Φρανσουά Πουκεβίλ
Ο Φρανσουά Σαρλ Υγκ Λοράν Πουκβίλ, που καθιερώθηκε ως Πουκεβίλ (γαλλ.: François Charles Hugues Laurent Pouqueville) (1770-1838), ήταν Γάλλος ιατρός, περιηγητής, διπλωμάτης, ιστορικός συγγραφέας, ακαδημαϊκός καθώς και σημαντικός φιλέλληνας[8][9][10]. Ωστόσο, κατά τον νομικό και κοινωνιολόγο Δ. Μαυρογιάννη δεν θεωρείται φιλέλληνας ούτε συνηγορούσε υπέρ της Επανάστασης των Ελλήνων κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[11]
| Φρανσουά Πουκεβίλ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 4 Νοεμβρίου 1770[1][2][3] Λε Μερλερό |
| Θάνατος | 20 Δεκεμβρίου 1838 Παρίσι[4] |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο του Μονπαρνάς |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Θρησκεία | Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[1][5] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Καέν |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | εξερευνητής ανθρωπολόγος αρχαιολόγος ιστορικός της τέχνης διπλωμάτης ιστορικός συγγραφέας ιατρός[6] |
| Οικογένεια | |
| Σύντροφος | Ανριέτ Λοριμιέ[7] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής Τάγμα του Σωτήρος |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Τα πρώτα χρόνια
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στις 4 Νοεμβρίου του 1770 στο Λε Μερλερώ (Le Merlerault) του νομού Ορν της Νορμανδίας. Αρχικά ήταν ιερέας στη Μονμαρσέ (Montmarcé) και αργότερα βοηθός του Δημάρχου παραιτούμενος από τον κλήρο. Σπούδασε ιατρική στο Παρίσι υπό τον Αντουάν Ντυμπουά υπό τον οποίο συμμετείχε, ως χειρουργός, σε επιστημονική αποστολή συνοδεύοντας τον Μεγάλο Ναπολέοντα στην εκστρατεία του στην Αίγυπτο. Τότε συνέγραψε την πρώτη του μελέτη για την πανώλη, στηριζόμενος σε δικές του παρατηρήσεις. Λόγω όμως σοβαρής ασθενείας έλαβε αναρρωτική άδεια. Επιστρέφοντας στη Γαλλία με το εμπορικό σκάφος «Παναγία του Μαυροβουνίου» τούτο καταλήφθηκε από Αλγερινούς πειρατές στη περιοχή της Καλαβρίας απ' όπου και μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος μέσω του Ναυαρίνου στην Τριπολιτσά, όπου και κρατήθηκε αιχμάλωτος δέκα περίπου μήνες, λόγω του τότε Γαλλοτουρκικού πολέμου.
Σύλληψη και περίοδος της αιχμαλωσίας
ΕπεξεργασίαΣτο διάστημα αυτό παρείχε εξαίρετες ιατρικές υπηρεσίες στον Βαλή του Μωρέα Μουσταφά πασά, ο οποίος όμως το 1798 τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και ρίχτηκε στη φυλακή του Γεντί Κουλέ. Εκεί παρέμεινε έγκλειστος για δύο χρόνια και απελευθερώθηκε το 1801, μετά την παρέμβαση του Γάλλου πρέσβη. Κατά το διάστημα της κάθειρξής του ο Πουκεβίλ προσπάθησε να μάθει την ελληνική γλώσσα, στην οποία και συνέθεσε στίχους εμπνευσμένος από την αγάπη του για την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, συγγράφοντας αναμνήσεις και εντυπώσεις από την Πελοπόννησο και μεταφράζοντας ακόμη και αρχαίους Έλληνες συγγραφείς.
Απελευθέρωση και συγγραφή περιηγήσεων
ΕπεξεργασίαΜετά την απελευθέρωσή του επέστρεψε στο Παρίσι, όπου εγκαταλείποντας πλέον την ιατρική επιδόθηκε στη συγγραφή και έκδοση του πρώτου μεγάλου έργου του «Ταξίδια εις Μωρέα, Κωνσταντινούπολιν, Αλβανίαν και πολλά άλλα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τα έτη 1798-1801». Το έργο αυτό εκδόθηκε το 1805 κάνοντας ιδιαίτερη αίσθηση και σημειώνοντας επιτυχία. Ο Πουκεβίλ το αφιέρωσε στον Αυτοκράτορα Ναπολέοντα, οπότε ο Ναπολέων τον διόρισε γενικό πρόξενο παρά τον Αλή πασά στα Ιωάννινα, με τον οποίο ο Πουκεβίλ δημιούργησε ισχυρές σχέσεις. Εκεί παρέμεινε από το 1805 μέχρι το 1815, όταν ανακλήθηκε με την αποκατάσταση της Βασιλείας στη Γαλλία.
