Βικιπαίδεια

Χάιντς Ρίχτερ

Γερμανός Ιστορικός (Γεννήθηκε 1939)

Ο Χάιντς Ρίχτερ (Heinz Richter, 18 Μαρτίου 1939 - 7 Μαρτίου 2024) ήταν Γερμανός ιστορικός, το έργο του οποίου αφορά κυρίως την ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στα Βαλκάνια, καθώς και στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας και της Κύπρου.

Χάιντς Ρίχτερ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Heinz A. Richter (Γερμανικά)
Γέννηση18 Μαρτίου 1939 (1939-03-18)
Χαϊλμπρόν
Θάνατος7 Μαρτίου 2024 (84 ετών)
Schriesheim
Χώρα πολιτογράφησηςΓερμανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[1]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιδάσκων πανεπιστημίου
συγγραφέας
ιστορικός
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΣοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας
δεδομένα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Ρίχτερ γεννήθηκε στο Μπάντεν Βύρτενμπεργκ της Γερμανίας. Ξεκίνησε να διαβάζει ελληνική μυθολογία από πολύ μικρή ηλικία.[2] Σπούδασε Ιστορία, Πολιτική Επιστήμη και Αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης.

Το 1967, αφού είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του, η Χούντα των Συνταγματαρχών του έδωσε υποτροφία και την δυνατότητα να ολοκληρώσει την διατριβή του.[3] Δούλεψε ως ausserplanmässiger professor (έκτακτος, υπεράριθμος, μη μόνιμη θέση)[4] ιδιώτης καθηγητής της Ελληνικής και Κυπριακής νεώτερης Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ από το 1991 έως το 2003.[5]

Στο βιβλίο του Griechenland im Zweiten Weltkrieg 1939-1941 αφηγείται την ιστορία του πολέμου από την πλευρά των Ελλήνων και συμμάχων, χρησιμοποιώντας μόνο δημοσιευμένες πηγές.[6]

Ο Ρίχτερ έχει αρθρογραφήσει για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα[7] και στην Κύπρο.[8]

Πέθανε στις 7 Μαρτίου 2024.[9]

Διδακτορικό επί τιμή και δίκη

Επεξεργασία

Τον Νοέμβριο του 2014 το Πανεπιστήμιο Κρήτης απένειμε στον Ρίχτερ τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα προκαλώντας την αντίδραση ορισμένων Ελλήνων ιστορικών που υποστήριξαν πως η εργασία του Ρίχτερ αμαυρώνει τη φήμη της αντίστασης των Κρητικών στις δυνάμεις του Άξονα, αποδίδοντας ευγενή κίνητρα στους Ναζί εισβολείς. Επιπλέον σε συνέντευξή του μίλησε για την καταστροφή στα ελληνικά νησιά και τα χωριά «από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς, τους κομμουνιστές και τους εθνικιστές», κάτι που κάποιοι Έλληνες σχολιαστές θεώρησαν «ηθικό σχετικισμό», που δίνει ίσο βάρος στις ενέργειες των δυνάμεων κατοχής και στους Έλληνες αντάρτες.[10]

Ο Ρίχτερ απέρριψε τις κατηγορίες, δηλώνοντας ότι είναι καθήκον του ως ιστορικός να λέει αυτό που πιστεύει ότι είναι η ιστορική αλήθεια.[11] Υπερασπίστηκε ακόμη τις απόψεις του, υποστηρίζοντας πως μέχρι τη Μάχη της Κρήτης ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν «σχετικά καθαρός», δηλαδή και οι δύο πλευρές «σέβονταν το διεθνές δίκαιο του πολέμου».[11] Οι αρχές του πανεπιστημίου αρχικά απέρριψαν τις αιτιάσεις από Έλληνες πολιτικούς και πανεπιστημιακούς και τις κατηγορίες για μεροληψία.[10] Τελικά, μετά από επίσημη ενδοπανεπιστημιακή αίτηση, το πανεπιστήμιο αποφάσισε να του αφαιρέσει τον τίτλο τον 2016.[10][12][13] Ο Ρίχτερ δήλωσε ότι αισθάνεται τιμή να είναι, όπως υποστηρίζει, ο δεύτερος Γερμανός που του αφαιρέθηκε ο ακαδημαϊκός τίτλος (μετά τον Τόμας Μαν του οποίου τον τίτλο αφαίρεσε το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας).[13]

