ω-9 λιπαρό οξύ

Το ω−9 λιπαρό οξύ (ολογρ.: ωμέγα-9 λιπαρό οξύ) είναι ένα ακόρεστο λιπαρό οξύ που έχει ένα διπλό δεσμό στη θέση ωμέγα−9, δηλαδή στον 9ο δεσμό μετρώντας από το μεθυλικό άκρο.

Γενική δομή των λιπών

Γενικές πληροφορίες

Ορισμένα ω−9 λιπαρά βρίσκονται σε ζωικά λίπη και φυτικά έλαια. Δύο σημαντικά ω−9 στη βιομηχανία είναι:

• Το ελαϊκό οξύ (18:1, n-9), που είναι το κύριο συστατικό στο ελαιόλαδο, το έλαιο μακαντάμια και άλλα μονοακόρεστα λίπη
• Το ερουκικό οξύ (22:1, n-9), που βρίσκεται στο κραμβέλαιο, στους σπόρους ερύσιμου, και στους σπόρους σιναπιού. Η ελαιοκράμβη με υψηλή περιεκτικότητα σε ερουκικό οξύ καλλιεργείται για εμπορική χρήση σε βαψίματα και επιχρίσματα ως ξηραντικό έλαιο. Το λάδια κανόλα προέρχεται από μια ποικιλία της ελαιοκράμβης που είναι καλλιεργημένη ή σε ορισμένες περιπτώσεις γενετικά τροποποιημένη ώστε να έχει πολύ μικρή περιεκτικότητας σε ερουκικό οξύ.

Αντίθετα με τα ω-3 λιπαρά οξέα και τα ω-6 λιπαρά οξέα, τα ω−9 δεν θεωρούνται απαραίτητα λιπαρά οξέα επειδή το ανθρώπινο σώμα μπορεί να τα συνθέσει από ακόρεστα λιπαρά, και ως εκ τούτου δεν είναι απαραίτητα συστατικά στη διατροφή. Επειδή δεν διαθέτουν ω−6 διπλούς δεσμούς τους δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε αντιδράσεις σύνθεσης εικοσανοειδών.

Σε περίπτωση ανεπαρκούς πρόσληψης απαραίτητων λιπαρών οξέων, τα θηλαστικά θα αποκορέσουν ελαϊκό οξύ προς παραγωγή μεαδικού οξέος, (20:3, n-9). Αυτό έχει τεκμηριωθεί από μελέτη σε χορτοφάγους και ημι-χορτοφάγους.

Ωμέγα−9 λιπαρά οξέα

Κοινή ονομασία	Ονομασία λιπιδίου	Χημική ονομασία
ελαϊκό οξύ	18:1 (n-9)	(Ζ)-δεκαοκτα-9-ενοϊκό οξύ
ελαϊδικό οξύ	18:1 (n-9)	(Ε)-δεκαοκτα-9-ενοϊκό οξύ
γονδοϊκό οξύ	20:1 (n-9)	(Z)-εικοσα-11-ενοϊκό οξύ
μεαδικό οξύ	20:3 (n-9)	(5Z,8Z,11Z)-εικοσα-5,8,11-τριενοϊκό οξύ
ερουκικό οξύ	22:1 (n-9)	(Z)-εικοσάδυ-13-ενοϊκό οξύ
νερβονικό οξύ	24:1 (n-9)	(Z)-εικοσατετρα-15-ενοϊκό οξύ