Ο Τζακ Γουόρντεν (πραγματικό όνομα Τζον Γουόρντεν Λέμπζελτερ Τζούνιορ, αγγλικά: John Warden Lebzelter Jr. [1] [2] 18 Σεπτεμβρίου 1920 – 19 Ιουλίου 2006) ήταν Αμερικανός ηθοποιός του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου για τις ταινίες Shampoo (1975) και Ας περιμένει ο Παράδεισος (1978). Έλαβε μια υποψηφιότητα για Βραβείο BAFTA Β΄ Ανδρικού Ρόλου για την πρώτη ταινία και κέρδισε βραβείο Emmy για την ερμηνεία του στο Brian's Song (1971).

Τζακ Γουόρντεν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jack Warden (Αγγλικά)
Γέννηση18 Σεπτεμβρίου 1920
Νιούαρκ
Θάνατος19 Ιουλίου 2006
Νέα Υόρκη
Αιτία θανάτουνεφρική ανεπάρκεια
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Εθνικότητααμερικανική
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ιδιότηταηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός ταινιών, καρατερίστας, ηθοποιός θεάτρου, πυγμάχος και ηθοποιός
Είδος τέχνηςΓουέστερν
Βραβεύσειςβραβείο Έμμυ ζώνης υψηλής τηλεθέασης για εξαιρετικό πρωταγωνιστή σε δραματική σειρά (1972)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τα πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ο Γουόρντεν γεννήθηκε στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ. [3] Ήταν γιος της Λόρας Μ. (το γένος Κοστέλο) και του Τζον Γουόρντεν Λέμπζελτερ, ο οποίος ήταν μηχανικός και τεχνικός. [4]

Ήταν ολλανδικής (γερμανικής) και ιρλανδικής καταγωγής. [5] Μεγάλωσε στο Λούισβιλ του Κεντάκι, αποβλήθηκε από το γυμνάσιο επειδή έμπλεκε σε καβγάδες και τελικά αγωνίστηκε ως επαγγελματίας πυγμάχος με το όνομα Τζόνι Κοστέλο. Αγωνίστηκε σε 13 αγώνες, αλλά κέρδισε ελάχιστα χρήματα. [6]

Β' Παγκόσμιος Πόλεμος

Επεξεργασία

Ο Γουόρντεν εργάστηκε ως μπράβος σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης, μέλος πληρώματος ρυμουλκών και ναυαγοσώστης, πριν ενταχθεί στο Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών το 1938. Μετατέθηκε στην Κίνα, όπου έμεινε τρία χρόνια. [6]

Το 1941, εντάχθηκε στον Εμπορικό Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά γρήγορα κουράστηκε από τις μεγάλες διαδρομές και το 1942 και μεταπήδησε στον Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου υπηρέτησε ως αλεξιπτωτιστής στο 501ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο . Το 1944, την παραμονή της απόβασης στη Νορμανδία (στην οποία σκοτώθηκανπολλοί από τους φίλους του), ο Γουόρντεν, λοχίας τότε, έσπασε το πόδι του όταν προσγειώθηκε πάνω σε ένα δέντρο κατά τη διάρκεια δοκιμαστικού νυχτερινού άλματος στην Αγγλία. Πέρασε σχεδόν οκτώ μήνες στο νοσοκομείο μέχρι να αναρρώσει, κατά τη διάρκεια των οποίων διάβασε ένα έργο του Κλίφορντ Όντετς και αποφάσισε να γίνει ηθοποιός. Συγκεκριμένα, ο Γουόρντεν ερμήνευσε αργότερα έναν αλεξιπτωτιστή στην ταινία Μια γυναίκα σαν κι αυτή (That Kind of Woman). [7] [8]

Αφού άφησε τις ένοπλες δυνάμεις, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και σπούδασε υποκριτική. Εντάχθηκε στον θίασο του θεάτρου Dallas Alley όπου έπαιζε επί πέντε χρόνια. Το 1948, έκανε το τηλεοπτικό του ντεμπούτο στη σειρά The Philco Television Playhouse, ενώ εμφανίστηκε και στη σειρά Studio One. Ο πρώτος του κινηματογραφικός ρόλος, χωρίς αναφορά του ονόματός του, ήταν στην ταινία του 1951 Τορπιλάκατος 1168 (You're in the Navy Now), όπου έκαναν επίσης το ντεμπούτο τους οι Λι Μάρβιν και Τσαρλς Μπρόνσον. [3]

