Σκαλωτή Χανίων
Συντεταγμένες: 35°11′56″N 24°16′14″E / 35.19889°N 24.27056°E
Η Σκαλωτή είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Σφακίων στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης.[1][2]
| Σκαλωτή | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Χανίων |
| Δήμος | Σφακίων |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Χανίων |
| Υψόμετρο | 130 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 82 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 730 11 |
| Τηλ. κωδικός | 28250 |
Γεωγραφία
ΕπεξεργασίαΕίναι κτισμένο σε υψόμετρο 130 μέτρων στο νοτιοανατολικό τμήμα του πρώην νομού Χανίων, σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων από τη θάλασσα, όπου βρίσκεται ο οικισμός Λάκκοι.[3] Στην Σκαλωτή καταλήγει το φαράγγι της Σκαλωτής[4] ή του Μανικά. Το φαράγγι έχει μήκος 2 χιλιόμετρα και απότομες κλίσεις. Στην αρχή του φαραγγιού βρίσκεται το οροπέδιο του Μανικά, το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 720 μέτρα. Παλιότερα ήταν ο θερινός τόπος διανομής των κατοίκων της Σκαλωτής, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται από βοσκούς. Στα απότομα τοιχώματα του φαραγγιού φωλιάζει ο μεγαλύτερος πληθυσμός γυπαετών στην Ευρώπη.[3]
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΗ εκκλησία του Προφήτη Ηλία στο χωριό έχει τοιχογραφίες που χρονολογούνται από την περίοδο 1355-56, οπότε είναι πιθανό στη θέση του χωριού να υπήρχε βυζαντινός οικισμός.[5] Ο Φραγκίσκος Μπαρόκιος το 1577 και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 το αναφέρουν ως Scaloti. Στην ενετική περίοδο, στην Σκαλωτή, όπως και στο Ροδάκινο, το Καψόδασος και στον Αργουλέ, κατοικούσαν οι Σφακιανοί Παπαδόπουλοι. Στην τουρκική απογραφή του 1659 αναφέρεται ως Iscalati με 25 σπίτια.[6]
Το 1828 δόθηκε στη Σκαλωτή μάχη ανάμεσα στους Σφακιανούς και τα στρατεύμα του Μουσταφά πασά. Ο Μουσταφά πασάς είχε νικήσει τον Χατζή Μιχάλη Νταλιάνη στο Φραγκοκάστελλο και κινήθηκε προς το Ροδάκινο ώστε να αποφύγει τους Σφακιανούς που ζητούσαν εκδίκηση. Όμως, εκείνοι τον περίμεναν στη θέση Ακοσταρέ και άναψαν φωτιές γύρω του, με αποτέλεσμα να οπισθοχωρήσει, αφήνοντας πίσω τρόφιμα και πολεμοφόδια ώστε να καθυστερήσουν. Μέχρι να φτάσουν στη Χαλάρα, το στράτευμα του Μουσταφά πασά μετρούσε 1.900 νεκρούς και 1.000 τραυματίες, ενώ κινδύνευσε να συλληφθεί και ο ίδιος ο Μουσταφά πασάς.[6]
Διοικητικά
ΕπεξεργασίαΑναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην κοινότητα Πατσιανού και στο ΦΕΚ 408Α - 18/12/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[2] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίηση του Κλεισθένης Ι, μαζί με τους οικισμούς Αργουλές και Λάκκοι αποτελούν την κοινότητα Σκαλωτής που υπάγεται στο δήμο Σφακίων ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 84 κατοίκους.[7]
Δείτε: Κοινότητα Σκαλωτής
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 31. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 132.
- ↑ 2,0 2,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 «Χωριά και οικισμοί». Δήμος Σφακίων. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Φαράγγι Σκαλωτής». cretanbeaches.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Σκαλωτή». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 6,0 6,1 Στέργιος Σπανάκης (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 718.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10902 (σελ. 428 του pdf)