδου). Το συνολικό κόστος εκτιμάται μεταξύ των 303 και 375 εκατομμυρίων €[22].

Σύμφωνα με τον Δήμο του Μπορντό, το κόστος του σχεδιασμού και της ανέγερσης του γηπέδου εκτιμάται στα 183 εκατομμύρια ευρώ (M€), των οποίων η καταβολή μοιράζεται ως εξής[22]:

Αντίθεση

Επεξεργασία

Τον Δεκέμβριο του 2011, η οργάνωση Trans'CUB κατήγγειλε το « πραγματικό » κόστος, σύμφωνα με την ίδια, το οποίο θα προερχόταν από τον κρατικό προϋπολογισμό[24]. Ο Δήμαρχος του Μπορντό, Αλαίν Ζυπέ, διέψευσε, εντός ανακοίνωσής του, τους ισχυρισμούς της οργάνωσης, κάνοντας λόγω για « σύγχυση » και « ξεκάθαρες φαντασιώσεις των καταγγελόντων »[25].

Στις 22 Δεκεμβρίου 2011, η σοσιαλιστική αντιπολίτευση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου του Μπορντό ανακοίνωσε πως θα καταθέσει προσφυγή ενώπιον του διοικητικού δικαστηρίου του Μπορντό, ώστε να πετύχει την ακύρωση του συμβολαίου σύμπραξης δημοσίου-ιδιώτη, το οποίο είχε προβλεφθεί για την ανέγερση του γηπέδου[26].

Η δημοτική αντιπολίτευση ανέφερε σχετικά: « Το γήπεδο θα κοστίσει περίπου 550 εκατομμύρια ευρώ (λειτουργικότητα και επενδύσεις), ενώ το συγκεκριμένο ποσό θα επιβαρύνει τον Δήμο του Μπορντό για τη συνολική διάρκεια του συμβολαίου. Η προσφυγή μας αφορά οκτώ πιθανές παρανομίες, πιο συγκεκριμένα ατέλειες ως προς το τυπικό (έλλειψη ενημέρωσης των δημοτικών συμβούλων ή παράθεση ψευδών πληροφοριών) και παραβιάσεις του νόμου (απουσία δράσεων των δημοσίων υπηρεσιών, παράνομες Κρατικές επιδοτήσεις με βάση το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, ...). Με βάση την υπόθεση, σύμφωνα με την οποία ο δικαστής θα μας έδινε δίκαιο, το συμβόλαιο σύμπραξης θα ακυρωθεί, ενώ τα χρήματα του Κράτους δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τη χρηματοδότηση του έργου. Ωστόσο, θα συμβουλεύαμε, σε αυτή την περίπτωση, το Groupe M6, μεγαλομέτοχο του συλλόγου των Ζιροντέν ντε Μπορντό, να πάρει τη θέση των δημόσιων χρηματοδοτών για την εξασφάλιση της συνέχισης του σχεδίου ανέγερσης του γηπέδου. »[27]

Στις 19 Δεκεμβρίου 2012, το διοικητικό δικαστήριο του Μπορντό απέρριψε την προσφυγή των αντιθέτων στην ανέγερση του γηπέδου και ενέκρινε το τελικό αρχιτεκτονικό σχέδιο το οποίο είχε επιλεγεί από τη Δημοτική Αρχή του Αλαίν Ζυπέ[28].

Το 2014, η χρηματοδότηση του νέου γηπέδου μηνύθηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας από Σοσιαλιστή εκπρόσωπο[29]. Προ της αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας, έγινε γνωστό[30] πως ο δημόσιος εισηγητής ζήτησε την ακύρωση του συμβολαίου σύμπραξης δημοσίου-ιδιώτη (PPP), το οποίο είχε υπογραφεί για την ανέγερση και εκμετάλλευση του γηπέδου. Στις 11 Μαΐου 2016, το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε, τελικώς, το PPP, αιτιολογώντας πως η πληροφόρηση της οποίας υπήρξαν αποδέκτες οι δημοτικοί σύμβουλοι προ της αποφάσεως προσφυγής στο συμβόλαιο συνεργασίας ήταν ελλιπής. Το Συμβούλιο έδωσε διάστημα τεσσάρων μηνών στον Δήμο προκειμένου να καταστεί εκ νέου έννομη η κατάσταση[31].

Εκδηλώσεις

Επεξεργασία
 
Ποδοσφαιρική αναμέτρηση μεταξύ της Ζιροντέν Μπορντό και της ΑΕΚ Λάρνακας στα πλαίσια της προκριματικής φάσης του Γιουρόπα Λιγκ της σεζόν 2015-2016.

Εναρκτήρια αναμέτρηση

Επεξεργασία

Στις 23 Μαΐου 2015, η Ζιροντέν Μπορντό έδωσε την πρώτη της εντός έδρας αναμέτρηση στο νέο γήπεδο με αντίπαλο την Μονπελιέ ΣΚ, στα πλαίσια της 38ης αγωνιστικής του γαλλικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου[32], αναμέτρηση στην οποία και επικράτησε με σκορ 2-1. Διακόσιοι πρώην παίκτες των Girondins είχαν προσκληθεί για την περίσταση, μεταξύ των οποίων και ο Ζινεντίν Ζιντάν, ο οποίος ήταν και αυτός που ξεκίνησε την αναμέτρηση[33].

Ημιτελικά του γαλλικού πρωταθλήματος ράγκμπι γιούνιον

Επεξεργασία

Το Νουβό Σταντ ντε Μπορντό φιλοξένησε τα ημιτελικά του Top 14, τα οποία διεξήχθησαν στις 5 και 6 Ιουνίου 2015[34].

Ο πρώτος ημιτελικός έφερε αντιμέτωπες την κάτοχο του τίτλου, Ραγκμπί Κλαμπ Τουλονναί, και τη Σταντ Φρανσαί Παρί. Ενός λεπτού σιγή τηρήθηκε εις μνήμην του Τζέρι Κόλινς, πρώην παίκτη της Τουλόν και διεθνή με τους All Black, νεκρού σε τροχαίο δυστύχημα στη διάρκεια της ίδιας ημέρας[35]. Ο παριζιάνικος σύλλογος επικράτησε με σκορ 33-16[35].

Στη διάρκεια του δεύτερου ημιτελικού, η ΑΣΜ Κλερμόν επικράτησε της Σταντ Τουλουζαίν, στης οποίας την τεχνική ηγεσία για τελευταία φορά ήταν ο Γκι Νοβές, με σκορ 18-14[36].

Ημερομηνία Ώρα (CET) Ομάδα 1 Αποτέλεσμα Ομάδα 2
5 Ιουνίου 2015 21:00 Ραγκμπί Κλαμπ Τουλονναί 16 - 33 Σταντ Φρανσαί Παρί
6 Ιουνίου 2015 16:30 ΑΣΜ Κλερμόν Ωβέρνη 18 - 14 Σταντ Τουλουζαίν

Εθνική Γαλλίας Ποδοσφαίρου

Επεξεργασία

Η Εθνική Γαλλίας έδωσε μια φιλική αναμέτρηση στο Matmut-Atlantique με αντίπαλο τη Σερβία στις 7 Σεπτεμβρίου 2015,[37] στην οποία και επικράτησε με σκορ 2-1. Ο μέσος Μπλαιζ Ματουϊντί διακρίθηκε στη διάρκεια της αναμέτρησης σημειώνοντας δύο τέρματα, εκ των οποίων το ένα με αριστερό σουτ στην κίνηση από απόσταση 20 μέτρων από την αντίπαλη εστία, όπου και κατέληξε κάτω από το οριζόντιο δοκάρι[38].

Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2016

Επεξεργασία

Το Matmut-Atlantique θα φιλοξενήσει πέντε αναμετρήσεις του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου 2016[39].

Ημερομηνία Ώρα (CET) Ομάδα 1 Αποτέλεσμα Ομάδα 2 Γύρος Προσέλευση
11 Ιουνίου 2016 18:00   Ουαλία v   Σλοβακία Α΄ Γύρος, Β΄ Όμιλος
14 Ιουνίου 2016 18:00   Αυστρία v   Ουγγαρία Α΄ Γύρος, Ζ΄ Όμιλος
18 Ιουνίου 2016 15:00   Βέλγιο v   Ιρλανδία Α΄ Γύρος, Ε΄ Όμιλος
21 Ιουνίου 2016 21:00   Κροατία v   Ισπανία Α΄ Γύρος, Δ΄ Όμιλος
2 Ιουλίου 2016 21:00 Νικητής αναμέτρησης 41 v Νικητής αναμέτρησης 43 Προημιτελικά

Άλλες αθλητικές εκδηλώσεις

Επεξεργασία

Το γήπεδο προεπιλέγη από την επιτροπή υποψηφιότητας του Παρισιού για τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024. Στον σχεδιασμό προβλέπεται να φιλοξενήσει αναμετρήσεις ποδοσφαίρου[40].