 
Ο Γουόρντεν (αριστερά) ως Μάικ Χάινς με τον Φρανκ Κόρβερς ως επιθεωρητή Τζόνι Κόρσο στο NYPD του ABC (1968)

Ο Γουόρντεν εμφανίστηκε στον πρώτο του ρόλο στον κινηματογράφο το 1951 στο The Man with My Face. Από το 1952 έως το 1955, εμφανιζόταν στην τηλεοπτική σειρά Mister Peepers με τον Γουόλι Κοξ. Το 1953, ερμήνευσε τον συμπονετικό δεκανέα στο Όσο υπάρχουν άνθρωποι (From Here to Eternity). Ο κινηματογραφικός ρόλος που έκανε γνωστό τον Γουόρντεν ήταν ο ένορκος Νο. 7, ένας πωλητής που θέλει μια γρήγορη απόφαση σε μια υπόθεση δολοφονίας, στο Οι 12 ένορκοι (12 Angry Men, 1957).

Ο Γουόρντεν συμμετείχε σε πολλές τηλεοπτικές σειρές, όπως το Στάση λεωφορείου της Μέριλιν Μάξγουελ στο ABCκαι Ο φυγάς του Ντέιβιντ Τζάνσεν στο ίδιο κανάλι. Έλαβε βραβείο Emmy Β' ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στον ρόλο του προπονητή των Chicago Bears Τζορτζ Χάλας στην τηλεταινία, Brian's Song (1971), και ήταν δύο φορές υποψήφιος για τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στη σειράτης δεκαετία του 1980 Crazy Like a Fox.

Ο Γουόρντεν προτάθηκε για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου για τις ερμηνείες του στα Shampoo και Ας περιμένει ο Παράδεισος . Είχε, επίσης, αξιοσημείωτο ρόλο στα Bye Bye Braverman (1968), Η γάτα που χόρευε (The Man Who Loved Cat Dancing, 1973), Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου(All the President's Men, 1976), Ο σκληροτράχηλος (The White Buffalo, 1977), Δικαιοσύνη για όλους (..and justice for all, 1979), Να είσαι εκεί, κύριε Τσανς (Being There, 1979), Τα Σαραβαλάκια (Used Cars, 1980, στο οποίο έπαιξε διπλό ρόλο), Η ετυμηγορία (The Verdict, 1982), To τρομερό παιδί (Problem Child, 1990) και το σίκουελ του, Ενώ Εσύ Κοιμόσουν (While You Were Sleeping, 1995), Ένοχος σαν αμαρτία (Guilty as Sin, 1993) και Βρόμικη δουλειά (Dirty Work, 1998). [7] Η τελευταία του ταινία ήταν Οι αντικαταστάτες (The Replacements) το 2000, με τον Τζιν Χάκμαν και τον Κιάνου Ριβς.

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Ο Γουόρντεν παντρεύτηκε τη Γαλλίδα ηθοποιό Βάντα Ντιπρ στις 10 Οκτωβρίου 1958. Απέκτησαν έναν γιο, τον Κρίστοφερ. Αν και χώρισαν στα τέλη της δεκαετίας του 1970, το ζευγάρι δεν πήρε ποτέ διαζύγιο. [9]

Ο Γουόρντεν είχε προβλήματα υγείας τα τελευταία χρόνια, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την αποχώρησή του από την υποκριτική το 2000. Έζησε το υπόλοιπο της ζωής του στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, με τη σύντροφό του, Μαρούσα Χιντς. Πέθανε από καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης στις 19 Ιουλίου 2006, σε ηλικία 85 ετών. [10]

Φιλμογραφία

Επεξεργασία
Έτος Τίτλος Ελληνική απόδοση Ρόλος
1950 The Asphalt Jungle Η ζούγκλα της ασφάλτου κομπάρσος
1951 You're in the Navy Now Τορπιλάκατος 1168 Τόμι Μορς
The Frogmen Οι κομάντος επιτίθενται μέλος του πληρώματος
The Man with My Face Γουόλτ Ντέιβις
1952 Red Ball Express Το κόκκινο εξπρές κομπάρσος
1953 From Here to Eternity Όσο υπάρχουν άνθρωποι δεκανέας Μπάκλεϊ
1957 Edge of the City Έσπασα τα δεσμά μου Τσαρλς Μάλικ
The Bachelor Party Η γυναίκα μου κι εγώ Έντι Γουότκινς, ο εργένης
12 Angry Men Οι 12 ένορκοι ένορκος #7
1958 Darby's Rangers Κομάντος του θανάτου αρχιλογίας Σολ Ρόουζεν
Run Silent, Run Deep Οι εκδικηταί του Περλ Χάρμπορ Κράουτ Μιούλερ
1959 The Sound and the Fury Η μανία της σάρκας Μπεν Κόμπσον
That Kind of Woman Μια γυναίκα σαν κι αυτή Τζορτζ Κέλι
1960 Wake Me When It's Over Το χαρέμι του συντάγματος Ντέιβ (Ντοκ) Φάρινγκτον
1961 The Lawbreakers Μάθιου Γκάουερ
1962 Escape from Zahrain Δραπέται του Ζαχρέιν Χιούστον
1963 Donovan's Reef Γροθιά και Γοητεία δρ Ουίλιαμ Ντένταμ
1964 The Thin Red Line αρχισμηνίας Γουέλς
1966 Blindfold Το εξπρές των κατασκόπων στρατηγός Πρατ
1968 Bye Bye Braverman Μπαρνέτ Γουάινσταϊν
1971 The Sporting Club Ερλ Όλιβ
Summertree Χερμπ
Who Is Harry Kellerman and Why Is He Saying Those Terrible Things About Me? Ποιος είναι αυτός ο Χάρι Κέλερμαν και γιατί με κουτσομπολεύει; δρ Σόλομον Φ. Μόουζες
Welcome to the Club στρατηγός Στραπ
1973 The Man Who Loved Cat Dancing Η γάτα που χόρευε Ντόους
1974 Billy Two Hats Οι παράνομοι σερίφης Χένρι Γκίφορντ
The Apprenticeship of Duddy Kravitz Ο καταφερτζής Μαξ
1975 Shampoo Λέστερ Καρπφ
1976 All the President's Men Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου Χάρι Μ. Ρόζενφελντ
1977 Raid on Entebbe Επιδρομή στο Έντεμπε Μόρντεχαϊ Γκουρ
The White Buffalo Ο σκληροτράχηλος Tσάρλι Ζέιν
1978 Heaven Can Wait Ας περιμένει ο Παράδεισος Μαξ Κορκλ
Death on the Nile Έγκλημα στο Νείλο δρ Λούντβιχ Μπέσνερ
1979 The Champ Ο πρωταθλητής Τζάκι
Dreamer Xάρι
Beyond the Poseidon Adventure Κόλαση στο ναυάγιο του Ποσειδώνα Xάρολντ Μέρεντιθ
...And Justice for All Δικαιοσύνη για όλους δικαστής Φράνσις Ρέιφορντ
Being There Να είσαι εκεί, κύριε Τσανς πρόεδρος "Μπόμπι" των ΗΠΑ
1980 Used Cars Τα σαραβαλάκια Ρόι Λ. Φουκς / Λουκ Φουκς
1981 The Great Muppet Caper Mάικ Ταρκάνιαν
Carbon Copy Λευκός γάμος, μαύρο παιδί Νέλσον Λόνγχερστ
Chu Chu and the Philly Flash αρχηγός
So Fine Μέσα από το τζιν μου δεν φοράω τίποτα Τζακ Φάιν
1982 The Verdict Η ετυμηγορία Mίκι Μόρισεϊ
1984 Crackers Οι διαρρήκτες Garvey
1985 The Aviator Ιπτάμενος κροίσος Μοράβια
Alice in Wonderland κουκουβάγια
1986 The Cosmic Eye Ρόκο
1987 September Σεπτέμβρης Λόιντ
1988 Dead Solid Perfect Χιούμπερτ Γουίμπερλι
The Presidio Πρεζίντιο, ο τόπος του εγκλήματος αρχιλοχίας Ρος Μακλιούρ
1990 Everybody Wins Η σκοτεινή πλευρά της δικαστής Χάρι Μέρντοχ
Problem Child To τρομερό παιδί "Μπιγκ" Μπεν Χίλι
1991 Problem Child 2 To τρομερό παιδί 2 "Μπιγκ" Μπεν Χίλι
1992 Passed Away Κηδεία για Γέλια Tζακ Σκάνλαν
Night and the City Η νύχτα και η πόλη Αλ Γκρόσμαν
Toys Παιχνίδια Zίβο
1993 Guilty as Sin Ένοχος σαν αμαρτία Μο
1994 Bullets over Broadway Σφαίρες πάνω από το Μπρόντγουεϊ Τζούλιαν Μαρξ
1995 While You Were Sleeping Ενώ Εσύ Κοιμόσουν Σολ
Things to Do in Denver When You're Dead Oι ωραiοι δεν πεθαίνουν στο Ντένβερ Τζο Χεφ
Mighty Aphrodite Ακαταμάχητη Αφροδίτη Τειρεσίας
1996 Ed Πρωταθλητής μαϊμού Τσαμπ
1997 The Island on Bird Street Το νησί της σωτηρίας Μπορούχ
1998 Chairman of the Board Ο κύριος γενικός Αρμάν Μακμίλαν
Bulworth Μπούλγουορθ Έντι Ντέιβερς
Dirty Work Βρόμικη δουλειά παππούς Μακένα
1999 A Dog of Flanders Ο σκύλος της Φλάνδρας Τζέχαν
2000 The Replacements Οι αντικαταστάτες Έντουαρντ Ονίλ

