Σενγκ

Το κινέζικο μουσικό όργανο σενγκ (sheng, 笙 στα κινεζικά) είναι ένα πνευστό όργανο που αποτελείται από κάθετους σωλήνες από καλάμι.

Ο Γκουό Γι παίζει σενγκ στις όχθες του ποταμού Τάμεση στο Λονδίνο

Ιστορία

Το 1740 ο Γιόχαν Βίλντε ταξίδεψε στην Κίνα, είδε το όργανο και το έκανε γνωστό στον υπόλοιπο κόσμο, αν και ορισμένοι πιστεύουν ότι το όργανο ήταν γνωστό στην Ευρώπη αιώνες νωρίτερα.

Στις αρχές του 1800 το όργανο αυτό υπήρξε πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία της φυσαρμόνικας, του ακορντεόν και του αρμονίου.

Χρήση

Παραδοσιακά, το σενγκ χρησιμοποιείται σαν συνοδευτικό όργανο των επίσης κινεζικών οργάνων σουονά ή του ντιτσί, στο κουντσού και σε άλλες μορφές της Κινέζικης Όπερας καθώς και σε μικρότερα μουσικά σύνολα. Στη σύγχρονη Συμφωνική Κινέζικη Ορχήστρα χρησιμοποιείται τόσο ως σόλο όργανο όσο και ως συνοδευτικό.

Ο ζεστός και μεστός του ήχος αποδίδει ωραία τις λυρικές μελωδίες ενώ η ικανότητά του να συνοδεύει με συγχορδίες το κάνει ένα εξαιρετικό όργανο συνοδείας.

Το σενγκ έχει χρησιμοποιηθεί και από ορισμένους μη Κινέζους καλλιτέχνες στα έργα τους, όπως από τους Λου Χάρισον, Τιμ Ρίσερ, Μπραντ Κάτλερ και Κρίστοφερ Άντλερ.

Είδη

Τα σενγκ κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: Τα παραδοσιακά (ασυγκέραστα) σενγκ (传统笙, chuántǒng shēng) και τα μοντέρνα σενγκ (键笙, jiàn shēng).

Παραδοσιακό σενγκ

Τα παραδοσιακά σενγκ είναι ο αυθεντικός τύπος του οργάνου με 17, 21, 24 ή 30 καλαμένιους σωλήνες. Στο Δυτικό κόσμο χρησιμοποιούμε το κλειδί του Σολ, όταν θέλουμε να γράψουμε τις νότες στο πεντάγραμμο, οι Κινέζοι όμως χρησιμοποιούν τη μουσική αριθμητική σημειογραφία jianpu.

Ο Ύμνος "Amazing Grace" γραμμένος σε αριθμητική μουσική σημειογραφία τσιάνπου

Μοντέρνο σενγκ

Σήμερα υπάρχουν τέσσερις βασικοί τύποι μοντέρνου σενγκ : σοπράνο, άλτο, τενόρο και μπάσο. Ακολουθούν τη χρωματική κλίμακα σε όλο το εύρος της:

1. Γκαογίν σενγκ (高音笙, Gāoyīn Shēng)
2. Τσονγκίν σενγκ (中音笙, Zhōngyīn Shēng)
3. Τσιτσονγκίν σενγκ (次中音笙, Cìzhōngyīn Shēng)
4. Τιγίν σενγκ (低音笙, Dīyīn Shēng)

Η διαφορά ανάμεσα σ’ ένα παραδοσιακό κι ένα μοντέρνο σενγκ βρίσκεται στο μηχανισμό του. Στο παραδοσιακό σενγκ οι τρύπες των σωλήνων πιέζονται κατευθείαν από τα δάχτυλα του μουσικού, ενώ στο μοντέρνο σενγκ αυτό γίνεται με τη βοήθεια πλήκτρων ή μοχλών. Χωρίς πλήκτρα ο μεγάλος αριθμός των σωλήνων και η απόσταση από τις υψηλές στις χαμηλές νότες καθιστά αδύνατη τη λειτουργία με τα δάχτυλα μόνο των χεριών.

Γνωστοί οργανοπαίκτες σενγκ

• Φενγκ Χάι Γιουν
• Χου Τιαντσουάν (胡天泉)
• Γκουό Γι
• Φρανσουά Πικάρ
• Ροδρίγο Ροδρίγκες
• Ουάνγκ Χονγκ
• Ουάνγκ Τσένγκτινγκ (王正亭)
• Ουένγκ Τσενφά (翁鎮發)
• Ου Τονγκ (吴彤)
• Ου Ουέι (吴巍)
• Σου Τσαομίνγκ