Χέρμαν και Δωροθέα
Χέρμαν και Δωροθέα (γερμανικά: Hermann und Dorothea) είναι επικό ποίημα του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε. Γράφτηκε μεταξύ 1796 και 1797 και δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 1797. Η υπόθεση διαδραματίζεται γύρω στο 1795 κατά τη διάρκεια των πολέμων της Γαλλικής Επανάστασης, όταν οι γαλλικές δυνάμεις κατέλαβαν τμήματα του Παλατινάτου και πρόσφυγες από τα κατεχόμενα από τους Γάλλους εδάφη της Δυτικής Γερμανίας κατέφυγαν στην Ερφούρτη.[1]
![]() Από τον Χέρμαν και τη Δωροθέα του Γκαίτε, πίνακας του 1864 | |
Συγγραφέας | Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε |
---|---|
Τίτλος | Hermann und Dorothea |
Γλώσσα | Γερμανικά |
Ημερομηνία δημιουργίας | 1796 |
Ημερομηνία δημοσίευσης | Οκτώβριος 1797 |
Μορφή | ποίημα |
Εμπνευσμένο από | d:Q113938374 Luise Prolegomena ad Homerum |
![]() | |
δεδομένα ( ) |
Το 1859 ο Ρόμπερτ Σούμαν έγραψε την οβερτούρα σε Β ελάσσονα Χέρμαν και Δωροθέα.
Υπόθεση
ΕπεξεργασίαΟ 19χρονος Χέρμαν, γιος εύπορου πανδοχέα σε μια μικρή πόλη κοντά στο Μάιντς, στέλνεται από τη μητέρα του για να προσφέρει ρούχα και φαγητό στους πρόσφυγες που έχουν σταματήσει κοντά στην πόλη τους. Έχουν εγκαταλείψει τα χωριά τους στη δυτική πλευρά του ποταμού Ρήνου, που καταλήφθηκε από τον Γαλλικό Επαναστατικό Στρατό, προκειμένου να αναζητήσουν καταφύγιο στην ανατολική πλευρά. Στο δρόμο του προς τον καταυλισμό, ο Χέρμαν συναντά τη Δωροθέα, μια νεαρή κοπέλα που βοηθά μια γυναίκα που μόλις γέννησε στην άμαξα. Εντυπωσιασμένος από τη γενναιότητα και την ομορφιά της, ο Χέρμαν αφήνει στη Δωροθέα τις δωρεές του για να τις μοιράσει στους φτωχούς συμπολίτες της πρόσφυγες.[2]
Επιστρέφοντας στο σπίτι, αποκαλύπτει δειλά στους γονείς του τα συναισθήματά του. Ο πατέρας του, ένας σκληρά εργαζόμενος και λογικός άνθρωπος, τον προσγειώνει στην πραγματικότητα, υπενθυμίζοντάς του ότι επιθυμία του είναι ο Χέρμαν να διαλέξει σύζυγο από μια αξιοσέβαστη τοπική οικογένεια με μεγάλη προίκα. Συνεχίζει εκφράζοντας τη βαθιά του απογοήτευση για την έλλειψη φιλοδοξίας του Χέρμαν να προχωρήσει στη ζωή και του δίνει συμβουλές για το πώς πρέπει να γίνει αξιοσέβαστος πολίτης.
Ο Χέρμαν φεύγει απελπισμένος, η μητέρα του τον υπερασπίζεται. Στη συνέχεια τον ψάχνει και τελικά τον βρίσκει σε μια μακρινή γωνιά του κήπου. Έχοντας κλάψει από τα σκληρά λόγια του πατέρα του, ο Χέρμαν λέει στη μητέρα του ότι σκοπεύει να παντρευτεί τη Δωροθέα ή αλλιώς να μείνει μόνος για το υπόλοιπο της ζωής του. Η μητέρα του καταλαβαίνει την ειλικρίνεια και το βάθος της αγάπης του και αποφασίζει να τον βοηθήσει να πάρει την άδεια του πατέρα του. Επιστρέφοντας στο σπίτι, ο πατέρας του Χέρμαν εξακολουθεί να συνομιλεί με τους αξιοσέβαστους γείτονές του, τον φαρμακοποιό της πόλης και τον νεαρό και σοφό πάστορα της ενορίας. Οι δύο φίλοι προσφέρονται να συλλέξουν πληροφορίες από τους πρόσφυγες για να μάθουν αν η Δωροθέα είναι ενάρετη και άξια να γίνει νύφη του Χέρμαν. Συγκινημένος από την πειθώ της γυναίκας και των φίλων του, ο πατέρας του Χέρμαν υπόσχεται απρόθυμα ότι θα τηρήσει τη απόφαση των δύο φίλων του.
Οι πληροφορίες είναι πολύ θετικές, έτσι ο Χέρμαν ξεκινάει να πάρει την αγαπημένη του στο σπίτι για νύφη, όπως συμφωνήθηκε με την οικογένειά του. Ωστόσο, λόγω της συστολής του και του φόβου πιθανής απόρριψης, δεν τολμά να της εξομολογηθεί τον έρωτά του ούτε της εξηγεί σωστά τις προθέσεις του και η Δωροθέα καταλαβαίνει ότι θέλει να την προσλαμβάνει ως υπηρέτρια. Δέχεται με ευγνωμοσύνη και τον ακολουθεί στο σπίτι των γονιών του. Μετά την επίλυση της παρεξήγησης, αποκαλύπτεται η αμοιβαιότητα των συναισθημάτων τους και με τη συγκατάθεση του πατέρα, ολοκληρώνεται ο αρραβώνας τους.[3]
Σχόλια
Επεξεργασία- Το έπος έχει τη μορφή ειδυλλίου και είναι χωρισμένο σε εννέα άσματα που φέρουν τα ονόματα των εννέα Μουσών της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Είναι γραμμένο σε δακτυλικό εξάμετρο, το μέτρο του αρχαιοελληνικού έπους, που παρέχει επίσης μια ένδειξη για την αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα: γνωστά έργα όπως η Ιλιάδα και η Οδύσσεια του Ομήρου γράφτηκαν επίσης σε αυτό το μέτρο.
- Ο Γκαίτε συνδύασε τα τρέχοντα γεγονότα γύρω από τη Γαλλική Επανάσταση και τις προσφυγικές μετακινήσεις στις πόλεις της Ρηνανίας με αρχαίες στυλιστικές τεχνικές, στα πλαίσια του κλασικισμού της Βαϊμάρης.
- Το μοτίβο της φυγής πληθυσμών κατά τη διάρκεια του πολέμου βασίζεται σε προσωπικές παρατηρήσεις του Γκαίτε, ο οποίος το 1792 συνόδευσε τον δούκα Κάρολο Αύγουστο στη μάχη του Βαλμί και είδε τη φυγή των Γερμανών στην αριστερή όχθη του Ρήνου.
Υποδοχή
ΕπεξεργασίαΤο Χέρμαν και Δωροθέα εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1797 και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τους σύγχρονους αναγνώστες. Ο Σίλερ, ο Χέγκελ και ο Χούμπολτ το θεώρησαν αριστούργημα στο επίπεδο των μεγάλων αρχαίων επών και ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Σύντομα έγινε η δημοφιλέστερη επιτυχία του Γκαίτε. Θεωρήθηκε λογοτεχνία ηθικής διαμόρφωσης και πατριωτικός έπαινος. Με την άνοδο του εθνικισμού τον 19ο αιώνα, η δημοτικότητα του κειμένου αυξήθηκε και το βιβλίο έγινε σχολικό ανάγνωσμα, τυπωμένο σε μεγάλο αριθμό σχολιασμένων εκδόσεων με προσθήκη ελληνικών ή λατινικών μεταφράσεων. Στο δεύτερο μισό του αιώνα έγινε το δημοφιλές βιβλίο της γερμανικής αστικής τάξης που πρόβαλε το ιδεώδες του πατριωτικού πνεύματος του φιλόξενου, ειλικρινούς και αγνού Γερμανού.[2]
Μεταφράσεις στα ελληνικά
Επεξεργασία- Αρμίνιος και Δωροθέα, μτφ. Νικόλαος Ι. Κορωναίος, εκ του τυπογραφείου Ευρίπου εν Χαλκίδι, 1889 [4]
- Ερμάνος και Δωροθέα, μτφ. Κωνσταντίνος Μ. Μέκιος, εκδ. Βασιλική Τυπογραφία Ραφτάνη-Παπαγεωργίου, 1905 [5]
- Ερμάνος και Δωροθέα, μτφ. Μίνα Ζωγράφου, εκδ. Κοροντζή-Ράπτη, μετάφραση σε πεζό
- Χέρμαν και Δωροθέα, μτφ. Πέτρος Πικρός, εκδ. Θεωρία, 1983 [6]
- Χέρμαν και Δωροθέα, μτφ. Μ. Αυγέρης, εκδ. Ψίχαλου, 1983
- Χέρμαν και Δωροθέα, μτφ. Χρήστος Λαζανάς, εκδ. Αθηνά [7]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ . «spectatioblog.com/a-gem-of-goethes/Hermann and Dorothea».
- ↑ Άλμα πάνω, στο: 2,0 2,1 ,. «getabstract.com/de/zusammenfassung/hermann-und-dorothea».
- ↑ . «gutenberg.org/files/hermann und dorothea».
- ↑ . «openbook.gr/arminios-kai-dwrothea/».
- ↑ . «openbook.gr/ermannos-kai-dorothea/».
- ↑ . «protoporia.gr/gkaite-gioxan-volfgkangk-xerman-kai-dorothea».
- ↑ . «politeianet.gr/books/goethe-johann-wolfgang-von-athina-cherman-kai-dorothea».