Πρόξενος στην Πάτρα
ΕπεξεργασίαΤο 1814 ο Φ. Πουκεβίλ διορίστηκε πρόξενος στην Πάτρα, όπου βρισκόταν ο αδελφός του Ούγος (Hugues). Το 1816 επέστρεψε στη Γαλλία όπου και παρέμεινε μόνιμα, ενώ στη θέση του προξένου τον αντικατέστησε ο αδελφός του, ο οποίος πρόσφερε ιδιαίτερες υπηρεσίες κατά την Επανάσταση του 1821, προσφέροντας και την οικία του ως καταφύγιο για πολλούς κατατρεγμένους Έλληνες. Στη Γαλλία ο Φρανσουά συγγράφει το δεύτερο πολύκροτο πεντάτομο έργο του «Ταξίδιον εις Ελλάδα» περιγράφοντας την άλλοτε χώρα και αυτή τη σύγχρονη με τα ήθη και έθιμα των κατοίκων με το οποίο και συνέδεσε πλέον το όνομά του με την περίοδο αυτή της ελληνικής ιστορίας. Το 1824 εκδίδει την τετράτομη «Ιστορία της αναγεννήσεως της Ελλάδος» με αφήγηση γεγονότων της περιόδου 1740 μέχρι 1824. Τις πληροφορίες άντλησε από εκθέσεις και επιστολές, κανονικές και κρυπτογραφημένες, που λάβαινε από τον αδελφό του Ούγο. Ο τελευταίος έμενε στην Πάτρα μέχρι το 1822. Μέσω του λαμπρού αυτού έργου του άνοιξαν για τον Φ. Πουκεβίλ οι πύλες της Γαλλικής Ακαδημίας. Το 1835 ακολούθησε η έκδοση νέου ιστορικού συγγράμματος με τον τίτλο «Ιστορία και περιγραφή της Ελλάδος», εξίσου σπουδαίου έργου.[12]
Στον Πουκεβίλ αποδίδονται επίσης και δύο ανώνυμα δημοσιεύματα, το «Υπόμνημα περί της ζωής και της δυνάμεως του Αλή Πασά» που εκδόθηκε το 1820 και «Σημείωμα περί του τραγικού τέλους του Αλή του Τεπελενλή», που δημοσιεύτηκε το 1822. Πέρα όμως αυτών ο Πουκεβίλ εξέδωσε και πολλά άλλα πολιτικά άρθρα μελετώντας τα υπέρ των Ελλήνων και της Ελλάδας γεγονότα.
Τιμές από τον Όθωνα
ΕπεξεργασίαΟ Πουκεβίλ τιμήθηκε από τον βασιλιά Όθωνα με το παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος. Πέθανε στο Παρίσι σε ηλικία 68 ετών στις 20 Δεκεμβρίου του 1838. Επί του τάφου του που βρίσκεται στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς (Παρίσι) έχει χαραχθεί το ακόλουθο δίγλωσσο επίγραμμα (στην ελληνική και γαλλική):
- «Με τα γραπτά του συνέβαλε δυναμικά στην επιστροφή της αρχαίας τους ιθαγένειας, στους καταπιεσμένους Έλληνες».
Πηγές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12463141z. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) KNAW Past Members. PE00002405. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Académie nationale de médecine» (Γαλλικά) 2944. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας: «Enciclopedia on line» (Ιταλικά) francois-laurent-pouqueville. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023.
- ↑ CONOR.SI. 233843555.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019.
- ↑ «Dictionnaire des Femmes de l'ancienne France». (Γαλλικά) Dictionnaire des femmes de l’ancienne France. Société internationale pour l'étude des femmes de l'Ancien Régime. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2023.
- ↑ Servantie, Alain (2003). Le voyage à Istanbul: Byzance, Constantinople, Istanbul : voyage à la ville aux mille et un noms du Moyen Age au XXe siècle. Editions Complexe. σελ. 376. ISBN 978-2870277072.
- ↑ Excerpta Cypria. Cambridge University Press. σελ. 221.
- ↑ Aksan, Virginia H. (2012). «Introduction to: Captivity, Migration, and Diplomacy in the Late Eighteenth and Early Nineteenth Centuries». Turkish Historical Review (Brill) (3): 144–148. doi:. https://www.academia.edu/2258526/_Introduction_to_Dossier_Captivity_Migration_and_Diplomacy_in_the_Late_Eighteenth_and_Early_Nineteenth_Century. «well known, much cited contemporary François Pouqueville, philhellene extraordinaire, who was captured by the Ottomans and forced marched to Istanbul.».
- ↑ Μαυρογιάννης Δ., σ. 263.
- ↑ Μαυρογιάνηης Διονύσιος, Όψεις του πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού βίου στην Αχαΐα και στον Μοριά κατά την έναρξη της επαναστατικής διαδικασίας του 1821. Ανέκδοτη εμπορική αλληλογραφία του Γάλλου προξένου στην Πάτρα Ούγου Πουκεβίλ (1820-1822). Πελοποννησιακά, τ. ΚΘ' (2007-2008), σ. 260.
Βιβλιογραφία
ΕπεξεργασίαΕιδικά για τα έργα του Πουκεβίλ, αλλά και για τα έργα πολλών άλλων ταξιδιωτών που επισκέφθηκαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία βλ. τη βιβλιογραφία της Julia Chatzipanagioti-Sangmeister: Griechenland, Zypern, Balkan und Levante. Eine kommentierte Bibliographie der Reiseliteratur des 18. Jahrhunderts. 2 τόμ. Eutin: Lumpeter & Lasel, 2006.