Σταύρος Λιβανός

Έλληνας επιχειρηματίας

O Σταύρος Λιβανός (1887 ή 1890 – 28 Μαΐου 1963) ήταν Έλληνας εφοπλιστής από τη Χίο, κορυφαία προσωπικότητα της παγκόσμιας εμπορικής ναυτιλίας τον 20ό αιώνα.[4] Έγινε πεθερός τόσο του Αριστοτέλη Ωνάση όσο και του Σταύρου Νιάρχου ενώ αναφερόταν ως ο «νονός» των Ελλήνων εφοπλιστών.[5]

Σταύρος Λιβανός
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Σταύρος Λιβανός (Ελληνικά)
Γέννηση1891[1]
Καρδάμυλα Χίου
Θάνατος1963[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΕλληνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεφοπλιστής
Οικογένεια
ΣύζυγοςΑριέττα Ζαφειράκη[2]
ΤέκναΤίνα Λιβανού[2]
Ευγενία Λιβανού[3]
Γιώργος Λιβανός
ΟικογένειαΟικογένεια Λιβανού

Ο Σταύρος Λιβανός γεννήθηκε είτε το 1887[4][6] είτε το 1890[5] στα Καρδάμυλα της Χίου και προερχόταν από οικογένεια με παράδοση στη ναυτιλία.[7] Η οικογένεια Λιβανού για πρώτη φορά εισήλθε στον εφοπλισμό στα τέλη του 18ου και στο ξεκίνημα του 19ου αιώνα με την ιδιοκτησία ιστιοφόρων μπάρκων.[6] Η Σφαγή της Χίου οδήγησε στην καταστροφή της οικογενειακής επιχείρησης πλοιοκτησίας, η οποία όμως επαναλειτούργησε τη δεκαετία του 1870. Ο ίδιος ο Σταύρος Λιβανός βγήκε στη θάλασσα για πρώτη φορά όταν ήταν περίπου 10 ετών: αποφάσισε να σπουδάσει μηχανική και θεωρείται, σε ηλικία 19 ετών, πως έγινε ο νεότερος αρχιμηχανικός της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας.[6]

Με το ξέσπασμα των Βαλκανικών Πολέμων, κατατάχθηκε εθελοντικά στο Πολεμικό Ναυτικό (τότε Βασιλικό Ναυτικό) και συμμετείχε στην απελευθέρωση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, μεταξύ των οποίων και η γενέτειρά του Χίος, ενώ τραυματίστηκε κατά την απελευθέρωση της Λέσβου.[6] Αμέσως μετά, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο[4], όπου ίδρυσε την εταιρεία S. Livanos & Co. η οποία υπήρξε σημαντικός αγοραστής πλοίων τα επόμενα χρόνια.

To 1924 o Λιβανός νυμφεύθηκε την Αριέττα Ζαφειράκη, κόρη ενός εμπόρου της Χίου, και απέκτησαν δύο κόρες, την Ευγενία (1926-1970), την Αθηνά (Τίνα, 1929-1974) και έναν γιο, τον Γιώργο (1935). H Ευγενία υπήρξε σύζυγος του Σταύρου Νιάρχου, ενώ η Τίνα τόσο του Νιάρχου όσο και του Αριστοτέλη Ωνάση.

Από το ξεκίνημα της σταδιοδρομίας του, ο Λιβανός ήταν διάσημος για την προσοχή και φειδώ του: αγόραζε μόνο πλοία που μπορούσε να πληρώσει από την τσέπη του, και δεν πήρε δάνεια για να χρηματοδοτήσει τον στόλο του. Έτσι, η Μεγάλη Ύφεση τον βρήκε πανίσχυρο σε μετρητά και χωρίς χρέη στις τράπεζες όπως είχαν πολλοί εκ των ανταγωνιστών του.[6]

To 1940 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου γνώρισε και συνδέθηκε στενά με τον τότε Αρχιεπίσκοπο Βορείου και Νοτίου Αμερικής και μετέπειτα Οικουμενικό Πατριάρχη, Αθηναγόρα.[5] Στη Νέα Υόρκη, έγινε γνωστός για την αγάπη του στα ελληνικά εστιατόρια με καλό μουσακά, καθώς και για το ταλέντο του στο μπριτζ, όπου -παρά την αμύθητη περιουσία του- έπαιζε πάντα πολύ χαμηλά ποσά.[5]

Αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επωφελήθηκε (όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες εφοπλιστές) από τη διάθεση σε προνομιακές τιμές των αμερικανικών πλοίων Liberty.[5] Ωστόσο, συνέχιζε να παραμένει καινοτόμος: ενώ οι περισσότεροι Έλληνες εφοπλιστές ναυπηγούσαν τα πλοία τους σε βρετανικά και ιαπωνικά ναυπηγεία, ο Λιβανός δεν δίστασε να συνεργαστεί με την κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία (από τους πρώτους Δυτικούς επιχειρηματίες που σύναψαν σχέσεις με τον Τίτο) παραγγέλλοντας πλοία από τα ναυπηγεία του Σπλιτ.[6]

Μέχρι τον θάνατό του, το 1963, από ανακοπή καρδιάς, ο Λιβανός παρέμεινε πολύ ισχυρός. Τα γραφεία των επιχειρήσεων του ήταν στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, ενώ το σπίτι του στο Παρίσι (αν και ταξίδευε συνεχώς).[5]

Υπήρξε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών για επτά θητείες.[8]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Άλμα πάνω, στο: 1,0 1,1 1,2 data.nlg.gr/resource/authority/record197957.
  2. Άλμα πάνω, στο: 2,0 2,1 «Kindred Britain»
  3. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  4. Άλμα πάνω, στο: 4,0 4,1 4,2 Θεοτοκάς, Γιάννης· Χαρλαύτη, Τζελίνα (2007). Έλληνες εφοπλιστές και ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Οργάνωση, διοίκηση και στρατηγική. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. σελ. 313. 
  5. Άλμα πάνω, στο: 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 François Forestier, Aristote Onassis, l'homme qui voulait tout, 2006, ελληνική έκδοση για την εφημερίδα Το Βήμα Αριστοτέλης Ωνάσης, Ο άνθρωπος που τα ήθελε όλα, σελ. 92-96, 2016,
  6. Άλμα πάνω, στο: 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Σταύρος Λιβανός 1887-1963 Αρχειοθετήθηκε 2021-09-25 στο Wayback Machine. ιστοσελίδα greekshippinghalloffame.org
  7. Θεοτοκάς· Χαρλαύτη (2007). σελ. 312.
  8. «Τα 262 εκλεγέντα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων της ΕΕΕ (1916 - 2025)». Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2024.