Χένρι Φόντα
Ο Χένρι Φόντα (αγγλική γλώσσα: Henry Jaynes Fonda, 16 Μαΐου 1905 - 12 Αυγούστου 1982) ήταν Αμερικανός ηθοποιός βραβευμένος με Όσκαρ για την ταινία Στη Χρυσή Λίμνη του 1981. Είναι γνωστός για τις ταινίες: Τα Σταφύλια της Οργής (1940), Η γυναίκα πειρασμός (1941), Η Πόλη του Μίσους (1943), Οι 12 ένορκοι (1957), Κάποτε στη Δύση (1968) κλπ.
Ξεκίνησε από το θέατρο και μεταξύ 1926 - 1934 εμφανίζονταν στο Μπρόντγουέϊ. Συγκατοίκησε με το Τζέιμς Στιούαρτ μετά το χωρισμό του απ' την πρώτη του γυναίκα, την ηθοποιό Μάργκαρετ Σάλιβαν το 1932. Όταν έκανε την πρώτη του ταινία στο Χόλιγουντ το 1935, ο Στιούαρτ τον ακολούθησε.
Έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό όταν η Μπέτι Ντέιβις τον επέλεξε για συμπρωταγωνιστή της στην ταινία Ζέζεμπελ, ενώ γνώρισε την επιτυχία δύο χρόνια αργότερα όταν πρωταγωνίστησε στη μεταφορά του μυθιστορήματος του Τζον Στάινμπεκ Τα Σταφύλια της Οργής, σε σκηνοθεσία Τζον Φορντ. Η ταινία αυτή του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου. Στους ρόλους του αντικατοπτριζόταν το είδωλο του τίμιου και αγωνιστή Αμερικανού. Παντρεύτηκε πέντε φορές και ήταν ο πατέρας των ηθοποιών Τζέιν Φόντα και Πίτερ Φόντα, καθώς και παππούς της Μπρίτζετ Φόντα. Πέθανε το 1982 σε ηλικία 77 χρονών, από καρδιακή ασθένεια και ανεπάρκεια. Εκτός από το Όσκαρ ερμηνείας το οποίο έλαβε αργά στην καριέρα του και μόλις λίγο πριν τον θάνατό του, το 1977 τιμήθηκε με βραβείο καριέρας από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου και ήταν κάτοχος και ενός τιμητικού Όσκαρ. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει έκτο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.
[1] Συνολικά έπαιξε σε 106 ταινίες και τηλεοπτικές παραγωγές.
Επιλεγμένη φιλμογραφία
Επεξεργασία- 1937 - You Only Live Once - Έχω δικαίωμα να ζήσω
- 1937 - That Certain Woman - Μια γυναίκα με παρελθόν
- 1938 - Jezebel - Ζέζεμπελ
- 1939 - Young Mr. Lincoln - Ο νεαρός κύριος Λίνκολν
- 1939 - Drums along the Mohawk - Πύρινος χείμαρρος
- 1939 - Jesse James - Τζέσε Τζέιμς, ο τρομοκράτης
- 1940 - The grapes of wrath - Τα σταφύλια της οργής
- 1941 - The Lady Eve - Η γυναίκα πειρασμός
- 1943 - The Ox-Bow Incident - Η πόλη του μίσους
- 1946 - My darling Clementine - Καταχθόνιος δίωξη
- 1947 - Daisy Kenyon - Η μαιτρέσσα
- 1948 - Fort Apache - Το οχυρό αμύνεται
- 1955 - Mister Roberts - Μίστερ Ρόμπερτς
- 1956 - War and peace - Πόλεμος και ειρήνη
- 1956 - The wrong man - 13 εγκλήματα ζητούν ένοχο / Ο λάθος άνθρωπος
- 1957 - Twelve angry men - Οι 12 ένορκοι
- 1957 - The tin star - Ένας άνδρας με καρδιά
- 1962 - Advice And Consent - Θύελλα στην Ουάσινγκτον
- 1962 - The longest day - Η μεγαλύτερη μέρα του πολέμου
- 1962 - How the west was won - Η κατάκτηση της Δύσης
- 1964 - Fail safe - Συναγερμός του Θανάτου
- 1964 - Sex and the single girl - Σεξ και το μοναχικό κορίτσι
- 1967 - Welcome to Hard Times - Οι τέσσερεις της Αριζόνα
- 1968 - Once Upon a Time in the West - Κάποτε στη Δύση
- 1970 - The crooked man - Ήταν κάποτε ένας παλιάνθρωπος
- 1979 - Meteor - Μέτεορ
- 1981 - On Golden Pond - Στη χρυσή λίμνη - Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «AFI's 100 Years...100 Stars». American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2006.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Bosworth, Patricia (2011). Jane Fonda, The Private Life of a Public Woman. Houghton Mifflin Harcourt. σελ. p.18. ISBN 9780547504476.
- Collier, Peter (1991). The Fondas: A Hollywood Dynasty. Putnam. ISBN 0-399-13592-8.
- Fonda, Henry (1982). Fonda: My Life. Fulcrum Publishing. ISBN 0-453-00402-4.
- Fonda, Jane (2005). My Life So Far. Random House. ISBN 0-375-50710-8.
- Fonda, Peter (1998). Don't Tell Dad. Hyperion. ISBN 0-7868-6111-8.
- Houghton, Norris (1951). But Not Forgotten: The Adventure of the University Players. New York: William Sloane Associates.
- James, John Douglas (1976). The MGM Story
. Crown Publishers. ISBN 0-517-52389-2. - McKinney, Devin (2012). The Man Who Saw a Ghost: The Life and Work of Henry Fonda. St. Martin's Press. ISBN 978-1-250-00841-1.
- Roberts, Allen· Goldstein, Max (1984). Henry Fonda: A Biography . McFarland & Co. ISBN 0-89950-114-1.
- Sweeney, Kevin (1992). Henry Fonda: A BioBibliography. Greenwood Press. ISBN 0-313-26571-2.
- Thomas, Tony (1990). The Films of Henry Fonda. Citadel Press. ISBN 0-8065-1189-3.
- Wise, James (1997). Stars in Blue: Movie Actors in America's Sea Services. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 1557509379. OCLC 36824724.
- Beidler, Philip D. (1996). «Mr. Roberts and American Remembering; or, Why Major Major Major Major Looks Like Henry Fonda». Journal of American Studies (Cambridge University Press) 30: 47–64. doi:. OCLC 143830992. https://archive.org/details/sim_journal-of-american-studies_1996-04_30_1/page/47.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Χένρι Φόντα στην IMDb
- Χένρι Φόντα στο Internet Broadway Database (Αγγλικά)
- Literature on Henry Fonda
- Ο Χένρι Φόντα στο cine.gr Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.