Τριστάνος και Ιζόλδη
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Τριστάνος και Ιζόλδη (γερμ. Tristan und Isolde) αποτελεί έναν από τους ποιητικότερους θρύλους του Μεσαίωνα στην υπόθεση του οποίου ο Ρίχαρντ Βάγκνερ εμπνεύσθηκε το ομώνυμο λυρικό τρίπρακτο δράμα, έργο του, που κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία της Όπερας, η πρώτη του οποίου και δόθηκε στο Βασιλικό Θέατρο Μονάχου στις 10 Ιουνίου 1865.
 | |
| Χαρακτήρες | Tristan και Iseult |
|---|---|
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η υπόθεση του θρύλου αυτού μεταφέρθηκε με ομώνυμο τίτλο στη κινηματογραφική σκηνή σε σκηνοθεσία Κέβιν Ρέινολτς και με πρωταγωνιστές τους Τζέιμς Φράνκο, Σοφία Μάιλς και Ρούφους Σιούελ.
Υπόθεση
ΕπεξεργασίαΟ Τριστάνος ανατρέφεται από τον θείο του Μάρκο, Βασιλιά της Κορνουάλης. Μετά από μια περιπετειώδη και γεμάτη ανδραγαθήματα ζωή, μεταξύ των οποίων και ο φόνος ενός τέρατος της Ιρλανδίας, προς το οποίο οι Κορνουάλιοι πρόσφεραν ετησίως 100 νέα κορίτσια και αγόρια για τροφή ( αναφορά στο μύθο του Θησέα - Μινώταυρος), ο Τριστάνος αναλαμβάνει την ευθύνη να πάει στην Ιρλανδία και να ζητήσει για λογαριασμό του θείου του, Βασιλιά Μάρκου το χέρι της εκεί Πριγκίπισσας Ιζόλδης της ξανθής. Επιστρέφοντας με την Ιζόλδη στην Κορνουάλη από μοιραίο λάθος πίνουν και οι δύο κάποιο μαγικό φίλτρο, που ήταν προορισμένο να προκαλεί ακατανίκητο και αιώνιο έρωτα σε όποιους το δοκίμαζαν ( το οποίο είχε ετοιμάσει η μάγισσα μητέρα της Ιζόλδης για εκείνη και τον βασιλιά Μάρκο). Έτσι, τυφλωμένοι από το πάθος τους, γίνονται ζευγάρι. Η Ιζόλδη απατά τον βασιλιά διοργανώνοντας κρυφές συναντήσεις με τον Τριστάνο.
Χρησιμοποιούν μια σειρά από κόλπα για να συναντηθούν, αλλά στο τέλος ανακαλύπτονται και καταδικάζονται σε θάνατο στην πυρά. Ξεφεύγουν και ζουν μόνοι στο δάσος. Τρία χρόνια αργότερα, διαπραγματεύονται την επιστροφή της Ιζόλδης στον Μάρκο. Ταυτόχρονα, ο Τριστάνος υπόσχεται να απομακρυνθεί από το βασίλειο. Έτσι γίνεται και ο Τριστάνος (για να απαλλαγεί από αυτόν τον έρωτα) φεύγει για τη Βρετάνη όπου παντρεύεται μιαν άλλη γυναίκα, την Ιζόλδη με τα Λευκά Χέρια. Αλλά δεν σταματά να αγαπά την πρώτη του αγάπη, και συχνά τη συναντά κρυφά μεταμφιεσμένος σε τρελό ή λεπρό.
Μετά από τραυματισμό του όμως από δηλητηριασμένο βέλος και γνωρίζοντας πως το αντίδοτο το έχει η Ιζόλδη η ξανθή, την ειδοποιεί να έρθει γρήγορα. Εκείνη σπεύδει γρήγορα στο κάλεσμά του, με πλοίο με λευκά πανιά όπως της είχε υποδείξει ο Τριστάνος (αναφορά στο μύθο του Θησέα). Η σύζυγός του όμως, η Ιζόλδη με τα Λευκά χέρια, από ζήλια, αναγγέλλει στον ανήμπορο Τριστάνο ότι το πλοίο φθάνει με μαύρα πανιά, οπότε κι εκείνος απελπισμένος πεθαίνει. Μετά από λίγο, πεθαίνει στο στήθος του και η Ιζόλδη η ξανθή.
Μύθος
ΕπεξεργασίαΟ μύθος του Τριστάνου και της Ιζόλδης είναι πιθανότατα κέλτικης καταγωγής και υπήρξε προϊόν επεξεργασίας των τροβαδούρων του 12ου και 13ου αιώνα Μπερούλ και Τομάς. Ο τελευταίος συνέθεσε μια διασκευή του μύθου, περίπου το 1170, στην οποία βασίστηκε μεταγενέστερα ο Γερμανός ποιητής Γκότφρηντ φον Στράσμπουργκ. Ανασύνθεση του έπους αυτού επιχείρησε και ο Ιωσήφ Μπετιέ το 1900. Για τη σύνθεση του λιμπρέτου της όπερας, ο Βάγκνερ στηρίχθηκε στην εκδοχή του Στράσμπουργκ. Το έργο μεταφράσθηκε στην ελληνική από τον Νίκο Βεντήρη.
Το κομμάτι με τα μαύρα πανιά ίσως έχει εμπνευστεί από το μύθο του Θησέα και την πτώση του Αιγέα, στο κατόπιν ονομασμένο Αιγαίον Πέλαγος.