Το Νοέμβριο του 2015 στον Ρίχτερ ασκήθηκε δίωξη καθώς, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, στο βιβλίο του σχετικά με τη Μάχη της Κρήτης ορισμένες αναφορές συνιστούσαν «άρνηση εγκλημάτων του ναζισμού σε βάρος του κρητικού λαού με εξυβριστικό περιεχόμενο». Η υπόθεση απέκτησε πανελλήνια δημοσιότητα καθώς ήταν η πρώτη που δικάστηκε σύμφωνα με τον αντιρατσιστικό νόμο 4285/2014. Ο Ρίχτερ δικάστηκε ερήμην λόγω προβλημάτων υγείας. Την απαλλαγή του κατηγορουμένου ζήτησε ο εισαγγελέας έδρας, Ιωακείμ Κασσωτάκης, ο οποίος στην αγόρευσή του ανέφερε ότι το βιβλίο παρόλο που εμπεριέχει ανακρίβειες και αναλήθειες, δεν εκφράζει ρητορική μίσους. Στις 10 Φεβρουαρίου του 2016, ο Ρϊχτερ κρίθηκε αθώος από όλες τις κατηγορίες, καθώς το δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική τη διάταξη του άρθρου 2 του νόμου 4285/2014 που ποινικοποιούσε την άρνηση γενοκτονιών που έχει αναγνωρίσει η Βουλή των Ελλήνων.[14][15][16][17]

Βραβεία

Επεξεργασία

Ο Ρίχτερ τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Ελλάδας με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικα το 2000. Ο δήμαρχος Καντάνου – Σελίνου Αντώνης Περράκης ζήτησε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο να αρθεί η διάκριση για τον Ρίχτερ[18] με το σκεπτικό ότι στο βιβλίο του για την Μάχη της Κρήτης «αναθεωρεί και προσβάλει την ιστορία, άνευ αποδείξεων, υμνώντας την προσπάθεια των Γερμανών αλεξιπτωτιστών και θεωρώντας βάρβαρη και θηριώδη την αντίσταση των Κρητικών».

Κριτική

Επεξεργασία

Το έργο του Ρίχτερ έχει επικριθεί στη Γερμανία και την Ελλάδα. Στο έργο του Στέμμα και Σβάστικα ο Γερμανός ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ επέκρινε το Ρίχτερ για σωρεία ανακριβειών και παραποιήσεων που έκανε για να ωραιοποιήσει ζητήματα σχετικά με τον ΕΔΕΣ, όπως η συνεργασία του με τους Γερμανούς και οι ευθύνες του Πυρομάγλου για αυτή, καθώς και για να αυξήσει δυσανάλογα το μερίδιο ευθύνης των Βρετανών για την εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ.[19][20]. Ο Ραλφ Κλάιν, Γερμανός ιστορικός με ειδίκευση σε θέματα Γερμανών εγκληματιών πολέμου και της απόδοσης των γερμανικών αποζημιώσεων στα θύματα της Βέρμαχτ στην Ελλάδα, σε άρθρο του στο περιοδικό Zeitschrift fur Geschichtswissenschaft[21] επικεντρώθηκε στους ισχυρισμούς Ρίχτερ για την μάχη της Κρήτης ενώ αναφέρει ότι «ο Ρίχτερ εν μέρει βασίζεται σε απροκάλυπτη προπαγάνδα της Βέρμαχτ με τελείως άκριτο τρόπο.

