Το σωμάτιο Γκόλτζι ή Golgi (επίσης ονομάζεται και σύστημα Γκόλτζι/Golgi, ή σύμπλεγμα Γκόλτζι/Golgi, ή συσκευή Γκόλτζι/Golgi, ή δικτυόσωμα) είναι ένα οργανίδιο που απαντάται στα ευκαρυωτικά κύτταρα. Ανακαλύφθηκε το 1898 από τον Ιταλό ιατρό Καμίλο Γκόλτζι και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του. Ορίσθηκε όμως με μεγαλύτερη σαφήνεια μεταγενέστερα με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού μικροσκοπίου. Η πρωταρχική λειτουργία του σωματίου είναι να επεξεργάζεται και να πακετάρει μακρομόρια που συντίθενται στο κύτταρο ιδιαίτερα πρωτεΐνες και λιπίδια. Το σωμάτιο αποτελεί τμήμα του ενδομεμβρανικού συστήματος που απαντάται στα ευκαρυωτικά κύτταρα.

Μικρογραφία του σωματίου Γκόλτζι
Διάγραμμα της εκκριτικής διαδικασίας από το ενδοπλασματικό δίκτυο (πορτοκαλί χρώμα) και του σωματίου Γκόλτζι (ροζ χρώμα)

Το σωμάτιο Γκόλτζι αποτελείται από μια σειρά κυτταρικών οργανιδίων που συντίθενται από μια δεσμίδα κυστιδίων - σάκων, που συνδέονται με την κυτταροπλασματική μεμβράνη, οι οποίοι είναι γνωστοί ως ασκίδια ή δεξαμενές. Συνήθως παρατηρούνται 5-8 τέτοιοι σχηματισμοί αλλά μπορεί να αριθμούν μέχρι και 60, όπως έχει παρατηρηθεί [1]. Οι μεμβράνες του εξοπλισμού Γκόλτζι δημιουργούνται από κυστίδια που αποσπώνται από το ενδοπλασματικό δίκτυο και τα «εκκριτικά» κυστίδια σχηματίζονται από τον εξοπλισμό ο οποίος κινείται προς την περιφέρεια του κυττάρου και μπορεί να εκτελεί εξωκύττωση.

Το σύστημα έχει 4 λειτουργικές περιοχές: το δίκτυο υπερ-Γκόλτζι (cis-Golgi), το μεσο-Γκόλτζι (medial-Golgi), το ενδο-Γκόλτζι (endo-Golgi), και το δίκτυο δια-Γκόλτζι (trans-Golgi). Τα κυστίδια από το ενδοπλασματικό δίκτυο ενώνονται στη σχηματίζουσα υπερ-Γκόλτζι (cis-Golgi) περιοχή και στη συνέχεια συνεχίζουν μέχρι την ωριμάζουσα δια-Γκόλτζι (trans-Golgi) περιοχή. Από εκεί και έπειτα στέλνονται στον προγραμματισμένο τους προορισμό. Κάθε περιοχή περιέχει διαφορετικά ένζυμα τα οποία εκλεκτικά διαφοροποιούν τα περιεχόμενά τους εξαρτάται από πού προοριζόταν να χρησιμοποιηθούν [2].

Ο εξοπλισμός Γκόλτζι γενικά πιστεύεται πως παίζει ρόλο αποθήκης, ενώ παράλληλα επιτρέπει τη συνένωση των απλών μορίων σε πιο σύνθετα, όπως για παράδειγμα τη συνένωση υδατανθράκων και πρωτεϊνών σε γλυκοπρωτεΐνες.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Molecular Expressions Cell Biology: The Golgi Apparatus». Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2006. 
  2. Harvey Lodish· Arnold Berk· Chris A. Kaiser· και άλλοι. (2004). Molecular Cell Biology (5η έκδοση). W.H. Freeman and Company. P0-7167-4366-3.