Ζιροντέν Μπορντό

Επεξεργασία

Μετά το 1938, η Ζιροντέν Μπορντό χρησιμοποιούσε παράλληλα ως έδρα το Σταντ ντε Σαρτρόν και το Παρκ Λεσκύρ, προτού εγκατασταθεί μόνιμα στο Παρκ Λεσκύρ από το 1958 ως το 2015. Κατέστη ένοικος του νέου γηπέδου τον Μάιο του 2015.

Στις 20 Μαρτίου 2016, η γυναικεία ομάδα των Ζιροντέν αγωνίστηκε στο Stade Matmut-Atlantique[41].

Ουνιόν Μπορντό Μπεγκλ

Επεξεργασία

Η ΟΜΜ δεσμεύθηκε να δώσει τις τρεις σημαντικότερες αναμετρήσεις της ανά σεζόν στο Stade Matmut-Atlantique με εκκίνηση τη σεζόν 2015-2016 και για διάστημα τριών ετών[42].

Στις 14 Φεβρουαρίου 2016, η Ουνιόν Μπορντό Μπεγκλ έδωσε την πρώτη της αναμέτρηση απέναντι στη Ραγκμπί Κλαμπ Τουλονναί στο Matmut-Atlantique, στα πλαίσια της 13ης αγωνιστικής της σεζόν 2015-2016 του γαλλικού πρωταθλήματος ράγκμπι γιούνιον (η αναμέτρηση είχε προηγουμένως αναβληθεί λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου 2015 στη Γαλλία)[43]. Η αναμέτρηση είχε αρχικώς προβλεφθεί για το σαββατοκύριακο της 9ης Ιανουαρίου 2016.

Προσελεύσεις

Επεξεργασία

Ρεκόρ προσέλευσης

Επεξεργασία
Κορυφαίες προσελεύσεις σε αθλητική διοργάνωση
Κατάταξη Θεατές Διοργάνωση (Γύρος) Αναμέτρηση Ημερομηνία
1 41.500 Γαλλικό πρωτάθλημα ράγκμπι γιούνιον 2014-2015 (ημιτελικά) ΑΣΜ Κλερμόν Ωβέρνη - Σταντ Τουλουζαίν 6 Ιουνίου 2015
2 40.319 Φιλικό προετοιμασίας ενόψει του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 2016 Γαλλία - Σερβία 7 Σεπτεμβρίου 2015
3 40.275 Γαλλικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών 2014-2015 (τελευταία αγωνιστική) Ζιροντέν Μπορντό - Μονπελιέ ΣΚ 23 Μαΐου 2015
4 39.764 [44] Γαλλικό πρωτάθλημα ράγκμπι γιούνιον 2014-2015 (ημιτελικά) Ραγκμπί Κλαμπ Τουλονναί - Σταντ Φρανσαί Παρί Ραγκμπί 5 Ιουνίου 2015
5 39.672 Γαλλικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών 2015-2016 Ζιροντέν Μπορντό - Ολιμπίκ Μαρσέιγ 20 Δεκεμβρίου 2015
Χειρότερες προσελεύσεις σε αθλητική διοργάνωση
Κατάταξη Θεατές Διοργάνωση (Γύρος) Αναμέτρηση Ημερομηνία
1 8.676 Λιγκ Καπ 2015-2016 (Προημιτελικά) Ζιροντέν Μπορντό - ΦΚ Λοριάν 12 Ιανουαρίου 2016

Πρόσβαση και στάθμευση

Επεξεργασία

Πρόσβαση

Επεξεργασία
  • Μέσω λεωφορείου: Γραμμές 25, 37, 73 και TransGironde 705 στη στάση « Parc des expositions » και 32 στη στάση « Palais des Congrès »,
  • Μέσω τραμ: Γραμμή C στη στάση « Parc des expositions ».

Τις ημέρες των αγώνων, το δίκτυο TBM θέτει σε κυκλοφορία τακτικά δρομολόγια μεταξύ του γηπέδου και της γραμμής B του τραμ.

  • Με αυτοκίνητο: πρόσβαση μέσω της παράκαμψης:
    •   4 Parc des expositions
    •   4a Centre hôtelier du lac
    •   4b Parc des expositions

Στάθμευση

Επεξεργασία

Χτισμένο σε κοντή απόσταση από το Εκθεσιακό Πάρκο του Μπορντό, το γήπεδο διαθέτει 6.000 θέσεις δωρεάν στάθμευσης, καθώς και 1.250 θέσεις για δίτροχα. Στα βόρεια, υπάρχει χώρος στάθμευσης 1.250 θέσεων δεσμευμένος για επισήμους, VIP και άτομα με ειδικές ανάγκες[45].

Σχετικά Λήμματα

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Ministry of Sports: (Γαλλικά) recensement des équipements sportifs, espaces et sites de pratiques en France.
  2. http://www.nouveau-stade-bordeaux.com/fileadmin/user_upload/fichiers/images/Presse/Communique_de_Presse_Prefecture.pdf
  3. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  4. [1]
  5. Bordeaux: L’inauguration officielle du Nouveau stade
  6. Les acteurs Αρχειοθετήθηκε 2015-04-28 στο Wayback Machine. sur le site Nouveau stade de Bordeaux.
  7. «Communique de Presse Prefecture» (PDF). www.nouveau-stade-bordeaux.com. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2015. 
  8. http://www.bordeaux.fr/ebx/LinkResolverServlet?classofcontent=lieu&id=2
  9. «bordeaux-a-choisi-son-stade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  10. Sud Ouest du 3 septembre 2015
  11. Sud Ouest du 4 septembre 2015
  12. «Le nouveau stade de Bordeaux s'appellera... Nouveau stade de Bordeaux !». 
  13. Quentin Salinier. «Nouveau stade de Bordeaux : les supporters choisissent de l'appeler "René Gallice"». SudOuest.fr. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2016. 
  14. «Girondins: Les ultras veulent appeler leur stade René Gallice». 20minutes.fr. 16 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2016. 
  15. «Un stade pour tous». www.nouveau-stade-bordeaux.com/ (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  16. «Stade de Bordeaux» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  17. «Loges et salons du nouveau stade» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  18. «Premier test d'accessibilité». Nouveau Stade de Bordeaux (στα Γαλλικά). 2 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2015. 
  19. http://www.20minutes.fr/bordeaux/1138123-20130415-pose-premiere-pierre-grand-stade-beau-monde-absents-petites-phrases
  20. «Etapes de la construction». www.nouveau-stade-bordeaux.com/ (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  21. «Le nouveau stade de Bordeaux livré ce jeudi, Sud-Ouest». 30 Απριλίου 2015. 
  22. 22,0 22,1 Denis Lherm (23 Σεπτεμβρίου 2014). «Grand stade de Bordeaux : ce qu'il va réellement coûter». www.sudouest.fr. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2016. 
  23. «Coûts, risques et opportunités du financement du Grand Stade» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  24. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  25. http://www.sudouest.fr/2011/12/20/stade-la-contre-attaque-chiffree-d-alain-juppe-585753-710.php
  26. «Recours contre le futur stade - Foot - L1 - Bordeaux - L'EQUIPE.FR». Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2015. 
  27. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  28. http://www.sudouest.fr/2013/01/04/et-vogue-la-vague-des-ppp-925064-7.php
  29. Bordeaux : Le financement du nouveau stade attaqué devant le conseil d’État. 20 minutes.fr, 7 Οκτωβρίου 2014.
  30. «Stade Matmut Atlantique à Bordeaux : le montage financier attaqué devant le Conseil d'Etat». Sud Ouest. 5 Απριλίου 2016. 
  31. «CE, 11 mai 2016, M.B... N°s 383768, 383769». www.conseil-etat.fr. 12 Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  32. «Calendrier 2014-2015 de la Ligue 1 : Bordeaux recevra Montpellier au Grand stade». www.sudouest.fr/ (στα Γαλλικά). 31 Μαΐου 2014. 
  33. Zidane a donné le coup d'envoi à Bordeaux
  34. «Bordeaux accueillera les demi-finales 2015 du TOP 14» (PDF). nouveau-stade-bordeaux.com. 1 Δεκεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (pdf) στις 24 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. .
  35. 35,0 35,1 «Top 14 : le Stade français bat Toulon et se qualifie pour la finale». lemonde.fr. 5 Ιουνίου 2015. .
  36. «Top 14 : Clermont rejoint le Stade français en finale». lemonde.fr. 6 Ιουνίου 2015. .
  37. Football : France - Serbie au nouveau stade de Bordeaux le 7 septembre
  38. «FRANCE - SERBIE : deuxième succès d'affilée pour les Bleus (2-1)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2015. 
  39. «Bordeaux city guide». www.uefa.com/ (στα Αγγλικά). 
  40. «Paris 2024: 9 stades de football pré-sélectionnés, pas le SDF». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  41. «Les filles au Matmut !». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  42. Sud-Ouest du 28/01/2016
  43. «Le calendrier Top 14 2015-2016». www.ubbrugby.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015. 
  44. Ambiance lors de Stade Français-Toulon, lequipe du 06/06/2015
  45. «Gratuité et proximité». Nouveau Stade de Bordeaux. 6 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία