Βικιπαίδεια

Έρνεστ Ράδερφορντ

Νεοζηλανδός φυσικός και χημικός
(Ανακατεύθυνση από Ράδερφορντ)

Ο Έρνεστ Ράδερφορντ, 1ος Βαρώνος Ράδερφορντ του Νέλσον, μέλος του Τάγματος της Αξίας, μέλος της Βασιλικής Εταιρείας (πήρε αργότερα τον τιμητικό τίτλο Βαρώνος Ράδερφορντ του Νέλσον) ήταν σπουδαίος φυσικός και χημικός. Ο Ράδερφορντ ανακάλυψε ότι το άτομο έχει συγκεντρωμένο το θετικό φορτίο στο κέντρο του και το αρνητικό περιφερειακά και δημιούργησε το πλανητικό μοντέλο του ατόμου.

Ιππότης Διοικητής[1]
Έρνεστ Ράδερφορντ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ernest Rutherford (Αγγλικά)[1]
Γέννηση30  Αυγούστου 1871[2][1][3]
Spring Grove[4]
Θάνατος19  Οκτωβρίου 1937[5][6][7]
Κέιμπριτζ[8][4]
Τόπος ταφήςΑββαείο του Ουέστμινστερ[9][1]
ΚατοικίαΝέα Ζηλανδία
Χώρα πολιτογράφησηςΝέα Ζηλανδία[10]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[11][1][12]
Εκπαίδευσηπτυχίο
Master of Arts
Μπάτσελορ Επιστημών
Doctor of Science
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Καντέρμπερι[1]
Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ[1]
Κολέγιο Τρίνιτι[1]
Κολέγιο Νέλσον[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπιστήμονας πυρηνικής φυσικής[1]
χημικός[1]
φυσικός[1]
καθηγητής πανεπιστημίου[13]
πολιτικός[14]
διδάσκων πανεπιστημίου[15]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Βικτώρια του Μάντσεστερ (1907–1919)[1]
Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ (1898–1907)[1]
Εργαστήριο Κάβεντις (1919–1937)
Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ
Οικογένεια
ΣύζυγοςMary Georgina Rutherford (από 1900)[1][16]
ΤέκναEileen Mary Rutherford[17]
ΓονείςJames Rutherford[17] και Martha Thompson[18]
ΣυγγενείςΡαλφ Φόουλερ (γαμπρός)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας (1925–1930)[1]
μέλος της Βουλής των Λόρδων του Ηνωμένου Βασιλείου (1931–1937)[19]
Langworthy Professor (1907–1919)
ΒραβεύσειςΜετάλλιο Έκτορ (1916)[1]
Βραβείο Νόμπελ Χημείας (1908)[20][21][1]
Μετάλλιο Ματεούτσι (1913)[1]
Μετάλλιο Κόπλυ (1922)[1][22]
μετάλλιο Φράνκλιν (1924)[1]
Μετάλλιο Ελιότ Κρεσόν (1910)[1]
Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας[1]
Faraday Lectureship Prize (1936)[1]
μετάλλιο Βίλχελμ Έξνερ (1936)[1]
μετάλλιο Φαραντέι (1930)[1]
Μετάλλιο Ράμφορντ (1904)[1]
Μετάλλιο Άλμπερτ (1928)[1][23]
Μπεϊκεριανή Διάλεξη (1920 και 1904)
Honorary Fellow of the Royal Society Te Apārangi[24]
επίτιμος εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου
Guthrie Lecture (1927)[25]
T. K. Sidey Medal (1933)[26]
Bressa Prize (1903)[27]
Knight Bachelor
Τάγμα της Αξίας του Ηνωμένου Βασιλείου[28]
Silliman Memorial Lectures (1905)
Μετάλλιο Μπαρνάρντ για την Αξιέπαινη Υπηρεσία προς την Επιστήμη (1910)
IET Kelvin Lecture (1922)
Faraday Medal and Prize
Echegaray Medal (1931)
Dalton Medal (1919)
doctor honoris causa from the University of Paris (1925)[29]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Το μοντέλο του Ράδερφορντ τροποποιήθηκε αργότερα από τον Νιλς Μπορ (Bohr), που δημιούργησε το τροχιακό μοντέλο του ατόμου. Πήρε το βραβείο Νομπέλ Χημείας το 1908 για την εργασία του σχετικά με τη δομή του ατόμου και ηγήθηκε της πρώτης προσπάθειας διάσπασης του ατόμου το 1918. Θεωρείται δικαίως ως "ο πατέρας" της Πυρηνικής Φυσικής.[30][31]

Βιογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Νέα Ζηλανδία στις 30 Αυγούστου του 1871 και πέθανε στην Αγγλία, στις 19 Οκτωβρίου του 1937.

Τα πρώτα χρόνια της ζωής του

Επεξεργασία

Ο Ράδερφορντ ήταν γιος αγροτικής οικογένειας. Οι γονείς του, Τζέιμς Ράδερφορντ και Μάρθα Τόμσον, ήταν μετανάστες από τη Μεγάλη Βρετανία που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Νέλσον της Νέας Ζηλανδίας. Απεφοίτησε από το τοπικό κολέγιο και κέρδισε υποτροφία για να συνεχίσει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο. Σπούδασε φυσικός και στο τέλος των σπουδών του το 1895 ταξίδεψε στη Μεγάλη Βρετανία για να συνεχίσει τις σπουδές του στο εργαστήριο Κάβεντις του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.