Ο καθηγητής σύγχρονης ιστορίας του Α.Π.Θ .Γ. Μαργαρίτης έκανε λόγο για “παραμύθι” και υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι ο Ρίχτερ δεν είχε κανένα πρόβλημα να υιοθετήσει τον λόγο των Ναζί και των δωσίλογων και μας τα έκανε ιστορία σήμερα ή μάλλον προσπαθεί να τα κάνει ιστορία, γιατί η αντίδραση που συναντά είναι αρκετά ισχυρή[22]. Ακόμη, ο ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Βερέμης δήλωσε πως τα ιστορικά στοιχεία που χρησιμοποίησε ο Ρίχτερ στο βιβλίο του από τα Γερμανικά αρχεία, ήταν ένα μέσο προπαγάνδας από τον Γκέμπελς εκείνη την εποχή[22].

Το Φεβρουάριο του 2016 σε μία παρουσίαση του σε αξιωματούχους του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας ο Ρίχτερ επιχειρηματολόγησε ότι είναι ανυπόστατος ο ισχυρισμός ότι η Γερμανία οφείλει να καταβάλει επανορθώσεις και αποζημιώσεις στην Ελλάδα για τα γεγονότα της Κατοχής, αλλά αντιθέτως η Ελλάδα οφείλει ποσά στη Γερμανία. Τρεις Γερμανοί ιστορικοί, μεταξύ των οποίων ο Χάγκεν Φλάισερ, αρθρογράφησαν εναντίον της θέσης του Ρίχτερ, καταλογίζοντάς του λανθασμένη, παραπλανητική και επιλεκτική χρήση της ιστορικής βιβλιογραφίας και των πηγών και καταλήγοντας ότι «τεμαχίζει και χρησιμοποιεί για τους ισχυρισμούς του επιχειρήματα των δωσιλόγων και των συνενόχων των ναζί».[23]

