Το φοινικικό αλφάβητο είναι συμφωνογραφικό αλφάβητο με 22 γράμματα, που χρησιμοποιείτο στον Λίβανο, την Παλαιστίνη και τη Συρία από τον 11ο μέχρι τον 5ο αιώνα π.Χ. στα γραπτά κείμενα της Φοινικικής, Αραμαϊκής, Εβραϊκής και άλλων σημιτικών γλωσσών.

Φοινικικό αλφάβητο
ΕίδοςΑμπτζάντ
ΓλώσσεςΦοινικική
Χρονική περίοδοςΆρχισε το 1050 π.Χ., και σταδιακά χάθηκε κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου καθώς εξελίχθηκαν μορφές που την αντικατέστησαν
ΠροέλευσηΑιγυπτιακά ιερογλυφικά
Παράγωγα συστήματα γραφήςΠαλαιοεβραϊκό αλφάβητο
Αραμαϊκό αλφάβητο
Ελληνικό αλφάβητο
Λιβυκο-Βερβερικό
Παλαιοϊσπανικά αλφάβητα (;)
Παρεμφερή συστήματαΣαουδαραβικό αλφάβητο
ISO 15924Phnx, 115
ΚατεύθυνσηΔεξιά προς αριστερά
Ψευδώνυμο UnicodePhoenician
Εύρος τιμών UnicodeU+10900–U+1091F

Τα γράμματα του φοινικικού αλφαβήτου είναι απλοποίηση των αντίστοιχων γραμμάτων του πρωτοσημιτικού αλφάβητου, ενώ το παλαιότερο γραπτό δείγμα που έχει βρεθεί είναι μια επιγραφή στη σαρκοφάγο του βασιλιά Αχιράμ της Βύβλου, στον σημερινό Λίβανο, το 1000 π.Χ..

Σ'αυτό βασίστηκαν το αραμαϊκό, το εβραϊκό και το ελληνικό αλφάβητο. Στο αραμαϊκό αλφάβητο πιθανόν βασίστηκαν με τη σειρά τους τα αλφάβητα της ινδικής οικογένειας, καθώς και το αραβικό αλφάβητο. Από το ελληνικό αλφάβητο προέρχονται το λατινικό και το κυριλλικό αλφάβητο.

Ονομασίες γραμμάτων

Επεξεργασία

Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται τα γράμματα του φοινικικού αλφαβήτου, οι ονομασίες τους και οι έννοιες που αντιπροσωπεύουν καθώς και η αντιστοιχία με το εβραϊκό και ελληνικό αλφάβητο[1]. Η αποκρυπτογράφηση του αλφάβητου έγινε τον 18ο αιώνα από τον Ζαν-Ζακ Μπαρτελεμύ.[2][3]

Φοινικικό Όνομα Σημασία Προφορά αντίστοιχο
εβραϊκό
γράμμα
αντίστοιχο
ελληνικό
γράμμα
  Άλεφ βόδι ʕ א Αα
  Μπετ σπίτι b β ב Ββ
  Γκίμελ καμήλα g γ ג Γγ
  Ντάλετ πόρτα d δ ד Δδ
  Χε παράθυρο h ͱ ה Εε
  Βάου

Υαου

άγκιστρο, γάντζος

καρφί

w ϝ ו Ϝϝ Υυ
  Ζαΐν όπλο

δρεπάνι

z ζ ז Ζζ
  Χετ φράχτης, τοίχος ħ ח Ηη
  Τετ καλάθι (;) tˁ τˁ ט Θθ
  Γιοντ χέρι j ϳ י Ιι
  Καφ παλάμη k κ כ Κκ
  Λάμεντ ρόπαλο

βουκέντρα

l λ ל Λλ
  Μεμ νερό m μ מ Μμ
  Νουν ερπετό, φίδι n ν נ Νν
  Σαμέχ υποστήριγμα s σ ס Ξξ Χχ
  Αγίν μάτι ʕ ע Οο
  Πε στόμα p π פ Ππ
  Τσάντε πλευρό ανθρώπου (;) sˁ σˁ צ Ϻϻ
  Κoφ κόμπος q ϙ ק Ϙϙ
  Ρες κεφάλι r ρ ר Ρρ
  Σιν δόντι ʃ ϸ ש Σσς
  Ταβ

Τάου

σημάδι t τ ת Ττ

Παράγωγα αλφάβητα

Επεξεργασία
 
Το Φοινικικό αλφάβητο (μεσαία κάθετη στήλη) σε σύγκριση με άλλα αλφάβητα.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Berthold Louis Ullman (1963), Ancient Writing and Its Influence, University of Toronto Press, 1980, ISBN 0-802-06435-3, σ. 15. Ανακτήθηκε από Google Books, 5/9/2013.
  2. Thomasson, Fredrik (2013). «The Life of J. D. Åkerblad: Egyptian Decipherment and Orientalism». Brill. σελ. 95. 
  3. Lehmann, Reinhard G. (2013). "Wilhelm Gesenius and the Rise of Phoenician Philology Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine." (PDF). Beihefte zur Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft (Berlin / Boston: De Gruyter) 427: 209–266.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία