Τεχνητή λίμνη Ιλαρίωνα

(Ανακατεύθυνση από Τεχνητή Λίμνη Ιλαρίωνα)

Η τεχνητή λίμνη Ιλαρίωνα βρίσκεται στην κοιλάδα του ποταμού Αλιάκμονα και δημιουργήθηκε το 2012–13 με την κατασκευή του φράγματος Ιλαρίωνα. Έχει μήκος 35 χιλιομέτρων και εκτείνεται από το νοτιοανατολικό άκρο της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών μέχρι και την περιοχή της Αιανής Κοζάνης. Το φράγμα είναι κατασκευασμένο από αμμοχάλικο ποταμού με αργιλικό αδιαπέραστο πυρήνα.

Κοιλάδα Αλιάκμονα

Σκοπός έργου

Επεξεργασία

Το φράγμα κατασκευάστηκε από τη ΔΕΗ ως αναπτυξιακό έργο πολλαπλού σκοπού:

  • Για τη λειτουργία του υδροηλεκτρικού εργοστασίου.
  • Για την εξασφάλιση της απρόσκοπτης ύδρευσης της Θεσσαλονίκης από τον ποταμό Αλιάκμονα.
  • Για τη συνολική κάλυψη αναγκών άρδευσης των πεδιάδων Ημαθίας, Πέλλας και Θεσσαλονίκης, εδαφών με συνολική έκταση περίπου 900.000 στρεμμάτων.
  • Για την περαιτέρω συνδρομή στις προαναφερθείσες περιοχές, ιδιαίτερα στις θερινές περιόδους ξηρασίας.
  • Ταυτόχρονα, επιχειρείται η βελτίωση άλλων τοποθεσιών, όπως η λίμνη Πολυφύτου,[1] καθώς θα υπάρχει καλύτερη διαχείριση της στάθμης του ταμιευτήρα του υδροηλεκτρικού αυτού έργου, και το Δέλτα του Αλιάκμονα, με ενίσχυση της δυνατότητας άρδευσης στη βόρεια ζώνη του.

Αρχαιολογικές ανασκαφές

Επεξεργασία

Στο πλαίσιο της κατασκευής του έργου διενεργήθηκαν αρχαιολογικές ανασκαφές, κατά τις οποίες ανακαλύφθηκαν ευρήματα της παλαιολιθικής, νεολιθικής και αρχαϊκής περιόδου. Τα ευρήματα φυλάσσονται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο Αιανής.

Μοναστήρια

Επεξεργασία

Για να προστατευτεί από τα νερά της λίμνης, μετακινήθηκε σε μεγαλύτερο υψόμετρο το μοναστήρι Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου. Το καθολικό της μονής είναι διώροφο και αποτελείται από δυο μονόχωρους ναούς πλούσιους με τοιχογραφίες, χρονολογείται δε, βάσει επιγραφών, από το 1481 και το 1730.[2] Τα κτίσματα της μονής μετακινήθηκαν κατά 140 μέτρα, σε μια πλαγιά με κλίση 25%.

Στην αριστερή όχθη του Αλιάκμονα, στο όρος «Καλλίστρατο», βρίσκεται η μονή του Οσίου Νικάνορος Ζάβορδας.[3] Η μονή περιβάλλεται από ένα ψηλό τείχος με πολεμίστρες, δίνοντας την εντύπωση φρουρίου, ενώ στην μέση ενός γκρεμού κοντά στο μοναστήρι υπάρχει η σκήτη του Οσίου. Τα νερά της λίμνης πλέον φτάνουν στους πρόποδες του όρους «Καλλίστρατο», πολύ κοντά στο μέρος όπου ασκήτεψε ο Όσιος Νικάνωρ.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Λάππα, Μαρία Γ (2015). Επιχειρησιακό σχέδιο ανάπτυξης της παραλίμνιας περιοχής της Λίμνης Πολυφύτου. ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. https://anaktisis.uowm.gr/7787/. 
  2. «Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου – Τορνικίου». Ιερά Μητρόπολις Γρεβενών. 
  3. ΤΣΙΑΠΑΛΗ, Μαρίζα. ΔΥΟ ΑΓΝΩΣΤΑ ΠΡΟΣΧΕΔΙΑ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΑΝΟΡΟΣ ΣΤΗ ΖΑΒΟΡΔΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ. Αθήνα: Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας. σελ. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/deltion/article/view/26200.