Επιλεγμένα έργα

Επεξεργασία
  • Griechenland: zwischen Revolution und Konterrevolution 1936–1946 (Greece: Between revolution and counter-revolution 1936-1946), Europäische Verlagsanstalt, Frankfurt, 1973; Δύo επαvαστάσεις και αvτεπαvαστάσεις στηv Eλλάδα 1936–1946 (Two revolutions and counter-revolutions in Greece 1936-1946), Exantas, Athens, 1977.
  • British Intervention in Greece: From Varkiza to Civil War, February 1945 – August 1946, Merlin Press, London, 1986; Η επέμβαση τωv Άγγλωv στηv Ελλάδα: Από τη Βάρκιζα στov Eμφύλιo Πόλεμo, Hestia, Athens, 1997.
  • Griechenland im Zweiten Weltkrieg, August 1939 – Juni 1941 (Greece in the Second World War, August 1939 - June 1941) Syndikat, Bodenheim, 1997; Η Ιταλο–γερμανική επίθεση εναντίον της Ελλάδος (The Italian-German attack against Greece), Govostis, Athens, 1998–1999.
  • Operation Merkur: Die Eroberung der Insel Kreta im Mai 1941 (Operation Mercury: The Conquest of Crete in May 1941), Rutzen, Ruhpolding, 2011; Η μάχη της Κρήτης (The battle of Crete), Govostis, Athens, 2011.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12691181p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ Interview with prof. Dr. Heinz A. Richter Αρχειοθετήθηκε 2016-03-14 στο Wayback Machine., Hypervasi, 3 July 2012
  3. ↑ http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=181430
  4. ↑ http://rethemnosnews.gr/2017/05/%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%85%CF%80%CF%8C%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%87%CE%AC%CE%B9%CE%BD%CF%82-%CF%81%CE%AF%CF%87%CF%84%CE%B5%CF%81/
  5. ↑ «Apl. Prof. Dr. Heinz A. Richter». Universität Mannheim. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018. 
  6. ↑ Hancock, Eleanor & Craig Stockins. Swastika over the Acropolis: Re-interpreting the Nazi Invasion of Greece in World War II, Brill, 2013, (ISBN 978-9004254572)
  7. ↑ Richter, Heinz A. "Athener Klientelismus: Die politische Kultur Griechenlands und die Wurzel der Schuldenkrise" ("Athenian clientelism: The political culture of Greece and the root of the debt crisis"), in Lettre International magazine, #096, Spring 2012. Retrieved 24 February 2015.(Γερμανικά)
  8. ↑ Richter, Heinz A. "Die Troika versteht Zypern nicht" Αρχειοθετήθηκε 2017-12-26 στο Wayback Machine. ("Η Τροικα δεν κατανοεί την Κύπρο"), Handelszeitung, 14 Αυγούστου 2012 (στα Γερμανικά)
  9. ↑ «Traueranzeigen von Heinz Richter». Mannheimer Morgen. 23-03-20244. https://trauer.mannheimer-morgen.de/traueranzeige/heinz-richter. Ανακτήθηκε στις 09-05-2024. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 "Richter earthquake in Crete" Αρχειοθετήθηκε 2017-12-25 στο Wayback Machine., Ethnos newspaper, 21 November 2014
  11. ↑ 11,0 11,1 "Η ιστορική επιστήμη στο εδώλιο", Καθημερινή, 5 Δεκεμβρίου 2015
  12. ↑ "Appeal against the honoris award to Mr. H. Richter" by Dimitris Xenakis, Assistant Professor of International Politics, and Dimitris Kotroyannos, Professor of Philosophy, 19 May 2016
  13. ↑ 13,0 13,1 "Αφαιρέθηκε από τον Χάινς Ρίχτερ ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορος", Η Καθημερινή, 27 Μάη 2016
  14. ↑ Grigorios Koukoudakis (10-02-2020). «ΒΙΝΤΕΟ: Αθώος ο Ρίχτερ. Έντονες αντιδράσεις στην ανακοίνωση της απόφασης». NEA Τηλεόραση Κρήτης. https://www.neatv.gr/teo-athoos-o-richter-ntones-antidraseis-stin-anakoinosi-tis-apofasis/. Ανακτήθηκε στις 20-03-2020. 
  15. ↑ «Αθώος ο γερμανός ιστορικός Ρίχτερ - Αντισυνταγματικός ο αντιρατσιστικός νόμος». TO BHMA. Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2018. 
  16. ↑ "German historian Heinz Richter innocent in the trial about the Battle of Crete book", CNN Greece, 10 February 2016
  17. ↑ Λίνα Γιάνναρου (11-02-20116). «Αθωώθηκε ο Γερμανός ιστορικός Χάιντς Ρίχτερ». Η Καθημερινή. https://www.kathimerini.gr/848908/article/epikairothta/ellada/a8ww8hke-o-germanos-istorikos-xaints-rixter. Ανακτήθηκε στις 20-03-2020. 
  18. ↑ http://hania.news/2016/06/03/9646/
  19. ↑ Κωστόπουλος, Τάσος (19-04-2015). ««Αντιρατσιστική» εθνική λογοκρισία». Η Εφημερίδα των Συντακτών. https://www.efsyn.gr/stiles/arheio/o-ios/23358_antiratsistiki-ethniki-logokrisia. Ανακτήθηκε στις 16-05-2021. 
  20. ↑ Χάγκεν Φλάισερ, Στέμμα και σβάστικα, εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1995, τόμος 2, σελ. 257.
  21. ↑ 60(2012)3, σελ. 285-286
  22. ↑ 22,0 22,1 http://www.haniotika-nea.gr/voles-kata-ch-richter/
  23. ↑ Φλάισερ, Χάγκεν; Ροτ, Καρλ Χάιντς (15-05-2016). «Να πληρώσουν τα θύματα κι όχι οι θύτες;». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-09-28. https://web.archive.org/web/20200928050857/https://www.efsyn.gr/themata/fantasma-tis-istorias/68773_na-plirosoyn-ta-thymata-ki-ohi-oi-thytes. Ανακτήθηκε στις 16-05-2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Χάιντς_Ρίχτερ&oldid=10794866"