Ανοδική πορεία

Επεξεργασία

Το 1898 ο Ράδερφορντ δέχεται να αναλάβει την έδρα της Φυσικής στο πανεπιστήμιο Μακ Γκιλλ στο Μόντρεαλ του Καναδά. Η περίοδος αυτή ήταν και πολύ σημαντική για τη σταδιοδρομία του. Ερεύνησε τη ραδιενέργεια και διαπίστωσε πως ήταν προϊόν αυθόρμητης διάσπασης του ατόμου. Παρατήρησε ότι η αυθόρμητη διάσπαση των ραδιενεργών στοιχείων ακολουθεί έναν εκθετικό κανόνα και εξήγαγε τη σχέση για τον χρόνο ημιζωής ραδιενεργού στοιχείου. Παράλληλα παρατήρησε και έναν τρίτο τύπο ακτινοβολίας από τα ραδιενεργά άτομα, τις ακτίνες γ. Στα χρόνια που βρισκόταν στον Καναδά παντρεύτηκε (1900) και απέκτησε και μία κόρη.

Το 1907 έκανε δεκτή την έδρα που του δινόταν στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και επέστρεψε στην Αγγλία. Ακολούθησε το περίφημο πείραμα του με τον βομβαρδισμό με ηλεκτρόνια ενός λεπτού φύλλου χρυσού. Από τη σκέδαση των ηλεκτρονίων ανακάλυψε την κατανομή φορτίου στο άτομο και δημιούργησε το ατομικό του μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο το άτομο έχει συγκεντρωμένο το θετικό φορτίο στο κέντρο του και το αρνητικό περιφερειακά. Την επόμενη χρονιά βραβεύτηκε με το Νομπέλ Χημείας. Ο Ράδερφορντ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που μεταστοιχείωσε ένα χημικό στοιχείο σε ένα άλλο: Μετέτρεψε Άζωτο σε Οξυγόνο βομβαρδίζοντας σε κύκλοτρο το άζωτο με ακτίνες α. Ο Ράδερφορντ είχε προβλέψει στις θεωρίες του την ύπαρξη νετρονίων στα άτομα, κάτι που επαληθεύτηκε το 1932 με την ανακάλυψη του νετρονίου από τον Τζέιμς Τσάντγουικ.

Τα τελευταία χρόνια

Επεξεργασία

Ο Ράδερφορντ τα επόμενα χρόνια εργάστηκε πάνω στη διάσπαση του ατόμου. Δέχθηκε πολλούς τιμητικούς τίτλους και διακρίσεις και χρίστηκε ιππότης. Το 1917 πήρε τη θέση του διευθυντή στο εργαστήριο του Κάβεντις, του Κέιμπριτζ. Πέθανε το 1937 σε νοσοκομείο κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης. Η εγχείρηση καθυστέρησε γιατί, σύμφωνα με το αγγλικό πρωτόκολλο της εποχής, ως ανώτατος καθηγητής θα έπρεπε να εγχειριστεί από έναν ομότιμο του γιατρό, κάτι που καθυστέρησε την επέμβαση.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 «Ernest Rutherford». Ανακτήθηκε στις 29  Ιουλίου 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 1384. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p11785.htm#i117848. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Ernest-Rutherford. Ανακτήθηκε στις 26  Δεκεμβρίου 2020.
  5. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 123759185. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6zk5g6r. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  8. ↑ (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. ernest-rutherford. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.
  9. ↑ 9,0 9,1 www.westminster-abbey.org/our-history/famous-people?collection=wma-people&query=ernest+rutherford.
  10. ↑ «Earnest Rutherford». Ανακτήθηκε στις 29  Ιουλίου 2018.
  11. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb123759185. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  12. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. skuk0004924. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  13. ↑ «Ernst Rutherford». Ανακτήθηκε στις 29  Ιουλίου 2018.
  14. ↑ (Αγγλικά) Hansard 1803–2005. mr-ernst-rutherford. Ανακτήθηκε στις 22  Απριλίου 2022.
  15. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. skuk0004924. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  16. ↑ p11785.htm#i117848. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  18. ↑ 18,0 18,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  19. ↑ (Βρετανικά αγγλικά) The London Gazette 33683. www.thegazette.co.uk/London/issue/33683/data.pdf. σελ. 533.
  20. ↑ www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1908/.
  21. ↑ www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  22. ↑ «Award winners : Copley Medal». (Αγγλικά) Βασιλική Εταιρεία. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2018.
  23. ↑ www.thersa.org/about/albert-medal/past-winners.
  24. ↑ www.royalsociety.org.nz/who-we-are/our-people/our-fellows/all-honorary-fellows/p-r/. Ανακτήθηκε στις 1  Φεβρουαρίου 2021.
  25. ↑ www.scientificlib.com/en/Physics/Info/GuthrieMedalAndPrize.html.
  26. ↑ royalsociety.org.nz/what-we-do/medals-and-awards/discontinued-awards/t-k-sidey-medal/.
  27. ↑ «Premio Bressa». (Ιταλικά) Premio Bressa. Academy of Sciences of Turin.
  28. ↑ www.royalsociety.org.nz/who-we-are/our-people/our-fellows/all-fellows/. Ανακτήθηκε στις 22  Φεβρουαρίου 2021.
  29. ↑ «Liste des docteurs honoris causa de l'Université de Paris de 1918 à 1933 inclus». (Γαλλικά) Annales de l'Université de Paris. 1934. σελ. 90-95.
  30. ↑ «Ernest Rutherford, Baron Rutherford of Nelson». Encyclopædia Britannica. 
  31. ↑ https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1742-6596/336/1/012029/pdf

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ernest Rutherford στο Wikimedia Commons


Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Έρνεστ_Ράδερφορντ&oldid=10618674"