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. U.S. World War II Navy Muster Rolls, 1938-1949, November 12, 1942; Army Serial Number:12165797 1, giving his name as "John W. Lebzelter Junior"; accessed May 3, 2014.
  2. «Jack Warden, Emmy Winning Actor, Dies at 85». People.com. July 27, 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-08-16. https://web.archive.org/web/20160816153503/http://www.people.com/people/article/0,,1217927,00.html. Ανακτήθηκε στις May 3, 2014. 
  3. 3,0 3,1 «Jack Warden, 85, Actor Known for Tough-Guy Roles, Is Dead». The New York Times. July 22, 2006. https://www.nytimes.com/2006/07/22/arts/22warden.html. Ανακτήθηκε στις October 12, 2008. 
  4. «Jack Warden profile at». filmreference.com. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2008. 
  5. Stinson, Charles (December 28, 1958). «Warden: the Face Is Familiar». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-11-03. https://web.archive.org/web/20121103170144/http://pqasb.pqarchiver.com/latimes/access/476287672.html?dids=476287672:476287672&FMT=ABS&FMTS=ABS:AI&type=historic&date=Dec+28,+1958&author=&pub=Los+Angeles+Times&desc=Warden:+the+Face+Is+Familiar&pqatl=google. Ανακτήθηκε στις August 29, 2010. 
  6. 6,0 6,1 Vallance, Tom (July 24, 2006). «Jack Warden: Intense actor with comic flair». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις October 24, 2012. https://web.archive.org/web/20121024075354/http://www.independent.co.uk/news/obituaries/jack-warden-409093.html. Ανακτήθηκε στις October 12, 2008. 
  7. 7,0 7,1 «'Shampoo' star Jack Warden dies at 85». Today.com. 21 Ιουλίου 2006. 
  8. Nelson, Valerie J. (July 22, 2006). «Jack Warden, 85; Prolific Film, TV Actor». The Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/2006/jul/22/local/me-warden22. Ανακτήθηκε στις October 12, 2008. 
  9. Jack Warden obituary[νεκρός σύνδεσμος], TimesOnline.co.uk; accessed May 3, 2014.
  10. «Veteran US actor Jack Warden dies». news.bbc.co.uk. 23 Ιουλίου 2006. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία